WYBRANE DANE FINANSOWE DOTYCZĄCE SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
|
|
w tys. PLN |
w tys. EUR |
|||||
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|||
|
WYBRANE DANE FINANSOWE |
okres od 01.01.2024 |
okres od 01.01.2023 |
okres od 01.01.2024 |
okres od 01.01.2023 |
|||
|
|
|
|
|
|
|||
|
Wynik z tytułu odsetek |
286 820 |
365 267 |
66 637 |
80 661 |
|||
|
Wynik z tytułu prowizji i opłat |
(4 676) |
(3 111) |
(1 086) |
(687) |
|||
|
Wynik na działalności biznesowej |
291 919 |
350 635 |
67 822 |
77 430 |
|||
|
Zysk brutto |
176 080 |
222 883 |
40 909 |
49 219 |
|||
|
Zysk netto |
130 317 |
165 789 |
30 277 |
36 611 |
|||
|
Dochody całkowite netto |
191 127 |
234 623 |
44 405 |
51 811 |
|||
|
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej |
2 496 846 |
2 399 918 |
580 095 |
529 970 |
|||
|
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej |
245 487 |
141 423 |
57 034 |
31 230 |
|||
|
Środki pieniężne netto z działalności finansowej |
(2 734 506) |
(2 599 371) |
(635 311) |
(574 015) |
|||
|
Przepływy pieniężne netto |
7 827 |
(58 030) |
1 818 |
(12 815) |
|||
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
w tys. PLN |
w tys. EUR |
|||||
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|||
|
WYBRANE DANE FINANSOWE |
stan na 31.12.2024 |
stan na 31.12.2023 |
stan na 31.12.2024 |
stan na 31.12.2023 |
|||
|
|
|
|
|
|
|||
|
Suma aktywów |
17 376 660 |
18 935 922 |
4 066 618 |
4 355 088 |
|||
|
Kapitał własny ogółem / wartość księgowa |
1 743 472 |
1 638 905 |
408 021 |
376 933 |
|||
|
Kapitał zakładowy |
1 611 300 |
1 611 300 |
377 089 |
370 584 |
|||
|
Liczba akcji (w tys.) |
1 611 300 |
1 611 300 |
1 611 300 |
1 611 300 |
|||
|
Wartość księgowa na jedną akcję (w PLN/EUR) |
1,08 |
1,02 |
0,25 |
0,23 |
|||
|
Rozwodniona liczba akcji (w tys.) |
1 611 300 |
1 611 300 |
1 611 300 |
1 611 300 |
|||
|
Rozwodniona wartość księgowa na jedną akcję |
1,08 |
1,02 |
0,25 |
0,23 |
|||
|
Łączny współczynnik kapitałowy (TCR) |
22,9% |
20,9% |
22,9% |
20,9% |
|||
|
Fundusze podstawowe Tier 1 (CET 1) |
1 662 317 |
1 615 124 |
389 028 |
371 464 |
|||
|
Fundusze własne |
1 662 317 |
1 615 124 |
389 028 |
371 464 |
|||
|
|
|
|
|
|
|||
|
Wybrane pozycje sprawozdania finansowego przeliczono na EUR |
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
||||
|
pozycje rachunku zysków i strat, sprawozdania z całkowitych dochodów i sprawozdania z przepływów pieniężnych - średnia kursów NBP na ostatni dzień każdego miesiąca okresu |
01.01.2024 - 31.12.2024 |
01.01.2023 - 31.12.2023 |
|
|
|||
|
4,3042 |
4,5284 |
|
|
||||
|
pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej - kurs średni NBP na ostatni dzień danego okresu |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|||
|
4,2730 |
4,3480 |
|
|
||||
Sprawozdanie finansowe
PKO Banku Hipotecznego SA
za rok zakończony
31 grudnia 2024 roku
Spis treści
SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW
SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ
SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM
SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
NOTY DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
2. Informacje dotyczące składu osobowego Rady Nadzorczej Banku oraz Zarządu Banku
3. Zatwierdzenie sprawozdania finansowego
7. Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego
OPIS WAŻNIEJSZYCH ZASAD RACHUNKOWOŚCI
10. Ogólne zasady rachunkowości dotyczące instrumentów finansowych
12. Nowe standardy i interpretacje oraz reforma wskaźników referencyjnych IBOR
NOTY UZUPEŁNIAJĄCE DO RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT
13. Przychody i koszty z tytułu odsetek
14. Przychody i koszty z tytułu prowizji i opłat
15. Wynik na operacjach finansowych
17. Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe
18. Ogólne koszty administracyjne
19. Koszty z tytułu obciążeń regulacyjnych
20. Podatek od niektórych instytucji finansowych
NOTY UZUPEŁNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ
22. Kasa, środki w Banku Centralnym
24. Instrumenty pochodne zabezpieczające
26. Kredyty i pożyczki wobec klientów
27. Oczekiwane straty kredytowe
28. Wartości niematerialne i rzeczowe aktywa trwałe
31. Zobowiązania wobec klientów
32. Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych
33. Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji
36. Kapitały własne i akcjonariat Banku
POZOSTAŁE NOTY DO DANYCH FINANSOWYCH
37. Zobowiązania warunkowe udzielone oraz otrzymane
39. Informacje dotyczące leasingu
40. Informacje uzupełniające do sprawozdania z przepływów pieniężnych
41. Transakcje z jednostkami powiązanymi
42. Wartość zaciągniętych zobowiązań finansowych, z wyszczególnieniem zobowiązań przeterminowanych
43. Wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych
CELE I ZASADY ZARZĄDZANIA RYZYKIEM
45. Zarządzanie ryzykiem w PKO Banku Hipotecznym SA
46. Zarządzanie ryzykiem kredytowym
47. Zarządzanie ryzykiem płynności
48. Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej
49. Zarządzanie ryzykiem walutowym
50. Zarządzanie ryzykiem operacyjnym
51. Zarządzanie ryzykiem modeli
52. Zarządzanie ryzykiem biznesowym
53. Adekwatność kapitałowa i zarządzanie ryzykiem braku adekwatności kapitałowej
54. Zdarzenia następujące po dniu kończącym okres sprawozdawczy
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
|
Nota |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
|
|
Przychody z tytułu odsetek i o charakterze zbliżonym do przychodów odsetkowych |
13 |
1 321 210 |
1 641 080 |
|
Koszty z tytułu odsetek i o charakterze zbliżonym do kosztów odsetkowych |
13 |
(1 034 390) |
(1 275 813) |
|
Wynik z tytułu odsetek |
|
286 820 |
365 267 |
|
Przychody z tytułu prowizji i opłat |
14 |
5 400 |
6 213 |
|
Koszty z tytułu prowizji i opłat |
14 |
(10 076) |
(9 324) |
|
Wynik z tytułu prowizji i opłat |
|
(4 676) |
(3 111) |
|
Wynik na operacjach finansowych |
15 |
(5) |
(13) |
|
Wynik z pozycji wymiany |
16 |
4 019 |
(4 157) |
|
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe |
17 |
5 427 |
(7 593) |
|
Pozostałe przychody operacyjne |
|
527 |
409 |
|
Pozostałe koszty operacyjne |
|
(193) |
(167) |
|
Wynik na działalności biznesowej |
|
291 919 |
350 635 |
|
Ogólne koszty administracyjne |
18 |
(47 411) |
(47 376) |
|
Koszty z tytułu obciążeń regulacyjnych |
19 |
(17 398) |
(22 384) |
|
Podatek od niektórych instytucji finansowych |
20 |
(51 030) |
(57 992) |
|
Wynik z działalności operacyjnej |
|
176 080 |
222 883 |
|
Zysk brutto |
|
176 080 |
222 883 |
|
Podatek dochodowy |
21 |
(45 763) |
(57 094) |
|
|
|
|
|
|
Zysk netto |
|
130 317 |
165 789 |
SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW
|
SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW |
Nota |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
|
Zysk netto |
|
130 317 |
165 789 |
|
Inne dochody całkowite |
|
60 810 |
68 834 |
|
Pozycje, które mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat |
|
60 810 |
68 834 |
|
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych, brutto |
|
74 041 |
76 592 |
|
Podatek odroczony |
|
(14 068) |
(14 552) |
|
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych, netto |
24 |
59 973 |
62 040 |
|
Aktualizacja wartości aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, brutto |
|
1 033 |
8 388 |
|
Podatek odroczony |
|
(196) |
(1 594) |
|
Aktualizacja wartości aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, netto |
|
837 |
6 794 |
|
|
|
|
|
|
Dochody całkowite netto, razem |
|
191 127 |
234 623 |
SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ
|
SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ |
Nota |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
AKTYWA |
|
|
|
|
Kasa, środki w Banku Centralnym |
22 |
368 |
306 |
|
Należności od banków |
23 |
10 186 |
2 421 |
|
Instrumenty pochodne zabezpieczające |
24 |
- |
55 383 |
|
Papiery wartościowe |
25 |
749 307 |
945 251 |
|
Kredyty i pożyczki wobec klientów |
26, 27 |
16 600 671 |
17 898 707 |
|
Wartości niematerialne |
28 |
246 |
217 |
|
Rzeczowe aktywa trwałe |
28 |
8 953 |
10 104 |
|
Należność z tytułu bieżącego podatku dochodowego |
|
- |
17 567 |
|
Inne aktywa |
29 |
6 929 |
5 966 |
|
SUMA AKTYWÓW |
|
17 376 660 |
18 935 922 |
|
|
|
|
|
|
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁ WŁASNY |
|
|
|
|
Zobowiązania |
|
|
|
|
Zobowiązania wobec banków |
30 |
5 342 830 |
4 580 744 |
|
Instrumenty pochodne zabezpieczające |
24 |
208 696 |
213 187 |
|
Zobowiązania wobec klientów |
31 |
3 398 |
3 710 |
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
32 |
7 233 355 |
10 444 645 |
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji |
33 |
2 721 264 |
1 991 260 |
|
Pozostałe zobowiązania |
34 |
56 283 |
56 215 |
|
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego |
|
40 360 |
- |
|
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego |
21 |
26 684 |
6 981 |
|
Rezerwy |
35 |
318 |
275 |
|
SUMA ZOBOWIĄZAŃ |
|
15 633 188 |
17 297 017 |
|
|
|
|
|
|
Kapitał własny |
|
|
|
|
Kapitał zakładowy |
36 |
1 611 300 |
1 611 300 |
|
Kapitał zapasowy |
|
13 263 |
- |
|
Skumulowane inne dochody całkowite |
|
(11 408) |
(72 218) |
|
Niepodzielony wynik / (niepokryta strata) finansowa |
|
- |
(65 966) |
|
Wynik okresu bieżącego |
|
130 317 |
165 789 |
|
KAPITAŁ WŁASNY OGÓŁEM |
|
1 743 472 |
1 638 905 |
|
|
|
|
|
|
SUMA ZOBOWIĄZAŃ I KAPITAŁU WŁASNEGO |
|
17 376 660 |
18 935 922 |
SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM
|
ZA ROK ZAKOŃCZONY |
Nota |
Kapitał |
Kapitał |
Skumulowane inne dochody całkowite |
w tym: |
|
Niepodzielony wynik / (niepokryta strata) finansowa |
Wynik okresu bieżącego |
Kapitał własny |
|
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych |
Aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 stycznia 2024 roku |
|
1 611 300 |
- |
(72 218) |
(74 386) |
2 168 |
(65 966) |
165 789 |
1 638 905 |
|
Przeniesienie wyniku z lat ubiegłych |
|
- |
- |
- |
- |
- |
165 789 |
(165 789) |
- |
|
Transfer zysku z przeznaczeniem na kapitał |
|
- |
13 263 |
- |
- |
- |
(13 263) |
- |
- |
|
Wypłata dywidendy |
|
- |
- |
- |
- |
- |
(86 560) |
- |
(86 560) |
|
Dochody całkowite razem, w tym: |
|
- |
- |
60 810 |
59 973 |
837 |
- |
130 317 |
191 127 |
|
Zysk netto |
|
- |
- |
- |
- |
- |
- |
130 317 |
130 317 |
|
Inne dochody całkowite |
|
- |
- |
60 810 |
59 973 |
837 |
- |
- |
60 810 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
31 grudnia 2024 roku |
36 |
1 611 300 |
13 263 |
(11 408) |
(14 413) |
3 005 |
- |
130 317 |
1 743 472 |
|
ZA ROK ZAKOŃCZONY |
Nota |
Kapitał |
Kapitał |
Skumulowane inne dochody całkowite |
w tym: |
|
Niepodzielony wynik / (niepokryta strata) finansowa |
Wynik okresu bieżącego |
Kapitał własny |
|
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych |
Aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 stycznia 2023 roku |
|
1 611 300 |
339 852 |
(141 052) |
(136 426) |
(4 626) |
- |
(405 818) |
1 404 282 |
|
Przeniesienie wyniku z lat ubiegłych |
|
- |
- |
- |
- |
- |
(405 818) |
405 818 |
- |
|
Pokrycie straty z kapitału zapasowego |
|
- |
(339 852) |
- |
- |
- |
339 852 |
- |
- |
|
Dochody całkowite razem, w tym: |
|
- |
- |
68 834 |
62 040 |
6 794 |
- |
165 789 |
234 623 |
|
Zysk netto |
|
- |
- |
- |
- |
- |
- |
165 789 |
165 789 |
|
Inne dochody całkowite |
|
- |
- |
68 834 |
62 040 |
6 794 |
- |
- |
68 834 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
31 grudnia 2023 roku |
36 |
1 611 300 |
- |
(72 218) |
(74 386) |
2 168 |
(65 966) |
165 789 |
1 638 905 |
SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
|
SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH |
Nota |
01.01.2024- 31.12.2024 |
01.01.2023- 31.12.2023 dane przekształcone |
|
|
|
|
|
|
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej |
|
|
|
|
Zysk brutto |
|
176 080 |
222 883 |
|
Zapłacony podatek dochodowy / rozliczenie podatku w ramach PGK |
|
17 603 |
47 411 |
|
Korekty razem: |
|
2 303 163 |
2 129 624 |
|
Amortyzacja |
|
2 208 |
1 662 |
|
Wynik z tytułu odsetek (z rachunku zysków i strat) |
|
(286 820) |
(365 267) |
|
Odsetki otrzymane |
|
1 338 446 |
1 286 091 |
|
Odsetki zapłacone |
|
(304 369) |
(561 748) |
|
Zmiana stanu: |
|
|
|
|
pochodnych instrumentów finansowych |
|
67 505 |
666 684 |
|
kredytów i pożyczek wobec klientów brutto |
|
1 319 210 |
1 437 571 |
|
innych aktywów oraz prawa do użytkowania |
|
(1 795) |
(5 494) |
|
zobowiązań wobec banków |
|
(1 862) |
(1 058) |
|
zobowiązań wobec klientów |
|
(312) |
(1 867) |
|
zobowiązań z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
|
(58 733) |
(512 043) |
|
zobowiązań z tytułu wyemitowanych obligacji |
|
159 446 |
92 654 |
|
odpisów na oczekiwane straty kredytowe i rezerw |
|
(4 994) |
7 661 |
|
pozostałych zobowiązań |
|
1 477 |
8 256 |
|
Inne korekty (w tym zmiany wyceny instrumentów pochodnych odniesione na inne dochody całkowite) |
|
73 756 |
76 522 |
|
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej |
|
2 496 846 |
2 399 918 |
|
|
|
|
|
|
Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej |
|
|
|
|
Wpływy z działalności inwestycyjnej |
|
2 699 614 |
256 053 |
|
Wykup papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
|
2 638 284 |
189 755 |
|
Odsetki otrzymane od papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
|
61 330 |
66 298 |
|
Wydatki z działalności inwestycyjnej |
|
(2 454 127) |
(114 630) |
|
Nabycie papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
|
(2 453 876) |
(109 845) |
|
Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych |
|
(251) |
(4 785) |
|
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej |
|
245 487 |
141 423 |
|
|
|
|
|
|
Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej |
|
|
|
|
Wpływy z tytułu emisji listów zastawnych |
|
2 500 000 |
1 750 000 |
|
Wykup wyemitowanych listów zastawnych |
|
(5 633 118) |
(2 859 300) |
|
Wpływy z tytułu emisji obligacji |
|
5 735 754 |
3 448 728 |
|
Wykup wyemitowanych obligacji |
|
(5 175 000) |
(3 058 500) |
|
Wpływy z tytułu zaciągniętych kredytów w rachunku bieżącym |
|
12 874 835 |
13 876 881 |
|
Wypływy z tytułu zaciągniętych kredytów w rachunku bieżącym |
|
(12 391 034) |
(15 202 722) |
|
Wpływy z tytułu zaciągniętych kredytów terminowych |
|
256 000 |
267 000 |
|
Wypłata dywidendy |
|
(86 560) |
- |
|
Spłata odsetek od wyemitowanych listów zastawnych, obligacji i zaciągniętych kredytów |
|
(813 972) |
(820 014) |
|
Płatności zobowiązań z tytułu leasingu (MSSF 16) |
|
(1 411) |
(1 444) |
|
Środki pieniężne netto z działalności finansowej |
|
(2 734 506) |
(2 599 371) |
|
|
|
|
|
|
Przepływy pieniężne netto |
|
7 827 |
(58 030) |
|
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu |
|
2 727 |
60 757 |
|
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec okresu |
40 |
10 554 |
2 727 |
NOTY DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
1. Działalność Banku
PKO Bank Hipoteczny Spółka Akcyjna („PKO Bank Hipoteczny SA”, „Bank”) z siedzibą w Warszawie, przy ul. Puławskiej 15, 02-515 Warszawa zarejestrowany jest w Rejestrze Przedsiębiorców KRS prowadzonym przez Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000528469. Bank został wpisany do Rejestru Przedsiębiorców KRS w dniu 24 października 2014 roku. Bankowi nadano numer statystyczny REGON 222181030. Kapitał zakładowy na 31 grudnia 2024 roku wynosił 1 611 300 000 PLN i został w całości opłacony.
PKO Bank Hipoteczny SA jest bankiem specjalistycznym prowadzącym działalność na podstawie ustawy z 29 sierpnia 1997 roku o listach zastawnych i bankach hipotecznych, ustawy z 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe, Kodeksu spółek handlowych oraz innych powszechnie obowiązujących przepisów prawa, rekomendacji i dobrych praktyk nadzorczych oraz Statutu Banku.
Bank specjalizuje się w udzielaniu mieszkaniowych kredytów hipotecznych dla klientów indywidualnych, jak również nabywa wierzytelności z tytułu takich kredytów od PKO Banku Polskiego SA. Bank pozyskuje kredyty do swojego portfela w oparciu o strategiczną współpracę z PKO Bankiem Polskim SA.
Podstawowym celem Banku w zakresie finansowania jest emisja listów zastawnych, które mają stanowić główne źródło długoterminowego finansowania mieszkaniowych kredytów hipotecznych.
Jednostką dominującą wobec PKO Banku Hipotecznego SA jest PKO Bank Polski SA, w którym Skarb Państwa posiada 29,43% udziału w kapitale zakładowym. PKO Bank Polski SA sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA.
2. Informacje dotyczące składu osobowego Rady Nadzorczej Banku oraz Zarządu Banku
Poniższa tabela przedstawia skład Rady Nadzorczej PKO Banku Hipotecznego SA na 31 grudnia 2024 roku.
|
Lp. |
Imię Nazwisko |
Funkcja |
Data powołania |
|
1 |
Marek Radzikowski |
Przewodniczący Rady Nadzorczej (od 23.08.2024 r.) Członek Rady Nadzorczej (od 19.08.2024 r. do 22.08.2024 r.) |
19.08.2024 r. |
|
2 |
Jakub Niesłuchowski |
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej (od 22.02.2024) Członek Rady Nadzorczej (od 28.04.2022 r. do 21.02.2024 r.) |
28.04.2022 r. |
|
3 |
Iwona Brzozowska-Poniedzielska |
Członek Rady Nadzorczej (niezależny) |
29.05.2024 r. |
|
4 |
Robert Ciborowski |
Członek Rady Nadzorczej (niezależny) |
29.05.2024 r. |
|
5 |
Lucyna Kopińska |
Członek Rady Nadzorczej |
01.09.2019 r. |
|
6 |
Paweł Metrycki |
Członek Rady Nadzorczej |
30.03.2019 r. |
Poniższa tabela przedstawia skład Zarządu PKO Banku Hipotecznego SA na 31 grudnia 2024 roku.
|
Lp. |
Imię Nazwisko |
Funkcja |
Data powołania |
|
1 |
Wojciech Papierak |
Prezes Zarządu (od 06.12.2024 r.) Wiceprezes Zarządu kierujący pracami Zarządu (od 10.08.2024 r. do 05.12.2024 r.) |
10.08.2024 r. |
|
2 |
Katarzyna Kurkowska-Szczechowicz |
Wiceprezes Zarządu (od 10.08.2024 r.) Prezes Zarządu (od 27.01.2023 r. do 09.08.2024 r.) Wiceprezes Zarządu kierująca pracami Zarządu (od 01.10.2022 r. do 26.01.2023 r.) |
01.10.2022 r. |
|
3 |
Piotr Kochanek |
Wiceprezes Zarządu |
01.01.2019 r. |
Zmiany w składzie Rady Nadzorczej oraz Zarządu PKO Banku Hipotecznego SA w okresie objętym sprawozdaniem finansowym zostały zaprezentowane w odpowiednio w Rozdziale 6.5. oraz 6.4 Sprawozdania Zarządu z działalności PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2024 roku.
3. Zatwierdzenie sprawozdania finansowego
Niniejsze sprawozdanie finansowe podlegało przeglądowi oraz zaopiniowaniu przez Komitet Audytu i Finansów Rady Nadzorczej 5 marca 2024 roku, ocenie Rady Nadzorczej 6 marca 2025 roku, oraz zostało zaakceptowane 6 marca 2025 roku przez Zarząd Banku do publikacji.
4. Oświadczenie Zarządu
Zarząd oświadcza, że wedle jego najlepszej wiedzy sprawozdanie finansowe i dane porównawcze zostały sporządzone zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz, że odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową Banku oraz jego wynik finansowy.
5. Oświadczenie o zgodności
Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF), które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską według stanu na 31 grudnia 2024 roku, a w zakresie nieuregulowanym powyższymi standardami zgodnie z wymogami ustawy z 29 września 1994 roku o rachunkowości i wydanymi na jej podstawie przepisami wykonawczymi, jak również wymogami odnoszącymi się do emitentów papierów wartościowych dopuszczonych lub będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na rynku oficjalnych notowań giełdowych.
6. Kontynuacja działalności
Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Bank w dającej się przewidzieć przyszłości (tj. w okresie co najmniej 12 miesięcy od daty sporządzenia niniejszego sprawozdania). Zarząd Banku nie stwierdza na dzień podpisania sprawozdania finansowego istnienia faktów i okoliczności, które wskazywałyby na zagrożenia dla możliwości kontynuacji działalności przez Bank w okresie co najmniej 12 miesięcy od daty sporządzenia niniejszego sprawozdania na skutek zamierzonego lub przymusowego zaniechania lub istotnego ograniczenia przez Bank dotychczasowej działalności.
7. Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego
Sprawozdanie finansowe PKO Banku Hipotecznego Spółki Akcyjnej obejmuje rok zakończony 31 grudnia 2024 roku oraz zawiera dane porównawcze za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku i na dzień 31 grudnia 2023 roku. Dane finansowe prezentowane są w tysiącach złotych polskich (PLN), w zaokrągleniu do tysiąca złotych, chyba że wskazano inaczej, w związku z powyższym mogą wystąpić różnice wynikające z zaokrągleń.
W sprawozdaniu finansowym zastosowano koncepcję wartości godziwej dla aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat bądź inne dochody całkowite, w tym instrumentów pochodnych oraz papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite. Pozostałe składniki aktywów i zobowiązań wyceniane są według zasad rachunkowości opisanych w poniższym sprawozdaniu finansowym.
Bank ujmuje wszystkie pozycje kosztów i przychodów zgodnie z zasadami: memoriału, ujmowania i wyceny aktywów i zobowiązań, tworzenia odpisów z tytułu utraty wartości. Zasady rachunkowości dotyczące poszczególnych pozycji zostały przedstawione w poszczególnych notach do sprawozdania z sytuacji finansowej i rachunku zysków i strat.
Bank podczas sporządzania sprawozdania finansowego dokonuje pewnych szacunków i przyjmuje założenia, które bezpośrednio mają wpływ na sprawozdanie finansowe. Szacunki i założenia, które Bank przyjmuje do wykazywania wartości aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów dokonywane są przy wykorzystaniu danych historycznych oraz innych czynników, które są dostępne oraz uznawane za właściwe w danych okolicznościach.
Założenia co do przyszłości oraz dostępne dane służą do szacowania wartości księgowych aktywów oraz zobowiązań, których nie można jednoznacznie określić przy wykorzystaniu innych źródeł. Przy dokonywaniu szacunków Bank uwzględnia przyczyny oraz źródła niepewności, które są przewidywane na koniec okresu sprawozdawczego. Wyniki rzeczywiste mogą się różnić od wartości szacunkowych.
Dokonywane przez Bank szacunki oraz założenia są poddawane bieżącym przeglądom. Korekty szacunków są ujmowane w okresie, w którym dokonano zmiany szacunków, jeżeli korekty dotyczą tylko tego danego okresu. Natomiast, jeżeli korekty wpływają zarówno na okres, w którym dokonano zmiany, jak i na przyszłe okresy, są one ujmowane w okresie, w którym dokonano zmiany oraz w okresach przyszłych.
8. Kwestie środowiskowe
Bank nie identyfikuje istotnego wpływu kwestii środowiskowych na sprawozdanie finansowe. Ze względu na charakter działalności gospodarczej bezpośrednie oddziaływanie Banku na środowisko naturalne jest ograniczone do zużycia zasobów naturalnych. Pośredni wpływ na środowisko Bank realizuje poprzez kształtowanie oferty produktowej tak, aby motywować klientów do inwestycji w energooszczędne nieruchomości oraz poprzez emitowanie zielonych listów zastawnych. Zagadnienia te zostały opisane w Sprawozdaniu Zarządu z działalności PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2024 roku.
W Banku nie wystąpiły istotne szacunki i osądy (w tym stosowane w kalkulacji odpisów na oczekiwane straty kredytowe) związane z czynnikami klimatycznymi, które znacząco wpływałyby na wartości rozpoznane w niniejszym sprawozdaniu finansowym.
OPIS WAŻNIEJSZYCH ZASAD RACHUNKOWOŚCI
Najważniejsze zasady rachunkowości oraz szacunki i oceny zastosowane przy sporządzaniu niniejszego sprawozdania przedstawione zostały poniżej oraz w poszczególnych notach w dalszej części sprawozdania finansowego.
Zasady te stosowane były we wszystkich prezentowanych latach w sposób ciągły.
9. Waluty obce
9.1 Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji
Sprawozdanie finansowe prezentowane jest w złotych (PLN), która jest walutą funkcjonalną i walutą prezentacji Banku.
9.2 Transakcje i salda w walutach obcych
Transakcje wyrażone w walutach obcych przelicza się na walutę funkcjonalną według kursu obowiązującego w dniu transakcji. Każdorazowo na koniec okresu sprawozdawczego Bank przelicza:
■ pozycje pieniężne w walucie obcej przy zastosowaniu kursu zamknięcia, tj. kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego na koniec okresu sprawozdawczego,
■ pozycje niepieniężne wyceniane według historycznej ceny nabycia wyrażonej w walucie obcej, takie jak na przykład: rzeczowe aktywa trwałe, przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego w dniu transakcji,
■ pozycje niepieniężne wyceniane w wartości godziwej wyrażonej w walucie obcej przeliczane są przy zastosowaniu kursów średnich ogłoszonych przez Narodowy Bank Polski, które obowiązywały w dniu, na który wartość godziwa została ustalona.
10. Ogólne zasady rachunkowości dotyczące instrumentów finansowych
10.1 Ujmowanie transakcji w księgach
Aktywa finansowe oraz zobowiązania finansowe, w tym również transakcje terminowe, z których wynika zobowiązanie lub prawo do nabycia lub sprzedaży w przyszłym terminie ustalonej ilości określonych instrumentów finansowych po ustalonej cenie, wprowadza się do ksiąg rachunkowych w dacie ich powstania, bez względu na przewidziany w umowie termin rozliczenia transakcji.
10.2 Wyłączenie ze sprawozdania z sytuacji finansowej instrumentów finansowych
Składniki aktywów finansowych zostają usunięte ze sprawozdania z sytuacji finansowej gdy:
■ Bank przenosi składnik aktywów finansowych na inny podmiot w transakcji, w której przenoszone są zasadniczo wszystkie ryzyka i korzyści wynikające z posiadania aktywa finansowego lub w której Bank nie przenosi ani nie zatrzymuje zasadniczo wszystkich ryzyk i korzyści wynikających z posiadania i nie zachowuje kontroli nad aktywem finansowym lub
■ podlegają one umorzeniu, przedawnieniu lub są nieściągalne (wyłączenie następuje w ciężar utworzonych na nie odpisów na oczekiwane straty, a gdy nie utworzono na nie odpisów lub ich wartość jest mniejsza od wartości składnika aktywów finansowych, przed jego odpisaniem zwiększa się odpis na oczekiwane straty).
Bank wyłącza ze swojego sprawozdania z sytuacji finansowej zobowiązanie finansowe (lub jego część), gdy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.
10.3 Klasyfikacja i wycena instrumentów finansowych
10.3.1. Zasady klasyfikacji instrumentów finansowych
Klasyfikacja aktywów finansowych w dniu nabycia lub powstania zależy od modelu biznesowego przyjętego przez Bank do zarządzania daną grupą aktywów oraz od charakterystyki umownych przepływów pieniężnych wynikających z pojedynczego aktywa. Bank wyodrębnia następujące modele biznesowe:
■ „utrzymywane dla przepływów pieniężnych” - model, w którym powstałe lub nabyte aktywa finansowe są utrzymywane w celu pozyskiwania korzyści z umownych przepływów pieniężnych – model typowy dla działalności kredytowej,
■ „utrzymywane dla przepływów pieniężnych i na sprzedaż” - model, w którym aktywa finansowe po powstaniu lub nabyciu są utrzymywane w celu pozyskiwania korzyści z umownych przepływów pieniężnych, ale mogą być również sprzedane - model typowy dla działalności zarządzania płynnością,
■ rezydualny - inny niż model „utrzymywane dla przepływów pieniężnych” oraz „utrzymywane dla przepływów pieniężnych i na sprzedaż”.
Klasyfikacji instrumentów finansowych dokonuje się w momencie ujęcia instrumentu lub jego istotnej modyfikacji.
Model biznesowy
Wybór modelu biznesowego jest dokonywany przy początkowym ujęciu aktywów finansowych. Przeprowadzany jest na poziomie poszczególnych grup aktywów, w kontekście obszaru działalności, w związku z którym aktywa finansowe powstały lub zostały nabyte i następuje między innymi w oparciu o:
■ sposób oceny i raportowania wyników portfela aktywów finansowych,
■ sposób zarządzania ryzykiem związanym z tymi aktywami oraz zasad wynagradzania osób zarządzających tymi portfelami.
W modelu biznesowym „utrzymywanie dla przepływów pieniężnych” sprzedaż aktywów jest incydentalna i możliwa do realizacji w przypadku wzrostu poziomu ryzyka kredytowego, zmiany prawa lub regulacji - realizowana w celu utrzymania zakładanego poziomu kapitału regulacyjnego, na zasadach opisanych w strategii zarządzania takimi portfelami lub przy założeniu, iż następuje ona blisko daty zapadalności aktywa, istotnej wewnętrznej restrukturyzacji lub przejęcia innego biznesu, realizacji planu kryzysowego lub naprawy oraz innego niedającego się przewidzieć czynnika, na który Bank nie ma wpływu.
Ocena charakterystyk wynikających z umownych przepływów pieniężnych
Ocena charakterystyk wynikających z umownych przepływów pieniężnych polega na ustaleniu, poprzez przeprowadzenie testu umownych przepływów pieniężnych (test SPPI, z ang. Solely Payments of Principal and Interest Test), tj. czy wynikające z umowy przepływy pieniężne z tego składnika aktywów są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty. Odsetki obejmują zapłatę za wartość pieniądza w czasie, za ryzyko kredytowe związane z kwotą główną pozostałą do spłaty w określonym czasie i za inne podstawowe ryzyka i koszty związane z udzieleniem lub nabyciem aktywa finansowego, a także marżę zysku.
Charakterystyka wynikająca z umownych przepływów pieniężnych pozostaje bez wpływu na klasyfikację składnika aktywów finansowych, jeśli:
■ mogłaby mieć tylko niewielki wpływ na wynikające z umowy przepływy pieniężne z tytułu tego składnika (cecha de minimis),
■ wpływa na wynikające z umowy przepływy pieniężne z tytułu instrumentu tylko w przypadku wystąpienia zdarzenia niezwykle rzadkiego, wyjątkowo nietypowego i bardzo mało prawdopodobnego (cecha non genuine).
W celu dokonania wyżej wymienionego ustalenia uwzględnia się potencjalny wpływ charakterystyk wynikających z umownych przepływów pieniężnych w każdym okresie sprawozdawczym i łącznie w całym okresie życia instrumentu finansowego.
Test SPPI jest przeprowadzany dla każdego aktywa finansowego w modelu „utrzymywane dla przepływów pieniężnych” lub „utrzymywane dla przepływów pieniężnych i na sprzedaż” na dzień początkowego ujęcia (w tym dla modyfikacji istotnej po ponownym ujęciu aktywa finansowego) oraz w przypadku zmiany warunków umowy.
Kategoria wyceny aktywów finansowych według zamortyzowanego kosztu
Składnik aktywów finansowych (dotyczy dłużnych aktywów finansowych) wycenia się według zamortyzowanego kosztu, jeśli spełnione są oba poniższe warunki:
■ składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym „utrzymywane dla przepływów pieniężnych”,
■ warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty (zdany test SPPI).
Wartość początkową składnika aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu korygują wszelkie prowizje i opłaty mające wpływ na jego efektywny zwrot i stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej tego aktywa (prowizje i opłaty zaistniałe w związku z realizacją czynności wykonywanych przez Bank, a prowadzących do powstania aktywów). Prowizja za udzielenie oraz podwyższenie kwoty kredytu hipotecznego, w części która może podlegać zwrotowi na rzecz klienta z tytułu wcześniejszej całkowitej spłaty, ujmowana jest jako korekta wartości bilansowej brutto tego instrumentu finansowego, a jej rozliczenie uwzględnia przewidywany ekonomiczny okres życia kredytu. Po tym okresie, korekta wartości bilansowej brutto z tytułu potencjalnego zwrotu na rzecz klienta podlega rozliczeniu w czasie metodą liniową przez pozostały okres życia instrumentu finansowego w przychody odsetkowe.
Wartość bieżącą tej kategorii aktywów ustala się przy użyciu efektywnej stopy procentowej służącej do bieżącego ustalenia (naliczenia) przychodu odsetkowego wygenerowanego przez aktywa w danym okresie, korygując ją o odpisy na oczekiwane straty kredytowe.
Kategoria wyceny aktywów finansowych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite
Składnik aktywów finansowych (dotyczy dłużnych aktywów finansowych) jest wyceniany do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, jeżeli spełnione są oba poniższe warunki:
■ składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest zarówno otrzymywanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i sprzedaż składników aktywów finansowych, oraz
■ warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty (zdany test SPPI).
Skutki zmiany wartości godziwej tych aktywów finansowych do momentu zaprzestania ujmowania składnika aktywów finansowych lub jego przeklasyfikowania odnosi się do innych dochodów całkowitych, z wyjątkiem przychodów odsetkowych, wyniku z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe oraz zysków lub strat z tytułu różnic kursowych, które ujmuje się w rachunku zysków i strat. Jeśli zaprzestano ujmowania składnika aktywów finansowych, skumulowane zyski lub straty poprzednio ujęte w innych dochodach całkowitych zostają przeklasyfikowane z pozycji inne dochody całkowite do rachunku zysków i strat.
Kategoria wyceny aktywów finansowych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
Jeśli aktywa finansowe nie spełniają wymienionych powyżej kryteriów kwalifikacji do wyceny według zamortyzowanego kosztu albo do wyceny do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, są one klasyfikowane jako aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.
Dodatkowo, w momencie początkowego ujęcia, można nieodwołalnie wyznaczyć składnik aktywów finansowych jako wyceniany w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (opcja wyceny do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat) jeśli w ten sposób eliminuje się lub znacząco zmniejsza niespójność wyceny lub ujęcia (niedopasowanie księgowe). Opcja ta dostępna jest dla instrumentów dłużnych zarówno w modelu „utrzymywane dla przepływów pieniężnych” oraz „utrzymywane dla przepływów pieniężnych i na sprzedaż”.
Zgodnie z MSSF 9 prezentacja aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat jest następująca:
1) przeznaczone do obrotu - składniki aktywów finansowych które:
■ nabyto głównie w celu sprzedaży lub odkupienia w bliskim terminie, lub
■ w momencie początkowego ujęcia stanowią część portfela określonych instrumentów finansowych, którymi zarządza się łącznie i dla których istnieją dowody bieżącego faktycznego trybu generowania krótkoterminowych zysków, lub
■ są instrumentem pochodnym (z wyjątkiem instrumentów pochodnych będących umowami gwarancji finansowej lub wyznaczonymi i skutecznymi instrumentami zabezpieczającymi),
2) aktywa finansowe nieprzeznaczone do obrotu obowiązkowo wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat - aktywa finansowe dla których warunki z testu charakterystyki przepływów pieniężnych (test SPPI) nie zostały spełnione (niezależnie od modelu biznesowego),
3) aktywa finansowe desygnowane do wyceny do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat przy początkowym ujęciu (opcja wyceny do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat).
Zysk lub stratę na składniku aktywów finansowych wycenianym do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat ujmuje się w rachunku zysków i strat.
10.3.2. Zmiana klasyfikacji aktywów finansowych
Reklasyfikacja aktywów finansowych następuje jedynie w przypadku zmiany modelu biznesowego odnoszącego się do aktywa lub grupy aktywów, wynikającego z rozpoczęcia lub zakończenia istotnej części działalności. Zmiany takie mają charakter incydentalny. Zmiana klasyfikacji jest ujmowana prospektywnie, tj. bez zmiany ujętych dotychczas skutków wyceny do wartości godziwej, odpisów czy naliczonych odsetek.
10.3.3. Zmiana szacunku kontraktowych przepływów pieniężnych - Modyfikacje
Modyfikacja to zmiana przepływów kontraktowych składnika aktywów finansowych na podstawie aneksu do umowy lub zmian warunków umowy wynikających z zewnętrznych regulacji prawnych. Modyfikacja może być istotna lub nieistotna. Nie stanowi modyfikacji zmiana przepływów kontraktowych wynikająca z realizacji warunków umownych.
Jeśli wynikające z umowy przepływy pieniężne związane ze składnikiem aktywów finansowych podlegają renegocjacji lub jakiejkolwiek innej modyfikacji, a renegocjacja lub modyfikacja nie prowadzą do zaprzestania ujmowania danego składnika aktywów finansowych („Modyfikacja Nieistotna”) ustala się aktualną wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych, a różnicę pomiędzy nią a dotychczasową wartością bilansową brutto ujmuje się w rachunku zysków i strat. Aktualną wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych oblicza się jako zdysnkontowaną wartość renegocjowanych lub zmodyfikowanych przepływów pieniężnych wynikających z umowy, dyskontowanych według pierwotnej efektywnej stopy procentowej składnika aktywów finansowych (lub efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe w przypadku zakupionych lub utworzonych składników aktywów finansowych z utratą wartości) bądź, w stosownych przypadkach wskazanych w MSSF 9, według zaktualizowanej efektywnej stopy procentowej. Wszelkie koszty i opłaty korygują wartość bilansową zmodyfikowanego składnika aktywów finansowych i są amortyzowane w okresie pozostającym do daty wymagalności zmodyfikowanego składnika aktywów finansowych.
W pewnych okolicznościach renegocjacja lub modyfikacja wynikających z umowy przepływów pieniężnych związanych ze składnikiem aktywów finansowych może prowadzić do zaprzestania ujmowania istniejącego składnika aktywów finansowych. Jeżeli modyfikacja składnika aktywów finansowych powoduje zaprzestanie ujmowania istniejącego składnika aktywów finansowych, a następnie ujęcie zmodyfikowanego składnika aktywów finansowych, zmodyfikowany składnik aktywów uznaje się za nowy składnik aktywów finansowych („Modyfikacja Istotna”). Następuje ujęcie nowego aktywa w wartości godziwej oraz kalkulacja nowej efektywnej stopy procentowej zastosowanej do nowego aktywa. W przypadku, gdy charakterystyka zmodyfikowanego nowego aktywa finansowego (po zawarciu aneksu) odpowiada warunkom rynkowym, jego wartość godziwa równa jest jego wartości bilansowej netto.
Ocena czy dana modyfikacja aktywów finansowych jest modyfikacją istotną czy nieistotną zależy od spełnienia kryteriów jakościowych oraz ilościowych.
Przyjęte Kryteria Jakościowe są następujące:
■ zmiana dłużnika, za wyjątkiem zmiany wynikającej ze śmierci dłużnika,
■ wprowadzenie do umowy cechy umownej powodującej naruszenie testu charakterystyk przepływów pieniężnych lub usunięcie tej cechy.
Wystąpienie przynajmniej jednego z tych kryteriów skutkuje wystąpieniem modyfikacji istotnej.
Przyjęte Kryteria Ilościowe są następujące:
■ test 10% polegający na analizie zmiany warunków umownych składnika aktywa finansowego skutkującej powstaniem różnicy między wartością przyszłych przepływów pieniężnych wynikających ze zmienionego aktywa finansowego, zdyskontowanych oryginalną efektywną stopą procentową a wartością analogicznych przyszłych przepływów wynikających z pierwotnego składnika aktywa finansowego zdyskontowanych tą samą stopą procentową;
■ zwiększenie zaangażowania dłużnika, które obejmuje wartość zwiększenia kapitału i udzielonych zobowiązań pozabilansowych powyżej 10% w stosunku do kapitału i zobowiązań pozabilansowych sprzed podwyższenia dla każdej pojedynczej ekspozycji;
■ wydłużenie pierwotnego okresu kredytowania kredytów mieszkaniowych o więcej niż 4 lata.
Wystąpienie kryterium ilościowego (różnicy) powyżej 10% lub wydłużenie kredytów mieszkaniowych o więcej niż 4 lata skutkuje uznaniem modyfikacji za istotną. Natomiast wystąpienie kryterium ilościowego co najwyżej 10% lub wydłużenie kredytów mieszkaniowych o co najwyżej 4 lata skutkuje uznaniem modyfikacji za nieistotną.
Sposób ujęcia zysków lub strat z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (w tym z tytułu sprzedaży lub istotnej modyfikacji) oraz wyniku na modyfikacji nieistotnej został opisany w Nocie 10.3.5.
10.3.4. Wycena aktywów finansowych nabytych lub udzielonych z utratą wartości (POCI)
Aktywa nabyte lub udzielone z utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe (dalej „POCI” - ang. purchased or originated credit-impaired asset) dotyczą aktywów finansowych o charakterze dłużnym, wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, tj. kredytów oraz dłużnych papierów wartościowych, które na moment nabycia lub udzielenia miały już utratę wartości.
Głównym źródłem powstawania w Banku aktywów POCI jest przeprowadzenie restrukturyzacji skutkującej istotną modyfikacją na umowach z rozpoznaną utratą wartości.
10.3.5. Ujmowanie zysków lub strat z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych niewycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat oraz wyniku na modyfikacji
Zyski lub straty z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (w tym z tytułu sprzedaży lub istotnej modyfikacji) ujmuje się w pozycji „Zyski lub straty z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat”.
Wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej aktywów finansowych ujmuje się w pozycji „Przychody odsetkowe”.
Obie powyższe pozycje rachunku zysków i strat prezentuje się w podziale na instrumenty finansowe:
■ wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite,
■ wyceniane według zamortyzowanego kosztu.
11. Istotne zmiany zasad rachunkowości oraz objaśnienie różnic między wcześniej publikowanymi sprawozdaniami
Za wyjątkiem zmian wymaganych standardami i zmianami do standardów, które weszły w życie od 1 stycznia 2024 roku, Bank nie wdrożył w okresie sprawozdawczym innych zmian. Zmiany do standardów, które obowiązują od 1 stycznia 2024 roku nie miały istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
W niniejszym okresie sprawozdawczym Bank wprowadził zmiany w sposobie prezentacji przepływów pieniężnych z tytułu przychodów i kosztów odsetkowych dotyczących działalności operacyjnej. Po zmianie odsetki otrzymane i odsetki zapłacone dotyczące działalności operacyjnej są prezentowane w osobnych liniach w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej. Zaprezentowanie w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych wyniku z tytułu odsetek oraz wydzielenie odsetek zrealizowanych (otrzymanych oraz zapłaconych) przyczyniło się zdaniem Banku do zwiększenia przejrzystości ujawnienia oraz dostosowuje je do praktyki rynkowej.
Dane porównawcze zostały odpowiednio przekształcone.
|
|
01.01.2023 – 31.12.2023 przed przekształceniem |
wpływ zmiany prezentacji |
01.01.2023 - 31.12.2023 dane przekształcone |
|
|
|
|
|
|
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej |
|
|
|
|
Zysk brutto |
222 883 |
- |
222 883 |
|
Zapłacony podatek dochodowy / rozliczenie podatku w ramach PGK |
47 411 |
- |
47 411 |
|
Korekty razem: |
2 129 624 |
- |
2 129 624 |
|
Amortyzacja |
1 662 |
- |
1 662 |
|
Odsetki wykazywane w przepływach z działalności inwestycyjnej i w przepływach z działalności finansowej |
753 716 |
(753 716) |
|
|
Wynik z tytułu odsetek (z rachunku zysków i strat) |
|
(365 267) |
(365 267) |
|
Odsetki otrzymane |
|
1 286 091 |
1 286 091 |
|
Odsetki zapłacone |
|
(561 748) |
(561 748) |
|
Zmiana stanu: |
|
|
|
|
pochodnych instrumentów finansowych |
|
666 684 |
666 684 |
|
pochodnych instrumentów finansowych (aktywo) |
452 669 |
(452 669) |
|
|
kredytów i pożyczek wobec klientów brutto |
1 048 984 |
388 587 |
1 437 571 |
|
papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
750 |
(750) |
|
|
innych aktywów oraz prawa do użytkowania |
(5 494) |
- |
(5 494) |
|
zobowiązań wobec banków |
3 726 |
(4 784) |
(1 058) |
|
pochodnych instrumentów finansowych (zobowiązanie) |
187 522 |
(187 522) |
|
|
zobowiązań wobec klientów |
(1 867) |
- |
(1 867) |
|
zobowiązań z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
(509 683) |
(2 360) |
(512 043) |
|
zobowiązań z tytułu wyemitowanych obligacji |
105 128 |
(12 474) |
92 654 |
|
odpisów na oczekiwane straty kredytowe i rezerw |
7 661 |
- |
7 661 |
|
pozostałych zobowiązań |
8 256 |
- |
8 256 |
|
Inne korekty (w tym zmiany wyceny instrumentów pochodnych odniesione na inne dochody całkowite) |
76 594 |
(72) |
76 522 |
|
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej |
2 399 918 |
- |
2 399 918 |
12. Nowe standardy i interpretacje oraz reforma wskaźników referencyjnych IBOR
12.1 Nowe standardy i interpretacje oraz zmiany do opublikowanych standardów i interpretacji obowiązujące od 1 stycznia 2024 roku
|
Standardy i interpretacje |
Opis zmian |
Obowiązuje od |
|
Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych” |
Zmiany służą sprecyzowaniu zasad klasyfikacji zobowiązań w sprawozdaniu z sytuacji finansowej do krótkoterimowych lub długoterminowych. |
1 stycznia 2024 roku |
|
Zmiany do MSR 7 „Sprawozdanie z przepływów pieniężnych” oraz MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnienie informacji - umowy finansowania dostawców” |
Zmiany wprowadzają wymogi dotyczące ujawniania dodatkowych informacji związanych z finansowaniem dostawców (faktoringiem odwrotnym), m.in. informacji o przedłużonych warunkach płatności, udzielonych zabezpieczeniach i gwarancjach. Celem zmian jest zwiększenie przejrzystości informacji dotyczącej umów finansowania dostawców i ich wpływu na zobowiązania spółki, przepływy pieniężne i ryzyko płynności. |
1 stycznia 2024 roku (zatwierdzone przez UE 15 maja 2024 roku) |
|
Zmiany do MSSF 16 „Leasing” |
Zmiany określają wymogi, aby jednostka, która sprzedała aktywo i jednocześnie je użytkuje w drodze leasingu, ujęła wartość zobowiązania leasingowego w sposób, który nie prowadzi do powstania zysku lub straty związanej z zachowanym prawem do użytkowania. |
1 stycznia 2024 roku |
Nowe standardy i zmiany do nich nie mają istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
12.2 Nowe standardy i interpretacje oraz zmiany do nich, które zostały opublikowane, a nie weszły jeszcze w życie i nie zostały jeszcze zastosowane przez Bank
|
Standardy i interpretacje |
Opis zmian |
Obowiązuje od |
|
Zmiany do MSR 21 „Skutki zmian kursów wymiany walut obcych - brak wymienialności” |
Zmiany wprowadzają wymóg ujawnienia informacji, które pozwolą użytkownikom sprawozdań finansowych zrozumieć wpływ niewymienialności walut oraz wyjaśniają w jaki sposób należy dokonać oceny wymienialności walut oraz ustalić kurs w sytuacji braku wymienialności waluty. Zmiany do MSR 21 nie będą miały wpływu na sprawozdanie finansowe. |
1 stycznia 2025 roku (zatwierdzone przez UE)
|
|
Zmiany do MSSF 9 „Instrumenty finansowe” oraz MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji” |
Zmiany dotyczą rozliczania zobowiązań finansowych przy użyciu elektronicznego systemu płatności oraz oceny charakterystyki umownych przepływów pieniężnych aktywów finansowych, w tym tych powiązanych z aspektami środowiskowymi, społecznymi i ładu korporacyjnego (ESG). Zmianie uległy również wymogi dotyczące ujawniania informacji na temat inwestycji w instrumenty kapitałowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Bank jest w trakcie weryfikacji wpływu zmian na sprawozdanie finansowe. |
1 stycznia 2026 roku |
|
Zmiany do MSSF 9 „Instrumenty finansowe” oraz MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji” |
Zmiany w zakresie umów dotyczących energii elektrycznej uwarunkowanej przyrodniczo dotyczą wymogów w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia na użytek własny oraz rachunkowości zabezpieczeń wraz z powiązanymi ujawnieniami. Zakres zmian jest wąski i tylko w przypadku, gdy umowy spełniają określone cechy, będą one objęte zakresem zmian. Zmiany nie będą miały wpływu na sprawozdanie finansowe. |
1 stycznia 2026 roku lub później, z możliwością wcześniejszego zastosowania |
|
MSSF 19 „Spółki zależne bez odpowiedzialności publicznej: ujawnianie informacji” |
MSSF 19 wprowadza uproszczone wymogi raportowania oraz ogranicza ilość obowiązkowych ujawnień dla uprawnionych spółek zależnych w ich jednostkowych sprawozdaniach finansowych. MSSF 19 nie będzie miał wpływu na sprawozdanie finansowe. |
1 stycznia 2027 roku |
|
MSSF 18 „Prezentacja i ujawnienia w sprawozdaniach finansowych” |
MSSF 18 zastąpi obecnie obowiązujący MSR 1. Zmiany w stosunku do zastępowanego standardu będą głównie widoczne w trzech obszarach: ■ zdefiniowania obowiązkowych sum częściowych w rachunku zysków i strat, ■ wprowadzenia ujawnień dotyczących Alternatywnych Pomiarów Wyników (APM) wykorzystywanych przez zarząd, ■ rozszerzenia wytycznych na temat agregacji informacji. Bank jest w trakcie weryfikacji wpływu MSSF 18 na sprawozdanie finansowe. |
1 stycznia 2027 roku |
|
„Roczne zmiany MSSF - wersja 11" Rady Międzynarodowych Standardów Rachunkowości |
18 lipca 2024 roku Rada opublikowała dokument, który zawiera wyjaśnienia, uproszczenia, poprawki i zmiany ukierunkowane na poprawę spójności szeregu standardów rachunkowości (MSSF 1 „Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy” MSSF 7 „Instrumenty finansowe: Ujawnianie informacji” i towarzyszące mu „Wytyczne dotyczące wdrożenia MSSF 7”; MSSF 9 „Instrumenty finansowe”; MSSF 10 „Skonsolidowane sprawozdania finansowe” oraz MSR 7 „Sprawozdanie z przepływów pieniężnych”). Bank nie dokonał jeszcze oceny wpływu tych zmian na sprawozdanie finansowe. |
1 stycznia 2026 roku lub później, z możliwością wcześniejszego zastosowania |
12.3 Reforma wskaźników referencyjnych IBOR
Prace nad reformą wskaźnika WIBOR w Polsce
Reforma wskaźników stóp procentowych oraz działania podejmowane przez Bank w tym zakresie zostały szeroko opisane w sprawozdaniu finansowym PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku w Nocie 58 „Reforma wskaźników referencyjnych IBOR”.
W grudniu 2024 roku Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych (KS NGR przeprowadził dyskusję oraz podjął decyzję o wyborze propozycji indeksu o technicznej nazwie WIRF– bazującego na depozytach niezabezpieczonych Instytucji Kredytowych i Instytucji Finansowych, jako docelowego wskaźnika referencyjnego stopy procentowej, który miałby zastąpić wskaźnik referencyjny WIBOR. Administratorem WIRF– w rozumieniu Rozporządzenia BMR będzie spółka GPW Benchmark SA, wpisana do rejestru Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA). Tym samym KS NGR zweryfikował i zmodyfikował swoją wcześniejszą decyzję podjętą we wrześniu 2022 roku o wyborze WIRON.
Wybór propozycji indeksu został poprzedzony rozpoczętym 29 marca 2024 roku procesem przeglądu i analizy wskaźników alternatywnych dla WIBOR typu Risk Free Rate (RFR). Przegląd ten miał na celu weryfikację podjętej we wrześniu 2022 roku decyzji KS NGR, na podstawie szerszego zakresu analiz i informacji rynkowych w dynamicznie zmieniającym się środowisku makroekonomicznym polskiej gospodarki. Proces ten obejmował przeprowadzenie dodatkowych analiz wewnętrznych przez zaangażowane w prace KS NGR instytucje, w tym Komisję Nadzoru Finansowego, Narodowy Bank Polski i GPW Benchmark SA, oraz obejmował dwie rundy konsultacji publicznych skierowanych do wszystkich interesariuszy, w tym uczestników rynku finansowego.
KS NGR zamierza także w najbliższym czasie zweryfikować i zaktualizować wydane dotychczas rekomendacje NGR, w szczególności standardy stosowania nowego docelowego wskaźnika RFR (risk-free-rate) w nowych produktach: bankowych, leasingowych i faktoringowych oraz instrumentach finansowych, jak również standardy dobrowolnej konwersji dla portfeli dotychczasowych umów i instrumentów finansowych, w których stosowany jest wskaźnik referencyjny WIBOR.
Docelowo WIRF– ma stać się kluczowym wskaźnikiem referencyjnym stopy procentowej w rozumieniu rozporządzenia BMR, który będzie mógł być stosowany w umowach finansowych (np. umowach kredytu), instrumentach finansowych (np. papierach dłużnych lub instrumentach pochodnych) oraz przez fundusze inwestycyjne (np. w ustalaniu opłat za zarządzanie).
25 stycznia 2025 roku, po zapoznaniu się z opiniami dotyczącymi aspektów prawnych, rynkowych i marketingowych, KS NGR podjął decyzję, o wyborze docelowej nazwy POLSTR (Polish Short Term Rate) dla propozycji indeksu.
Zgodnie z założeniami KS NGR, finalnym momentem konwersji portfela umów i instrumentów z WIBOR na nowy wskaźnik ma być koniec 2027 r.
Status prac w Banku oraz stopień narażenia na ryzyko związane z reformą WIBOR
Ewolucja otoczenia prawnego i migracja rynku na wskaźniki referencyjne zgodnie z Rozporządzeniem BMR mają wpływ na działalność Banku poprzez zawarte z klientami i kontrahentami umowy, zmianę wycen instrumentów finansowych i konieczność dostosowania procesów i systemów informatycznych.
W związku z założonym w ramach reformy zastąpieniem wskaźnika WIBOR nowym wskaźnikiem Zespół zadaniowy ds. reformy wskaźników referencyjnych WIBOR (dalej: „Zespół”)pracuje nad przygotowaniem Banku do wdrożenia nowego wskaźnika referencyjnego stopy procentowej. Do zadań Zespołu należą w szczególności:
■ dostosowanie umów z kontrahentami i klientami oraz zmiany w ofercie produktowej;
■ dostosowanie metodyk i narzędzi w zakresie wyceny i zarządzania ryzykiem;
■ dostosowanie metodyk i narzędzi w zakresie rachunkowości (w tym. m.in. rachunkowości zabezpieczeń i cen transferowych);
■ wdrożenie zmian w systemach IT;
■ oszacowanie wpływu reformy na wyniki finansowe Banku.
Przedstawiciele Zespołu aktywnie uczestniczą w spotkaniach poszczególnych strumieni NGR oraz pracach realizowanych na poziomie Grupy PKO Banku Polskiego SA.
Poniższa tabela przedstawia ekspozycję Banku na dzień 31 grudnia 2024 roku na wskaźnik referencyjny WIBOR.
|
|
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|||||
|
|
WIBOR |
Stopa stała lub brak 1) |
Razem |
WIBOR |
Stopa stała lub brak 1) |
Razem |
|
|
Aktywa finansowe |
|
|
|
|
|
|
|
|
Kasa, środki w Banku Centralnym |
- |
368 |
368 |
- |
306 |
306 |
|
|
Należności od banków |
- |
10 186 |
10 186 |
- |
2 421 |
2 421 |
|
|
Papiery wartościowe |
749 307 |
- |
749 307 |
945 251 |
- |
945 251 |
|
|
Kredyty i pożyczki wobec klientów |
14 327 747 |
2 272 924 |
16 600 671 |
15 645 686 |
2 253 021 |
17 898 707 |
|
|
Inne aktywa finansowe |
- |
609 |
609 |
- |
1 072 |
1 072 |
|
|
Suma aktywów finansowych |
15 077 054 |
2 284 087 |
17 361 141 |
16 590 937 |
2 256 820 |
18 847 757 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania finansowe |
|
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania wobec banków |
3 088 218 |
2 254 612 |
5 342 830 |
2 571 830 |
2 008 914 |
4 580 744 |
|
|
Zobowiązania wobec klientów |
- |
3 398 |
3 398 |
- |
3 710 |
3 710 |
|
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
5 013 449 |
2 219 906 |
7 233 355 |
3 711 011 |
6 733 634 |
10 444 645 |
|
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji |
- |
2 721 264 |
2 721 264 |
- |
1 991 260 |
1 991 260 |
|
|
Pozostałe zobowiązania finansowe |
- |
11 986 |
11 986 |
- |
14 341 |
14 341 |
|
|
Suma zobowiązań finansowych |
8 101 667 |
7 211 166 |
15 312 833 |
6 282 841 |
10 751 859 |
17 034 700 |
|
|
Zobowiązania warunkowe udzielone finansowe (netto) |
45 576 |
54 703 |
100 279 |
61 948 |
28 936 |
90 884 |
|
1) Dla kredytów i pożyczek wobec klientów oraz odpowiadających im zobowiązań warunkowych udzielonych finansowych w tej pozycji zaprezentowano również instrumenty oparte o okresowo stałą stopą.
|
|
31.12.2024 |
31.12.2023 |
||||
|
NOMINAŁ instrumentów pochodnych w przeliczeniu na PLN |
WIBOR |
Stopa stała lub brak |
Razem |
WIBOR |
Stopa stała lub brak |
Razem |
|
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
|
|
|
|
|
|
|
- Kupno (noga zmienna kupno) |
|
2 196 073 |
2 196 073 |
- |
6 689 953 |
6 689 953 |
|
- Sprzedaż (noga zmienna sprzedaż) |
2 408 030 |
- |
2 408 030 |
6 752 499 |
4 631 |
6 757 130 |
Ponieważ znaczna część aktywów oraz zobowiązań finansowych Banku oparta jest o wskaźnik referencyjny WIBOR, Bank jest narażony na ryzyko związane z jego zastąpieniem.
W ramach Grupy PKO Banku Polskiego SA Bank pracuje nad analizą ryzyk. Mając na uwadze obecny etap prac Narodowej Grupy Roboczej i realizacji Mapy Drogowej, zdaniem Banku aktualnie nie jest możliwe oszacowanie skutków finansowych reformy wskaźnika WIBOR.
NOTY UZUPEŁNIAJĄCE DO RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT
13. Przychody i koszty z tytułu odsetek
Zasady rachunkowości
Przychody i koszty z tytułu odsetek obejmują odsetki, w tym premię i dyskonto z tytułu instrumentów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz instrumentów wycenianych do wartości godziwej. W przychodach i kosztach odsetkowych ujmowane są również rozliczane w czasie z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej opłaty i prowizje otrzymane i zapłacone, wchodzące w skład wyceny instrumentu finansowego.
Przychody i koszty z tytułu odsetek oblicza się przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej do wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych, za wyjątkiem:
■ aktywów finansowych zakupionych lub udzielonych z utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe (tzw. aktywa POCI). Przychody odsetkowe od tych aktywów oblicza się od wartości bilansowej netto przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe rozpoznane dla całego okresu życia aktywa,
■ składników aktywów finansowych niebędących zakupionymi lub udzielonymi składnikami aktywów finansowych z utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe, które następnie stały się składnikami aktywów finansowych dotkniętymi utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe. Przychody odsetkowe od tych aktywów oblicza się od wartości bilansowej netto przy zastosowaniu pierwotnej efektywnej stopy procentowej z momentu rozpoznania przesłanki utraty wartości tego aktywa.
W przychodach odsetkowych jest również ujmowany wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej aktywów finansowych, w tym w 2024 roku w szczególności wynikający z opisanego w Nocie 26 Wydłużenia ustawowych wakacji kredytowych.
Bank konsekwentnie stosuje metodę prezentacji wyniku netto z tytułu odsetek na instrumentach zabezpieczających dla poszczególnych instrumentów zabezpieczających w linii „transakcje zabezpieczające” w ramach pozycji „Wynik z tytułu odsetek” - dodatni wynik odsetkowy danego okresu prezentowany jest w pozycji „Przychody z tytułu odsetek i o charakterze zbliżonym do przychodów odsetkowych”, a ujemny łączny wynik odsetkowy danego okresu prezentowany jest w pozycji „Koszty z tytułu odsetek i o charakterze zbliżonym do przychodów odsetkowych”.
Informacje finansowe
|
PRZYCHODY Z TYTUŁU ODSETEK I O CHARAKTERZE |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
Przychody z tytułu odsetek obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej, w tym: |
1 321 210 |
1 641 080 |
|
od instrumentów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu, w tym: |
1 272 444 |
1 575 532 |
|
kredytów i pożyczek wobec klientów, w tym: |
1 267 920 |
1 572 742 |
|
wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej, w tym ujęcie korekty z tytułu wakacji kredytowych |
(34 593) |
(3 392) |
|
należności od banków oraz od utrzymywania rezerwy obowiązkowej |
4 524 |
2 790 |
|
od instrumentów wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, w tym: |
48 766 |
65 548 |
|
dłużnych papierów wartościowych |
48 766 |
65 548 |
|
|
|
|
|
Razem |
1 321 210 |
1 641 080 |
|
w tym: przychody z tytułu odsetek od instrumentów finansowych z rozpoznaną utratą wartości |
3 138 |
4 107 |
|
KOSZTY Z TYTUŁU ODSETEK I O CHARAKTERZE |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
Koszty z tytułu odsetek od instrumentów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu, w tym: |
(828 788) |
(840 734) |
|
otrzymanych kredytów oraz wykorzystania limitu w rachunku |
(317 635) |
(410 059) |
|
wyemitowanych listów zastawnych |
(341 688) |
(309 767) |
|
wyemitowanych obligacji |
(169 250) |
(120 742) |
|
zobowiązań z tytułu leasingu |
(215) |
(166) |
|
Koszty o charakterze zbliżonym do odsetek od instrumentów wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, w tym: |
(205 602) |
(435 079) |
|
transakcji zabezpieczających CIRS (netto) |
(203 774) |
(432 680) |
|
transakcji zabezpieczających IRS (netto) |
(1 828) |
(2 399) |
|
|
|
|
|
Razem |
(1 034 390) |
(1 275 813) |
14. Przychody i koszty z tytułu prowizji i opłat
Zasady rachunkowości
Przychody z tytułu prowizji i opłat ujmuje się z chwilą wykonania usługi.
Do przychodów zaliczane są w szczególności: pobierane przez Bank prowizje z tytułu wcześniejszej spłaty kredytów oraz opłaty za wycenę lub kontrolę nieruchomości.
Do kosztów prowizyjnych zalicza się opłaty i prowizje rozliczane w czasie metodą liniową, zapłacone w związku z pozyskanym przez Bank finansowaniem o nieustalonym harmonogramie przyszłych przepływów pieniężnych, dla których nie można ustalić efektywnej stopy procentowej oraz związane z programami emisji, jak również koszty poniesione przez Bank w związku ze sporządzeniem przez rzeczoznawców majątkowych ekspertyz Bankowo-Hipotecznej Wartości Nieruchomości (BHWN) dla kredytów udzielanych.
Informacje finansowe
|
PRZYCHODY Z TYTUŁU PROWIZJI I OPŁAT |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
Prowizja z tytułu wcześniejszej całkowitej lub częściowej spłaty kredytu |
3 767 |
3 869 |
|
Opłata za kontrolę nieruchomości |
217 |
155 |
|
Opłata za wycenę nieruchomości |
640 |
952 |
|
Pozostałe |
776 |
1 237 |
|
|
|
|
|
Razem |
5 400 |
6 213 |
|
KOSZTY Z TYTUŁU PROWIZJI I OPŁAT |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
Sporządzanie przez rzeczoznawców majątkowych ekspertyz |
(1 700) |
(2 145) |
|
Koszty związane z programami emisji obligacji |
(3 516) |
(2 242) |
|
Koszty związane z liniami kredytowymi |
(3 185) |
(3 024) |
|
Koszty związane z programami emisji listów zastawnych |
(813) |
(1 342) |
|
Koszty ubezpieczenia kredytów |
(517) |
(226) |
|
Prowizje za inne usługi operacyjne |
(284) |
(275) |
|
Koszty windykacji i pośrednictwa sprzedaży zabezpieczeń |
(61) |
(70) |
|
|
|
|
|
Razem |
(10 076) |
(9 324) |
15. Wynik na operacjach finansowych
Zasady rachunkowości
W pozycji tej ujmowana jest również część nieefektywna zabezpieczenia zmienności przepływów pieniężnych dla strategii zabezpieczających, w których instrumentem zabezpieczającym są kontrakty Interest Rate Swap (IRS).
Informacje finansowe
|
WYNIK NA OPERACJACH FINANSOWYCH |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
Wynik z tytułu instrumentów pochodnych IRS z tytułu nieefektywności rachunkowości zabezpieczeń |
(5) |
(13) |
|
|
|
|
|
Razem |
(5) |
(13) |
Bank zawiera i utrzymuje instrumenty pochodne IRS wyłącznie w celach zabezpieczających.
16. Wynik z pozycji wymiany
Zasady rachunkowości
Wynik z pozycji wymiany obejmuje:
■ dodatnie i ujemne różnice kursowe, zarówno zrealizowane, jak i niezrealizowane, wynikające z wyceny aktywów i zobowiązań walutowych według obowiązującego na koniec okresu sprawozdawczego średniego kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski;
■ wynik z tytułu instrumentów pochodnych, tj. Cross Currency Interest Rate Swap (CIRS) oraz Foreign Exchange Forward (FX-Forward) w okresie przed desygnacją do rachunkowości zabezpieczeń oraz w części nieefektywnej zabezpieczenia przepływów pieniężnych dla strategii zabezpieczających, w których instrumentem zabezpieczającym są kontrakty CIRS oraz FX-Forward.
Informacje finansowe
|
WYNIK Z POZYCJI WYMIANY |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
Wynik z rewaluacji |
128 |
4 169 |
|
Wynik z tytułu instrumentów pochodnych (CIRS, FX-Forward) w okresie przed desygnacją do rachunkowości zabezpieczeń oraz z tytułu końcowego rozliczenia transakcji |
3 323 |
(7 773) |
|
Wynik z tytułu instrumentów pochodnych (CIRS, FX-Forward) |
568 |
(553) |
|
|
|
|
|
Razem |
4 019 |
(4 157) |
Bank zawiera i utrzymuje instrumenty pochodne CIRS i FX-Forward wyłącznie w celach zabezpieczających.
17. Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe
Zasady rachunkowości
Zasady rachunkowości dotyczące rozpoznania wyniku z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe zostały opisane dla poszczególnych pozycji odpowiednio w Notach: 27 oraz 46. Na wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe składają się utworzenia oraz rozwiązania odpisów na kredyty i pożyczki wobec klientów, papierów wartościowych i rezerw na zobowiązania warunkowe do udzielenia finansowania - nieuruchomiona część kredytów mieszkaniowych.
Informacje finansowe
|
WYNIK Z TYTUŁU ODPISÓW NA OCZEKIWANE |
Nota |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
|
Wynik z tytułu odpisów na kredyty i pożyczki wobec klientów |
26, 27 |
5 436 |
(7 647) |
|
Wynik z tytułu odpisów na papiery wartościowe |
25, 27 |
(4) |
75 |
|
Wynik z tytułu rezerw na zobowiązania warunkowe udzielone finansowe związane z nieuruchomioną częścią kredytów mieszkaniowych |
35, 27 |
(5) |
(21) |
|
|
|
|
|
|
Razem |
|
5 427 |
(7 593) |
18. Ogólne koszty administracyjne
Zasady rachunkowości
|
Świadczenia pracownicze |
Świadczenia pracownicze obejmują koszty wynagrodzeń oraz ubezpieczeń społecznych (w tym z tytułu rezerw na świadczenia emerytalno – rentowe, które szczegółowo opisano w Nocie 35 „Rezerwy”). Świadczenia pracownicze obejmują również koszty przypadających na bieżący okres świadczeń pracowniczych, które wypłacone zostaną w przyszłym okresie, w tym premii oraz z tytułu niewykorzystanych urlopów wypoczynkowych po uwzględnieniu wszystkich pozostających do wykorzystania zaległych dni urlopów. Świadczenia pracownicze obejmują również program zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze, którego część ujmowana jest jako zobowiązanie z tytułu płatności na bazie wartości księgowej netto akcji fantomowych rozliczonych w środkach pieniężnych. Program jest ujmowany na podstawie MSR 19 Świadczenia pracownicze i został opisany w Rozdziale 6.6 Sprawozdania Zarządu z działalności PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2024 roku. |
|
Koszty rzeczowe |
Ujmuje się tu m.in. następujące pozycje: koszty usług z tytułu czynności wspomagających oraz obsługi kredytów świadczonych w ramach Umowy Outsourcingowej (opisanej w Nocie 41.1 „Transakcje z jednostkami powiązanymi kapitałowo”), koszty usług obcych wynikających z innych umów oraz koszty informatyczne. Opłaty leasingowe w odniesieniu do umów leasingu krótkoterminowego i niskocennego ujmowane są jako koszty w rachunku zysków i strat metodą liniową w okresie trwania leasingu. |
|
Amortyzacja |
Zasady amortyzacji szczegółowo opisano w Nocie 28 „Wartości niematerialne i rzeczowe aktywa trwałe” |
Informacje finansowe
|
OGÓLNE KOSZTY ADMINISTRACYJNE |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
Świadczenia pracownicze |
(18 177) |
(19 757) |
|
Koszty rzeczowe |
(27 026) |
(25 957) |
|
Amortyzacja, w tym: |
(2 208) |
(1 662) |
|
rzeczowe aktywa trwałe |
(595) |
(203) |
|
aktywa z tytułu prawa do użytkowania, w tym: |
(1 498) |
(1 334) |
|
nieruchomości |
(1 248) |
(1 134) |
|
samochodów |
(250) |
(200) |
|
wartości niematerialne |
(115) |
(125) |
|
|
|
|
|
Razem |
(47 411) |
(47 376) |
|
ŚWIADCZENIA PRACOWNICZE |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
Wynagrodzenia, w tym: |
(15 717) |
(16 859) |
|
rezerwa na świadczenia emerytalno-rentowe |
(38) |
(42) |
|
koszty składek Pracowniczego Programu Emerytalnego |
(383) |
(390) |
|
Narzuty na wynagrodzenia |
(1 892) |
(2 434) |
|
Inne świadczenia na rzecz pracowników |
(568) |
(464) |
|
|
|
|
|
Razem |
(18 177) |
(19 757) |
|
KOSZTY RZECZOWE |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
Usługi z tytułu czynności wspomagających świadczonych w ramach |
(5 079) |
(4 615) |
|
Obsługa kredytów udzielonych oraz nabytych wierzytelności świadczona |
(14 079) |
(14 665) |
|
Usługi obce z tytułu innych umów |
(2 716) |
(2 318) |
|
Koszty informatyczne |
(1 812) |
(1 800) |
|
Koszty ubezpieczeń majątkowych i osobowych |
(1 057) |
(691) |
|
Koszty związane ze zmiennymi opłatami leasingowymi nieujętymi w wycenie zobowiązań z tytułu leasingu |
(190) |
- |
|
Koszty związane z umowami leasingowymi aktywów o niskiej wartości, które nie są umowami krótkoterminowymi, koszty z tytułu podatku od towarów i usług nie podlegającego odliczeniu oraz koszty opłat eksploatacyjnych |
(1 020) |
(919) |
|
Pozostałe |
(1 073) |
(949) |
|
|
|
|
|
Razem |
(27 026) |
(25 957) |
1) Umowa Outsourcingowa została opisana w Nocie 41.1 „Transakcje z jednostkami powiązanymi kapitałowo”
19. Koszty z tytułu obciążeń regulacyjnych
Wybrane zasady rachunkowości
|
Składka na BFG |
Zgodnie z Interpretacją Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej (KIMSF) nr 21 „Opłaty publiczne” składki wnoszone przez Bank na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG) są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie zajścia zdarzenia obligującego. Bank wnosi składkę na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków raz do roku. Składka ta nie stanowi kosztu uzyskania przychodów. |
|
Opłaty na rzecz KNF |
Opłaty ponoszone przez Bank na rzecz Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) zgodnie z KIMSF 21 „Opłaty publiczne” ujmowane są w rachunku zysków i strat w momencie zajścia zdarzenia obligującego. Opłata na pokrycie kosztów nadzoru bankowego oraz opłata wnoszona przez emitenta innych niż akcje papierów wartościowych wnoszone są raz do roku. Opłaty na rzecz KNF stanowią koszt uzyskania przychodu. |
|
KOSZTY Z TYTUŁU OBCIĄŻEŃ REGULACYJNYCH |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
Składka na Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG), w tym: |
(13 947) |
(18 520) |
|
na fundusz przymusowej restrukturyzacji |
(13 947) |
(18 520) |
|
Opłaty na rzecz Komisji Nadzoru Finansowego |
(2 697) |
(3 128) |
|
Pozostałe podatki i opłaty |
(754) |
(736) |
|
|
|
|
|
Razem |
(17 398) |
(22 384) |
20. Podatek od niektórych instytucji finansowych
W kalkulacji podatku od niektórych instytucji finansowych podstawę opodatkowania w przypadku banków stanowi nadwyżka sumy aktywów podmiotu ponad 4 miliardy PLN wynikająca z zestawienia obrotów i sald na koniec każdego miesiąca. Banki są uprawnione do pomniejszenia podstawy opodatkowania m.in. o wartość funduszy własnych, a także wartość posiadanych skarbowych papierów wartościowych. Stawka podatku wynosi 0,0366% miesięcznie, a podatek jest płacony miesięcznie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu którego dotyczy. Zapłacony podatek nie stanowi kosztu uzyskania przychodu na potrzeby podatku dochodowego od osób prawnych. Koszt z tytułu podatku od niektórych instytucji finansowych za 2024 rok wyniósł 51 030 tys. PLN, natomiast za 2023 rok wyniósł 57 992 tys. PLN.
21. Podatek dochodowy
|
Ujęcie |
Podatek dochodowy obejmuje podatek bieżący oraz podatek odroczony. Podatek dochodowy bieżący ujmowany jest w rachunku zysków i strat. Podatek dochodowy odroczony w zależności od źródła pochodzenia różnic przejściowych, ujmowany jest w rachunku zysków i strat lub w innych dochodach całkowitych. |
|
Podatkowa grupa kapitałowa |
Od 1 stycznia 2019 roku PKO Bank Hipoteczny SA funkcjonuje w ramach utworzonej przez PKO Bank Polski SA, jako spółkę dominującą, łącznie z PKO Leasing SA Podatkowej Grupie Kapitałowej Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego Spółki Akcyjnej („PGK PKO Banku Polskiego SA” oraz „PGK”). Podatkowa grupa kapitałowa jest instytucją prawa podatkowego przewidzianą przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jej utworzenie oznacza konsolidację dochodów spółek wchodzących w jej skład dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym oraz umożliwia skorzystanie z innych, zapewniających w szczególności ułatwienia operacyjne, przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, które dedykowane są podatkowym grupom kapitałowym. Umową z dnia 5 listopada 2024 roku PKO Bank Polski SA, jako spółka dominująca, łącznie z dwoma spółkami zależnymi: PKO Bankiem Hipotecznym SA oraz PKO Leasing SA wydłużyły funcjonowanie PGK na okres kolejnych 3 lat podatkowych, tj. do 31 grudnia 2027 roku. |
|
Rozliczenia w PGK |
W 2022 roku zostały spełnione warunki do wpłacania przez PGK zaliczek w formie uproszczonej, w związku z czym każda ze Spółek zależnych tworzących PGK przekazuje Spółce dominującej miesięczną zaliczkę w wysokości 1/12 podatku należnego od dochodu Spółki zależnej wykazanego w zeznaniu PGK za rok poprzedzający dany rok podatkowy o dwa lata. Ponieważ w 2022 roku PKO Bank Hipoteczny SA w końcowym rozliczeniu wygenerował stratę podatkową, Bank nie wpłacał miesięcznych zaliczek do Spółki dominującej w PGK. W związku z uczestnictwem PKO Banku Hipotecznego SA w PGK PKO Banku Polskiego SA, zobowiązanie z tytułu bieżącego podatku dochodowego według stanu na 31 grudnia 2024 roku jest zobowiązaniem wobec spółki dominującej w PGK, tj. wobec PKO Banku Polskiego SA. |
|
Globany podatek minimalny |
W związku z wdrożeniem globalnych przepisów dotyczących minimalnego poziomu opodatkowania w ramach filaru 2 (Pillar 2) OECD, Bank szacuje, że nie będą one miały istotnego wpływu na jego sytuację finansową. |
Informacje finansowe
|
OBCIĄŻENIE PODATKOWE |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
Bieżący podatek dochodowy |
(40 360) |
17 567 |
|
Rekompensata straty podatkowej za 2022 r. z PGK |
- |
9 074 |
|
Korekta wcześniejszych okresów |
36 |
(14) |
|
Odroczony podatek dochodowy związany z powstaniem i odwróceniem się różnic przejściowych |
(5 439) |
(83 721) |
|
Obciążenie podatkowe wykazane w rachunku zysków i strat |
(45 763) |
(57 094) |
|
Obciążenie podatkowe wykazane w innych dochodach całkowitych związane |
(14 264) |
(16 146) |
|
|
|
|
|
Razem |
(60 027) |
(73 240) |
|
UZGODNIENIE EFEKTYWNEJ STOPY PODATKOWEJ |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
Wynik finansowy brutto przed opodatkowaniem |
176 080 |
222 883 |
|
Podatek dochodowy według ustawowej stawki podatkowej obowiązującej w Polsce, wynoszącej (19%) |
(33 455) |
(42 348) |
|
Wpływ trwałych różnic pomiędzy wynikiem finansowym brutto a dochodem do opodatkowania podatkiem dochodowym, w tym: |
(12 344) |
(14 732) |
|
podatek od niektórych instytucji finansowych |
(9 696) |
(11 019) |
|
składka na BFG |
(2 650) |
(3 519) |
|
koszty PFRON |
(16) |
(14) |
|
wpływ kosztów podatkowych z Art. 15cb Ustawy CIT (finansowanie wewnętrzne) |
143 |
(95) |
|
wpływ pozostałych różnic trwałych |
(125) |
(85) |
|
Wpływ innych różnic pomiędzy wynikiem finansowym brutto a dochodem do opodatkowania podatkiem dochodowym, w tym korekty wcześniejszych okresów |
36 |
(14) |
|
Obciążenie podatkowe wykazane w rachunku zysków i strat |
(45 763) |
(57 094) |
|
|
|
|
|
Efektywna stopa podatkowa (bez uwzględnienia korekt wcześniejszych okresów) |
26,01% |
25,61% |
|
AKTYWA / (REZERWA) Z TYTUŁU PODATKU |
01.01.2024 |
Rachunek zysków i strat |
Inne dochody całkowite |
31.12.2024 |
|
|
|
|
|
|
|
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego |
|
|
|
|
|
Odsetki naliczone od należności od banków |
54 |
(54) |
- |
- |
|
Odsetki naliczone od kredytów i pożyczek wobec klientów |
15 288 |
(1 247) |
- |
14 041 |
|
Odsetki naliczone i dyskonto od papierów wartościowych |
5 392 |
(2 531) |
- |
2 861 |
|
Korekta wyceny metodą liniową i ESP |
44 231 |
6 132 |
|
50 363 |
|
Koszty zapłacone rozliczane w czasie |
273 |
105 |
- |
378 |
|
Różnica między wartością bilansową i podatkową rzeczowego majątku trwałego i wartości niematerialnych oraz z tytułu prawa do użytkowania (MSSF 16) |
1 111 |
(147) |
- |
964 |
|
Wycena papierów wartościowych |
503 |
- |
196 |
699 |
|
Wycena instrumentów pochodnych |
8 904 |
(4 274) |
(3) |
4 627 |
|
Pozostałe różnice przejściowe |
- |
20 |
- |
20 |
|
Rezerwa brutto z tytułu podatku odroczonego |
75 756 |
(1 996) |
193 |
73 953 |
|
|
|
|
|
|
|
Aktywa z tytułu podatku odroczonego |
|
|
|
|
|
Odsetki naliczone oraz dyskonto od zobowiązań |
23 445 |
2 501 |
- |
25 946 |
|
Odpisy na straty kredytowe |
15 859 |
(1 564) |
- |
14 295 |
|
Koszty do zapłacenia |
2 129 |
(211) |
- |
1 918 |
|
Wycena instrumentów pochodnych |
26 241 |
(8 169) |
(14 071) |
4 001 |
|
Różnica związana ze zobowiązaniem z tytułu leasingu (MSSF 16) |
1 101 |
(87) |
- |
1 014 |
|
Strata podatkowa i ujęcie ulgi podatkowej z Art. 15cb |
- |
95 |
- |
95 |
|
Aktywa brutto z tytułu podatku odroczonego |
68 775 |
(7 435) |
(14 071) |
47 269 |
|
|
|
|
|
|
|
Aktywa/(Rezerwa) z tytułu odroczonego podatku dochodowego (prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej) |
(6 981) |
(5 439) |
(14 264) |
(26 684) |
|
AKTYWA / (REZERWA) Z TYTUŁU PODATKU |
01.01.2023 |
Rachunek zysków i strat |
Inne dochody całkowite |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego |
|
|
|
|
|
Odsetki naliczone od należności od banków |
68 |
(14) |
- |
54 |
|
Odsetki naliczone od kredytów i pożyczek wobec klientów |
17 902 |
(2 614) |
- |
15 288 |
|
Odsetki naliczone i dyskonto od papierów wartościowych |
5 534 |
(142) |
- |
5 392 |
|
Korekta wyceny metodą liniową i ESP |
83 706 |
(39 475) |
- |
44 231 |
|
Koszty zapłacone rozliczane w czasie |
308 |
(35) |
- |
273 |
|
Różnica między wartością bilansową i podatkową rzeczowego majątku trwałego i wartości niematerialnych oraz z tytułu prawa do użytkowania (MSSF 16) |
519 |
592 |
- |
1 111 |
|
Wycena papierów wartościowych |
69 |
- |
434 |
503 |
|
Wycena instrumentów pochodnych |
13 480 |
(4 571) |
(5) |
8 904 |
|
Rezerwa brutto z tytułu podatku odroczonego |
121 586 |
(46 259) |
429 |
75 756 |
|
|
|
|
|
|
|
Aktywa z tytułu podatku odroczonego |
|
|
|
|
|
Korekta wyceny portfela kredytowego z tytułu wakacji kredytowych |
116 966 |
(116 966) |
- |
- |
|
Odsetki naliczone oraz dyskonto od zobowiązań |
20 953 |
2 492 |
- |
23 445 |
|
Odpisy na straty kredytowe |
14 892 |
973 |
(6) |
15 859 |
|
Koszty do zapłacenia |
1 975 |
154 |
- |
2 129 |
|
Wycena papierów wartościowych |
1 153 |
- |
(1 153) |
- |
|
Wycena instrumentów pochodnych |
48 819 |
(8 020) |
(14 558) |
26 241 |
|
Różnica związana ze zobowiązaniem z tytułu leasingu (MSSF 16) |
545 |
556 |
- |
1 101 |
|
Strata podatkowa i ujęcie ulgi podatkowej z Art. 15cb |
9 169 |
(9 169) |
- |
- |
|
Aktywa brutto z tytułu podatku odroczonego |
214 472 |
(129 980) |
(15 717) |
68 775 |
|
|
|
|
|
|
|
Aktywa/(Rezerwa) z tytułu odroczonego podatku dochodowego (prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej) |
92 886 |
(83 721) |
(16 146) |
(6 981) |
NOTY UZUPEŁNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ
22. Kasa, środki w Banku Centralnym
Informacje finansowe
|
KASA, ŚRODKI W BANKU CENTRALNYM |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Rachunek bieżący w Banku Centralnym |
368 |
306 |
|
|
|
|
|
Razem |
368 |
306 |
Rezerwa obowiązkowa
W okresie od 31 grudnia 2024 roku do 9 lutego 2025 roku oraz w okresie od 30 listopada 2023 roku do 1 stycznia 2024 roku Bank utrzymywał rezerwę obowiązkową odpowiednio w wysokości 73 899 tys. PLN oraz 56 515 tys. PLN. Oprocentowanie środków na rachunku rezerwy obowiązkowej wynosiło 5,75% na 31 grudnia 2024 roku oraz na 31 grudnia 2023 roku.
Bank może wykorzystywać w ciągu dnia środki na rachunku rezerwy obowiązkowej do bieżących rozliczeń pieniężnych na podstawie dyspozycji złożonej do Narodowego Banku Polskiego, musi jednak zapewnić utrzymanie średniego miesięcznego salda na tym rachunku w odpowiedniej wysokości wynikającej z deklaracji rezerwy obowiązkowej.
23. Należności od banków
Informacje finansowe
|
NALEŻNOŚCI OD BANKÓW |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
|
rachunki bieżące |
10 186 |
2 421 |
|
|
|
|
|
Razem |
10 186 |
2 421 |
Informacje w zakresie ekspozycji na ryzyko kredytowe związane z należnościami od banków zostało opisane w Nocie 46 „Zarządzanie ryzykiem kredytowym”.
W okresach zakończonych 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku nie wystąpiły transfery między koszykami utraty wartości dotyczące należności od banków - wszystkie należności od banków były klasyfikowane do koszyka 1.
24. Instrumenty pochodne zabezpieczające
Zasady rachunkowości oraz szacunki i oceny
|
Stosowanie rachunkowości zabezpieczeń |
Na moment wejścia w życie MSSF 9 Bank podjął decyzję o dalszym stosowaniu przepisów MSR 39 i stosuje ten standard w zakresie rachunkowości zabezpieczeń. W ramach swojej działalności Bank wykorzystuje instrumenty pochodne: CIRS, IRS oraz FX-Forward wyłącznie do celów zabezpieczających zgodnie ze strategią zarządzania ryzykiem opisaną szerzej w Notach 45-49. Transakcje te zawierane są wyłącznie z PKO Bankiem Polskim SA i jako transakcje wewnątrzgrupowe zostały zwolnione z obowiązku wymiany zabezpieczeń. Wszystkie instrumenty pochodne podlegają desygnacji do rachunkowości zabezpieczeń. Rachunkowość zabezpieczeń stosowana jest przez Bank, gdy spełnione są wszystkie poniższe warunki: ■ w momencie ustanowienia zabezpieczenia formalnie wyznaczono i udokumentowano powiązanie zabezpieczające, jak również cel zarządzania ryzykiem przez jednostkę oraz strategię ustanowienia zabezpieczenia. Dokumentacja zawiera identyfikację instrumentu zabezpieczającego, zabezpieczanej pozycji lub transakcji, charakter zabezpieczanego ryzyka, a także sposób, w jaki jednostka będzie oceniała efektywność instrumentu zabezpieczającego w kompensowaniu ryzyk zmian wartości godziwej pozycji zabezpieczanej lub przepływów pieniężnych związanych z zabezpieczanym ryzykiem, ■ oczekuje się, że zabezpieczenie będzie wysoce efektywne w kompensowaniu zmian wartości godziwej lub przepływów pieniężnych wynikających z zabezpieczanego ryzyka zgodnie z udokumentowaną pierwotnie strategią zarządzania ryzykiem dotyczącą tego konkretnego powiązania zabezpieczającego, ■ w przypadku zabezpieczeń przepływów pieniężnych planowana transakcja będąca przedmiotem zabezpieczenia musi być wysoce prawdopodobna oraz musi podlegać ryzyku zmienności przepływów pieniężnych, które w rezultacie mogą wpływać na rachunek zysków i strat, ■ efektywność zabezpieczenia można wiarygodnie ocenić, tj. wartość godziwa lub przepływy pieniężne związane z pozycją zabezpieczaną wynikające z zabezpieczanego ryzyka oraz wartość godziwa instrumentu zabezpieczającego mogą być wiarygodnie wycenione, ■ zabezpieczenie jest na bieżąco oceniane i stwierdza się jego wysoką efektywność we wszystkich okresach sprawozdawczych, na które zabezpieczenie zostało ustanowione. |
|
Zaprzestanie stosowania rachunkowości zabezpieczeń |
Bank zaprzestaje stosowania zasad rachunkowości zabezpieczeń gdy: ■ instrument zabezpieczający wygasa, zostaje sprzedany, rozwiązany lub wykonany (zastąpienia jednego instrumentu zabezpieczającego drugim lub przedłużenia terminu ważności danego instrumentu zabezpieczającego nie uważa się za wygaśnięcie lub rozwiązanie, jeśli takie zastąpienie lub przedłużenie terminu stanowi część udokumentowanej strategii zabezpieczania przyjętej przez jednostkę). W takim przypadku skumulowane zyski lub straty związane z instrumentem zabezpieczającym odnoszone bezpośrednio na inne dochody całkowite przez okres, w którym zabezpieczenie było efektywne, ujmuje się dalej w odrębnej pozycji w innych dochodach całkowitych oraz rozlicza do rachunku zysków i strat przez okres, w którym pozycja zabezpieczana trafia do rachunku zysków i strat, ■ zabezpieczenie przestaje spełniać kryteria rachunkowości zabezpieczeń. W takim przypadku skumulowane zyski lub straty związane z instrumentem zabezpieczającym odnoszone bezpośrednio na inne dochody całkowite przez okres, w którym zabezpieczenie było efektywne, ujmuje się dalej w odrębnej pozycji w innych dochodach całkowitych oraz rozlicza do rachunku zysków i strat przez okres, w którym pozycja zabezpieczana trafia do rachunku zysków i strat, ■ zaprzestano oczekiwać realizacji planowanej transakcji, wobec tego wszystkie skumulowane zyski lub straty związane z instrumentem zabezpieczającym odnoszone bezpośrednio na inne dochody całkowite przez okres, w którym zabezpieczenie było efektywne, ujmuje się w rachunku zysków i strat, ■ powiązanie zabezpieczające zostało unieważnione. |
|
Zabezpieczenie wartości godziwej |
Bank nie stosuje rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej. |
|
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych |
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych jest to zabezpieczenie przed zmiennością przepływów pieniężnych, które przypisać można konkretnemu rodzajowi ryzyka związanemu z ujętym składnikiem aktywów lub zobowiązaniem (takim jak całość lub część przyszłych płatności odsetkowych od zadłużenia o zmiennym oprocentowaniu) lub z wysoce prawdopodobną planowaną transakcją i które mogłyby wpływać na rachunek zysków i strat. Zmiany wartości godziwej pochodnego instrumentu zabezpieczającego wyznaczonego jako zabezpieczenie przepływów pieniężnych ujmowane są bezpośrednio w innych dochodach całkowitych w części stanowiącej efektywną część zabezpieczenia. Część nieefektywną zabezpieczenia ujmuje się w rachunku zysków i strat w pozycji „Wynik na operacjach finansowych ” lub „Wynik z pozycji wymiany”. Ponadto kwoty odniesione bezpośrednio na inne dochody całkowite przenoszone są do rachunku zysków i strat odpowiednio do pozycji „Przychody z tytułu odsetek i o charakterze zbliżonym do kosztów odsetkowych” lub „Koszty z tytułu odsetek i o charakterze zbliżonym do kosztów odsetkowych” oraz „Wynik z pozycji wymiany” w tym samym okresie lub okresach, w których wpływ zabezpieczanej transakcji jest odnoszony do rachunku zysków i strat. Testy efektywności obejmują wycenę transakcji zabezpieczających po pomniejszeniu o wartość odsetek naliczonych oraz różnice kursowe od nominału transakcji zabezpieczających (w przypadku transakcji CIRS oraz FX-Forward). Efektywność zabezpieczenia jest weryfikowana poprzez zastosowanie prospektywnych i retrospektywnych testów efektywności. Testy wykonywane są z częstotliwością miesięczną. |
|
Potencjalne źródła nieefektywności |
Głównymi źródłami nieefektywności zabezpieczenia mogą być: ■ uwzględnienie korekty CVA/DVA jedynie po stronie instrumentu zabezpieczającego, ■ występujące minimalne różnice w zakresie sposobu konstrukcji oraz podstawowych parametrów transakcji zabezpieczających oraz pozycji zabezpieczanych. Przeprowadzane w okresach miesięcznych testy wykazują niezmiennie wysoką efektywność stosowanych strategii zabezpieczających. Opisane w Nocie 26 Wydłużenie ustawowych wakacji kredytowych nie wpłynęło negatywnie na efektywność stosowanych strategii zabezpieczających. |
|
Szacunki i oceny |
Wartość godziwą instrumentów pochodnych wyznacza się stosując modele wyceny bazujące na zdyskontowanych przyszłych przepływach pieniężnych z danego instrumentu finansowego. Zmienne w modelu oraz założenia używane do wyceny obejmują w miarę dostępności dane pochodzące z możliwych do obserwacji rynków (np. stawki depozytów na rynku międzybankowym, kursy wymiany walut, kwotowania transakcji IRS). Wartość godziwa instrumentów pochodnych uwzględnia własne ryzyko kredytowe DVA (debit value adjustment), jak i ryzyko kredytowe kontrahenta CVA (credit value adjustment). Proces kalkulacji korekt CVA i DVA obejmuje wybór metody wyznaczenia spreadu na ryzyko kredytowe kontrahenta lub Banku (np. metoda ceny rynkowej oparta na płynnych notowaniach cen instrumentów dłużnych wyemitowanych przez kontrahenta, metoda spreadu implikowanego z kontraktów Credit Default Swap), oszacowanie prawdopodobieństwa niewypłacalności kontrahenta lub Banku oraz stopy odzysku. |
Strategie zabezpieczające stosowane przez bank
Na 31 grudnia 2024 roku Bank posiadał aktywne powiązania w ramach dwóch strategii zabezpieczających zmienność przepływów pieniężnych.
|
Strategia 1 |
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych generowanych przez kredyty hipoteczne w PLN z tytułu zmian referencyjnych stóp procentowych oraz listy zastawne denominowane w walucie wymienialnej z tytułu zmian kursu walutowego z wykorzystaniem instrumentów zabezpieczających CIRS oraz FX-Forward |
|
Opis relacji zabezpieczającej |
Eliminacja zmienności przepływów pieniężnych generowanych przez kredyty hipoteczne w PLN z tytułu zmian referencyjnych stóp procentowych oraz listy zastawne denominowane w walucie wymienialnej (EUR) z tytułu zmian kursu walutowego, z wykorzystaniem instrumentów zabezpieczających CIRS oraz serii transakcji FX-Forward w walucie wymienialnej stanowiących zabezpieczenie ekspozycji walutowej o zapadalności w terminach płatności kuponów z listów zastawnych w walucie wymienialnej. |
|
Zabezpieczane ryzyko |
Ryzyko walutowe i ryzyko stóp procentowych. |
|
Instrumenty zabezpieczające |
■ transakcje CIRS, w których Bank płaci kupon oparty o zmienną stopę PLN, a otrzymuje kupon oparty o stałą stopę właściwą dla waluty wymienialnej (EUR). W przypadku ogłoszenia przez sąd upadłości PKO Banku Hipotecznego SA następuje automatyczne wydłużenie transakcji CIRS o 12 miesięcy na warunkach określonych w dniu zawarcia transakcji, ■ opcjonalnie seria transakcji FX-Forward w walucie wymienialnej stanowiących zabezpieczenie ekspozycji walutowej o zapadalności w terminach płatności kuponów z listów zastawnych w walucie wymienialnej. |
|
Pozycja zabezpieczana |
■ część portfela kredytów mieszkaniowych ujętych w Rejestrze Zabezpieczenia Hipotecznych Listów Zastawnych o zmiennym oprocentowaniu w PLN. Oprocentowanie kredytów jest indeksowane do stopy WIBOR 3M. Marża na kredytach hipotecznych jest wyłączona z zabezpieczenia, ■ listy zastawne wyemitowane w walucie wymienialnej o stałym oprocentowaniu. |
|
Okres w którym oczekuje się wystąpienia przepływów |
Okres, w którym oczekuje się wystąpienia przepływów pieniężnych oraz kiedy należy oczekiwać wywarcia przez nie wpływu na wyniki: styczeń 2025 roku – czerwiec 2025 roku. |
|
INSTRUMENTY POCHODNE ZABEZPIECZAJĄCE |
WARTOŚĆ NOMINALNA INSTRUMENTÓW POCHODNYCH ZABEZPIECZAJĄCYCH |
WARTOŚĆ BILANSOWA (WARTOŚĆ GODZIWA) INSTRUMENTÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH |
NIEEFEKTYWNA CZĘŚĆ ZABEZPIECZENIA PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH ROZPOZNANA W RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT |
ZMIANA WARTOŚCI GODZIWEJ INSTRUMENTU ZABEZPIECZAJĄCEGO OD DESYGNACJI |
||
|
Aktywa |
Zobowiązania |
|||||
|
31.12.2024 |
|
|
|
|
|
|
|
CIRS EUR/PLN |
noga stała EUR |
499 900 |
- |
204 877 |
558 |
(204 740) |
|
noga zmienna PLN |
2 348 030 |
|||||
|
FX-Forward |
kupno EUR |
65 |
- |
81 |
10 |
|
|
sprzedaż EUR |
- |
|||||
|
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
CIRS EUR/PLN |
noga stała EUR |
1 523 890 |
55 353 |
209 290 |
(543) |
(150 880) |
|
noga zmienna PLN |
6 692 499 |
|||||
|
FX-Forward |
kupno EUR |
898 |
30 |
527 |
(10) |
|
|
sprzedaż EUR |
33 |
|||||
Średnia stała stopa procentowa ważona nominałem dla transakcji CIRS wynosiła 2,132% na 31 grudnia 2024 roku, natomiast 1,215% na 31 grudnia 2023 roku.
|
POZYCJE ZABEZPIECZANE |
WARTOŚĆ BILANSOWA POZYCJI ZABEZPIECZANYCH |
POZYCJA W SPRAWOZDANIU Z SYTUACJI FINANSOWEJ |
ZMIANA WARTOŚCI GODZIWEJ POZYCJI ZABEZPIECZANYCH OD DESYGNACJI |
|
31.12.2024 |
|
|
|
|
kredyty w PLN o zmiennym oprocentowaniu |
2 348 030 |
Kredyty i pożyczki wobec klientów |
205 107 |
|
listy zastawne wyemitowane w walucie wymienialnej o stałym oprocentowaniu |
2 136 350 |
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
|
|
31.12.2023 |
|
|
|
|
kredyty w PLN o zmiennym oprocentowaniu |
6 692 499 |
Kredyty i pożyczki wobec klientów |
150 451 |
|
listy zastawne wyemitowane w walucie wymienialnej o stałym oprocentowaniu |
6 629 635 |
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
|
Strategia 2 |
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów PLN o zmiennym oprocentowaniu wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych z wykorzystaniem transakcji IRS |
|
Opis relacji zabezpieczającej |
Eliminacja zmienności przepływów pieniężnych generowanych przez portfel kredytów w PLN o zmiennym oprocentowaniu wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych w ciągu okresu objętego zabezpieczeniem z wykorzystaniem transakcji IRS. |
|
Zabezpieczane ryzyko |
Ryzyko stóp procentowych. |
|
Instrumenty zabezpieczające |
Transakcje IRS (Interest Rate Swap), w których Bank płaci kupon oparty na zmiennej stopie WIBOR 3M, a otrzymuje kupon oparty na stałej stopie od kwoty nominalnej, na którą został zawarty. |
|
Pozycja zabezpieczana |
Część portfela złotowych kredytów mieszkaniowych indeksowanych do stopy zmiennej WIBOR 3M. Marża na kredytach hipotecznych jest wyłączona z zabezpieczenia. |
|
Okres w którym oczekuje się wystąpienia przepływów |
Okres, w którym oczekuje się wystąpienia przepływów pieniężnych oraz kiedy należy oczekiwać wywarcia przez nie wpływu na wyniki: styczeń 2025 roku – sierpień 2028 roku. |
|
INSTRUMENTY POCHODNE ZABEZPIECZAJĄCE |
WARTOŚĆ NOMINALNA INSTRUMENTÓW POCHODNYCH ZABEZPIECZAJĄCYCH |
WARTOŚĆ BILANSOWA (WARTOŚĆ GODZIWA) INSTRUMENTÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH |
NIEEFEKTYWNA CZĘŚĆ ZABEZPIECZENIA PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH ROZPOZNANA W RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT |
ZMIANA WARTOŚCI GODZIWEJ INSTRUMENTU ZABEZPIECZAJĄCEGO OD DESYGNACJI |
||
|
Aktywa |
Zobowiązania |
|||||
|
31.12.2024 |
|
|
|
|
|
|
|
IRS PLN |
PLN |
60 000 |
- |
3 738 |
(5) |
(3 765) |
|
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
IRS PLN |
PLN |
60 000 |
- |
3 370 |
(13) |
(3 397) |
Średnia stała stopa procentowa ważona nominałem dla transakcji IRS wynosiła 3,49% na 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku.
|
POZYCJE ZABEZPIECZANE |
WARTOŚĆ BILANSOWA POZYCJI ZABEZPIECZANYCH |
POZYCJA W SPRAWOZDANIU Z SYTUACJI FINANSOWEJ |
ZMIANA WARTOŚCI GODZIWEJ POZYCJI ZABEZPIECZANYCH OD DESYGNACJI |
|
31.12.2024 |
|
|
|
|
kredyty w PLN o zmiennym oprocentowaniu |
60 000 |
Kredyty i pożyczki wobec klientów |
3 747 |
|
31.12.2023 |
|
|
|
|
kredyty w PLN o zmiennym oprocentowaniu |
60 000 |
Kredyty i pożyczki wobec klientów |
3 384 |
Informacje finansowe
|
WARTOŚĆ BILANSOWA/WARTOŚĆ GODZIWA INSTRUMENTÓW POCHODNYCH STANOWIĄCYCH ZABEZPIECZENIE PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
||
|
Aktywa |
Zobowiązania |
Aktywa |
Zobowiązania |
|
|
|
|
|
|
|
|
IRS |
- |
3 738 |
- |
3 370 |
|
CIRS |
- |
204 877 |
55 353 |
209 290 |
|
FX-Forward |
- |
81 |
30 |
527 |
|
|
|
|
|
|
|
Razem |
- |
208 696 |
55 383 |
213 187 |
Bank zawiera i utrzymuje instrumenty pochodne wyłącznie w celach zabezpieczających.
|
WARTOŚĆ NOMINALNA INSTRUMENTÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH W PODZIALE NA TERMINY DO REALIZACJI |
do 1 miesiąca |
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy |
powyżej 3 miesięcy do 1 roku |
powyżej 1 roku do 5 lat |
powyżej |
Razem |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
IRS |
|
|
|
|
|
|
|
PLN fixed-float |
- |
- |
- |
60 000 |
- |
60 000 |
|
CIRS |
|
|
|
|
|
|
|
float PLN sprzedaż |
- |
- |
2 348 030 |
- |
- |
2 348 030 |
|
fixed EUR zakup (waluta oryginalna) |
- |
- |
499 900 |
- |
- |
499 900 |
|
FX-Forward |
|
|
|
|
|
|
|
PLN sprzedaż |
- |
- |
366 |
- |
- |
366 |
|
EUR zakup (waluta oryginalna) |
- |
- |
65 |
- |
- |
65 |
|
PLN zakup |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|
EUR sprzedaż (waluta oryginalna) |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|
WARTOŚĆ NOMINALNA INSTRUMENTÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH W PODZIALE NA TERMINY DO REALIZACJI |
do 1 miesiąca |
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy |
powyżej 3 miesięcy do 1 roku |
powyżej 1 roku do 5 lat |
powyżej |
Razem |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
IRS |
|
|
|
|
|
|
|
PLN fixed-float |
- |
- |
- |
- |
60 000 |
60 000 |
|
CIRS |
|
|
|
|
|
|
|
float PLN sprzedaż |
2 101 228 |
108 500 |
2 134 741 |
2 348 030 |
- |
6 692 499 |
|
fixed EUR zakup (waluta oryginalna) |
499 460 |
25 000 |
499 530 |
499 900 |
- |
1 523 890 |
|
FX-Forward |
|
|
|
|
|
|
|
PLN sprzedaż |
2 144 |
- |
1 978 |
366 |
- |
4 488 |
|
EUR zakup (waluta oryginalna) |
440 |
- |
393 |
65 |
- |
898 |
|
PLN zakup |
- |
- |
176 |
- |
- |
176 |
|
EUR sprzedaż (waluta oryginalna) |
- |
- |
33 |
- |
- |
33 |
|
ZMIANA INNYCH DOCHODÓW CAŁKOWITYCH Z TYTUŁU |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
Skumulowane inne dochody całkowite z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych na początek okresu brutto |
(91 835) |
(168 427) |
|
Zyski /(Straty) odniesione na inne dochody całkowite w okresie |
(192 715) |
(865 689) |
|
Kwota przeniesiona w okresie z innych dochodów całkowitych |
266 756 |
942 281 |
|
- koszty odsetkowe (netto) |
205 602 |
435 079 |
|
- wynik z pozycji wymiany |
61 154 |
507 202 |
|
Skumulowane inne dochody całkowite z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych na koniec okresu brutto |
(17 794) |
(91 835) |
|
Efekt podatkowy |
3 381 |
17 449 |
|
Skumulowane inne dochody całkowite z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych na koniec okresu netto |
(14 413) |
(74 386) |
|
|
|
|
|
Nieefektywna część zabezpieczenia przepływów pieniężnych rozpoznana w rachunku zysków i strat |
563 |
(566) |
|
|
|
|
|
Wpływ w okresie na inne dochody całkowite brutto |
74 041 |
76 592 |
|
Podatek odroczony z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych |
(14 068) |
(14 552) |
|
Wpływ w okresie na inne dochody całkowite netto |
59 973 |
62 040 |
Kalkulacje szacunków
Bank przeprowadził symulację w celu ustalenia możliwego wpływu zmian krzywych dochodowości na wycenę transakcji.
|
SZACUNKOWA ZMIANA WYCENY PRZY PRZESUNIĘCIU RÓWNOLEGŁYM KRZYWYCH DOCHODOWOŚCI: |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
||
|
scenariusz +50 pb. |
scenariusz |
scenariusz +50 pb. |
scenariusz |
|
|
IRS |
(868) |
868 |
(1 052) |
1 052 |
|
CIRS |
(2 490) |
2 490 |
(18 864) |
18 864 |
|
FX-Forward |
- |
- |
1 |
(1) |
25. Papiery wartościowe
Zasady rachunkowości
Zasady klasyfikacji i wyceny dłużnych papierów wartościowych zostały opisane w Nocie 10.3 „Klasyfikacja i wycena instrumentów finansowych”.
Informacje finansowe
|
PAPIERY WARTOŚCIOWE |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, w tym: |
749 307 |
945 251 |
|
emitowane przez Skarb Państwa, obligacje skarbowe PLN |
749 307 |
945 251 |
|
|
|
|
|
Razem |
749 307 |
945 251 |
|
PAPIERY WARTOŚCIOWE WEDŁUG TERMINÓW ZAPADALNOŚCI |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Emitowane przez Skarb Państwa, obligacje skarbowe PLN |
|
|
|
do 1 miesiąca |
- |
395 800 |
|
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy |
- |
- |
|
powyżej 3 miesięcy do 1 roku |
161 398 |
- |
|
powyżej 1 roku do 5 lat |
587 909 |
549 451 |
|
|
|
|
|
Razem |
749 307 |
945 251 |
|
PAPIERY WARTOŚCIOWE WEDŁUG WARTOŚCI NOMINALNEJ |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Emitowane przez Skarb Państwa, obligacje skarbowe PLN |
738 000 |
922 000 |
|
Średnia rentowność |
5,84% |
6,54% |
Informacje w zakresie ekspozycji na ryzyko kredytowe związane z papierami wartościowymi zostało opisane w Nocie 46 „Zarządzanie ryzykiem kredytowym”.
W okresach zakończonych 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku nie wystąpiły transfery między koszykami utraty wartości dotyczące papierów wartościowych – wszystkie papiery wartościowe były klasyfikowane do koszyka 1.
Papiery wartościowe stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
■ Zabezpieczenie zobowiązań do zapłaty składek wnoszonych do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
Na 31 grudnia 2024 roku wartość składki na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków wnoszonej w formie zobowiązań do zapłaty na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego wynosiła 32 843 tys. PLN, a Bank utrzymywał na pokrycie składki obligacje skarbowe o wartości 39 230 tys. PLN. Na 31 grudnia 2023 roku było to odpowiednio 28 659 tys. PLN oraz 34 986 tys. PLN.
Środki te traktowane są jako aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań własnych, nie mogą być przedmiotem zastawu, nie mogą być obciążane w jakikolwiek sposób, nie podlegają egzekucji sądowej i administracyjnej ani nie wchodzą do masy upadłości.
■ Zabezpieczenie hipotecznych listów zastawnych
Wartość dodatkowego zabezpieczenia w Rejestrze Zabezpieczenia Hipotecznych Listów Zastawnych utrzymywanego w postaci papierów wartościowych wyemitowanych przez Skarb Państwa denominowanych w PLN wynosiła 80 000 tys. PLN na 31 grudnia 2024 roku oraz 205 000 tys. PLN na 31 grudnia 2023 roku. Ujawnienie w zakresie aktywów w Rejestrze Zabezpieczenia Hipotecznych Listów Zastawnych zostało opisane w Nocie 32 „Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych”.
26. Kredyty i pożyczki wobec klientów
Zasady rachunkowości
Zasady klasyfikacji i wyceny kredytów i pożyczek udzielonych klientom zostały opisane w Nocie 10 „Ogólne zasady rachunkowości dotyczące instrumentów finansowych”.
Bank koryguje wartość bilansową brutto kredytów mieszkaniowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu ujmując wpływ:
potencjalnych zwrotów kosztów dla klientów z tytułu przewidywanej przedterminowej spłaty w przyszłości czynnych kredytów mieszkaniowych;
wydłużenia ustawowych wakacji kredytowych na rok 2024.
Wydłużenie ustawowych wakacji kredytowych
Zgodnie z nowelizacją ustawy z 12 kwietnia 2024 roku o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej oraz ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom z dnia 7 lipca 2022 roku z wakacji kredytowych mogli skorzystać kredytobiorcy, spełniający następujące kryteria:
wartość udzielonego kredytu nie przekraczała 1,2 miliona PLN oraz
rata kredytu przekraczała 30% dochodu gospodarstwa domowego, kalkulowanego jako średni dochód gospodarstwa z ostatnich trzech miesięcy lub kredytobiorca miał na utrzymaniu co najmniej troje dzieci (na dzień złożenia wniosku).
Zgodnie z Ustawą w 2024 roku raty kredytu mieszkaniowego można było zawiesić czterokrotnie — dwukrotnie pomiędzy 1 czerwca a 31 sierpnia 2024 roku oraz dwukrotnie pomiędzy 1 września a 31 grudnia 2024 roku.
Bank przyjął osąd, że uprawnienia klientów do skorzystania przez nich z zawieszenia spłat kredytu stanowią ustawową modyfikację przepływów pieniężnych, co nastąpiło w dniu podpisania Ustawy przez Prezydenta.
Bank dokonał w maju 2024 roku korekty wartości bilansowej brutto kredytów hipotecznych na kwotę 60,8 mln PLN, ujmując ją jako pomniejszenie przychodu odsetkowego. Wartość korekty została ustalona jako różnica wartości szacowanych przepływów pieniężnych wynikających z umów kredytowych uwzględniających zawieszenie płatności rat, zdyskontowanych efektywną stopą procentową sprzed modyfikacji oraz bieżącej wartości bilansowej brutto portfela kredytowego. Szacunek straty oparty był o założenie, iż 15% straty maksymalnej zostanie zrealizowane podczas trwania programu (współczynnik partycypacji klientów).
Do końca grudnia 2024 roku 5,2 tys. klientów Banku złożyło wniosek o zawieszenie spłaty jednej lub więcej rat kredytu hipotecznego, co stanowiło 5,4% liczby klientów ogółem oraz 8,3% wartości kredytów ogółem.
W IV kwartale 2024 roku Bank, na podstawie danych empirycznych dotyczących faktycznego skorzystania przez klientów z wakacji kredytowych, dokonał aktualizacji poziomu straty z tego tytułu oraz proporcjonalnego zmniejszenia dotychczasowego rozliczenia straty. Łączny efekt ujęty przez Bank z tego tytułu wyniósł 28,3 mln PLN (w tym zmniejszenie straty ujętej w maju 2024 roku w wysokości 29,4 mln PLN oraz proporcjonalne zmniejszenie dotychczasowej amortyzacji w kwocie 1,1 mln PLN) – co przełożyło się na zwiększenie wyniku odsetkowego oraz zmniejszenie korekty wartości bilansowej brutto kredytów. Zrealizowana strata z tytułu ustawowych wakacji kredytowych, bez efektu dotychczasowego rozliczenia, wyniosła w Banku 31,4 mln PLN.
Informacje finansowe
|
KREDYTY I POŻYCZKI WOBEC KLIENTÓW |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
|
Kredyty mieszkaniowe, wartość brutto, w tym: |
16 689 397 |
17 992 474 |
|
kredyty udzielone |
9 250 254 |
9 848 640 |
|
nabyte wierzytelności |
7 439 143 |
8 143 834 |
|
|
|
|
|
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
(88 726) |
(93 767) |
|
|
|
|
|
Kredyty i pożyczki wobec klientów, wartość netto |
16 600 671 |
17 898 707 |
Zaprezentowany w powyższej tabeli podział na kredyty udzielone oraz nabyte wierzytelności wynika wyłącznie ze źródła pozyskania kredytu. Bank zarządza całym portfelem kredytowym w sposób jednolity.
W 2024 roku Bank zakupił na podstawie podpisanej 17 listopada 2015 roku z PKO Bankiem Polskim SA Umowy Ramowej Sprzedaży Wierzytelności portfele wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipotecznie o wartości 403 771 tys. PLN, natomiast w 2023 roku portfel wierzytelności o wartości 325 182 tys. PLN.
Kredyty mieszkaniowe, które zostały wpisane do Rejestru Zabezpieczenia Hipotecznych Listów Zastawnych, stanowią zabezpieczenie wyemitowanych przez Bank listów zastawnych, co zostało opisane w Nocie 32 „Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych”.
Informacje w zakresie ekspozycji na ryzyko kredytowe dla kredytów i pożyczek wobec klientów wycenianych według zamortyzowanego kosztu zostały opisane w Nocie 27 „Oczekiwane straty kredytowe”. Informacje o jakości portfela kredytowego zostały przedstawione w Nocie 46.1 „Ryzyko kredytowe – informacje finansowe”.
27. Oczekiwane straty kredytowe
Szacunki i oceny
Odpis na oczekiwane straty kredytowe jest ujmowany w sprawozdaniu finansowym w następujący sposób:
■ Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu: odpis pomniejsza wartość bilansową brutto aktywa finansowego; zmiany wysokości odpisów odnoszone są do rachunku zysków i strat;
■ Zobowiązania udzielone warunkowe pozabilansowe o charakterze kredytowym: odpis prezentowany jest jako rezerwa po stronie zobowiązań; zmiany wysokości rezerw odnoszone są do rachunku zysków i strat;
■ Dłużne instrumenty finansowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite: w wartości bilansowej nie ujmuje się odpisu na straty kredytowe, ponieważ wartość bilansowa aktywów jest ich wartości godziwą.
Informacje w zakresie metodologii szacowania oczekiwanych strat kredytowych kalkulacji utraty wartości ekspozycji kredytowych zostały opisane w Nocie 46.5 „Odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych”.
Informacje finansowe
Aktywa finansowe i odpisy na oczekiwane straty kredytowe
|
AKTYWA FINANSOWE I ODPISY NA OCZEKIWANE STRATY KREDYTOWE |
Aktywa, w przypadku których nie nastąpił znaczny wzrost ryzyka kredytowego od ich początkowego ujęcia |
Aktywa, dla których nastąpił znaczny wzrost ryzyka kredytowego od ich początkowego ujęcia, bez utraty wartości |
Aktywa z utratą wartości |
Aktywa nabyte lub udzielone z utratą wartości |
Razem |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
||||
|
Papiery wartościowe |
749 307 |
- |
- |
- |
749 307 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
||||
|
Należności od banków |
|
|
|
|
|
|
Wartość brutto |
10 186 |
- |
- |
- |
10 186 |
|
Odpisy |
- |
- |
- |
- |
- |
|
Wartość netto |
10 186 |
- |
- |
- |
10 186 |
|
Kredyty i pożyczki wobec klientów |
|
|
|
|
|
|
Wartość brutto |
15 964 644 |
645 928 |
77 715 |
1 110 |
16 689 397 |
|
Odpisy |
(5 185) |
(45 669) |
(38 416) |
544 |
(88 726) |
|
Wartość netto |
15 959 459 |
600 259 |
39 299 |
1 654 |
16 600 671 |
|
Inne aktywa finansowe |
|
|
|
|
|
|
Wartość brutto |
609 |
- |
- |
- |
609 |
|
Odpisy |
- |
- |
- |
- |
- |
|
Wartość netto |
609 |
- |
- |
- |
609 |
1) Aktywa finansowe prezentowane w POCI wynikają z zaistnienia istotnej modyfikacji na umowie z utratą wartości. Bank nie nabywa wierzytelności z utratą wartości.
|
AKTYWA FINANSOWE I ODPISY NA OCZEKIWANE STRATY KREDYTOWE |
Aktywa, w przypadku których nie nastąpił znaczny wzrost ryzyka kredytowego od ich początkowego ujęcia |
Aktywa, dla których nastąpił znaczny wzrost ryzyka kredytowego od ich początkowego ujęcia, bez utraty wartości |
Aktywa z utratą wartości |
Aktywa nabyte lub udzielone z utratą wartości |
Razem |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
||||
|
Papiery wartościowe |
945 251 |
- |
- |
- |
945 251 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
||||
|
Należności od banków |
|
|
|
|
|
|
Wartość brutto |
2 421 |
- |
- |
- |
2 421 |
|
Odpisy |
- |
- |
- |
- |
- |
|
Wartość netto |
2 421 |
- |
- |
- |
2 421 |
|
Kredyty i pożyczki wobec klientów |
|
|
|
|
|
|
Wartość brutto |
17 109 703 |
810 010 |
71 480 |
1 281 |
17 992 474 |
|
Odpisy |
(10 036) |
(48 731) |
(35 351) |
351 |
(93 767) |
|
Wartość netto |
17 099 667 |
761 279 |
36 129 |
1 632 |
17 898 707 |
|
Inne aktywa finansowe |
|
|
|
|
|
|
Wartość brutto |
1 072 |
- |
- |
- |
1 072 |
|
Odpisy |
- |
- |
- |
- |
- |
|
Wartość netto |
1 072 |
- |
- |
- |
1 072 |
Zobowiązania udzielone warunkowe finansowe i wartość rezerw
|
UDZIELONE ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE I WARTOŚĆ REZERW |
Wartość nominalna udzielonych zobowiązań finansowych, w przypadku których nie nastąpił znaczny wzrost ryzyka kredytowego od ich początkowego ujęcia |
Udzielone zobowiązania finansowe, dla których nastąpił znaczny wzrost ryzyka kredytowego od ich początkowego ujęcia, bez utraty wartości |
Udzielone zobowiązania finansowe z utratą wartości |
Udzielone zobowiązania finansowe z utratą wartości |
Razem |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Z tytułu kredytów mieszkaniowych |
|
|
|
|
|
|
|
Wartość nominalna |
100 086 |
236 |
- |
|
- |
100 322 |
|
Rezerwy |
(39) |
(4) |
- |
|
- |
(43) |
|
UDZIELONE ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE I WARTOŚĆ REZERW |
Wartość nominalna udzielonych zobowiązań finansowych, w przypadku których nie nastąpił znaczny wzrost ryzyka kredytowego od ich początkowego ujęcia |
Udzielone zobowiązania finansowe, dla których nastąpił znaczny wzrost ryzyka kredytowego od ich początkowego ujęcia, bez utraty wartości |
Udzielone zobowiązania finansowe z utratą wartości |
Udzielone zobowiązania finansowe z utratą wartości |
Razem |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Z tytułu kredytów mieszkaniowych |
|
|
|
|
|
|
|
Wartość nominalna |
90 802 |
120 |
- |
|
- |
90 922 |
|
Rezerwy |
(35) |
(3) |
- |
|
- |
(38) |
Zmiany wartości bilansowej brutto instrumentów finansowych oraz zmiany w odpisach na oczekiwane straty kredytowe
|
ZMIANY WARTOŚCI BILANSOWEJ BRUTTO INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH |
Wartość bilansowa brutto na |
Zwiększenia |
Zmiany wynikające |
Zmniejszenia w związku ze spłatami / wykupem |
Zmiany wynikające z modyfikacji nieistotnej (netto) |
Zmniejszenia w związku z modyfikacją istotną (derecognition) |
Zmiany na kredytach na których nastąpiło wydłużenie horyzontu rozpoznania strat z 12 miesięcy na okres do daty zapadalności |
Zmiany na kredytach na których nastąpiło skrócenie horyzontu rozpoznania strat z okresu do daty zapadalności na 12 miesięcy |
Zmiany w związku z częściowym spisaniem lub inne |
Transfery |
Transfery |
Transfery do K3 |
Inne zmiany, w tym zmiana wyceny |
Wartość bilansowa brutto na |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
papiery wartościowe (K1) |
945 251 |
2 453 876 |
- |
(2 699 614) |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
49 794 |
749 307 |
|
Razem |
945 251 |
2 453 876 |
- |
(2 699 614) |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
49 794 |
749 307 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wycenianych według zamortyzowanego kosztu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
należności od banków (K1) |
2 421 |
10 186 |
- |
(2 421) |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
|
10 186 |
|
kredyty i pożyczki wobec klientów |
17 992 474 |
881 245 |
112 654 |
(2 171 892) |
(34 379) |
(46 891) |
(6 171) |
(38 158) |
515 |
|
|
|
- |
16 689 397 |
|
kredyty mieszkaniowe |
17 992 474 |
881 245 |
112 654 |
(2 171 892) |
(34 379) |
(46 891) |
(6 171) |
(38 158) |
515 |
|
|
|
- |
16 689 397 |
|
koszyk 1 (K1) |
17 109 703 |
879 652 |
110 242 |
(2 124 497) |
(30 762) |
(45 298) |
(6 171) |
- |
(64) |
1 134 583 |
(1 054 340) |
(8 404) |
- |
15 964 644 |
|
koszyk 2 (K2) |
810 010 |
969 |
2 085 |
(31 811) |
(3 321) |
(969) |
- |
(37 426) |
205 |
(1 134 583) |
1 078 210 |
(37 441) |
- |
645 928 |
|
koszyk 3 (K3) |
71 480 |
624 |
324 |
(15 236) |
(280) |
(624) |
- |
(732) |
184 |
- |
(23 870) |
45 845 |
- |
77 715 |
|
POCI |
1 281 |
- |
3 |
(348) |
(16) |
- |
- |
- |
190 |
|
|
|
- |
1 110 |
|
inne aktywa finansowe (K1) |
1 072 |
609 |
- |
(1 072) |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
- |
609 |
|
Razem |
17 995 967 |
892 040 |
112 654 |
(2 175 385) |
(34 379) |
(46 891) |
(6 171) |
(38 158) |
515 |
|
|
|
- |
16 700 192 |
|
ZMIANY W ODPISACH |
Wartość na |
Zwiększenia |
Zmiany wynikające ze zmiany ryzyka kredytowego (netto), w tym całkowitej spłaty* |
Zmiany wynikające z modyfikacji nieistotnej (netto)* |
Zmniejszenia w związku z modyfikacją istotną (derecognition)* |
Zmiany z tytułu wydłużenia horyzontu rozpoznania strat z 12 miesięcy na okres do daty zapadalności* |
Zmiany z tytułu skrócenia horyzontu rozpoznania strat z okresu do daty zapadalności na 12 miesięcy* |
Zmiany w związku z częściowym spisaniem lub inne |
Transfery |
Transfery |
Transfery do K3 |
Inne zmiany |
Wartość na |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
papiery wartościowe (K1) |
- |
12 |
(8) |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
(4) |
- |
|
Razem |
- |
12 |
(8) |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
(4) |
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wycenianych według zamortyzowanego kosztu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
należności od banków (K1) |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
- |
- |
|
kredyty i pożyczki wobec klientów |
93 767 |
781 |
(9 480) |
295 |
(320) |
39 155 |
(35 867) |
395 |
|
|
|
- |
88 726 |
|
kredyty mieszkaniowe |
93 767 |
781 |
(9 480) |
295 |
(320) |
39 155 |
(35 867) |
395 |
|
|
|
- |
88 726 |
|
koszyk 1 (K1) |
10 036 |
480 |
(4 384) |
42 |
(19) |
39 155 |
- |
(64) |
2 768 |
(39 937) |
(2 892) |
- |
5 185 |
|
koszyk 2 (K2) |
48 731 |
14 |
12 224 |
565 |
(14) |
- |
(35 576) |
205 |
(2 768) |
41 580 |
(19 292) |
- |
45 669 |
|
koszyk 3 (K3) |
35 351 |
287 |
(17 055) |
(312) |
(287) |
- |
(291) |
182 |
- |
(1 643) |
22 184 |
- |
38 416 |
|
POCI |
(351) |
- |
(265) |
- |
- |
- |
- |
72 |
|
|
|
- |
(544) |
|
inne aktywa finansowe (K1) |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
- |
- |
|
Razem |
93 767 |
781 |
(9 480) |
295 |
(320) |
39 155 |
(35 867) |
395 |
|
|
|
- |
88 726 |
* - oznaczono pozycje wpływające na wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe.
|
ZMIANY WARTOŚCI BILANSOWEJ BRUTTO INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH |
Wartość bilansowa brutto na |
Zwiększenia |
Zmiany wynikające |
Zmniejszenia w związku ze spłatami / wykupem |
Zmiany wynikające z modyfikacji nieistotnej (netto) |
Zmniejszenia w związku z modyfikacją istotną (derecognition) |
Zmiany na kredytach na których nastąpiło wydłużenie horyzontu rozpoznania strat z 12 miesięcy na okres do daty zapadalności |
Zmiany na kredytach na których nastąpiło skrócenie horyzontu rozpoznania strat z okresu do daty zapadalności na 12 miesięcy |
Zmniejszenie stanu wartości brutto w związku z częściowym spisaniem |
Transfery |
Transfery |
Transfery do K3 |
Inne zmiany, w tym zmiana wycen |
Wartość bilansowa brutto na |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
papiery wartościowe (K1) |
1 017 558 |
109 845 |
- |
(256 053) |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
73 901 |
945 251 |
|
Razem |
1 017 558 |
109 845 |
- |
(256 053) |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
73 901 |
945 251 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wycenianych według zamortyzowanego kosztu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
należności od banków (K1) |
61 |
2 421 |
- |
(61) |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
- |
2 421 |
|
kredyty i pożyczki wobec klientów |
19 041 457 |
1 051 371 |
49 883 |
(2 055 445) |
(3 396) |
(39 324) |
(4 652) |
(47 517) |
97 |
|
|
|
- |
17 992 474 |
|
kredyty mieszkaniowe |
19 041 457 |
1 051 371 |
49 883 |
(2 055 445) |
(3 396) |
(39 324) |
(4 652) |
(47 517) |
97 |
|
|
|
- |
17 992 474 |
|
koszyk 1 (K1) |
18 163 173 |
1 049 378 |
48 977 |
(2 025 607) |
(3 424) |
(37 468) |
(4 652) |
- |
(67) |
1 288 570 |
(1 359 896) |
(9 281) |
- |
17 109 703 |
|
koszyk 2 (K2) |
816 130 |
1 646 |
827 |
(15 675) |
(26) |
(1 440) |
- |
(46 968) |
195 |
(1 288 187) |
1 383 606 |
(40 098) |
- |
810 010 |
|
koszyk 3 (K3) |
60 841 |
175 |
75 |
(13 941) |
54 |
(416) |
- |
(549) |
(45) |
(383) |
(23 710) |
49 379 |
- |
71 480 |
|
POCI |
1 313 |
172 |
4 |
(222) |
- |
- |
- |
- |
14 |
|
|
|
- |
1 281 |
|
inne aktywa finansowe (K1) |
98 |
1 072 |
- |
(98) |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
- |
1 072 |
|
Razem |
19 041 616 |
1 054 864 |
49 883 |
(2 055 604) |
(3 396) |
(39 324) |
(4 652) |
(47 517) |
97 |
|
|
|
- |
17 995 967 |
|
ZMIANY W ODPISACH |
Wartość na |
Zwiększenia |
Zmiany wynikające ze zmiany ryzyka kredytowego (netto), w tym całkowitej spłaty* |
Zmiany wynikające z modyfikacji nieistotnej (netto)* |
Zmniejszenia w związku z modyfikacją istotną (derecognition)* |
Zmiany z tytułu wydłużenia horyzontu rozpoznania strat z 12 miesięcy na okres do daty zapadalności* |
Zmiany z tytułu skrócenia horyzontu rozpoznania strat z okresu do daty zapadalności na 12 miesięcy * |
Zmniejszenie w związku z częściowym spisaniem |
Transfery |
Transfery |
Transfery do K3 |
Inne zmiany |
Wartość na |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
papiery wartościowe (K1) |
111 |
- |
(75) |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
(36) |
- |
|
Razem |
111 |
- |
(75) |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
(36) |
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wycenianych według zamortyzowanego kosztu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
należności od banków (K1) |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
- |
- |
|
kredyty i pożyczki wobec klientów |
86 093 |
659 |
(2 414) |
(96) |
(258) |
57 167 |
(47 410) |
26 |
|
|
|
- |
93 767 |
|
kredyty mieszkaniowe |
86 093 |
659 |
(2 414) |
(96) |
(258) |
57 167 |
(47 410) |
26 |
|
|
|
- |
93 767 |
|
koszyk 1 (K1) |
12 586 |
477 |
(2 198) |
68 |
(21) |
57 167 |
- |
(87) |
4 916 |
(59 636) |
(3 236) |
- |
10 036 |
|
koszyk 2 (K2) |
45 439 |
36 |
15 964 |
(51) |
(21) |
- |
(47 089) |
195 |
(4 916) |
60 651 |
(21 477) |
- |
48 731 |
|
koszyk 3 (K3) |
28 439 |
89 |
(16 188) |
(113) |
(216) |
- |
(321) |
(37) |
- |
(1 015) |
24 713 |
- |
35 351 |
|
POCI |
(371) |
57 |
8 |
- |
- |
- |
- |
(45) |
|
|
|
|
(351) |
|
inne aktywa finansowe (K1) |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
|
- |
- |
|
Razem |
86 093 |
659 |
(2 414) |
(96) |
(258) |
57 167 |
(47 410) |
26 |
|
|
|
- |
93 767 |
* - oznaczono pozycje wpływające na wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe.
Kalkulacje szacunków
Bank przeprowadził symulację zmiany poziomu odpisów na oczekiwane straty kredytowe na skutek pogorszenia bądź poprawy parametrów ryzyka.
|
SZACUNKOWA ZMIANA POZIOMU ODPISÓW NA OCZEKIWANE STRATY KREDYTOWE Z TYTUŁU KREDYTÓW NA SKUTEK POGORSZENIA BĄDŹ POPRAWY PARAMETRÓW RYZYKA1 |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
||
|
scenariusz |
scenariusz |
scenariusz |
scenariusz |
|
|
|
|
|
|
|
|
zmiany prawdopodobieństwa defaultu |
3 960 |
(4 963) |
4 021 |
(5 124) |
|
zmiany stóp odzysku |
(11 346) |
11 353 |
(11 470) |
11 492 |
1 in plus - wzrost odpisów, in minus - spadek odpisów
Poniższa tabela prezentuje oszacowanie na 31 grudnia 2024 roku oraz na 31 grudnia 2023 roku wrażliwości poziomu odpisów na oczekiwane straty kredytowe na warunki makroekonomiczne, wyliczone jako zmiana poziomu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla ekspozycji bez utraty wartości w wyniku realizacji scenariuszy makroekonomicznych, których projekcje, w szczególności przyjęte wartości poszczególnych parametrów makroekonomicznych, zostały przedstawione w Nocie 46.5 „Odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych”.
|
SZACUNKOWA ZMIANA POZIOMU ODPISÓW NA OCZEKIWANE STRATY KREDYTOWE DLA EKSPOZYCJI BEZ UTRATY WARTOŚĆI NA SKUTEK REALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH SCENARIUSZY MAKROEKONOMICZNYCH |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
||||||
|
wyjściowa wartość odpisów |
scenariusz |
wyjściowa wartość odpisów |
scenariusz |
|||||
|
bazowy |
optymistyczny |
pesymistyczny |
bazowy |
optymistyczny |
pesymistyczny |
|||
|
Koszyk 1 |
5 185 |
(188) |
(1 089) |
1 064 |
10 036 |
(528) |
(2 912) |
2 631 |
|
Koszyk 2 |
45 669 |
(1 054) |
(6 168) |
5 058 |
48 731 |
(1 488) |
(8 998) |
7 763 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Razem |
50 854 |
(1 242) |
(7 257) |
6 122 |
58 767 |
(2 016) |
(11 910) |
10 394 |
1 in plus - wzrost odpisów, in minus - spadek odpisów
Poniższa tabela prezentuje oszacowanie na 31 grudnia 2024 roku oraz na 31 grudnia 2023 roku migracji wartości ekspozycji brutto bez utraty wartośći pomiędzy koszykami 1 i 2 na skutek realizacji poszczególnych scenariuszy makroekonomicznych.
|
SZACUNKOWA MIGRACJA WARTOŚCI BRUTTO EKSPOZYCJI BEZ UTRATY WARTOŚĆI POMIĘDZY KOSZYKAMI 1 i 2 NA SKUTEK REALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH SCENARIUSZY MAKROEKONOMICZNYCH |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
||||||
|
wyjściowa wartość odpisów |
scenariusz |
wyjściowa wartość odpisów |
scenariusz |
|||||
|
bazowy |
optymistyczny |
pesymistyczny |
bazowy |
optymistyczny |
pesymistyczny |
|||
|
Koszyk 1 |
5 185 |
12 442 |
81 991 |
(70 240) |
10 036 |
31 527 |
195 055 |
(170 267) |
|
Koszyk 2 |
45 669 |
(12 442) |
(81 991) |
70 240 |
48 731 |
(31 527) |
(195 055) |
170 267 |
28. Wartości niematerialne i rzeczowe aktywa trwałe
Zasady rachunkowości oraz szacunki
|
Wartości niematerialne |
Składnik wartości niematerialnych to możliwy do zidentyfikowania niepieniężny składnik aktywów nieposiadający postaci fizycznej. Ujęcie wartości niematerialnych: ■ oprogramowanie - nabyte licencje na oprogramowanie komputerowe są ujmowane w wysokości poniesionych kosztów nabycia i przygotowania do użytkowania, z uwzględnieniem umorzeń i odpisów z tytułu utraty wartości, ■ pozostałe wartości niematerialne nabywane przez Bank wykazuje się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i łączną kwotę odpisów z tytułu utraty wartości, ■ koszty zakończonych prac rozwojowych zalicza się do wartości niematerialnych w związku z oczekiwanym uzyskaniem korzyści ekonomicznych oraz spełnieniem określonych warunków, tj. jeżeli istnieje możliwość i zamiar ukończenia oraz użytkowania wytwarzanego składnika, dostępne są stosowne środki techniczne i finansowe służące ukończeniu prac i użytkowania wytwarzanego składnika oraz istnieje możliwość wiarygodnego ustalenia wysokości nakładów poniesionych w czasie prac rozwojowych, które można przyporządkować wytworzeniu składników wartości niematerialnych. |
|
Rzeczowe aktywa trwałe |
Rzeczowe aktywa trwałe wykazywane są na koniec okresu sprawozdawczego według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, po pomniejszeniu o umorzenie oraz odpisy z tytułu utraty wartości. W tej kategorii wykazywane są również aktywa z tytułu prawa do użytkowania, które wycenia się według kosztu. Koszt składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania obejmuje: ■ kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu, ■ wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą, pomniejszone o wszelkie otrzymane zachęty leasingowe, ■ początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez leasingobiorcę w związku z zawarciem umowy leasingu, ■ szacunek kosztów, które mają zostać poniesione zgodnie z umową przez leasingobiorcę w związku z obowiązkiem demontażu i usunięcia bazowego składnika aktywów lub przeprowadzenia renowacji. |
|
Nakłady |
Wartość bilansową rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych powiększa się o dodatkowe nakłady poniesione w okresie ich użytkowania. |
Informacje finansowe
Wartości niematerialne
|
ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2024 ROKU |
Oprogramo- |
Inne, w tym nakłady |
Ogółem |
|
|
|
|
|
|
Wartość bilansowa brutto na początek okresu |
8 921 |
20 |
8 941 |
|
Zakupy |
144 |
- |
144 |
|
Wartość bilansowa brutto na koniec okresu |
9 065 |
20 |
9 085 |
|
|
|
|
|
|
Skumulowana amortyzacja na początek okresu |
(8 723) |
(1) |
(8 724) |
|
Amortyzacja |
(113) |
(2) |
(115) |
|
Skumulowana amortyzacja na koniec okresu |
(8 836) |
(3) |
(8 839) |
|
|
|
|
|
|
Wartość bilansowa netto na początek okresu |
198 |
19 |
217 |
|
Wartość bilansowa netto na koniec okresu |
229 |
17 |
246 |
|
ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2023 ROKU |
Oprogramo- |
Inne, w tym nakłady |
Ogółem |
|
|
|
|
|
|
Wartość bilansowa brutto na początek okresu |
8 665 |
- |
8 665 |
|
Zakupy |
256 |
20 |
276 |
|
Wartość bilansowa brutto na koniec okresu |
8 921 |
20 |
8 941 |
|
|
|
|
|
|
Skumulowana amortyzacja na początek okresu |
(8 599) |
- |
(8 599) |
|
Amortyzacja |
(124) |
(1) |
(125) |
|
Skumulowana amortyzacja na koniec okresu |
(8 723) |
(1) |
(8 724) |
|
|
|
|
|
|
Wartość bilansowa netto na początek okresu |
66 |
- |
66 |
|
Wartość bilansowa netto na koniec okresu |
198 |
19 |
217 |
Rzeczowe aktywa trwałe
|
ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2024 ROKU |
Rzeczowe aktywa trwałe w budowie |
Inwestycje |
Maszyny |
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania, w tym: |
Inne |
Ogółem |
|
|
nierucho- |
samocho- |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wartość bilansowa brutto na początek okresu |
99 |
3 971 |
1 230 |
10 446 |
870 |
626 |
17 242 |
|
Zakupy |
68 |
- |
39 |
- |
- |
- |
107 |
|
Transfery |
(167) |
- |
166 |
- |
- |
1 |
- |
|
Likwidacja i sprzedaż |
- |
- |
(320) |
- |
- |
(1) |
(321) |
|
Zawarcie umowy leasingu |
- |
- |
- |
- |
705 |
- |
705 |
|
Modyfikacja/indeksacja umowy leasingu |
- |
- |
- |
495 |
- |
- |
495 |
|
Zakończenie umowy leasingu |
- |
- |
- |
(4 047) |
(489) |
- |
(4 536) |
|
Wartość bilansowa brutto na koniec okresu |
- |
3 971 |
1 115 |
6 894 |
1 086 |
626 |
13 692 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Skumulowana amortyzacja na początek okresu |
- |
(126) |
(989) |
(5 018) |
(592) |
(413) |
(7 138) |
|
Amortyzacja |
- |
(397) |
(154) |
(1 248) |
(250) |
(44) |
(2 093) |
|
Likwidacja i sprzedaż |
- |
- |
320 |
- |
- |
1 |
321 |
|
Zakończenie umowy leasingu |
- |
- |
- |
3 682 |
489 |
- |
4 171 |
|
Skumulowana amortyzacja na koniec okresu |
- |
(523) |
(823) |
(2 584) |
(353) |
(456) |
(4 739) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wartość bilansowa netto na początek okresu |
99 |
3 845 |
241 |
5 428 |
278 |
213 |
10 104 |
|
Wartość bilansowa netto na koniec okresu |
- |
3 448 |
292 |
4 310 |
733 |
170 |
8 953 |
|
ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2023 ROKU |
Rzeczowe aktywa trwałe w budowie |
Inwestycje |
Maszyny |
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania, w tym: |
Inne |
Ogółem |
|
|
nierucho- |
samocho- |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wartość bilansowa brutto na początek okresu |
- |
34 |
1 007 |
6 226 |
904 |
403 |
8 574 |
|
Zakupy |
498 |
3 937 |
39 |
- |
- |
33 |
4 507 |
|
Transfery |
(399) |
- |
209 |
- |
- |
190 |
- |
|
Likwidacja i sprzedaż |
- |
- |
(25) |
- |
- |
- |
(25) |
|
Zawarcie umowy leasingu |
- |
- |
- |
4 572 |
113 |
- |
4 685 |
|
Modyfikacja/indeksacja umowy leasingu |
- |
- |
- |
(352) |
- |
- |
(352) |
|
Zakończenie umowy leasingu |
- |
- |
- |
- |
(147) |
- |
(147) |
|
Wartość bilansowa brutto na koniec okresu |
99 |
3 971 |
1 230 |
10 446 |
870 |
626 |
17 242 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Skumulowana amortyzacja na początek okresu |
- |
(24) |
(923) |
(3 884) |
(532) |
(403) |
(5 766) |
|
Amortyzacja |
- |
(102) |
(91) |
(1 134) |
(200) |
(10) |
(1 537) |
|
Likwidacja i sprzedaż |
- |
- |
25 |
- |
- |
- |
25 |
|
Zakończenie umowy leasingu |
- |
- |
- |
- |
140 |
- |
140 |
|
Skumulowana amortyzacja na koniec okresu |
- |
(126) |
(989) |
(5 018) |
(592) |
(413) |
(7 138) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wartość bilansowa netto na początek okresu |
- |
10 |
84 |
2 342 |
372 |
- |
2 808 |
|
Wartość bilansowa netto na koniec okresu |
99 |
3 845 |
241 |
5 428 |
278 |
213 |
10 104 |
W pozycji „Inne” zaprezentowano głównie wartość wyposażenia biur Banku, między innymi meble.
Ograniczenia prawa dotyczące tytułu prawnego banku
W 2024 roku i 2023 roku nie występowały wartości niematerialne ani rzeczowe aktywa trwałe, do których tytuł prawny Banku podlegał ograniczeniu lub które stanowiły zabezpieczenie zobowiązań.
29. Inne aktywa
Zasady rachunkowości
Aktywa finansowe ujęte w tej pozycji wycenia się w kwocie wymaganej zapłaty, obejmującej również ewentualne odsetki od tych aktywów, z uwzględnieniem odpisów na oczekiwane straty kredytowe. Aktywa niefinansowe wycenia się zgodnie z zasadami wyceny obowiązującymi dla poszczególnych kategorii aktywów ujętych w tej pozycji.
Informacje finansowe
|
INNE AKTYWA |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów, w tym: |
5 901 |
4 674 |
|
nierozliczone koszty związane z kredytami odnawialnymi w rachunku bieżącym |
1 641 |
920 |
|
nierozliczone koszty związane z programami emisji obligacji 1) |
292 |
458 |
|
nierozliczone koszty związane z programami emisji listów zastawnych 1) |
55 |
56 |
|
pozostałe rozliczenia międzyokresowe kosztów |
3 913 |
3 240 |
|
Nierozliczone prowizje i koszty związane z udzielaniem kredytów w części odpowiadającej niewypłaconemu kapitałowi |
419 |
220 |
|
Rozliczenia z tytułu ekspertyz Bankowo-Hipotecznej Wartości Nieruchomości (BHWN) * |
329 |
1 004 |
|
Rozliczenia publiczno-prawne |
0 |
0 |
|
Pozostałe * |
280 |
68 |
|
|
|
|
|
Razem |
6 929 |
5 966 |
|
w tym aktywa finansowe - oznaczone powyżej * |
609 |
1 072 |
1) Koszty związane z programami emisji dotyczą w całości programów emisji i nie można ich przyporządkować do poszczególnych emisji realizowanych w ramach programów.
30. Zobowiązania wobec banków
Zasady rachunkowości
Zobowiązania wobec banków wyceniane są według zamortyzowanego kosztu przy wykorzystaniu metody efektywnej stopy procentowej. Jeżeli dla zobowiązania finansowego nie można ustalić harmonogramu przyszłych przepływów pieniężnych, a więc także ustalić efektywnej stopy procentowej, zobowiązanie to wycenia się według kwoty wymaganej zapłaty.
Informacje finansowe
|
ZOBOWIĄZANIA WOBEC BANKÓW |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
|
overdraft w ramach dostępnego limitu |
- |
1 653 |
|
zobowiązanie z tytułu kredytów w rachunku bieżącym |
3 088 218 |
2 570 177 |
|
zobowiązanie z tytułu kredytów terminowych |
2 254 612 |
2 008 914 |
|
|
|
|
|
Razem |
5 342 830 |
4 580 744 |
Zobowiązania z tytułu kredytów
|
Rodzaj kredytu |
Kredytodawca |
Data wejścia w życie umowy |
Data wymagalności zobowiązania na |
Kwota udostępnionego kredytu na |
Zobowiązanie na |
Zobowiązanie na |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kredyty w rachunku bieżącym |
PKO Bank Polski SA 1) |
29.10.2015 r. |
27.10.2028 r. |
2 000 000 |
509 171 |
1 652 544 |
|
PKO Bank Polski SA |
02.02.2017 r. |
03.02.2026 r. |
2 000 000 |
495 087 |
3 133 |
|
|
PKO Bank Polski SA 2) |
10.07.2019 r. |
30.06.2028 r. |
3 100 000 |
2 083 960 |
914 500 |
|
|
Kredyty terminowe |
PKO Bank Polski SA |
10.09.2020 r. |
22.03.2026 r. |
210 000 |
209 965 |
210 696 |
|
PKO Bank Polski SA |
11.02.2022 r. |
22.12.2027 r. |
1 522 000 |
1 521 814 |
1 530 143 |
|
|
PKO Bank Polski SA 3) |
03.01.2023 r. |
03.01.2030 r. |
600 000 |
522 833 |
268 075 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Razem |
|
|
|
9 432 000 |
5 342 830 |
4 579 091 |
1) W związku z zawartym 22 października 2024 roku aneksem okres wykorzystania kredytu został wydłużony do 27 października 2028 roku.
2) W związku z zawartym 28 czerwca 2024 roku aneksem okres wykorzystania kredytu został wydłużony do 30 czerwca 2028 roku, a od 1 lipca 2024 roku kwota kredytu została obniżona do 3 100 000 tys. PLN.
3) Okres wykorzystania 5-letnich transz upłynął 3 stycznia 2025 roku, w związku z czym jako data wymagalności została wskazana data wymagalności transzy, która byłaby wykorzystana w ostatnim udostępnionym dniu. Ponadto 30 grudnia 2024 roku został podpisany Aneks nr 2, na mocy którego od 16 stycznia 2025 roku kwota limitu została zwiększona do 900 000 tys. PLN, a okres wykorzystania kredytu został wydłużony do 3 stycznia 2026 roku.
31. Zobowiązania wobec klientów
Zasady rachunkowości
Zobowiązania wobec klientów wycenia się według zamortyzowanego kosztu. Zobowiązania stanowią wyłącznie środki na nieoprocentowanych rachunkach technicznych dedykowanych do obsługi kredytów i dotyczą głównie nadpłat dokonanych przez klientów. Bank nie prowadzi działalności depozytowej.
Informacje finansowe
|
ZOBOWIĄZANIA WOBEC KLIENTÓW |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
|
zobowiązania wobec ludności - środki na nieoprocentowanych rachunkach technicznych dedykowanych do obsługi kredytów |
3 398 |
3 710 |
|
|
|
|
|
Razem |
3 398 |
3 710 |
32. Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych
Zasady rachunkowości
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych wyceniane są według zamortyzowanego kosztu przy wykorzystaniu metody efektywnej stopy procentowej.
Informacje finansowe
|
ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU WYEMITOWANYCH LISTÓW ZASTAWNYCH |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
|
hipoteczne listy zastawne, w tym wyemitowane w ramach: |
7 233 355 |
10 444 645 |
|
Międzynarodowego Programu Emisji Listów Zastawnych |
6 434 161 |
8 433 219 |
|
Krajowego Programu Emisji Listów Zastawnych |
799 194 |
2 011 426 |
|
|
|
|
|
Razem |
7 233 355 |
10 444 645 |
|
OKRES SPŁATY ZOBOWIĄZAŃ Z TYTUŁU WYEMITOWANYCH LISTÓW ZASTAWNYCH |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
do 1 miesiąca |
- |
2 189 197 |
|
od 1 miesiąca do 3 miesięcy |
- |
109 510 |
|
od 3 miesięcy do 1 roku |
2 897 727 |
3 391 816 |
|
od 1 roku do 5 lat |
4 335 628 |
4 754 122 |
|
powyżej 5 lat |
- |
- |
|
|
|
|
|
Razem |
7 233 355 |
10 444 645 |
W 2024 roku Bank przeprowadził w ramach Międzynarodowego Programu Emisji Listów Zastawnych na rynek europejski emisje listów zastawnych w PLN o łącznej wartości 2 500 000 tys. PLN, w tym:
■ 15 marca 2024 roku największą w historii emisję hipotecznych listów zastawnych w ramach serii 12 o łącznej wartości nominalnej 1 000 000 tys. PLN, dla których dzień emisji ustalony został na 22 marca 2024 roku, a dzień zapadalności na 22 marca 2028 roku. Papiery są oprocentowane według zmiennej stopy procentowej w wysokości WIBOR 3M + 0,55 p.p. marży;
■ 27 czerwca 2024 roku subskrypcję hipotecznych listów zastawnych serii 13 wyemitowanych o wartości nominalnej 500 000 tys. PLN, dla których dzień emisji ustalony został na 5 lipca 2024 roku a data zapadalności na 4 lipca 2028 roku. Papiery są oprocentowane według zmiennej stopy procentowej w wysokości WIBOR 3M + 0,55 p.p. marży;
■ 17 października 2024 roku subskrypcję hipotecznych listów zastawnych serii 14 wyemitowanych o wartości nominalnej 500 000 tys. PLN, dla których dzień emisji ustalony został na 24 października 2024 roku a data zapadalności na 24 października 2028 roku. Papiery są oprocentowane według zmiennej stopy procentowej w wysokości WIBOR 3M + 0,70 p.p. marży;
■ Ponadto 27 grudnia 2024 roku PKO Bank Hipoteczny przeprowadził emisję II transzy serii 14 o wartości nominalnej 500 000 tys. PLN z analogiczną jak dla I transzy datą zapadalności oraz stopą procentową i marżą.
Ponadto w 2024 roku Bank wykupił listy zastawne o wartości 1 200 000 tys. PLN oraz 1 025 000 tys. EUR. Natomiast w 2023 roku Bank wyemitował listy zastawne o wartości nominalnej 1 750 000 tys. PLN oraz wykupił listy zastawne o wartości 500 000 tys. PLN oraz 500 000 tys. EUR.
Na 31 grudnia 2024 roku wyemitowane listy zastawne denominowane w PLN oraz w EUR posiadały rating agencji ratingowej Moody’s Investors Service na poziomie Aa1. Ograniczeniem poziomu ratingu polskich papierów wartościowych jest country ceiling Polski (tj. najwyższy możliwy do uzyskania w Polsce poziom ratingu) dla instrumentów dłużnych, obecnie na poziomie Aa1.
Łączna wartość nominalna wyemitowanych hipotecznych listów zastawnych pozostających w obrocie na 31 grudnia 2024 roku wynosiła 7 176 500 tys. PLN, natomiast na 31 grudnia 2023 roku 10 370 700 tys. PLN.
Wyemitowane i pozostające w obrocie na 31 grudnia 2024 roku listy zastawne
|
ISIN |
Waluta |
Wartość nominalna |
Oprocentowanie na 31.12.2024 |
Stopa + marża / stała stopa |
Data |
Data |
Rynek |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
PLPKOHP00090 |
PLN |
500 000 |
6,47% |
WIBOR3M + 0,62 p.p. |
27.07.2018 |
25.07.2025 |
LuxSE, rynek równoległy GPW |
|
PLPKOHP00108 |
PLN |
60 000 |
3,488% |
stała stopa |
24.08.2018 |
24.08.2028 |
LuxSE, rynek równoległy GPW |
|
PLPKOHP00116 |
PLN |
230 000 |
6,51% |
WIBOR3M + 0,66 p.p. |
26.10.2018 |
28.04.2025 |
LuxSE, rynek równoległy GPW |
|
XS2495085784 |
EUR |
500 000 |
2,125% |
stopa stała |
04.07.2022 |
25.06.2025 |
LuxSE, rynek równoległy GPW |
|
XS2583335943 |
PLN |
500 000 |
6,69% |
WIBOR3M + 0,85 p.p. |
09.02.2023 |
09.02.2026 |
LuxSE, rynek równoległy GPW |
|
XS2641919639 |
PLN |
500 000 |
6,63% |
WIBOR3M + 0,78 p.p. |
28.06.2023 |
29.06.2026 |
LuxSE, rynek równoległy GPW |
|
XS2711876370 |
PLN |
750 000 |
6,63% |
WIBOR3M + 0,78 p.p. |
02.11.2023 |
02.11.2026 |
LuxSE, rynek równoległy GPW |
|
XS2787873541 |
PLN |
1 000 000 |
6,40% |
WIBOR3M + 0,55 p.p. |
22.03.2024 |
22.03.2028 |
LuxSE, rynek równoległy GPW |
|
XS2854926701 |
PLN |
500 000 |
6,39% |
WIBOR3M + 0,55 p.p. |
05.07.2024 |
04.07.2028 |
LuxSE, rynek równoległy GPW |
|
PLL219200010 |
PLN |
500 000 |
6,55% |
WIBOR3M + 0,70 p.p. |
24.10.2024 |
24.10.2028 |
rynek równoległy GPW |
|
PLL219200028 1) |
PLN |
500 000 |
6,55% |
WIBOR3M + 0,70 p.p. |
27.12.2024 |
24.10.2028 |
rynek równoległy GPW |
1) 27 stycznia 2025 roku dokonano asymilacji II transzy serii 14 z papierami wartościowymi emisji podstawowej o ISIN PLL219200010.
Zabezpieczenie hipotecznych listów zastawnych
Zabezpieczeniem hipotecznych listów zastawnych są wierzytelności zabezpieczone hipoteką na nieruchomości wpisaną na pierwszym miejscu w księdze wieczystej. Dodatkowo podstawą emisji hipotecznych listów zastawnych mogą być także środki Banku:
■ ulokowane w papierach wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez Narodowy Bank Polski, Europejski Bank Centralny, rządy i banki centralne państw członkowskich Unii Europejskiej, Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, z wyłączeniem państw, które restrukturyzują lub restrukturyzowały swoje zadłużenie zagraniczne w ciągu ostatnich 5 lat,
■ ulokowane w Narodowym Banku Polskim,
■ ulokowane w bankach krajowych lub instytucjach kredytowych, o których mowa w Art. 18. ust. 3 pkt. 3 z 29 sierpnia 1997 roku o listach zastawnych i bankach hipotecznych.
Wartość nominalna kredytów wpisanych do Rejestru Zabezpieczenia Hipotecznych Listów Zastawnych i stanowiących zabezpieczenie emisji hipotecznych listów zastawnych na 31 grudnia 2024 roku wynosiła 15 292 409 tys. PLN, natomiast wartość nominalna dodatkowego zabezpieczenia w postaci papierów wartościowych wyemitowanych przez Skarb Państwa denominowanych w PLN wynosiła 80 000 tys. PLN. Na 31 grudnia 2023 roku było to odpowiednio 16 768 213 tys. PLN oraz 205 000 tys. PLN. W Rejestrze Zabezpieczenia Hipotecznych Listów Zastawnych zostały również ujęte transakcje CIRS zabezpieczające ryzyko walutowe oraz stopy procentowej wyemitowanych listów zastawnych denominowanych w EUR oraz transakcje IRS zabezpieczające ryzyko stopy procentowej wyemitowanych listów zastawnych w PLN, których oprocentowanie jest stałe.
Rejestr Zabezpieczenia Hipotecznych Listów Zastawnych w 2024 roku oraz w latach poprzednich nie zawierał papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami (ABS), które nie spełniają wymagań określonych w paragrafie 1 artykułu 80 Wytycznych (UE) 2015/510 Europejskiego Banku Centralnego z 19 grudnia 2014 roku w sprawie implementacji ram prawnych polityki pieniężnej Eurosystemu (EBC/2014/60) (wersja przekształcona).
33. Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji
Zasady rachunkowości
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji wyceniane są według zamortyzowanego kosztu przy wykorzystaniu metody efektywnej stopy procentowej.
Informacje finansowe
|
ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU WYEMITOWANYCH OBLIGACJI |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
|
obligacje, w tym wyemitowane w ramach Programu Emisji Obligacji |
2 721 264 |
1 991 260 |
|
|
|
|
|
Razem |
2 721 264 |
1 991 260 |
|
OKRES SPŁATY ZOBOWIĄZAŃ Z TYTUŁU WYEMITOWANYCH OBLIGACJI |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
do 1 miesiąca |
796 018 |
- |
|
od 1 miesiąca do 3 miesięcy |
700 056 |
853 429 |
|
od 3 miesięcy do 1 roku |
1 225 190 |
1 137 831 |
|
|
|
|
|
Razem |
2 721 264 |
1 991 260 |
Program Emisji Obligacji
W 2024 roku w ramach Programu Emisji Obligacji Bank wyemitował obligacje o łącznej wartości nominalnej 5 910 500 tys. PLN (tj. 11 821 sztuk o wartości nominalnej 500 000 PLN każda) oraz wykupił obligacje o łącznej wartości nominalnej 5 175 000 tys. PLN (tj. 10 350 sztuk o wartości nominalnej 500 000 PLN każda). Natomiast w 2023 roku Bank wyemitował obligacje o łącznej wartości nominalnej 3 564 000 tys. PLN (tj. 7 128 sztuk o wartości nominalnej 500 000 PLN każda) oraz wykupił obligacje o łącznej wartości nominalnej 3 058 500 tys. PLN (tj. 6 117 sztuk o wartości nominalnej 500 000 PLN każda).
Ww. emisje obligacji reguluje zawarta 30 września 2015 roku z PKO Bankiem Polskim SA Umowa Programu Emisji Obligacji. Na podstawie ww. umowy maksymalna wartość nominalna wyemitowanych i niewykupionych obligacji wynosi 6 000 000 tys. PLN. Jednocześnie zgodnie z Umową Zobowiązującą PKO Bank Polski SA jako Gwarant przyjmuje zobowiązanie do obejmowania obligacji emitenta na własny rachunek do kwoty 1 000 000 tys. PLN. Na mocy zawartych we wrześniu 2023 roku aneksów do ww. umów zostały one wydłużone do 30 września 2026 roku.
Według stanu na 31 grudnia 2024 roku zobowiązanie Banku z tytułu wyemitowanych obligacji w ramach Programu Emisji Obligacji w wartości nominalnej wynosiło 2 760 500 tys. PLN, natomiast na 31 grudnia 2023 roku było to 2 025 000 tys. PLN. Na 31 grudnia 2024 roku oraz na 31 grudnia 2023 roku nie było obligacji objętych przez PKO Bank Polski SA w ramach gwarancji.
Wyemitowane obligacje według stanu na 31 grudnia 2024 roku
|
ISIN |
Wartość nominalna 1 obligacji |
Liczba obligacji |
Wartość nominalna |
Wartość bilansowa |
Waluta |
Oprocentowanie |
Data |
Data wykupu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
PLO219200659 |
500 000 |
1 597 |
798 500 |
796 018 |
PLN |
zerokuponowe |
24.07.2024 |
20.01.2025 |
|
PLO219200667 |
500 000 |
1 419 |
709 500 |
700 056 |
PLN |
zerokuponowe |
01.10.2024 |
24.03.2025 |
|
PLO219200675 |
500 000 |
508 |
254 000 |
249 399 |
PLN |
zerokuponowe |
05.11.2024 |
23.04.2025 |
|
PLO219200683 |
500 000 |
917 |
458 500 |
448 055 |
PLN |
zerokuponowe |
26.11.2024 |
23.05.2025 |
|
PLO219200691 |
500 000 |
1 080 |
540 000 |
527 736 |
PLN |
zerokuponowe |
18.12.2024 |
23.05.2025 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Razem |
|
5 521 |
2 760 500 |
2 721 264 |
|
|
|
|
34. Pozostałe zobowiązania
Zasady rachunkowości
|
Zobowiązania |
Zobowiązania ujęte w tej pozycji wycenia się w kwocie wymaganej zapłaty obejmującej ewentualne odsetki od tych zobowiązań. Zobowiązania niefinansowe wycenia się zgodnie z zasadami wyceny obowiązującymi dla poszczególnych kategorii zobowiązań ujętych w tej pozycji. |
|
Koszty do zapłacenia |
Bank ujmuje rozliczenia międzyokresowe z tytułu przyszłych płatności w uzasadnionej wiarygodnie oszacowanej wartości niezbędnej do wypełnienia obecnego obowiązku na koniec okresu sprawozdawczego. Bank ujmuje również rozliczenia okresowe z tytułu kosztów przypadających na bieżący okres, które poniesione zostaną w przyszłym okresie, w tym premii oraz z tytułu niewykorzystanych urlopów wypoczynkowych, po uwzględnieniu wszystkich pozostających do wykorzystania zaległych dni urlopów. |
Informacje finansowe
|
POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Koszty do zapłacenia * |
3 055 |
2 991 |
|
Rezerwa na niewykorzystane urlopy wypoczynkowe |
830 |
699 |
|
Rezerwa na pozostałe świadczenia pracownicze |
5 931 |
7 302 |
|
Zobowiązania z tytułu składki na Bankowy Fundusz Gwarancyjny, w tym: |
32 843 |
28 659 |
|
utrzymywane w formie zobowiązań do zapłaty na fundusz przymusowej restrukturyzacji |
32 843 |
28 659 |
|
Inne zobowiązania, w tym: |
8 407 |
10 798 |
|
wierzyciele różni * |
3 714 |
5 584 |
|
rozliczenia publiczno-prawne, w tym: |
4 693 |
5 214 |
|
zobowiązanie z tytułu podatku od niektórych instytucji finansowych |
4 031 |
4 588 |
|
Zobowiązania z tytułu leasingu * |
5 217 |
5 766 |
|
|
|
|
|
Razem |
56 283 |
56 215 |
|
w tym zobowiązania finansowe - oznaczone powyżej * |
11 986 |
14 341 |
Na 31 grudnia 2024 roku oraz na 31 grudnia 2023 roku Bank nie posiadał zobowiązań, w przypadku których nie wywiązywałby się z płatności wynikających z zawartych umów.
35. Rezerwy
Zasady rachunkowości
|
Zasady tworzenia rezerw |
Rezerwy są zobowiązaniami, których kwota lub termin zapłaty są niepewne. Rezerwy są tworzone, gdy Bank posiada obecny obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych oraz prawdopodobne jest, że wypełnienie obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków zawierających w sobie korzyści, a także gdy można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty wypełnienia tego obowiązku. W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wielkość rezerwy jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej przed opodatkowaniem, która odzwierciedla aktualne oceny rynkowe co do wartości pieniądza w czasie oraz ewentualnego ryzyka związanego z danym zobowiązaniem. Wszystkie rezerwy tworzone są w ciężar rachunku zysków i strat. |
|
Rezerwy na sprawy sporne |
Bank tworzy rezerwy na sprawy sporne z kontrahentami, klientami oraz instytucjami zewnętrznymi, po uzyskaniu informacji od radcy prawnego o dużym prawdopodobieństwie przegrania sprawy sądowej lub postępowania administracyjnego. Są one tworzone w wysokości oczekiwanych wypływów korzyści ekonomicznych. Na 31 grudnia 2024 roku oraz na 31 grudnia 2023 roku nie było utworzonych tego rodzaju rezerw. |
|
Rezerwy na świadczenia emerytalno-rentowe |
Zgodnie z Kodeksem Pracy pracownicy PKO Banku Hipotecznego SA mają prawo do odpraw emerytalnych lub rentowych w momencie odejścia na emeryturę lub rentę. Bank okresowo dokonuje wyliczenia rezerwy na świadczenia wobec pracowników. Rezerwa na wynikające z Kodeksu Pracy odprawy emerytalne i rentowe tworzona jest indywidualnie dla każdego pracownika na podstawie sporządzanej okresowo wyceny. W kalkulacji rezerwy uwzględniono wszystkie odprawy emerytalne i rentowe, które mogą być w przyszłości wypłacone. Rezerwę utworzono na podstawie listy osób zawierającej wszystkie niezbędne dane o pracownikach, ze szczególnym uwzględnieniem stażu pracy, wieku oraz płci. |
|
Rezerwy na zobowiązania udzielone warunkowe |
Rezerwy na zobowiązania udzielone warunkowe związane z nieuruchomionymi w całości kredytami mieszkaniowymi tworzy się w wysokości oczekiwanych strat kredytowych. Przy ustalaniu rezerwy wykorzystuje się parametry portfelowe oszacowane z wykorzystaniem metod statystycznych, na bazie historycznych obserwacji ekspozycji o takiej samej charakterystyce, określające marginalne prawdopodobieństwo wystąpienia przesłanki utraty wartości oraz poziom oczekiwanej straty w przypadku wystąpienia przesłanki utraty wartości w kolejnych miesiącach z przedziału czasowego od daty sprawozdawczej do horyzontu w kalkulacji oczekiwanej straty. |
Informacje finansowe i szacunki
|
REZERWY ZA OKRES |
Rezerwa na świadczenia emerytalno - rentowe |
Rezerwa na zobowiązania udzielone warunkowe |
Razem |
|
|
|
|
|
|
Stan na 1 stycznia 2024 roku, w tym: |
237 |
38 |
275 |
|
Rezerwa krótkoterminowa |
- |
38 |
38 |
|
Rezerwa długoterminowa |
237 |
- |
237 |
|
Utworzenie/aktualizacja rezerw |
38 |
57 |
95 |
|
Rozwiązanie/wykorzystanie |
- |
(52) |
(52) |
|
|
|
|
|
|
Stan na 31 grudnia 2024 roku, w tym: |
275 |
43 |
318 |
|
Rezerwa krótkoterminowa |
- |
43 |
43 |
|
Rezerwa długoterminowa |
275 |
- |
275 |
|
REZERWY ZA OKRES |
Rezerwa na świadczenia emerytalno - rentowe |
Rezerwa na zobowiązania udzielone warunkowe |
Razem |
|
|
|
|
|
|
Stan na 1 stycznia 2023 roku, w tym: |
195 |
17 |
212 |
|
Rezerwa krótkoterminowa |
- |
17 |
17 |
|
Rezerwa długoterminowa |
195 |
- |
195 |
|
Utworzenie/aktualizacja rezerw |
42 |
41 |
83 |
|
Rozwiązanie/wykorzystanie |
- |
(20) |
(20) |
|
|
|
|
|
|
Stan na 31 grudnia 2023 roku, w tym: |
237 |
38 |
275 |
|
Rezerwa krótkoterminowa |
- |
38 |
38 |
|
Rezerwa długoterminowa |
237 |
- |
237 |
36. Kapitały własne i akcjonariat Banku
Zasady rachunkowości
|
Kapitały własne |
Kapitały własne stanowią kapitały i fundusze tworzone przez Bank zgodnie z obowiązującym prawem oraz ze statutem. Składniki kapitałów własnych Banku: ■ kapitał zakładowy wykazany jest w wysokości zgodnej ze statutem oraz wpisem do rejestru przedsiębiorców według wartości nominalnej, ■ kapitał zapasowy tworzony jest z odpisów z zysku oraz premii emisyjnych uzyskanych z emisji akcji pomniejszonych o koszty przeprowadzenia emisji, ■ skumulowane inne dochody całkowite obejmują skutki wyceny aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite oraz efektywną część zabezpieczenia przepływów pieniężnych w ramach rachunkowości zabezpieczeń i związane z nimi wartości podatku odroczonego, ■ kapitały rezerwowe są tworzone z odpisów z zysku netto. Kapitały rezerwowe przeznaczone są wyłącznie na pokrycie mogących powstać strat. |
Informacje finansowe
|
KAPITAŁY WŁASNE |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Kapitał zakładowy |
1 611 300 |
1 611 300 |
|
Kapitał zapasowy |
13 263 |
- |
|
Skumulowane inne dochody całkowite, w tym: |
(11 408) |
(72 218) |
|
zabezpieczenie przepływów pieniężnych |
(14 413) |
(74 386) |
|
wycena aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez |
3 005 |
2 168 |
|
Niepodzielony wynik / (niepokryta strata) finansowa |
- |
(65 966) |
|
Wynik okresu bieżącego |
130 317 |
165 789 |
|
|
|
|
|
Kapitały własne razem |
1 743 472 |
1 638 905 |
Struktura kapitału akcyjnego
|
Seria |
Rodzaj akcji |
Liczba |
Wartość nominalna |
Wartość serii |
Data podjęcia uchwały przez WZA |
Data |
Data |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A |
zwykłe imienne |
300 000 000 |
1 |
300 000 000 |
06.10.2014 r. |
06.10.2014 r. |
24.10.2014 r. |
|
B |
zwykłe imienne |
200 000 000 |
1 |
200 000 000 |
14.03.2016 r. |
07.04.2016 r. |
22.04.2016 r. |
|
C |
zwykłe imienne |
200 000 000 |
1 |
200 000 000 |
01.07.2016 r. |
15.07.2016 r. |
28.07.2016 r. |
|
D |
zwykłe imienne |
100 000 000 |
1 |
100 000 000 |
28.10.2016 r. |
18.11.2016 r. |
01.12.2016 r. |
|
E |
zwykłe imienne |
150 000 000 |
1 |
150 000 000 |
21.03.2017 r. |
04.04.2017 r. |
12.04.2017 r. |
|
F |
zwykłe imienne |
150 000 000 |
1 |
150 000 000 |
28.06.2017 r. |
04.07.2017 r. |
11.09.2017 r. |
|
G |
zwykłe imienne |
100 000 000 |
1 |
100 000 000 |
18.10.2017 r. |
20.10.2017 r. |
16.11.2017 r. |
|
H |
zwykłe imienne |
95 000 000 |
1 |
95 000 000 |
13.08.2018 r. |
17.08.2018 r. |
08.10.2018 r. |
|
I |
zwykłe imienne |
100 000 000 |
1 |
100 000 000 |
19.12.2018 r. |
21.12.2018 r. |
21.02.2019 r. |
|
J |
zwykłe imienne |
131 500 000 |
1 |
131 500 000 |
07.03.2019 r. |
19.03.2019 r. |
16.05.2019 r. |
|
K |
zwykłe imienne |
84 800 000 |
1 |
84 800 000 |
27.06.2019 r. |
01.07.2019 r. |
20.08.2019 r. |
|
Razem |
|
1 611 300 000 |
|
1 611 300 000 |
|
|
|
Jedynym akcjonariuszem Banku na 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku był PKO Bank Polski SA.
Kapitał zakładowy Banku wynosi 1 611 300 000 PLN i dzieli się na 1 611 300 000 akcji zwykłych imiennych o wartości nominalnej 1 (jeden) PLN każda. Wyemitowane akcje PKO Banku Hipotecznego SA nie są uprzywilejowane i zostały w pełni opłacone.
26 czerwca 2024 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie PKO Banku Hipotecznego SA (dalej: „ZWZ”) podjęło uchwałę w sprawie podziału zysku za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2023 roku, w której zysk w kwocie:
■ 13 263 tys. PLN, tj. 8% zysku przeznaczono na kapitał zapasowy Banku;
■ 65 966 tys. PLN przeznaczono na pokrycie straty z lat ubiegłych;
■ 86 560 tys. PLN przeznaczono na wypłatę dywidendy.
W związku z powyższą uchwałą ZWZ w dniu 28 czerwca 2024 roku Bank przekazał na rejestr rynku niepublicznego prowadzony przez PKO BP Biuro Maklerskie środki na wypłatę dywidendy na rzecz PKO Banku Polskiego SA.
W 2023 roku Bank nie wypłacał dywidendy.
POZOSTAŁE NOTY DO DANYCH FINANSOWYCH
37. Zobowiązania warunkowe udzielone oraz otrzymane
37.1 Zobowiązania umowne
Na 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku Bank nie posiadał zobowiązań umownych dotyczących nabycia wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych.
37.2 Udzielone zobowiązania finansowe
Zasady rachunkowości
W ramach działalności operacyjnej Bank zawiera transakcje, które w momencie ich zawarcia nie są ujmowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako aktywa lub zobowiązania, lecz powodują powstanie zobowiązań warunkowych. Zobowiązanie warunkowe jest:
■ możliwym obowiązkiem, który powstaje na skutek zdarzeń przeszłych, których istnienie zostanie potwierdzone dopiero w momencie wystąpienia lub niewystąpienia jednego lub większej ilości niepewnych przyszłych zdarzeń, które nie w pełni podlegają kontroli Banku,
■ obecnym obowiązkiem, który powstaje na skutek zdarzeń przeszłych, ale nie jest ujmowany w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, ponieważ nie jest prawdopodobne, aby konieczne było wydatkowanie środków pieniężnych lub innych aktywów w celu wypełnienia obowiązku lub kwoty zobowiązania nie można oszacować w sposób wiarygodny.
Zobowiązania warunkowe udzielone finansowe są związane z nieuruchomionymi w całości kredytami mieszkaniowymi.
Informacje finansowe
|
ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE UDZIELONE FINANSOWE |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Związane z nieuruchomionymi w całości kredytami mieszkaniowymi (wartość nominalna) |
100 322 |
90 922 |
|
|
|
|
|
rezerwy na nieuruchomione w całości kredyty mieszkaniowe |
(43) |
(38) |
|
|
|
|
|
Razem netto |
100 279 |
90 884 |
|
w tym udzielone zobowiązania nieodwołalne |
- |
- |
Informacje na temat rezerw utworzonych na udzielone zobowiązania finansowe znajdują się w Nocie 35 „Rezerwy”.
|
ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE UDZIELONE FINANSOWE W WARTOŚCI NOMINALNEJ - SZACOWANE TERMINY WYPŁATY |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
do 1 miesiąca włącznie |
28 090 |
43 643 |
|
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy włącznie |
25 215 |
16 933 |
|
powyżej 3 miesięcy do 1 roku włącznie |
42 602 |
26 597 |
|
powyżej 1 roku do 5 lat włącznie |
4 415 |
3 749 |
|
|
|
|
|
Razem |
100 322 |
90 922 |
37.3 Udzielone zobowiązania gwarancyjne
PKO Bank Hipoteczny SA nie udziela zobowiązań gwarancyjnych.
37.4 zobowiązania warunkowe otrzymane
Informacje finansowe
|
ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE OTRZYMANE WEDŁUG WARTOŚCI NOMINALNEJ |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Zobowiązania warunkowe otrzymane |
|
|
|
finansowe |
4 126 155 |
5 943 956 |
|
gwarancyjne |
1 000 000 |
1 000 000 |
|
|
|
|
|
Razem |
5 126 155 |
6 943 956 |
Zobowiązania warunkowe otrzymane finansowe reprezentują uruchomione i dostępne kredyty, natomiast zobowiązania warunkowe otrzymane gwarancyjne dotyczą dostępnej gwarancji objęcia emisji obligacji.
Uprawnienie do sprzedaży lub obciążenia zastawem zabezpieczenia ustanowionego na rzecz Banku
Na 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku na rzecz Banku nie ustanowiono zabezpieczeń, które Bank był uprawniony sprzedać lub obciążyć innym zastawem, w przypadku realizacji wszelkich obowiązków przez właściciela zabezpieczenia.
38. Sprawy sporne
Według stanu na 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku nie występowały istotne sprawy sporne.
39. Informacje dotyczące leasingu
Informacje finansowe
|
KWOTY DOTYCZĄCE LEASINGU UJĘTE W RACHUNKU |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
Amortyzacja aktywów z tytułu prawa do użytkowania |
(1 498) |
(1 334) |
|
nieruchomości |
(1 248) |
(1 134) |
|
samochodów |
(250) |
(200) |
|
Koszty odsetek |
(215) |
(166) |
|
Koszty związane z krótkoterminowymi umowami leasingowymi |
- |
(0) |
|
Koszty związane ze zmiennymi opłatami leasingowymi nieujętymi w wycenie zobowiązań z tytułu leasingu |
(190) |
- |
|
Koszty związane z umowami leasingowymi aktywów o niskiej wartości, które nie są umowami krótkoterminowymi, koszty z tytułu podatku od towarów i usług niepodlegającego odliczeniu oraz koszty opłat eksploatacyjnych |
(1 020) |
(919) |
|
|
|
|
|
Razem |
(2 923) |
(2 419) |
|
AKTYWA Z TYTUŁU PRAWA DO UŻYTKOWANIA |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Nieruchomości |
4 310 |
5 428 |
|
Samochody |
733 |
278 |
|
|
|
|
|
Razem |
5 043 |
5 706 |
|
PRZYSZŁE PŁATNOŚCI Z TYTUŁU LEASINGU |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Przyszłe płatności z tytułu leasingu, w tym o okresie spłaty: |
5 943 |
6 600 |
|
do 1 miesiąca |
63 |
110 |
|
od 1 miesiąca do 3 miesięcy |
125 |
217 |
|
od 3 miesięcy do 1 roku |
531 |
937 |
|
od 1 roku do 5 lat |
2 653 |
2 231 |
|
powyżej 5 lat |
2 571 |
3 105 |
|
|
|
|
|
Razem |
5 943 |
6 600 |
40. Informacje uzupełniające do sprawozdania z przepływów pieniężnych
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
Na środki pieniężne oraz ekwiwalenty środków pieniężnych składają się: Kasa, środki w Banku Centralnym, należności od banków w rachunku bieżącym oraz inne środki pieniężne o terminie wymagalności do 3 miesięcy licząc od daty nabycia.
Informacje finansowe
|
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Kasa, środki w Banku Centralnym (w tym odsetki naliczone od utrzymywanej rezerwy obowiązkowej) |
368 |
306 |
|
Należności od banków - rachunki bieżące |
10 186 |
2 421 |
|
|
|
|
|
Razem |
10 554 |
2 727 |
|
- w tym środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania |
158 |
158 |
|
PRZYCHODY Z TYTUŁU ODSETEK - OTRZYMANE |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
W ramach działalności operacyjnej |
|
|
|
Odsetki otrzymane z tytułu kredytów i pożyczek wobec klientów |
1 251 787 |
1 184 155 |
|
Odsetki otrzymane od transakcji CIRS |
79 757 |
96 981 |
|
Odsetki otrzymane od transakcji IRS |
2 093 |
2 093 |
|
Odsetki otrzymane z tytułu lokat |
0 |
0 |
|
Pozostałe odsetki otrzymane |
4 809 |
2 862 |
|
W ramach działalności inwestycyjnej |
|
|
|
Odsetki otrzymane od papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
61 330 |
66 298 |
|
|
|
|
|
Razem |
1 399 776 |
1 352 389 |
|
KOSZTY Z TYTUŁU ODSETEK - ZAPŁACONE |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
W ramach działalności operacyjnej |
|
|
|
Odsetki zapłacone od transakcji CIRS |
300 144 |
556 063 |
|
Odsetki zapłacone od transakcji IRS |
3 920 |
4 584 |
|
Odsetki zapłacone z tytułu przekroczeń na rachunku bieżącym |
90 |
935 |
|
Pozostałe odsetki zapłacone |
215 |
176 |
|
W ramach działalności finansowej |
|
|
|
Odsetki zapłacone z tytułu kredytów |
293 397 |
404 340 |
|
Odsetki zapłacone z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
361 129 |
307 407 |
|
Odsetki i dyskonto zapłacone z tytułu wyemitowanych obligacji |
159 446 |
108 267 |
|
|
|
|
|
Razem |
1 118 341 |
1 381 772 |
|
UZGODNIENIE POZYCJI SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ ZE SPRAWOZDANIEM Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH |
|
|
W sprawozdaniu z przepływów pieniężnych ujęte w: |
|
||||||
|
Nota |
01.01.2024 |
działalności finansowej |
działalności operacyjnej |
31.12.2024 |
||||||
|
Zaciągnięcie |
Spłata |
Zmiany pieniężne |
Zmiany niepieniężne1), w tym: |
różnice kursowe |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
Zobowiązania wobec banków |
30 |
4 580 744 |
13 130 835 |
(12 684 431) |
(1 653) |
317 335 |
- |
5 342 830 |
||
|
overdraft w ramach dostępnego limitu |
|
1 653 |
- |
- |
(1 653) |
- |
- |
- |
||
|
zobowiązanie z tytułu kredytów w rachunku bieżącym |
|
2 570 177 |
12 874 835 |
(12 549 007) |
- |
192 213 |
- |
3 088 218 |
||
|
zobowiązanie z tytułu kredytów terminowych |
|
2 008 914 |
256 000 |
(135 424) |
- |
125 122 |
- |
2 254 612 |
||
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
32 |
10 444 645 |
2 500 000 |
(5 994 247) |
(3 170) |
286 127 |
(61 109) |
7 233 355 |
||
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji |
33 |
1 991 260 |
5 735 754 |
(5 334 446) |
- |
328 696 |
- |
2 721 264 |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
Razem |
|
17 016 649 |
21 366 589 |
(24 013 124) |
(4 823) |
932 158 |
(61 109) |
15 297 449 |
||
|
UZGODNIENIE POZYCJI SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ ZE SPRAWOZDANIEM Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH |
|
|
W sprawozdaniu z przepływów pieniężnych ujęte w: |
|
||||||
|
Nota |
01.01.2023 |
działalności finansowej |
działalności operacyjnej |
31.12.2023 |
||||||
|
Zaciągnięcie |
Spłata |
Zmiany pieniężne |
Zmiany niepieniężne1), w tym: |
różnice kursowe |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
Zobowiązania wobec banków |
30 |
5 635 860 |
14 143 881 |
(15 607 062) |
(799) |
408 864 |
- |
4 580 744 |
||
|
overdraft w ramach dostępnego limitu |
|
2 142 |
- |
- |
(489) |
- |
- |
1 653 |
||
|
zobowiązanie z tytułu kredytów w rachunku bieżącym |
|
3 893 095 |
13 876 881 |
(15 496 005) |
- |
296 206 |
- |
2 570 177 |
||
|
zobowiązanie z tytułu kredytów terminowych |
|
1 740 623 |
267 000 |
(111 057) |
(310) |
112 658 |
- |
2 008 914 |
||
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
32 |
12 063 629 |
1 750 000 |
(3 166 707) |
(2 982) |
(199 295) |
(507 423) |
10 444 645 |
||
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji |
33 |
1 495 904 |
3 448 728 |
(3 166 767) |
- |
213 395 |
- |
1 991 260 |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
Razem |
|
19 195 393 |
19 342 609 |
(21 940 536) |
(3 781) |
422 964 |
(507 423) |
17 016 649 |
||
1) Zmiany niepieniężne obejmują głównie naliczenia odsetek, rozliczenia dyskonta oraz różnice kursowe.
41. Transakcje z jednostkami powiązanymi
41.1 Transakcje z jednostkami powiązanymi kapitałowo
Podmiotami powiązanymi kapitałowo z Bankiem są PKO Bank Polski SA oraz podmioty z Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA.
Informacje finansowe
Dane według stanu na 31 grudnia 2024 roku
|
PODMIOT |
AKTYWA |
|
|
Należności |
w tym z tytułu instrumentów pochodnych |
|
|
|
|
|
|
PKO Bank Polski SA |
10 515 |
- |
|
|
|
|
|
Razem |
10 515 |
- |
|
PODMIOT |
ZOBOWIĄZANIA |
|||
|
Kredyty |
Listy zastawne |
Inne zobowiązania |
w tym z tytułu instrumentów pochodnych |
|
|
|
|
|
|
|
|
PKO Bank Polski SA |
5 342 830 |
506 024 |
218 150 |
208 696 |
|
PKO BP Finat Sp. z o.o. |
- |
17 588 |
35 |
- |
|
Prime Car Management SA |
- |
- |
760 |
- |
|
PKO Towarzystwo Ubezpieczeń SA |
- |
98 033 |
- |
- |
|
PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń SA |
- |
95 501 |
- |
- |
|
PKO VC -fizan |
- |
19 739 |
- |
- |
|
NEPTUN - fizan |
- |
35 899 |
- |
- |
|
Bankowe Towarzystwo Kapitałowe SA |
- |
22 569 |
- |
- |
|
|
|
|
|
|
|
Razem |
5 342 830 |
795 353 |
218 945 |
208 696 |
|
PODMIOT |
Otrzymane zobowiązania warunkowe |
|
|
|
|
PKO Bank Polski SA |
5 126 155 |
|
|
|
|
Razem |
5 126 155 |
Dane za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
PODMIOT |
Przychody |
w tym z tytułu odsetek |
Koszty ogółem |
w tym z tytułu odsetek |
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej |
Wynik z pozycji wymiany |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
PKO Bank Polski SA |
59 |
2 |
556 218 |
535 283 |
(5) |
(57 749) |
|
PKO BP Finat Sp. z o.o. |
- |
- |
1 043 |
739 |
- |
- |
|
PKO Leasing SA |
- |
- |
14 |
0 |
- |
- |
|
Prime Car Management SA |
- |
- |
185 |
32 |
- |
- |
|
PKO Towarzystwo Ubezpieczeń SA |
- |
- |
6 336 |
6 336 |
- |
- |
|
PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń SA |
- |
- |
5 041 |
5 041 |
- |
- |
|
PKO VC -fizan |
- |
- |
1 477 |
1 477 |
- |
- |
|
NEPTUN - fizan |
- |
- |
1 977 |
1 977 |
- |
- |
|
Bankowe Towarzystwo Kapitałowe SA |
- |
- |
1 587 |
1 587 |
- |
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Razem |
59 |
2 |
573 878 |
552 472 |
(5) |
(57 749) |
Dane według stanu na 31 grudnia 2023 roku
|
PODMIOT |
AKTYWA |
|
|
Należności |
w tym z tytułu instrumentów pochodnych |
|
|
|
|
|
|
PKO Bank Polski SA |
58 808 |
55 383 |
|
|
|
|
|
Razem |
58 808 |
55 383 |
|
PODMIOT |
ZOBOWIĄZANIA |
|||
|
Kredyty |
Listy zastawne |
Inne zobowiązania |
w tym z tytułu instrumentów pochodnych |
|
|
|
|
|
|
|
|
PKO Bank Polski SA |
4 580 744 |
28 279 |
225 694 |
213 187 |
|
PKO BP Finat Sp. z o.o. |
- |
7 835 |
28 |
- |
|
PKO Leasing SA |
- |
- |
10 |
- |
|
Prime Car Management SA |
- |
- |
283 |
- |
|
PKO Towarzystwo Ubezpieczeń SA |
- |
97 999 |
- |
- |
|
PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń SA |
- |
81 939 |
- |
- |
|
PKO VC -fizan |
- |
19 826 |
- |
- |
|
Bankowe Towarzystwo Kapitałowe SA |
- |
28 579 |
- |
- |
|
|
|
|
|
|
|
Razem |
4 580 744 |
264 457 |
226 015 |
213 187 |
|
PODMIOT |
Otrzymane zobowiązania warunkowe |
|
|
|
|
PKO Bank Polski SA |
6 943 956 |
|
|
|
|
Razem |
6 943 956 |
Dane za okres od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku
|
PODMIOT |
Przychody |
w tym z tytułu odsetek |
Koszty ogółem |
w tym z tytułu odsetek |
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej |
Wynik z pozycji wymiany |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
PKO Bank Polski SA |
21 |
0 |
871 005 |
850 324 |
(13) |
(515 505) |
|
PKO BP Finat Sp. z o.o. |
- |
- |
431 |
159 |
- |
- |
|
PKO Leasing SA |
- |
- |
71 |
3 |
- |
- |
|
Prime Car Management SA |
- |
- |
100 |
14 |
- |
- |
|
PKO Towarzystwo Ubezpieczeń SA |
- |
- |
7 060 |
7 060 |
- |
- |
|
PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń SA |
- |
- |
5 676 |
5 676 |
- |
- |
|
PKO VC -fizan |
- |
- |
1 433 |
1 433 |
- |
- |
|
Bankowe Towarzystwo Kapitałowe SA |
- |
- |
1 973 |
1 973 |
- |
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Razem |
21 |
0 |
887 749 |
866 642 |
(13) |
(515 505) |
Bank posiada rachunki bieżące oraz składa lokaty w PKO Banku Polskim SA. Ponadto Bank prowadzi strategiczną współpracę z PKO Bankiem Polskim SA. Sprzedaż kredytów mieszkaniowych oraz ich obsługa posprzedażowa, w zakresie nieobejmującym powierzenia zarządzania ryzykiem oraz czynności audytu i kontroli wewnętrznej, jest realizowana w ramach podpisanej 16 stycznia 2015 roku z PKO Bankiem Polskim SA Umowy Outsourcingowej. W ramach tej umowy świadczone jest również wsparcie w zakresie czynności wspomagających.
Bank pozyskuje finansowanie z PKO Banku Polskiego SA w formie kredytów obrotowych w rachunku bieżącym oprocentowanych w oparciu o stopę zmienną, tj. stawkę bazową powiększoną o marżę:
|
Kredyty obrotowy w rachunku bieżacym |
Data zawarcia umowy |
Pierwotny okres umowy |
Pierwotna kwota umowy |
Okres kredytowania wg. ostatniego aneksu |
Kwota limitu zgodnie z ostanim aneksem |
|
I |
29.10.2015 r. |
3 lata |
900 000 |
do 27.10.2028 r. |
2 000 000 |
|
II |
02.02.2017 r. |
3 lata |
1 500 000 |
do 03.02.2026 r. |
2 000 000 |
|
III |
10.07.2019 r. |
3 lata |
1 000 000 |
do 30.06.2028 r. |
3 100 000 |
Bank pozyskuje również z PKO Banku Polskiego SA również finansowanie w formie kredytów terminowych nieodnawialnych, których wypłata jest realizowana w transzach, z których każda oparta jest o stałą stopę ustaloną oddzialnie dla każdego ciągnienia i powinna być spłacona w okresie 5 lat:
|
Kredyt terminowe nieodnawialne |
Początek okresu kredytowania |
Okres wykorzystania kredytu do |
Pierwotna kwota kredytu |
Kwota kredytu zgodnie z ostanim aneksem |
Uruchomiona kwota kredytu |
Kwota dostępna do wykorzystania |
|
I |
10.09.2020 r. |
10.09.2021 r. |
300 000 |
300 000 |
210 000 |
- |
|
II |
11.02.2022 r. |
11.02.2023 r. |
400 000 |
1 700 000 |
1 522 000 |
- |
|
III 1) |
03.01.2023 r. |
03.01.2025 r. |
300 000 |
600 000 |
523 000 |
77 000 |
1) 30 grudnia 2024 roku został podpisany Aneks nr 2, na mocy którego od 16 stycznia 2025 roku kwota limitu została zwiększona do 900 000 tys. PLN, a okres wykorzystania kredytu został wydłużony do 3 stycznia 2026 roku.
Bank posiada także umowy z PKO Bankiem Polskim SA związane z działalnością emisji obligacji i listów zastawnych, w tym w ramach:
■ Programu Emisji Obligacji:
□ 30 września 2015 roku Bank zawarł z PKO Bankiem Polskim SA Umowę Programu Emisji Obligacji („Program”) PKO Banku Hipotecznego SA do kwoty Programu 2 000 000 tys. PLN w okresie 4 lat oraz Umowę Zobowiązującą, na mocy której, w związku z podpisanymi do niej aneksami, Gwarant przyjmuje zobowiązanie do obejmowania Obligacji Emitenta na własny rachunek do kwoty 2 000 000 tys. PLN;
□ Na mocy aneksu podpisanego 30 września 2019 roku strony przedłużyły obie umowy na kolejny 4-letni okres, a aneksem z 11 lutego 2020 roku kwota Programu została zwiększona o 2 000 000 tys. PLN, tj. do 4 000 000 tys. PLN;
□ 16 października 2020 roku podpisano aneks do Umowy Programu Emisji Obligacji, na podstawie którego maksymalny termin zapadalności emitowanych obligacji został wydłużony z 12 do 36 miesięcy, a katalog emitowanych obligacji został rozszerzony, oprócz obligacji zerokuponowych, o obligacje stało- i zmiennokuponowe;
□ W wyniku podpisania 15 marca 2021 roku aneksu kwota Programu została zwiększona o 2 000 000 tys. PLN, tj. do 6 000 000 tys. PLN;
□ 26 września 2023 roku podpisany został aneks do Umowy Programu Emisji Obligacji, na mocy którego strony przedłużyły obowiązywanie Programu do 30 września 2026 roku;
□ Na mocy aneksu podpisanego 27 września 2023 roku do Umowy Zobowiązującej okres zobowiązania do obejmowania Obligacji Emitenta w ramach Gwarancji został wydłużony do 30 września 2026 roku, przy jednoczesnym zmniejszeniu Gwarancji do kwoty 1 000 000 tys. PLN po dniu 30 września 2023 roku;
□ 18 lipca 2019 roku Bank zawarł z Biurem Maklerskim PKO Banku Polskiego Umowę Agenta Emisji, która została następnie zmieniona umową z 21 grudnia 2020 roku. Jednocześnie 18 grudnia 2019 roku PKO Bank Hipoteczny zawarł z PKO Bankiem Polskim SA Umowę Dealerską, na podstawie której PKO Bank Polski SA jest dealerem dla obligacji emitowanych w ramach Programu Emisji Obligacji Własnych PKO Banku Hipotecznego SA. Na mocy aneksu podpisanego 26 września 2023 roku do Umowy Dealerskiej strony przedłużyły jej obowiązywanie do 30 września 2026 roku.
■ Międzynarodowego Programu Emisji Listów Zastawnych:
□ 18 czerwca 2024 roku, w związku z zatwierdzeniem w tym dniu przez Commission de Surveillance du Secteur Financier (CSSF) w Luksemburgu Prospektu Emisyjnego Podstawowego PKO Banku Hipotecznego SA dotyczącego programu emisji listów zastawnych na rynek europejski, w tym rynek krajowy, PKO Bank Hipoteczny SA podpisał z PKO Bankiem Polskim SA Umowę Programową, na podstawie której PKO Bank Polski SA pełni rolę Aranżera oraz Dealera;
□ 5 września 2024 roku PKO Bank Hipoteczny SA podpisał z Biurem Maklerskim PKO Banku Polskiego Umowę Agenta Emisji, na mocy której Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego będzie pełniło rolę Agenta Emisji dla emisji listów zastawnych w PLN emitowanych w ramach Międzynarodowego Programu Emisji Listów Zastawnych PKO Banku Hipotecznego SA.
17 listopada 2015 roku podpisano z PKO Bankiem Polskim SA Umowę Ramową Sprzedaży Wierzytelności, na podstawie której Bank nabywa portfele wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipotecznie. Szczegółowy opis znajduje się w Notach 26 i 32.
Ponadto, w ramach transakcji z jednostkami powiązanymi kapitałowo, PKO BP Finat Sp. z o.o. świadczy na rzecz Banku usługę księgową w zakresie gospodarki własnej oraz usługę kadrowo-płacową, PKO Bank Polski SA wynajmuje powierzchnię biurową, PKO Leasing SA oraz Prime Car Management SA dostarczają samochody w ramach umów leasingu, a w PKO Towarzystwo Ubezpieczeniowe SA Bank ubezpiecza swoje ryzyko kredytowe, poprzez ubezpieczenia pomostowe oraz niskiego wkładu.
W okresie sprawozdawczym Bank nie zawierał transakcji z podmiotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe.
41.2 Transakcje ze Skarbem Państwa i jednostkami powiązanymi ze Skarbem Państwa
Ponieważ Skarb Państwa posiada 29,43% udziału w kapitale zakładowym PKO Banku Polskiego SA, PKO Bank Hipoteczny SA, będąc częścią Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA, jest jednostką powiązaną ze Skarbem Państwa.
Bank przeprowadza następujące transakcje ze Skarbem Państwa oraz jednostkami powiązanymi ze Skarbem Państwa:
■ nabywanie obligacji skarbowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz bonów pieniężnych NBP opisanych w Nocie 25 „Papiery wartościowe”.
■ nabywanie od podmiotów powiązanych ze Skarbem Państwa niebędących podmiotami z Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA towarów i usług w ramach działalności operacyjnej, które zarówno jednostkowo jak i łącznie są nieistotne z punktu widzenia sprawozdania finansowego.
Ponadto podmioty powiązane ze Skarbem Państwa nabywają listy zastawne oraz obligacje Banku.
Powyższe transakcje były realizowane na warunkach rynkowych.
41.3 Transakcje z jednostkami powiązanymi osobowo
Na 31 grudnia 2024 roku jednostkami powiązanymi z Bankiem poprzez członków Zarządu oraz Rady Nadzorczej PKO Banku Hipotecznego SA bądź ich bliskich członków rodziny pozostawały 3 podmioty, natomiast na 31 grudnia 2023 roku z Bankiem powiązanych było 6 podmiotów. W 2024 roku PKO Bank Hipoteczny nie realizował transakcji z podmiotami powiązanymi osobowo.
41.4 Świadczenia dla kluczowego personelu kierowniczego PKO Banku Hipotecznego
Do kluczowego personelu kierowniczego PKO Banku Hipotecznego zalicza się osoby zasiadające w Radzie Nadzorczej oraz w Zarządzie Banku. Zasady ustalania polityki zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku zostały opisane w Sprawozdaniu Zarządu z działalności PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2024 roku (Rozdział 6.6).
Informacje finansowe
|
KOSZTY WYNAGRODZEŃ ZARZĄDU |
01.01.2024 - 31.12.2024 |
01.01.2023 - 31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Zarząd Banku 1) |
|
|
|
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze 2) |
2 580 |
3 095 |
|
Świadczenia po okresie zatrudnienia |
667 |
187 |
|
Świadczenia długoterminowe 3) |
191 |
160 |
|
Płatności na bazie akcji rozliczanych w środkach pieniężnych 4) |
191 |
160 |
|
Razem |
3 629 |
3 602 |
|
|
|
|
|
Rada Nadzorcza Banku5) |
|
|
|
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze2) |
260 |
269 |
|
Razem |
260 |
269 |
1) W tym członkowie Zarządu, którzy przestali pełnić swoje funkcje;
2) Na krótkoterminowe świadczenia pracownicze składają się: wynagrodzenia, składki na ubezpieczenie społeczne, PPE, inne świadczenia oraz rezerwa na nieodroczone zmienne składniki wynagrodzeń, rozliczenie których nastąpiło lub nastąpi w ciągu 12 miesięcy od zakończenia okresu sprawozdawczego.
3) W pozycji świadczenia długoterminowe ujęto rezerwy na odroczone zmienne składniki wynagrodzeń przyznawane w środkach pieniężnych, które będą wypłacane po okresie 12 miesięcy od zakończenia okresu sprawozdawczego;
4) W pozycji płatności na bazie akcji rozliczanych w środkach pieniężnych ujęto rezerwy na odroczone zmienne składniki wynagrodzeń przyznawane w formie instrumentu finansowego, tj. akcji fantomowych. Przeliczenie akcji fantomowych na gotówkę jest dokonywane po okresie retencyjnym.
5) Wynagradzani są wyłącznie niezależni członkowie Rady Nadzorczej.
41.5 Zmienne składniki wynagrodzeń Zarządu Banku oraz pozostałych osób zajmujących stanowiska kierownicze
|
REZERWA NA ZMIENNE SKŁADNIKI WYNAGRODZEŃ |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
(za lata 2021-2024) |
(za lata 2020-2023) |
|
|
|
|
|
|
Zarząd Banku 1) |
3 026 |
2 412 |
|
pozostałe osoby zajmujące stanowiska kierownicze (MRT)2 |
2 516 |
4 112 |
|
|
|
|
|
Razem rezerwa |
5 542 |
6 524 |
|
WYNAGRODZENIE WYPŁACONE W ROKU |
01.01.2024 - 31.12.2024 |
01.01.2023 - 31.12.2023 |
|
(za lata 2020-2023) |
(za lata 2019-2022) |
|
|
|
|
|
|
przyznane w formie gotówki |
|
|
|
Zarząd Banku 1) |
577 |
991 |
|
pozostałe osoby zajmujące stanowiska kierownicze (MRT)2 |
1 501 |
2 021 |
|
przyznane w formie instrumentu finansowego |
|
|
|
Zarząd Banku 1) |
180 |
114 |
|
pozostałe osoby zajmujące stanowiska kierownicze (MRT)2 |
41 |
87 |
|
|
|
|
|
Razem wypłacone |
2 299 |
3 213 |
1) W tym członkowie Zarządu, którzy przestali pełnić swoje funkcje;
2) MRT – Material Risk Takers;
41.6 Kredyty i pożyczki udzielone przez Bank na rzecz kluczowego personelu kierowniczego oraz pozostałych osób zajmujących stanowiska kierownicze
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 roku oraz od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 roku Bank nie udzielił kredytów i pożyczek na rzecz kluczowego personelu kierowniczego oraz pozostałych osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku. Na 31 grudnia 2024 roku wartość bilansowa kredytów i pożyczek na rzecz kluczowego personelu kierowniczego oraz pozostałych osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku lub bliskich członków rodziny tych osób wynosiła 709 tys. PLN, a na 31 grudnia 2023 roku 598 tys. PLN. Warunki oprocentowania i terminy spłaty nie odbiegają od warunków rynkowych.
42. Wartość zaciągniętych zobowiązań finansowych, z wyszczególnieniem zobowiązań przeterminowanych
Wartość zaciągniętych zobowiązań finansowych, w kontekście Art. 35 ust. 1. pkt 1. Ustawy o obligacjach z dnia 15 stycznia 2015 roku, według stanu na 31 grudnia 2024 roku wyniosła 15 521 572 tys. PLN, w tym przeterminowanych: 0 tys. PLN. Do zobowiązań finansowych Bank kwalifikuje: zobowiązania wobec banków i klientów, zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów zabezpieczających, zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych i obligacji, rezerwy na zobowiązania udzielone warunkowe oraz pozostałe zobowiązania finansowe.
43. Wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych
43.1 Kategorie wyceny do wartości godziwej aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej do wartości godziwej
Zasady rachunkowości
|
Klasyfikacja składników aktywów i zobowiązań finansowych |
Bank klasyfikuje poszczególne składniki aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych do wartości godziwej do następujących kategorii: ■ Poziom 1: Ceny kwotowane na aktywnych rynkach, ■ Poziom 2: Techniki wyceny oparte na obserwowalnych danych rynkowych, ■ Poziom 3: Pozostałe techniki wyceny. W zależności od kategorii klasyfikacji aktywów i zobowiązań finansowych stosuje się różnorodne metody ustalania ich wartości godziwej. |
|
Poziom 1 Ceny kwotowane na aktywnych rynkach |
Aktywa i zobowiązania finansowe, których wartość godziwa wyceniana jest bezpośrednio o ceny notowane (nieskorygowane) z aktywnych rynków dla identycznych aktywów lub zobowiązań. Do tej kategorii Bank klasyfikuje instrumenty finansowe dla których istnieje aktywny rynek i dla których wartość godziwa ustalana jest w oparciu o wartość rynkową będącą ceną kupna. Papiery wartościowe wyceniane są do fixingu z platformy Bondspot. |
|
Poziom 2 Techniki wyceny oparte na obserwowalnych danych rynkowych |
Aktywa i zobowiązania finansowe, których wartość godziwa wyceniana jest za pomocą modeli wyceny, w przypadkach w których wszystkie znaczące dane wejściowe są obserwowalne na rynku w sposób bezpośredni (jako ceny) lub pośredni (bazujące na cenach). Do tej kategorii Bank klasyfikuje instrumenty finansowe, dla których brak jest aktywnego rynku, tj. instrumenty pochodne CIRS, IRS oraz FX-Forward. |
|
Poziom 3 Pozostałe techniki wyceny |
Aktywa i zobowiązania finansowe, których wartość godziwa wyceniana jest za pomocą modeli wyceny, w przypadku których dane wejściowe nie są oparte na możliwych do zaobserwowania danych rynkowych (dane wejściowe nieobserwowalne). Bank nie posiadał instrumentów klasyfikowanych do tej kategorii. |
|
Przeniesienia |
Przeniesienia instrumentów pomiędzy Poziomem 1 a Poziomem 2 występują na podstawie dostępności kwotowania z aktywnego rynku według stanu na koniec okresu sprawozdawczego. Przeniesienie z Poziomu 2 do Poziomu 3 następuje w sytuacji zamiany w wycenie czynnika obserwowalnego na nieobserwowalny lub zastosowania do wyceny nowego nieobserwowalnego czynnika ryzyka, który jednocześnie skutkuje istotnym wpływem na wycenę instrumentu. Przeniesienie z Poziomu 3 do Poziomu 2 następuje w sytuacji zamiany w wycenie czynnika nieobserwowalnego na obserwowalny lub gdy wpływ czynnika nieobserwowalnego na wycenę instrumentu przestaje być istotny. W ciągu 2024 roku oraz 2023 roku nie nastąpiły przeniesienia między poziomami hierarchii wartości godziwej. |
Metody wyceny oraz obserwowalne dane wejściowe
|
INSTRUMENTY FINANSOWE WYCENIANE DO WARTOŚCI GODZIWEJ |
Metody (techniki) wyceny |
Obserwowalne dane wejściowe |
|
|
|
|
|
Obligacje skarbowe |
Ceny kwotowane na aktywnych rynkach |
Cena kupna na podstawie fixingu z platformy Bondspot. |
|
Bony pieniężne NBP |
Metoda krzywej rentowności |
Krzywe rentowności zbudowane w oparciu o dane rynku pieniężnego oraz rynku transakcji OIS (Overnight Index Swap). |
|
CIRS |
Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych w oparciu o krzywe rentowności |
Krzywe rentowności zbudowane są w oparciu o stawki rynkowe, dane rynkowe rynku pieniężnego, rynku transakcji FRA (Forward Rate Agreement), IRS (Interest Rate Swap), basis swap, kwotowania CDS (Credit Default Swap). |
|
IRS |
Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych w oparciu o krzywe rentowności |
Krzywe rentowności zbudowane są w oparciu o stawki rynkowe, dane rynkowe rynku pieniężnego, rynku transakcji FRA (Forward Rate Agreement), IRS (Interest Rate Swap). |
|
FX-Forward |
Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych w oparciu o krzywe rentowności |
Krzywe rentowności zbudowane są w oparciu o stawki rynkowe, dane rynkowe rynku pieniężnego oraz rynku transakcji FX-Forward. |
Informacje finansowe
|
AKTYWA I ZOBOWIĄZANIA WYCENIANE DO WARTOŚCI GODZIWEJ NA 31 GRUDNIA 2024 ROKU |
Nota |
Wartość bilansowa |
Poziom 1 |
Poziom 2 |
Poziom 3 |
|
Ceny kwotowane na aktywnych rynkach |
Techniki wyceny oparte na obserwowalnych danych rynkowych |
Pozostałe techniki wyceny |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
24 |
- |
- |
- |
- |
|
Papiery wartościowe |
25 |
749 307 |
749 307 |
- |
- |
|
wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
|
749 307 |
749 307 |
- |
- |
|
Aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej razem |
|
749 307 |
749 307 |
- |
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
24 |
208 696 |
- |
208 696 |
- |
|
CIRS |
|
204 877 |
- |
204 877 |
- |
|
FX-Forward |
|
81 |
- |
81 |
- |
|
IRS |
|
3 738 |
- |
3 738 |
- |
|
Zobowiązania finansowe wyceniane do wartości godziwej razem |
|
208 696 |
- |
208 696 |
- |
|
AKTYWA I ZOBOWIĄZANIA WYCENIANE DO WARTOŚCI GODZIWEJ NA 31 GRUDNIA 2023 ROKU |
Nota |
Wartość bilansowa |
Poziom 1 |
Poziom 2 |
Poziom 3 |
|
Ceny kwotowane na aktywnych rynkach |
Techniki wyceny oparte na obserwowalnych danych rynkowych |
Pozostałe techniki wyceny |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
24 |
55 383 |
- |
55 383 |
- |
|
CIRS |
|
55 353 |
- |
55 353 |
- |
|
FX-Forward |
|
30 |
- |
30 |
- |
|
Papiery wartościowe |
25 |
945 251 |
945 251 |
- |
- |
|
wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
|
945 251 |
945 251 |
- |
- |
|
Aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej razem |
|
1 000 634 |
945 251 |
55 383 |
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
24 |
213 187 |
- |
213 187 |
- |
|
CIRS |
|
209 290 |
- |
209 290 |
- |
|
FX-Forward |
|
527 |
- |
527 |
- |
|
IRS |
|
3 370 |
- |
3 370 |
- |
|
Zobowiązania finansowe wyceniane do wartości godziwej razem |
|
213 187 |
- |
213 187 |
- |
43.2 Aktywa i zobowiązania finansowe, które w sprawozdaniu z sytuacji finansowej nie są prezentowane w wartości godziwej
Zasady rachunkowości
Dla większości instrumentów finansowych wartości rynkowe są niedostępne, stąd wartości godziwe są oszacowane przy zastosowaniu szeregu technik wyceny. Do określenia wartości godziwej instrumentów finansowych zastosowano model oparty na oszacowaniach wartości bieżącej przyszłych przepływów pieniężnych poprzez zdyskontowanie przepływów pieniężnych przy zastosowaniu odpowiednich stóp dyskontowych. Wyliczenia modelowe zawierają pewne uproszczenia i są wrażliwe na przyjmowane założenia.
Poniżej przedstawiono podsumowanie głównych metod i założeń wykorzystywanych podczas szacowania wartości godziwej instrumentów finansowych niewycenianych do wartości godziwej.
W przypadku pewnych grup instrumentów finansowych, ze względu na brak oczekiwanych istotnych różnic pomiędzy wartością bilansową a wartością godziwą, wynikający z charakterystyki tych grup (np. krótkoterminowy charakter, wysoka korelacja z parametrami rynkowymi, krótkie okresy przeszacowania stóp, unikalność instrumentu lub krótki okres od daty emisji) przyjęto, że wartość bilansowa jest w przybliżeniu równa wartości godziwej. Dotyczy to następujących grup instrumentów finansowych:
■ kasa, środki w Banku Centralnym;
■ należności od banków;
■ zobowiązania wobec banków (kredyty oparte o zmienną stopę);
■ zobowiązania wobec klientów;
■ wyemitowane obligacje.
W odniesieniu do kredytów i pożyczek wobec klientów bez rozpoznanej utraty wartości zastosowano model oparty o szacowane wartości bieżące przyszłych przepływów pieniężnych poprzez zdyskontowanie przepływów pieniężnych przy zastosowaniu bieżących stóp procentowych uwzględniających wysokość marży na ryzyko kredytowe oraz urealnione terminy spłaty wynikające z umów kredytowych. Bieżący poziom marż został wyznaczony dla transakcji zawartych w ostatnim kwartale zakończonym dniem bilansowym. Dla kredytów z rozpoznaną utratą wartości przyjmuje się, że wartość godziwa jest zbliżona do ich wartości bilansowej.
Informacje finansowe
|
AKTYWA I ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE, KTÓRE NIE SĄ PREZENTOWANE W WARTOŚCI GODZIWEJ NA 31 GRUDNIA 2024 ROKU |
poziom hierarchii wartości godziwej |
metoda wyceny |
31.12.2024 |
|
|
wartość bilansowa |
wartość |
|||
|
|
|
|
|
|
|
Kasa, środki w Banku Centralnym |
nd. |
wartość wymaganej zapłaty |
368 |
368 |
|
Należności od banków |
2 |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
10 186 |
10 186 |
|
Kredyty i pożyczki wobec klientów, w tym: |
|
|
16 600 671 |
15 964 079 |
|
kredyty mieszkaniowe |
3 |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
16 600 671 |
15 964 079 |
|
Inne aktywa finansowe |
3 |
wartość wymaganej zapłaty z uwzględnieniem utraty wartości |
609 |
609 |
|
Zobowiązania wobec banków |
2 |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
5 342 830 |
5 356 155 |
|
Zobowiązania wobec klientów |
2 |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
3 398 |
3 398 |
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
2 |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
7 233 355 |
7 256 149 |
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji |
2 |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
2 721 264 |
2 721 264 |
|
Pozostałe zobowiązania finansowe |
3 |
wartość wymaganej zapłaty |
11 986 |
11 986 |
|
Rezerwa na zobowiązania udzielone warunkowe |
3 |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
43 |
43 |
|
AKTYWA I ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE, KTÓRE NIE SĄ PREZENTOWANE W WARTOŚCI GODZIWEJ NA 31 GRUDNIA 2023 ROKU |
poziom hierarchii wartości godziwej |
metoda wyceny |
31.12.2023 |
|
|
wartość bilansowa |
wartość |
|||
|
|
|
|
|
|
|
Kasa, środki w Banku Centralnym |
nd. |
wartość wymaganej zapłaty |
306 |
306 |
|
Należności od banków |
2 |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
2 421 |
2 421 |
|
Kredyty i pożyczki wobec klientów, w tym: |
|
|
17 898 707 |
17 314 013 |
|
kredyty mieszkaniowe 1) |
3 |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
17 898 707 |
17 314 013 |
|
Inne aktywa finansowe |
3 |
wartość wymaganej zapłaty z uwzględnieniem utraty wartości |
1 072 |
1 072 |
|
Zobowiązania wobec banków |
2 |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
4 580 744 |
4 632 020 |
|
Zobowiązania wobec klientów |
2 |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
3 710 |
3 710 |
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
2 |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
10 444 645 |
10 343 611 |
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji |
2 |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
1 991 260 |
1 991 260 |
|
Pozostałe zobowiązania finansowe |
3 |
wartość wymaganej zapłaty |
14 341 |
14 341 |
|
Rezerwa na zobowiązania udzielone warunkowe |
3 |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
38 |
38 |
1) Z uwagi na fakt, że wartość godziwa to cena, którą otrzymano by za sprzedaż składnika aktywów w transakcji pomiędzy niezależnymi, dobrze poinformowanymi oraz zainteresowanymi zawarciem transakcji uczestnikami rynku, przeprowadzonej na zwykłych warunkach na dzień wyceny, tj. 31 grudnia 2023 roku, Bank uwzględnił w wartości godziwej portfela kredytów mieszkaniowych wpływ potencjalnego wydłużenia na 2024 rok programu Ustawowych wakacji kredytowych opisanego w Nocie 26. Kredyty i pożyczki wobec klientów sprawozdania finansowego PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku.
44. Segmenty działalności
W 2024 roku oraz 2023 roku, ze względu na specyfikę działalności biznesowej, Bank nie wydzielał segmentów, a więc nie analizował wyników działalności w podziale na segmenty. Cały portfel kredytowy Banku jest jednorodny i składa się wyłącznie z kredytów mieszkaniowych udzielonych klientom detalicznym, które finansują nieruchomości zlokalizowane w Polsce. Cała działalność Banku stanowi jeden segment. Głównym decydentem operacyjnym jest Zarząd Banku. Miarą zysku jest wynik brutto, analizowany na poziomie całości działalności Banku. W związku z powyższym dane finansowe zaprezentowane w Sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz Rachunku zysków i strat są reprezentatywne dla całości Banku jako jedynego segmentu.
CELE I ZASADY ZARZĄDZANIA RYZYKIEM
45. Zarządzanie ryzykiem w PKO Banku Hipotecznym SA
Zarządzanie ryzykiem w PKO Banku Hipotecznym SA ma na celu zapewnienie stabilności finansowej Banku, ochronę wartości i bezpieczeństwa emitowanych listów zastawnych oraz zapewnienie bezpieczeństwa środków pochodzących z emisji obligacji oraz pozostałych źródeł finansowania działalności Banku. Celem systemu zarządzania ryzykiem jest również zapewnienie właściwej i możliwie najpełniejszej informacji o ryzyku przy podejmowaniu decyzji, a także doskonalenie procesów oraz efektywne osadzanie zarządzania ryzykiem w kulturze organizacyjnej Banku. Poziom ryzyka stanowi ważny składnik procesu planistycznego.
Bank identyfikuje ryzyka w swojej działalności oraz analizuje wpływ poszczególnych rodzajów ryzyka na swoją działalność biznesową. Wszystkie ryzyka podlegają zarządzaniu, część z nich ma istotny wpływ w odniesieniu do dochodowości i kapitału niezbędnego do ich pokrycia. Za istotne ryzyka Bank uznaje ryzyko kredytowe, ryzyko stopy procentowej, ryzyko płynności, w tym ryzyko finansowania, ryzyko operacyjne, ryzyko biznesowe, w tym ryzyko zmian makroekonomicznych oraz ryzyko modeli. Regularnie, co najmniej w cyklu rocznym, Bank przeprowadza ocenę istotności wszystkich zidentyfikowanych ryzyk.
Główne zasady zarządzania ryzykiem
Bank zarządza ryzykiem stosując w szczególności następujące zasady:
■ zarządzanie obejmuje wszystkie zidentyfikowane rodzaje ryzyka,
■ proces zarządzania ryzykiem jest odpowiedni do skali działalności oraz do istotności, skali i złożoności danego ryzyka i na bieżąco dostosowywany do nowych czynników i źródeł ryzyka,
■ metody zarządzania ryzykiem (w szczególności modele i ich założenia) oraz systemy pomiaru lub oceny ryzyka Bank dostosowuje do skali i złożoności ryzyka, aktualnie prowadzonej i planowanej działalności i otoczenia, w którym Bank działa oraz okresowo je weryfikuje i waliduje,
■ obszar zarządzania ryzykiem zachowuje niezależność organizacyjną od działalności biznesowej,
■ zarządzanie ryzykiem integruje się z systemami planistycznymi i kontrolingowymi,
■ Bank na bieżąco monitoruje i kontroluje poziom ryzyka,
■ proces zarządzania ryzykiem wspiera realizację strategii Banku przy zachowaniu zgodności ze strategią zarządzania ryzykiem, w szczególności w zakresie poziomu tolerancji na ryzyko,
■ proces zarządzania ryzykiem jest spójny z zasadami zarządzania ryzykiem Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA, w tym również w zakresie wykorzystania grupowych modeli ryzyka, dostosowanych do specyfiki działania PKO Banku Hipotecznego SA oraz zatwierdzonych przez właściwe organy PKO Banku Hipotecznego SA.
Proces zarządzania ryzykiem
Na proces zarządzania ryzykiem w Banku składają się następujące elementy:
Identyfikacja ryzyka
Identyfikacja ryzyka polega na rozpoznaniu aktualnych i potencjalnych źródeł ryzyka oraz oszacowaniu istotności potencjalnego wpływu tego rodzaju ryzyka na sytuację finansową Banku. W ramach identyfikacji ryzyka określane są te rodzaje ryzyka, które uznawane są za istotne w działalności Banku.
Pomiar i ocena ryzyka
Pomiar i ocena ryzyka mają na celu określenie skali zagrożeń związanych z występowaniem ryzyka. Pomiar ryzyka obejmuje definiowanie miar ryzyka adekwatnych do rodzaju, istotności ryzyka i dostępności danych. Wyniki pomiaru o charakterze ilościowym i jakościowym stanowią podstawę oceny ryzyka, która określa poziom lub zakres ryzyka. W ramach pomiaru ryzyka Bank przeprowadza:
■ specyficzne testy warunków skrajnych, przeprowadzane odrębnie dla poszczególnych rodzajów ryzyka, służące ocenie wrażliwości danego ryzyka na wystąpienie niekorzystnych sytuacji rynkowych,
■ kompleksowe testy warunków skrajnych, służące określeniu wrażliwości miar adekwatności kapitałowej i wyników Banku na realizację negatywnego scenariusza zmian w otoczeniu i funkcjonowaniu Banku.
Testy warunków skrajnych przeprowadza się na podstawie założeń zapewniających rzetelną ocenę ryzyka, w szczególności z uwzględnieniem postanowień rekomendacji Komisji Nadzoru Finansowego.
Kontrola ryzyka
Kontrola ryzyka obejmuje ustalenie dostosowanych do skali i złożoności działalności Banku mechanizmów kontroli ryzyka, w szczególności w postaci strategicznych limitów tolerancji na poszczególne rodzaje ryzyka, które podlegają monitorowaniu, a w przypadku ich przekroczenia podejmowane są działania zarządcze.
Prognozowanie i monitorowanie ryzyka
Prognozowanie ryzyka polega na przewidywaniu przyszłego poziomu ryzyka przy uwzględnieniu zakładanej projekcji rozwoju działalności oraz zdarzeń wewnętrznych i zewnętrznych. Prognozy poziomu ryzyka Bank poddaje ocenie (tzw. „testowanie wsteczne”) w celu weryfikacji ich dokładności. Monitorowanie ryzyka polega na obserwowaniu odchyleń realizacji od prognoz lub założonych punktów odniesienia (np. limitów, wartości progowych, planów, pomiarów z poprzedniego okresu, rekomendacji i zaleceń wydanych przez organy nadzoru i kontroli). Monitorowanie i prognozowanie ryzyka odbywa się z częstotliwością adekwatną do istotności danego rodzaju ryzyka oraz jego zmienności.
Raportowanie ryzyka
Raportowanie ryzyka obejmuje informowanie Rady Nadzorczej, Zarządu, właściwych komitetów oraz osób zajmujących w Banku stanowiska kierownicze związane z zarządzaniem danym rodzajem ryzyka o profilu ryzyka, wynikach identyfikacji, pomiaru i oceny ryzyka, monitorowania i prognozowania ryzyka, przyczynach zmian ryzyka i potencjalnych zagrożeniach, wynikach testów warunków skrajnych, podjętych działaniach i rekomendacjach działań.
Działania zarządcze
Działania zarządcze polegają na określaniu pożądanego poziomu ryzyka służącemu budowie struktury aktywów i pasywów. Działania zarządcze mogą skutkować w szczególności:
■ akceptacją ryzyka – określeniem akceptowalnego poziomu ryzyka z uwzględnieniem potrzeb biznesowych oraz opracowaniu działań zarządczych na wypadek przekroczenia tego poziomu,
■ redukcją ryzyka – łagodzeniem wpływu czynników ryzyka lub skutków jego materializacji (np. przez zmniejszenie lub dywersyfikację ekspozycji na ryzyko, ustalenie limitów, wykorzystywanie zabezpieczeń),
■ transferem ryzyka – przeniesieniem odpowiedzialności za pokrycie ewentualnych strat (np. przez przeniesienie ryzyka na inny podmiot przy użyciu instrumentów prawnych takich jak umowy ubezpieczenia czy umowy o ochronę obiektu, przyjmowanie gwarancji),
■ unikaniem ryzyka – rezygnacją z działalności generującej ryzyko lub wyeliminowaniem prawdopodobieństwa wystąpienia czynnika ryzyka, w tym w szczególności ustaleniem zerowej tolerancji na ryzyko.
Organizacja zarządzania ryzykiem w banku
Zarządzanie ryzykiem w Banku odbywa się we wszystkich jednostkach Banku.
Rada Nadzorcza nadzoruje i ocenia proces zarządzania ryzykiem, w szczególności na podstawie cyklicznych raportów ryzyka uwzględniających ocenę adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem oraz informacji o realizacji strategii zarządzania ryzykiem, w tym poziomie limitów ograniczających ryzyko oraz wniosków z testów warunków skrajnych i w razie konieczności zleca dokonanie weryfikacji tego procesu.
Radę Nadzorczą wspierają m.in. następujące komitety: Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji Rady Nadzorczej, Komitet ds. Ryzyka Rady Nadzorczej i Komitet Audytu i Finansów Rady Nadzorczej.
Zarząd PKO Banku Hipotecznego SA w zakresie zarządzania ryzykiem odpowiada za strategiczne zarządzanie ryzykiem, w tym za nadzorowanie i monitorowanie działań podejmowanych przez Bank w zakresie zarządzania ryzykiem. Podejmuje najważniejsze decyzje mające wpływ na profil ryzyka Banku oraz uchwala przepisy wewnętrzne Banku dotyczące zarządzania ryzykiem. Zapewnia działanie systemu zarządzania ryzykiem, monitoruje i ocenia jego funkcjonowanie oraz przekazuje Radzie Nadzorczej informację w tym zakresie. W zarządzaniu ryzykiem Zarząd wspierają następujące komitety działające w Banku:
■ Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami (KZAP),
■ Komitet Kredytowy (KK),
■ Komitet Ryzyka Operacyjnego i Jakości Danych (KROiJD),
■ Komitet Strategii i Inicjatyw Biznesowych (KSIB).
System zarządzania ryzykiem jest realizowany na trzech niezależnych, wzajemnie uzupełniających się poziomach:
■ pierwszy poziom tworzą struktury organizacyjne zarządzające produktem, organizujące sprzedaż produktów i obsługę klientów oraz inne komórki organizacyjne realizujące zadania operacyjne generujące ryzyko lub wykonujące czynności administracyjno-wykonawcze, funkcjonujące na podstawie regulacji wewnętrznych,
■ drugi poziom obejmuje działalność komórki do spraw zgodności oraz identyfikację, pomiar lub ocenę, kontrolę, monitorowanie i raportowanie ryzyka, a także stwierdzanych zagrożeń i nieprawidłowości – zadania realizowane są przez wyspecjalizowane komórki organizacyjne działające na podstawie regulacji wewnętrznych Banku; celem tych komórek jest tworzenie regulacji wewnętrznych określających zasady, metody, narzędzia i procedury zarządzania ryzykiem, a także pomiar efektywności działalności,
■ trzeci poziom stanowi działalność komórki audytu wewnętrznego, realizującej niezależne audyty elementów systemu zarządzania Bankiem, w tym systemu zarządzania ryzykiem oraz systemu kontroli wewnętrznej; audyt wewnętrzny funkcjonuje odrębnie od pierwszego i drugiego poziomu.
Niezależność poziomów polega na zachowaniu organizacyjnej odrębności w następujących płaszczyznach:
■ funkcja drugiego poziomu w zakresie tworzenia rozwiązań systemowych jest niezależna od funkcji pierwszego poziomu,
■ funkcja trzeciego poziomu jest niezależna od funkcji pierwszego i drugiego poziomu.
46. Zarządzanie ryzykiem kredytowym
Definicja
Ryzyko kredytowe rozumiane jest jako ryzyko poniesienia straty w wyniku niewywiązania się klienta z zobowiązań wobec Banku lub ryzyko spadku wartości ekonomicznej wierzytelności Banku w wyniku pogorszenia się zdolności klienta do obsługi zobowiązań.
Cel zarządzania
Celem zarządzania ryzykiem kredytowym jest ograniczenie strat na portfelu kredytowym oraz minimalizacja ryzyka wystąpienia ekspozycji kredytowych zagrożonych utratą wartości do akceptowalnego poziomu, przy zachowaniu oczekiwanego poziomu dochodowości i wartości portfela kredytowego.
Identyfikacja i pomiar ryzyka kredytowego
PKO Bank Hipoteczny SA posiada zasady zarządzania ryzykiem kredytowym, które mają na celu właściwą ocenę ryzyka transakcji kredytowej na etapie wniosku o udzielanie kredytu oraz w trakcie życia transakcji (monitoring), jak również odpowiednie zabezpieczenie ryzyka poprzez stosowanie odpowiednich technik ograniczania ryzyka kredytowego.
Realizację zasad zapewnia stosowanie przez Bank zaawansowanych metod zarządzania ryzykiem kredytowym, zarówno na poziomie pojedynczych ekspozycji kredytowych, jak i na poziomie całego portfela kredytowego Banku. Metody te są weryfikowane i rozwijane w kierunku zgodności z wymaganiami metody wewnętrznych ratingów (IRB), tzn. zaawansowanej metody pomiaru ryzyka kredytowego.
Pomiar i ocena ryzyka pojedynczej transakcji kredytowej dokonywana jest przez PKO Bank Hipoteczny SA z wykorzystaniem grupowych modeli ryzyka dostosowanych do specyfiki działania PKO Banku Hipotecznego SA oraz zatwierdzonych przez właściwe organy PKO Banku Hipotecznego SA. Grupowe modele ryzyka wykorzystywane w PKO Banku Hipotecznym SA bazują na danych aplikacyjnych, behawioralnych oraz danych z Biura Informacji Kredytowej. Przegląd (monitoring) modeli i ich walidacja są dokonywane osobno na bazie portfela Banku, portfela PKO Banku Polskiego SA i połączonych portfeli obu banków.
Szczegółowe zasady i zakres współpracy w ramach Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA w zakresie grupowych modeli ryzyka określają zapisy zawartej z PKO Bankiem Polskim SA Umowy outsourcingowej opisanej w Nocie 41.1. „Transakcje z jednostkami powiązanymi kapitałowo”.
W procesie kredytowym w ramach oceny ryzyka pojedynczej transakcji kredytowej Bank dokonuje oceny zdolności kredytowej klienta w ujęciu jakościowym i ilościowym, a także ocenia zabezpieczenie. Jakościowa ocena zdolności kredytowej to analiza dostępnych informacji o kliencie pochodzących z wewnętrznych oraz zewnętrznych źródeł informacji, a także ocena wybranych cech socjodemograficznych opisujących klienta z punktu widzenia statystycznego ryzyka danego dłużnika. Ocena ilościowa polega natomiast na zbadaniu sytuacji finansowej klienta w celu stwierdzenia czy posiada on wystarczające środki finansowe na terminową spłatę zobowiązań, w tym z tytułu wnioskowanego kredytu. Zdolność kredytowa badana jest m.in. na podstawie przedkładanej przez klienta dokumentacji, której kompletność, autentyczność oraz zgodność ze stanem faktycznym i prawnym podlega weryfikacji. Ocena zabezpieczenia, a w szczególności bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości, polega na zweryfikowaniu kryteriów decydujących o dopuszczalności i skuteczności zabezpieczenia jako możliwego źródła odzyskania wierzytelności.
W przypadku nabywania wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych od PKO Banku Polskiego SA Bank dokonuje oceny ryzyka kredytowego transakcji będących przedmiotem nabycia zgodnie z obowiązującą w PKO Banku Hipotecznym SA metodyką oceny nabywanych wierzytelności. W szczególności oceniana jest zdolność kredytowa klienta według danych na moment udzielania przez PKO Bank Polski SA kredytu będącego przedmiotem przelewu, bieżąca ocena scoringu oraz bieżąca terminowość spłat, eliminując z transferu wierzytelności niespełniające kryteriów metodyki.
Dodatkowo portfele nabywanych wierzytelności podlegają wycenie przeprowadzanej przez niezależną stronę trzecią w celu zapewnienia obiektywnej oceny wartości nabywanych portfeli. W ramach tej wyceny dokonywana jest również ocena kosztów ryzyka oczekiwanych dla danego portfela wierzytelności, która znajduje odzwierciedlenie w finalnej cenie jaką Bank płaci za dany portfel.
W celu określenia poziomu ryzyka kredytowego na poziomie portfelowym Bank wykorzystuje następujące metody pomiaru i wyceny ryzyka:
■ prawdopodobieństwo niewypłacalności (ang. probability of default - „PD”),
■ stratę w przypadku niewypłacalności (ang. loss given default – „LGD”),
■ oczekiwaną stratę kredytową (ang. expected credit loss – „ECL”),
■ udział i strukturę kredytów z rozpoznaną utratą wartości (ang. non performing loans – „NPL”),
■ wskaźnik pokrycia kredytów z rozpoznaną utratą wartości odpisami (ang. coverage ratio – „CR”),
■ koszt ryzyka (ang. Risk costs – „RC”),
■ analizy typu vintage,
■ testy warunków skrajnych.
Bank systematycznie rozwija zakres wykorzystywanych mierników ryzyka kredytowego z uwzględnieniem wymagań metody wewnętrznych ratingów (IRB), jak również rozszerza zakres stosowania miar ryzyka w celu pełnego pokrycia portfela kredytowego Banku tymi metodami.
Metody pomiaru portfelowego ryzyka kredytowego pozwalają m.in. na uwzględnienie ryzyka kredytowego w cenie produktów, ustalanie optymalnych warunków dostępności finansowania oraz wyznaczanie poziomu odpisów na oczekiwane straty kredytowe.
Bank przeprowadza analizy oraz testy warunków skrajnych dotyczące wpływu potencjalnych zmian w otoczeniu makroekonomicznym na jakość portfela kredytowego Banku, a wyniki prezentuje w raportach dla organów Banku. Powyższe informacje umożliwiają identyfikowanie i podejmowanie działań ograniczających negatywne skutki wpływu niekorzystnych sytuacji rynkowych na wynik Banku.
Kontrola ryzyka kredytowego
Do zarządzania ryzykiem kredytowym Bank stosuje w szczególności następujące narzędzia i mechanizmy kontroli ryzyka:
■ strategiczne i wewnętrzne limity tolerancji (portfelowe),
■ minimalne warunki transakcji (m.in. maksymalna wartość LTV, maksymalna kwota kredytu, wymagany wkład własny klienta, wymagane zabezpieczenie, kwota pojedynczego kredytu do wartości BHWN),
■ system scoringowy, w tym określone punkty odcięcia oparte na oczekiwanej stracie kredytowej (maksymalnej wartości iloczynu parametrów PD i LGD dla danego klienta w horyzoncie 12 miesięcy pozwalającej na akceptację transakcji kredytowej),
■ limity związane z ekspozycjami kredytowymi klientów Banku – limity określające tolerancję Banku na ryzyko kredytowe wynikające między innymi z Rekomendacji S (takie jak np. akceptowany przez Radę Nadzorczą poziom relacji wydatków związanych z obsługą zobowiązań kredytowych i finansowych do dochodu klienta - DStI),
■ limity kompetencyjne – określające maksymalny poziom uprawnień do podejmowania decyzji kredytowych wobec klientów Banku; wysokość limitów kompetencyjnych zależy od poziomu podejmowania decyzji kredytowej w strukturze organizacyjnej Banku,
■ minimalne marże kredytowe, uwzględniające koszty ryzyka kredytowego.
Prognozowanie i monitorowanie ryzyka kredytowego
Prognozowanie i monitorowanie ryzyka kredytowego polega na sporządzaniu prognoz poziomu ryzyka kredytowego oraz monitorowaniu odchyleń realizacji od prognoz lub założonych punktów odniesienia (np. limitów, wartości progowych, planów, pomiarów z poprzedniego okresu, rekomendacji i zaleceń wydanych przez zewnętrzne organy nadzoru i kontroli), a także przeprowadzania testów warunków skrajnych (specyficznych i kompleksowych). Prognozy poziomu ryzyka Bank poddaje regularnej weryfikacji (ang. backtesting).
Monitorowanie ryzyka kredytowego odbywa się na poziomie pojedynczych transakcji kredytowych oraz na poziomie portfelowym.
Monitorowanie ryzyka kredytowego na poziomie pojedynczych transakcji kredytowych określają przepisy wewnętrzne Banku dotyczące m.in. wczesnego monitorowania opóźnień w spłacie wierzytelności.
Monitorowanie ryzyka kredytowego na poziomie portfelowym polega na:
■ nadzorowaniu poziomu portfelowego ryzyka kredytowego z uwzględnieniem zidentyfikowanych źródeł ryzyka kredytowego oraz analizy skutków i działań podjętych w ramach zarządzania systemowego,
■ rekomendowaniu działań zaradczych w przypadku stwierdzenia podwyższonego poziomu ryzyka kredytowego.
Raportowanie ryzyka kredytowego
W Banku sporządzane są miesięczne i kwartalne raporty na temat ryzyka kredytowego. Raportowanie ryzyka kredytowego obejmuje cykliczne informowanie o strukturze oraz skali narażenia na ryzyko portfela kredytowego Banku. Raporty przedstawiane są Komitetowi Kredytowemu w trybie miesięcznym oraz Zarządowi Banku, Komitetowi ds. Ryzyka Rady Nadzorczej i Radzie Nadzorczej w trybie kwartalnym.
Działania zarządcze dotyczące ryzyka kredytowego
Działania zarządcze w zarządzaniu ryzykiem kredytowym obejmują w szczególności:
■ wydawanie przepisów wewnętrznych regulujących system zarządzania ryzykiem kredytowym,
■ wydawanie zaleceń, wytycznych postępowania, wyjaśnień i interpretacji przepisów wewnętrznych,
■ podejmowanie decyzji dotyczących akceptowalnego poziomu ryzyka kredytowego, w tym decyzji kredytowych,
■ opracowywanie i udoskonalanie narzędzi oraz mechanizmów kontroli ryzyka kredytowego umożliwiających utrzymanie poziomu ryzyka kredytowego w granicach akceptowanych przez Bank,
■ opracowywanie i monitorowanie funkcjonowania mechanizmów kontrolnych w zarządzaniu ryzykiem kredytowym,
■ opracowywanie i udoskonalanie metod i modeli oceny ryzyka kredytowego,
■ rozwijanie i doskonalenie narzędzi informatycznych wykorzystywanych w zarządzaniu ryzykiem kredytowym,
■ planowanie działań oraz wydawanie rekomendacji i zaleceń.
46.1 Ryzyko kredytowe – informacje finansowe
Maksymalna ekspozycja na ryzyko kredytowe
W poniższej tabeli zaprezentowano maksymalną ekspozycję na ryzyko kredytowe w odniesieniu do instrumentów finansowych, które są objęte zakresem MSSF 7, ale do których nie mają zastosowania wymogi dotyczące utraty wartości określone w MSSF 9.
|
MAKSYMALNA EKSPOZYCJA NA RYZYKO KREDYTOWE |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Instrumenty pochodne zabezpieczające |
- |
55 383 |
|
|
|
|
|
Ekspozycja bilansowa - razem |
- |
55 383 |
Należności od banków
|
NALEŻNOŚCI OD BANKÓW |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Należności nieprzeterminowane, bez rozpoznanej utraty wartości |
10 186 |
2 421 |
|
|
|
|
|
Razem brutto |
10 186 |
2 421 |
|
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
- |
- |
|
|
|
|
|
Razem netto |
10 186 |
2 421 |
Papiery wartościowe
|
PAPIERY WARTOŚCIOWE |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Emitowane przez Skarb Państwa, obligacje skarbowe PLN (rating A) |
749 307 |
945 251 |
|
|
|
|
|
Razem |
749 307 |
945 251 |
Kredyty i pożyczki wobec klientów
Portfel kredytowy charakteryzuje się niskim poziomem ekspozycji z utratą wartości. Według stanu na 31 grudnia 2024 roku udział w łącznej wartości portfela kredytowego brutto kredytów ze stwierdzoną utratą wartości wynosił 0,47%, natomiast według stanu na 31 grudnia 2023 roku było to 0,40%.
Struktura przeterminowań kredytów prezentuje się następująco:
|
PRZETERMINOWANE KREDYTY PODLEGAJĄCE UTRACIE WARTOŚCI LUB KTÓRE UTRACIŁY WARTOŚĆ NA 31.12.2024 ROKU |
do 30 dni |
powyżej 30 dni do 90 dni |
powyżej 90 dni |
RAZEM |
|
|
|
|
|
|
|
Koszyk 1 |
36 508 |
1 796 |
- |
38 304 |
|
Koszyk 2 |
52 682 |
29 682 |
9 423 |
91 787 |
|
Koszyk 3 |
10 986 |
6 690 |
34 515 |
52 191 |
|
POCI |
16 |
54 |
293 |
363 |
|
Razem brutto |
100 192 |
38 222 |
44 231 |
182 645 |
|
PRZETERMINOWANE KREDYTY PODLEGAJĄCE UTRACIE WARTOŚCI LUB KTÓRE UTRACIŁY WARTOŚĆ NA 31.12.2023 ROKU |
do 30 dni |
powyżej 30 dni do 90 dni |
powyżej 90 dni |
RAZEM |
|
|
|
|
|
|
|
Koszyk 1 |
60 507 |
802 |
- |
61 309 |
|
Koszyk 2 |
72 430 |
22 242 |
8 251 |
102 923 |
|
Koszyk 3 |
8 110 |
5 735 |
30 687 |
44 532 |
|
POCI |
- |
247 |
154 |
401 |
|
Razem brutto |
141 047 |
29 026 |
39 092 |
209 165 |
W tabelach powyżej, ekspozycje przeterminowane powyżej 30 dni zaklasyfikowane do Koszyka 1 oraz ekspozycje przeterminowane powyżej 90 dni zaklasyfikowane do Koszyka 2, nie zostały ujęte w odpowiednio wyższych Koszykach z uwagi na niespełnienie progów istotności w odniesieniu do łącznego zaangażowania klienta w Grupie Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA.
Aktywa finansowe podlegające modyfikacji
|
WARTOŚĆ BILANSOWA ORAZ WYNIK Z TYTUŁU MODYFIKACJI UJĘTE DLA AKTYWÓW FINANSOWYCH, W PRZYPADKU KTÓRYCH PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE WYNIKAJĄCE Z UMOWY ULEGŁY MODYFIKACJI W TRAKCIE OKRESU SPRAWOZDAWCZEGO, PODCZAS GDY ODPOWIADAJĄCY IM ODPIS NA OCZEKIWANE STRATY KREDYTOWE BYŁ WYCENIANY W KWOCIE RÓWNEJ OCZEKIWANYM STRATOM KREDYTOWYM W CAŁYM OKRESIE ŻYCIA |
01.01.2024 - |
01.01.2023 - |
|
|
|
|
|
Wartość bilansowa według zamortyzowanego kosztu przed modyfikacją (Koszyk 2) |
149 417 |
5 859 |
|
Zysk/(strata) rozpoznana na modyfikacji (Koszyk 2) w okresie |
(3 324) |
(26) |
|
|
|
|
|
Wartość bilansowa według zamortyzowanego kosztu przed modyfikacją (Koszyk 3) |
19 711 |
4 496 |
|
Zysk/(strata) rozpoznana na modyfikacji (Koszyk 3) w okresie |
(292) |
54 |
Wartość brutto aktywów finansowych, które podlegały modyfikacji od momentu początkowego ujęcia, a w momencie modyfikacji strata była kalkulowana w okresie dożywotnim, dla których odpis na oczekiwane straty kredytowe uległ w trakcie okresu sprawozdawczego zmianie na kwotę równą 12-miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym wyniosła 169 183 tys. PLN na 31 grudnia 2024 roku oraz 122 502 tys. PLN na 31 grudnia 2023 roku.
46.2 Stosowanie technik ograniczania ryzyka kredytowego – zabezpieczenia
W zakresie ryzyka kredytowego szczególną rolę w ustanawianiu minimalnych warunków transakcji stanowi polityka zabezpieczeń. Jest ona realizowana poprzez ustanawianie zabezpieczenia hipotecznego na kredytowanych nieruchomościach, a jej podstawowym zadaniem jest ograniczenie strat kredytowych wynikających z braku zdolności klientów do spłaty swoich zobowiązań wobec Banku. Jednocześnie Bank kieruje się nadrzędną zasadą, iż zabezpieczenia przyjmowane są tylko jako instrument wsparcia kredytu i nie mogą być wykorzystane jako substytut zdolności klienta do regulowania swoich zobowiązań.
Polityka Banku w zakresie zabezpieczeń kredytowych i ich wyceny uwzględnia zapisy ustaw: Prawo bankowe, o listach zastawnych i bankach hipotecznych, o księgach wieczystych i hipotece. Dodatkowo, do kwestii zabezpieczeń prawnych odnoszą się zalecenia i rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego, w tym rekomendacja F, S i J oraz zapisy wewnętrznych regulacji bankowych.
Bank posiada i stosuje Regulamin ustalania bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości zatwierdzony przez Komisję Nadzoru Finansowego wydany na podstawie Ustawy z 29 sierpnia 1997 roku o listach zastawnych i bankach hipotecznych, a także z uwzględnieniem zapisów Rekomendacji F dotyczącej podstawowych kryteriów stosowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego przy zatwierdzaniu regulaminów ustalania bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości wydawanych przez banki hipoteczne.
Bankowo-hipoteczna wartość nieruchomości (BHWN) jest to ustalona przez Bank wartość, która w ocenie Banku odzwierciedla poziom ryzyka związanego z nieruchomością jako przedmiotem zabezpieczenia kredytów oraz służy do określenia kwoty, do jakiej może być udzielony kredyt zabezpieczony hipoteką na danej nieruchomości lub do decyzji, czy wierzytelność zabezpieczona na przedmiotowej nieruchomości może być nabyta przez Bank.
PKO Bank Hipoteczny SA ustala BHWN w oparciu o ekspertyzę bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości. Ekspertyza wykonywana jest z zachowaniem należytej staranności i ostrożności. Uwzględnia ona jedynie te cechy nieruchomości i nakłady konieczne do jej budowy, które będą miały charakter trwały i przy założeniu racjonalnej eksploatacji będą możliwe do uzyskania przez każdego posiadacza nieruchomości. W ekspertyzie, sporządzonej na określoną datę, udokumentowane są założenia i parametry przyjęte do analizy, proces ustalania BHWN i wynikająca z niego propozycja BHWN. Ekspertyza uwzględnia analizy i prognozy dotyczące parametrów specyficznych dla danej nieruchomości mających wpływ na ocenę ryzyka kredytowego, a także czynniki o charakterze ogólnym np.: rozwój liczby ludności, stopę bezrobocia, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.
Bank jako obowiązkowe prawne zabezpieczenie spłaty udzielonego bądź nabytego kredytu przyjmuje:
■ hipotekę na nieruchomości, wpisaną w księdze wieczystej na pierwszym miejscu,
■ cesję praw z polisy ubezpieczeniowej od ognia i innych zdarzeń losowych nieruchomości obciążonej hipoteką na rzecz Banku.
Poniższe tabele przedstawiają rozkład wartości bilansowej brutto portfela kredytów i pożyczek wobec klientów mierzony wartością wskaźnika LtV opartym o aktualną wartości rynkową (z uwzględnieniem indeksacji).
|
KREDYTY I POŻYCZKI WOBEC KLIENTÓW BRUTTO |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
poniżej 50% |
92,7% |
87,9% |
|
51% - 60% |
3,4% |
7,9% |
|
61% - 70% |
1,9% |
2,0% |
|
71% - 80% |
1,3% |
1,7% |
|
81% - 90% |
0,7% |
0,5% |
|
powyżej 90% |
0,0% |
0,0% |
|
Razem |
100,0% |
100,0% |
|
Średni poziom LTV opartego o wycenę rynkową |
31,4% |
35,0% |
|
KREDYTY I POŻYCZKI WOBEC KLIENTÓW BRUTTO |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
poniżej 50% |
15 471 857 |
15 807 095 |
|
51% - 60% |
571 102 |
1 420 119 |
|
61% - 70% |
317 498 |
365 880 |
|
71% - 80% |
213 037 |
300 662 |
|
81% - 90% |
115 903 |
98 495 |
|
powyżej 90% |
- |
223 |
|
Razem brutto |
16 689 397 |
17 992 474 |
Poniższa tabela przedstawia rozkład wartości bilansowej brutto portfela kredytów i pożyczek wobec klientów według regionu geograficznego nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie kredytu.
|
KREDYTY I POŻYCZKI WOBEC KLIENTÓW BRUTTO - REGION GEOGRAFICZNY |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
warszawski |
21,4% |
21,4% |
|
wrocławski |
12,2% |
12,2% |
|
gdański |
11,6% |
11,5% |
|
poznański |
10,7% |
10,6% |
|
katowicki |
10,0% |
10,0% |
|
krakowski |
8,0% |
8,1% |
|
szczeciński |
7,4% |
7,4% |
|
łódzki |
7,4% |
7,4% |
|
lubelski |
6,1% |
6,1% |
|
białostocki |
5,2% |
5,3% |
|
Razem |
100,0% |
100,0% |
46.3 Praktyki Forbearance
Bank jako forbearance traktuje działania mające na celu dokonanie uzgodnionych z dłużnikiem zmian warunków umowy wymuszonych jego trudną sytuacją finansową (działania restrukturyzacyjne wprowadzające udogodnienia, które w innym przypadku nie byłyby przyznane). Celem działań forbearance jest przywrócenie dłużnikowi zdolności do wywiązania się z zobowiązań wobec Banku oraz maksymalizacja efektywności zarządzania wierzytelnościami trudnymi, tj. uzyskanie możliwie najwyższych odzysków, przy jednoczesnym ograniczaniu do minimum ponoszonych w związku z tym kosztów.
Zmiany warunków spłaty dokonywane w formach forbearance mogą dotyczyć:
■ rozłożenia zadłużenia wymagalnego na raty,
■ zmiany formuły spłaty (raty annuitetowe, raty malejące),
■ wydłużenia okresu kredytowania,
■ zmiany oprocentowania,
■ zmiany wysokości marży,
■ redukcji wierzytelności.
W wyniku zawarcia i terminowej obsługi umowy forbearance wierzytelność pozostaje lub staje się wierzytelnością niewymagalną.
Udzielenie w ramach forbearance udogodnień uznawanych jako przesłanki utraty wartości skutkuje rozpoznaniem przesłanki utraty wartości i zaklasyfikowaniem ekspozycji kredytowej do portfela ekspozycji z utratą wartości.
Włączenie takich ekspozycji do portfela ekspozycji obsługiwanych (zaprzestanie rozpoznawania umowy forbearance jako przesłanki utraty wartości) następuje nie wcześniej niż po 12 miesiącach od wprowadzenia forbearance, o ile uregulowane zostaną przez klienta wszystkie zaległości w spłacie oraz co najmniej 6 rat wynikających z umownego harmonogramu, a aktualna sytuacji klienta nie stanowi w ocenie Banku zagrożenia dla wywiązania się przez niego z warunków umowy restrukturyzacyjnej.
Ekspozycje przestają spełniać kryteria ekspozycji ze statusem forbearance, gdy spełnione są łącznie warunki:
■ upłynęły przynajmniej 24 miesiące od włączenia ekspozycji forborne do portfela ekspozycji obsługiwanych (okres warunkowy),
■ na koniec okresu warunkowego, o którym mowa powyżej, klient nie posiada zadłużenia przeterminowanego wobec Banku przekraczającego 30 dni,
■ nastąpiła terminowa spłata przynajmniej 12 rat w docelowej wysokości.
Ekspozycje ze statusem forbearance są na bieżąco monitorowane. Ze względu na identyfikowaną w związku z nim przesłankę utratę wartości lub znacznego wzrostu ryzyka kredytowego, w całym okresie jego rozpoznawania tworzy się na te ekspozycje odpisy aktualizujące w wysokości oczekiwanej straty w horyzoncie życia ekspozycji.
|
WARTOŚĆ EKSPOZYCJI PODLEGAJĄCYCH FORBEARANCE W PORTFELU KREDYTOWYM |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Kredyty i pożyczki wobec klientów brutto, w tym: |
16 689 397 |
17 992 474 |
|
podlegające forbearance |
21 111 |
12 633 |
|
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe, w tym: |
(88 726) |
(93 767) |
|
na kredyty i pożyczki podlegające forbearance |
(7 716) |
(4 445) |
|
|
|
|
|
Kredyty i pożyczki wobec klientów netto, w tym: |
16 600 671 |
17 898 707 |
|
podlegające forbearance |
13 395 |
8 188 |
46.4 Spisania
W poniższej tabeli zaprezentowano kwoty pozostałe do spłaty z tytułu kredytów i pożyczek wobec klientów, które zostały odpisane w trakcie okresu sprawozdawczego i w dalszym ciągu są przedmiotem działań służących odzyskaniu należności.
|
SPISANE WIERZYTELNOŚCI |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
||
|
Częściowo spisane |
Całkowicie spisane |
Częściowo spisane |
Całkowicie spisane |
|
|
|
|
|
|
|
|
Kredyty i pożyczki wobec klientów |
- |
61 |
- |
10 |
Bank stosuje następujące kryteria spisania wierzytelności:
■ wierzytelność jest wymagalna w całości,
■ zgodnie z MSR i MSSF odpis na oczekiwane straty kredytowe:
□ pokrywa 100% wartości bilansowej brutto aktywa, albo
□ przekracza 90% wartości bilansowej brutto aktywa i wobec wierzytelności podejmowane były lub nadal są prowadzone działania, które nie doprowadziły do odzyskania wierzytelności, a przeprowadzona ocena możliwości odzyskania wierzytelności, uwzględniająca w szczególności ustalenia komornika lub syndyka, zbywalność zabezpieczeń, kategorię zaspokojenia, pozycję wpisu hipoteki wskazuje na brak możliwości odzyskania całej wierzytelności albo w ostatnich 12 miesiącach kalendarzowych wpływy na spłatę wierzytelności nie pokryły bieżąco naliczanych odsetek.
46.5 Odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych
PKO Bank Hipoteczny SA dokonuje miesięcznego przeglądu ekspozycji kredytowych w celu zidentyfikowania ekspozycji kredytowych zagrożonych utratą wartości lub dla których nastąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego od momentu początkowego ujęcia, pomiaru utraty wartości ekspozycji kredytowych oraz utworzenia stosownych odpisów na oczekiwane straty kredytowe.
W zakresie pomiaru utraty wartości Bank stosuje zapisy standardu MSSF 9, który opiera się na koncepcji strat oczekiwanych. Model utraty wartości ma zastosowanie do aktywów finansowych, które nie są wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, obejmujących:
■ dłużne instrumenty finansowe obejmujące zaangażowania o charakterze kredytowym oraz papiery wartościowe,
■ zobowiązania pozabilansowe finansowe oraz gwarancyjne.
Zgodnie z MSSF 9 utrata wartości jest mierzona jako 12 miesięczne oczekiwane straty kredytowe albo dożywotnie oczekiwane straty kredytowe. Horyzont pomiaru oczekiwanej straty zależy od tego czy nastąpił znaczący wzrost ryzyka kredytowego od momentu początkowego ujęcia. Ze względu na to kryterium aktywa finansowe alokowane są do 3 koszyków (ang. stage).
■ Koszyk 1 – ekspozycje, dla których ryzyko kredytowe nie jest istotnie wyższe niż na moment początkowego ujęcia i nie rozpoznaje się w odniesieniu do nich przesłanek utraty wartości,
■ Koszyk 2 – ekspozycje których ryzyko kredytowe jest istotnie wyższe od poziomu ryzyka kredytowego na moment początkowego ujęcia ekspozycji, ale nie rozpoznaje się w odniesieniu do nich przesłanki utraty wartości,
■ Koszyk 3 – aktywa w odniesieniu do których rozpoznaje się przesłankę utraty wartości.
Istotny wzrost ryzyka kredytowego
Istotny wzrost ryzyka kredytowego określa się z uwzględnieniem poziomu prawdopodobieństwa niewypłacalności oraz jego zmian w stosunku do poziomu z momentu początkowego ujęcia kredytu. W celu oceny istotnego wzrostu ryzyka kredytowego Bank stosuje model oparty na kalkulacji marginalnego PD, czyli prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania w określonym miesiącu. Prawdopodobieństwo to uzależnione zostało od czasu, który upłynął od momentu uruchomienia ekspozycji. Dzięki temu możliwe jest odwzorowanie charakterystycznego dla ekspozycji wobec osób fizycznych zróżnicowania jakości kredytowej w czasie życia ekspozycji. Krzywe marginalnego PD wyznaczone zostały na podstawie danych historycznych. Indywidualne przypisanie marginalnego PD do poszczególnych ekspozycji uzyskiwane jest poprzez skalowanie krzywej wyznaczonej na poziomie portfela do indywidualnej oceny ekspozycji/klienta uzyskiwanej z modeli aplikacyjnych (wykorzystujących dane z wniosków kredytowych) oraz behawioralnych. Bank identyfikuje przesłankę istotnego wzrostu ryzyka kredytowego dla danej ekspozycji w oparciu o porównanie indywidualnych krzywych prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania w horyzoncie trwania ekspozycji na datę początkowego ujęcia oraz na datę raportową. Dla każdej daty raportowej porównywane są tylko te części oryginalnej i obecnej krzywej prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania, które odpowiadają okresowi począwszy od daty raportowej do zapadalności ekspozycji. Porównanie opiera się na wartościach średniego prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania w horyzoncie życia kredytu w analizowanym okresie korygowanego o bieżące oraz prognozowane wskaźniki makroekonomiczne.
Rezultat tego porównania, określany mianem statystyki α, odnoszony jest do wartości progowej, powyżej której wzrost ryzyka kredytowego uznaje się za istotny. Wartość progowa ustalana jest w oparciu o historyczne powiązania pomiędzy wartościami statystyki α a wystąpieniem stanu niewykonania zobowiązania (default). W procesie tym minimalizuje się prawdopodobieństwo:
■ zaklasyfikowania do zbioru ekspozycji kredytowych ze znaczącym wzrostem poziomu ryzyka kredytowego (na podstawie statystyki) ekspozycji kredytowej, w przypadku której w badanym okresie nie wystąpiło zdarzenie niewykonania zobowiązania (błąd typu I),
■ niezaklasyfikowania do zbioru ekspozycji kredytowych ze znaczącym wzrostem poziomu ryzyka kredytowego (na podstawie statystyki) ekspozycji kredytowej, w przypadku której w badanym okresie wystąpiło zdarzenie niewykonania zobowiązania (błąd typu II).
Według danych obowiązujących na koniec 2024 roku przesłanką istotnego pogorszenia jakości kredytowej jest co najmniej 2,2-krotny wzrost parametru PD w porównaniu do wartości na moment rozpoznania w księgach Banku w przypadku wszystkich ekspozycji.
W odniesieniu do ekspozycji kredytowych, w przypadku których aktualne ryzyko niewypłacalności nie przekracza poziomu uwzględnionego w cenie udzielonego finansowania, wyniki porównania krzywych prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania na datę początkowego ujęcia oraz na datę raportową nie stanowią o rozpoznaniu znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego.
W celu identyfikacji pozostałych przesłanek istotnego wzrostu ryzyka kredytowego Bank wykorzystuje pełną dostępną informację jakościową i ilościową, w tym m.in.:
■
■ opóźnienie w spłacie materialnie istotnej kwoty kapitału lub odsetek lub opłat (rozumianej jako kwota przekraczająca 400 zł oraz 1% w odniesieniu do całkowitego łącznego kredytowego zaangażowania bilansowego dłużnika w Banku oraz pozostałych podmiotach Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA) dłuższe niż 30 dni,
■ istotne podwyższenie wskaźnika LTV – powyżej 100%,
■ złożenie wniosku o upadłość przez któregokolwiek ze współkredytobiorców,
■ transfer ekspozycji kredytowej do zarządzania przez jednostki restrukturyzacyjno-windykacyjne Banku,
■ podejrzenie wyłudzenia ekspozycji kredytowej,
■ korzystanie przez kredytobiorcę z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców,
■ śmierć kredytobiorcy (przez 6 miesięcy od daty śmierci),
■ zawieszenie wykonywania umowy kredytu w ramach Ustawowych Wakacji Kredytowych, przy jednoczesnym występowaniu opóźnień w spłacie przekraczających 30 dni w okresie od początku obowiązywania programu,
■ kwarantanna w Koszyku 2 ekspozycji, dla których w ciągu minionych 3 miesięcy ustała przesłanka utraty wartości.
Kredyty z utratą wartości i definicja niewykonania zobowiązania
Przesłanką utraty wartości ekspozycji kredytowej jest w szczególności:
■ opóźnienie w spłacie materialnie istotnej kwoty kapitału lub odsetek lub opłat dłuższe niż 90 dni,
■ postawienie należności w stan wymagalności wskutek dokonanego przez Bank wypowiedzenia,
■ ogłoszenie upadłości w stosunku do któregokolwiek ze współkredytobiorców lub złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości przez wszystkich kredytobiorców,
■ śmierć wszystkich kredytobiorców,
■ istotne pogorszenie sytuacji finansowo-ekonomicznej dłużnika z tytułu zobowiązań kredytowych w pozostałych podmiotach Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA,
■ zawieszenie wykonywania umowy kredytu w ramach moratoriów kredytowych ustawowych w związku z utratą pracy lub innego źródła dochodu przez kredytobiorcę, przy jednoczesnym występowaniu opóźnień w spłacie przekraczających 30 dni w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych nr 575/2013 (rozporządzenie CRR) Bank definiuje stan niewykonania zobowiązania (ang. default) jeżeli ocenia, że dłużnik nie jest w stanie spłacić zobowiązania kredytowego bez sięgania do realizacji zabezpieczeń lub materialne przeterminowanie ekspozycji przekracza 90 dni. Przesłanki stanu niewykonania zobowiązania są tożsame z przesłankami utraty wartości ekspozycji. Bank stosuje wytyczne EBA (EBA/GL/2016/07) dotyczące stosowania definicji niewykonania zobowiązania określonej w art. 178 rozporządzenia CRR. Do najważniejszych zasad identyfikacji niewykonania zobowiązania wprowadzonych w Banku w związku z wytycznymi należą:
■ spójna identyfikacja niewykonania zobowiązania na poziomie dłużnika w Grupie Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA,
■ niewykonanie zobowiązania przez dłużnika z tytułu przeterminowania ma miejsce po przekroczeniu progu istotności kwot zaległych z tytułu kapitału, odsetek lub opłat w Grupie Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA, przez okres 90 dni,
■ ustalenie bezwzględnego progu istotności dla wszystkich ekspozycji na poziomie 400 PLN i wprowadzenie względnego progu istotności przeterminowania 1% wyrażonego jako relacja przeterminowanych zobowiązań kredytowych w stosunku do łącznej kwoty wszystkich ekspozycji bilansowych w Grupie Kapitałowej,
■ zarażanie niewykonaniem zobowiązania ekspozycji prywatnych należących do odpowiadających całym swym majątkiem właścicieli podmiotów gospodarczych, które to podmioty mają zidentyfikowane niewykonanie zobowiązania.
Obliczanie oczekiwanej straty kredytowej
W związku ze specjalistycznym charakterem działalności związanym z posiadaniem jednego rodzaju produktu kredytowego w ofercie, Bank dokonuje kalkulacji oczekiwanej straty kredytowej w oparciu o jeden homogeniczny portfel bez stosowania dodatkowej segmentacji. W celu obliczenia oczekiwanej straty kredytowej Bank stosuje metodę portfelową.
Strata oczekiwana wyznaczana jest jako iloczyn parametrów ryzyka kredytowego: prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania (PD), poziomu straty w momencie niewykonania zobowiązania (LGD) oraz wartości ekspozycji w momencie niewykonania zobowiązania (EAD), przy czym każdy z powyższych parametrów ma postać wektora o wymiarze liczby miesięcy pokrywających horyzont szacowania straty kredytowej. Strata oczekiwana zarówno w całym okresie trwania ekspozycji, jak i w okresie 12 miesięcy jest sumą strat oczekiwanych w poszczególnych okresach zdyskontowanych efektywną stopą procentową.
W celu wyznaczenia wartości aktywa na moment niewykonania zobowiązania w danym okresie Bank koryguje parametr określający wielkość ekspozycji na moment niewykonania zobowiązania o przyszłe spłaty wynikające z harmonogramu oraz potencjalne nadpłaty i niedopłaty.
W obliczeniach oczekiwanych strat kredytowych Bank uwzględnia także szacunki dotyczące przyszłych warunków makroekonomicznych. W zakresie analizy portfelowej, wpływ scenariuszy makroekonomicznych jest uwzględniany w wysokości poszczególnych parametrów ryzyka. Metodyka kalkulacji poszczególnych parametrów ryzyka obejmuje badanie zależności wysokości tych parametrów od warunków makroekonomicznych w oparciu o dane historyczne. Na potrzeby kalkulacji straty wykorzystywane są trzy scenariusze makroekonomiczne opracowane na podstawie prognoz Grupy Kapitałowej:
■ bazowy z prawdopodobieństwem 75%,
■ oraz dwa scenariusze alternatywne, z prawdopodobieństwem odpowiednio 20% i 5%.
Zakres prognozowanych wskaźników obejmuje:
■ wskaźnik dynamiki PKB,
■ stopę bezrobocia,
■ indeks cen nieruchomości.
Ostateczna strata oczekiwana jest średnią ważoną prawdopodobieństwem scenariuszy ze strat oczekiwanych odpowiadających poszczególnym scenariuszom.
Bank zapewnia zgodność scenariuszy makroekonomicznych stosowanych na potrzeby kalkulacji parametrów ryzyka ze scenariuszami makroekonomicznymi wykorzystywanymi w procesach budżetowania ryzyka kredytowego.
Scenariusz bazowy opiera się na bazowych prognozach makroekonomicznych. Prognozy są przygotowywane na podstawie modeli ilościowych przy uwzględnieniu korekt z tytułu występowania zdarzeń jednorazowych.
Scenariusze skrajne dotyczą przypadków tzw. szoku wewnętrznego, w związku z czym zmienne zewnętrzne (stopy procentowe za granicą) nie ulegają zmianie względem scenariusza bazowego. Scenariusze skrajne opracowywane są na podstawie analizy statystycznej i ekonometrycznej, której wynikiem jest prognozowana ścieżka zachowania parametrów makroekonomicznych. Identyfikowane są dwa scenariusze: optymistyczny i pesymistyczny.
Udział scenariuszy dla ścieżki PKB (wskaźnik dynamiki PKB), który mieści się między scenariuszem optymistycznym i pesymistycznym określony jest jako prawdopodobieństwo scenariusza bazowego. Przyjmując takie założenie prognozowana jest dynamika PKB przy założeniu zmiennego w czasie potencjalnego tempa wzrostu polskiej gospodarki obliczanego przy wykorzystaniu danych kwartalnych dostarczanych przez Główny Urząd Statystyczny. Po wyznaczeniu skrajnych ścieżek dynamiki PKB estymowane są wartości innych zmiennych makroekonomicznych wykorzystywanych w scenariuszach (stopa bezrobocia, indeks cen nieruchomości).
Stopa bezrobocia obliczana jest na podstawie wyznaczonej ilościowo zależności od różnicy między dynamiką PKB, a potencjalnym tempem wzrostu gospodarczego. Wynik podlega korekcie ze względu na zachodzące w polskiej gospodarce istotne zmiany strukturalne, których nie obejmuje model ilościowy, w szczególności:
■ starzenia się polskiego społeczeństwa (i pojawienia się niezaspokojonego popytu na pracę, co ograniczać będzie skalę wzrostu stopy bezrobocia w sytuacji spowolnienia wzrostu gospodarczego)
■ osiągnięcia przez polski rynek pracy stanu bliskiego pełnemu zatrudnieniu (ze względu na ograniczenia podażowe przestrzeń do dalszego spadku stopy bezrobocia jest coraz mniejsza),
■ napływu migrantów (tylko częściowo uwzględnionego w oficjalnych statystykach).
Poziom indeksu cen nieruchomości wyznaczany jest na podstawie zmian PKB przy uwzględnieniu uwarunkowań podażowych i popytowych na rynku w oparciu o dane i trendy prezentowane przez NBP w ramach publikacji „Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce” oraz własne analizy Grupy Kapitałowej.
Poniższe tabele prezentują przyjęte na 31 grudnia 2024 roku i na 31 grudnia 2023 roku prognozy głównych wskaźników makroekonomicznych wraz z przyjętymi dla nich prawdopodobieństwami realizacji.
|
Scenariusz na 31.12.2024 |
bazowy |
optymistyczny |
pesymistyczny |
||||||
|
prawdopodobieństwo |
75% |
5% |
20% |
||||||
|
|
2025 |
2026 |
2027 |
2025 |
2026 |
2027 |
2025 |
2026 |
2027 |
|
Dynamika PKB r/r |
3,4 |
3,3 |
3,1 |
8,8 |
8,3 |
4,7 |
(1,9) |
(1,8) |
1,6 |
|
Stopa bezrobocia |
2,8 |
2,8 |
2,8 |
2,6 |
2,7 |
2,8 |
4,6 |
5,2 |
2,8 |
|
Indeks zmian cen nieruchomości |
100,2 |
102,6 |
105,7 |
107,3 |
118,5 |
124,0 |
93,5 |
88,5 |
89,8 |
|
Scenariusz na 31.12.2023 |
bazowy |
optymistyczny |
pesymistyczny |
|||||||||
|
prawdopodobieństwo |
75% |
5% |
20% |
|||||||||
|
|
2024 |
2025 |
2026 |
2024 |
2025 |
2026 |
2024 |
2025 |
2026 |
|||
|
Dynamika PKB r/r |
3,9 |
3,8 |
3,2 |
9,4 |
8,8 |
4,7 |
(1,7) |
(1,7) |
1,3 |
|||
|
Stopa bezrobocia |
2,7 |
2,7 |
2,5 |
2,4 |
2,5 |
2,7 |
4,3 |
4,4 |
3,0 |
|||
|
Indeks zmian cen nieruchomości |
107,7 |
115,4 |
118,3 |
115,1 |
130,7 |
134,0 |
100,6 |
101,6 |
104,2 |
|||
Bank stosuje kryterium niskiego ryzyka kredytowego zgodnie z MSSF 9, według którego ekspozycje uznawane na datę sprawozdawczą za ekspozycje o niskim ryzyku kredytowym mogą pozostać w Koszyku 1. Zgodnie z MSSF 9 ryzyko kredytowe instrumentu finansowego uznaje się za niskie gdy:
■ instrument finansowy wiąże się z niskim ryzykiem niewykonania zobowiązania,
■ pożyczkobiorca ma wysoką krótkoterminową zdolność spełniania swych obowiązków w zakresie wynikającym z umowy,
■ niekorzystne zmiany warunków gospodarczych i biznesowych w dłuższej perspektywie mogą – lecz nie muszą – ograniczyć zdolność pożyczkobiorcy do wypełniania jego obowiązków w zakresie wynikającym z umowy.
Bank stosuje kryterium niskiego ryzyka kredytowego dla ekspozycji wobec PKO Banku Polskiego SA oraz ekspozycji wobec Skarbu Państwa i NBP.
Zarówno proces oceny istotnego wzrostu ryzyka kredytowego, jak i proces kalkulacji straty oczekiwanej realizowany jest w trybie miesięcznym na poziomie indywidualnej ekspozycji z wykorzystaniem dedykowanego środowiska obliczeniowego, przy czym dane dotyczące prognoz makroekonomicznych aktualizowane są w trybie kwartalnym.
Parametry modelu pomiaru utraty wartości
W poniższych tabelach zaprezentowano parametry modelu pomiaru utraty wartości dla ekspozycji bez utraty wartości. Wartości w poniższych tabelach zaprezentowano w mln PLN, chyba że w kolumnie wskazano inaczej.
|
31.12.2024 |
|||||||||
|
Koszyk |
Przedział PD |
Kredyty mieszkaniowe, wartość brutto |
Zobowiązania udzielone warunkowe |
Wartość ekspozycji w momencie niewykonania zobowiązania |
Średnie prawdopodo- bieństwo niewykonania zobowiązania (PD) |
Liczba ekspozycji |
Średni poziom straty w momencie niewykonania zobowiązania |
Średni termin zapadalności w latach |
Wartość odpisów na oczekiwane straty kredytowe |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
(0 - 0,15%] |
13 757,3 |
49,9 |
13 807,4 |
0,05% |
79 247 |
31,9% |
20 |
(2,2) |
|
(0,15 - 0,25%] |
1 030,3 |
42,1 |
1 072,4 |
0,19% |
6 121 |
30,9% |
19 |
(0,6) |
|
|
(0,25 - 0,50%] |
735,7 |
6,1 |
741,8 |
0,34% |
4 485 |
30,9% |
18 |
(0,7) |
|
|
(0,50 - 0,75%] |
202,7 |
1,4 |
204,1 |
0,60% |
1 229 |
31,3% |
19 |
(0,4) |
|
|
(0,75 - 2,5%] |
196,8 |
0,6 |
197,4 |
1,22% |
962 |
32,8% |
20 |
(0,7) |
|
|
(2,5 - 10%] |
41,9 |
- |
41,9 |
4,27% |
173 |
36,6% |
21 |
(0,6) |
|
|
(10 - 45%] |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
(45 - 100%) |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
Razem |
15 964,7 |
100,1 |
16 065 |
|
92 217 |
|
|
(5,2) |
|
|
2 |
(0 - 0,15%] |
130,0 |
- |
130,0 |
0,06% |
584 |
33,9% |
21 |
(1,3) |
|
(0,15 - 0,25%] |
14,4 |
- |
14,4 |
0,19% |
78 |
31,5% |
20 |
(0,1) |
|
|
(0,25 - 0,50%] |
32,8 |
- |
32,8 |
0,41% |
132 |
31,2% |
19 |
(0,4) |
|
|
(0,50 - 0,75%] |
47,7 |
0,1 |
47,8 |
0,63% |
208 |
32,6% |
20 |
(0,5) |
|
|
(0,75 - 2,5%] |
171,5 |
0,1 |
171,7 |
1,41% |
904 |
33,3% |
20 |
(3,9) |
|
|
(2,5 - 10%] |
163,2 |
- |
163,6 |
5,10% |
733 |
38,1% |
21 |
(12,6) |
|
|
(10 - 45%] |
69,8 |
- |
70,1 |
18,71% |
290 |
43,5% |
22 |
(17,8) |
|
|
(45 - 100%) |
16,5 |
- |
16,5 |
73,57% |
76 |
45,3% |
19 |
(9,1) |
|
|
Razem |
645,9 |
0,2 |
646,9 |
|
3 005 |
|
|
(45,7) |
|
|
31.12.2023 |
|||||||||
|
Koszyk |
Przedział PD |
Kredyty mieszkaniowe, wartość brutto |
Zobowiązania udzielone warunkowe |
Wartość ekspozycji w momencie niewykonania zobowiązania |
Średnie prawdopodo- bieństwo niewykonania zobowiązania (PD) |
Liczba ekspozycji |
Średni poziom straty w momencie niewykonania zobowiązania |
Średni termin zapadalności w latach |
Wartość odpisów na oczekiwane straty kredytowe |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
(0 - 0,15%] |
11 858,9 |
69,4 |
11 928,8 |
0,07% |
74 707 |
32,3% |
20 |
(2,7) |
|
(0,15 - 0,25%] |
2 658,6 |
12,7 |
2 671,4 |
0,19% |
12 203 |
32,9% |
21 |
(1,6) |
|
|
(0,25 - 0,50%] |
1 602,6 |
8,5 |
1 611,3 |
0,35% |
7 233 |
32,5% |
21 |
(1,7) |
|
|
(0,50 - 0,75%] |
383,3 |
0,2 |
383,5 |
0,61% |
1 769 |
32,6% |
21 |
(0,7) |
|
|
(0,75 - 2,5%] |
519,3 |
- |
519,3 |
1,28% |
2 229 |
33,5% |
22 |
(2,1) |
|
|
(2,5 - 10%] |
87,0 |
- |
87,0 |
4,16% |
355 |
36,4% |
21 |
(1,2) |
|
|
(10 - 45%] |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
(45 - 100%) |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
Razem |
17 109,7 |
90,8 |
17 201,3 |
|
98 496 |
|
|
(10,0) |
|
|
2 |
(0 - 0,15%] |
74,7 |
- |
74,7 |
0,08% |
382 |
33,6% |
21 |
(1,1) |
|
(0,15 - 0,25%] |
29,2 |
- |
29,2 |
0,20% |
112 |
33,3% |
23 |
(0,5) |
|
|
(0,25 - 0,50%] |
55,9 |
0,0 |
56,0 |
0,41% |
203 |
32,7% |
22 |
(1,0) |
|
|
(0,50 - 0,75%] |
76,7 |
- |
76,8 |
0,62% |
289 |
33,1% |
22 |
(1,3) |
|
|
(0,75 - 2,5%] |
322,2 |
0,1 |
322,4 |
1,40% |
1 429 |
34,3% |
22 |
(9,3) |
|
|
(2,5 - 10%] |
186,4 |
- |
186,7 |
4,88% |
814 |
38,1% |
22 |
(14,2) |
|
|
(10 - 45%] |
48,2 |
- |
48,3 |
16,63% |
191 |
40,7% |
22 |
(9,8) |
|
|
(45 - 100%) |
16,7 |
- |
16,7 |
77,02% |
69 |
52,9% |
21 |
(11,5) |
|
|
Razem |
810,0 |
0,1 |
810,8 |
|
3 489 |
|
|
(48,7) |
|
W poniższych tabelach zaprezentowano parametry modelu pomiaru utraty wartości dla ekspozycji z utratą wartości. Wartości w poniższych tabelach zaprezentowano w mln PLN, chyba że w kolumnie wskazano inaczej.
|
Koszyk |
Liczba miesięcy w statusie niewykonania zobowiązania |
Wartość ekspozycji w momencie niewykonania zobowiązania |
Liczba ekspozycji |
Średni poziom straty w momencie niewykonania zobowiązania |
Wartość odpisów na oczekiwane straty kredytowe |
Wartość ekspozycji w momencie niewykonania zobowiązania |
Liczba ekspozycji |
Średni poziom straty w momencie niewykonania zobowiązania |
Wartość odpisów na oczekiwane straty kredytowe |
|
|
|
31.12.2024 |
31.12.2023 |
||||||
|
3 |
[0 - 12] |
35,6 |
178 |
43,4% |
(15,0) |
36,5 |
171 |
46,6% |
(16,6) |
|
[13 - 24] |
20,0 |
93 |
49,8% |
(9,3) |
15,4 |
75 |
45,0% |
(6,3) |
|
|
[25 - 36] |
8,1 |
45 |
50,1% |
(3,6) |
8,2 |
55 |
49,4% |
(3,7) |
|
|
[37 - 48] |
5,9 |
40 |
63,7% |
(3,4) |
6,0 |
32 |
68,4% |
(3,9) |
|
|
[49 - 60] |
4,4 |
25 |
81,5% |
(3,4) |
3,3 |
20 |
84,4% |
(2,7) |
|
|
powyżej 60 |
3,7 |
25 |
100,0% |
(3,7) |
2,1 |
14 |
100,0% |
(2,1) |
|
|
Razem |
77,7 |
406 |
|
(38,4) |
71,5 |
367 |
|
(35,3) |
|
|
POCI |
[0 - 12] |
1,3 |
7 |
32,3% |
0,7 |
1,3 |
8 |
35,3% |
0,5 |
|
[13 - 24] |
0,0 |
1 |
27,3% |
0,0 |
0,2 |
1 |
37,8% |
0,0 |
|
|
[25 - 36] |
0,2 |
1 |
66,6% |
(0,1) |
0,2 |
2 |
86,7% |
(0,1) |
|
|
[37 - 48] |
0,1 |
1 |
60,2% |
0,0 |
0,1 |
2 |
80,3% |
(0,0) |
|
|
[49 - 60] |
0,1 |
2 |
92,4% |
(0,1) |
- |
- |
- |
- |
|
|
powyżej 60 |
- |
- |
n/d |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
Razem |
1,7 |
12 |
|
0,5 |
1,8 |
13 |
|
0,4 |
|
47. Zarządzanie ryzykiem płynności
Definicja
Ryzyko płynności to ryzyko braku możliwości terminowego wywiązania się z zobowiązań w wyniku braku płynnych środków. W ramach ryzyka płynności wyróżnia się ryzyko finansowania rozumiane jako brak możliwości odnowienia wymagalnych środków finansowania lub utraty dostępu do nowych źródeł finansowania.
Sytuacja braku płynności może wynikać w szczególności z niewłaściwej struktury aktywów i zobowiązań, w tym pozabilansowych, niedopasowania przepływów pieniężnych, nieotrzymania płatności od kontrahentów, nagłej realizacji udzielonych zobowiązań warunkowych, braku możliwości odnowienia emisji lub innych wydarzeń na rynku.
Cel zarządzania
Celem zarządzania ryzykiem płynności jest zapewnienie niezbędnej wysokości środków finansowych koniecznych do wywiązywania się z bieżących i przyszłych (również potencjalnych) zobowiązań, z uwzględnieniem charakteru prowadzonej działalności oraz potrzeb mogących się pojawić w wyniku zmian otoczenia rynkowego poprzez odpowiednie kształtowanie struktury bilansu oraz udzielonych zobowiązań finansowych.
Identyfikacja i pomiar ryzyka płynności
W Banku wykorzystywane są następujące miary ryzyka płynności:
■ kontraktowa, urealniona i stress-testowa luka płynności,
■ nadwyżka płynności i horyzont przeżycia bez zewnętrznego wsparcia,
■ wskaźnik pokrycia wypływów netto (LCR),
■ wskaźnik stabilnego finansowania netto (NSFR),
■ koncentracja źródeł finansowania,
■ wskaźnik pokrycia aktywów długoterminowych finansowaniem długoterminowym,
■ testy warunków skrajnych (stress-testy płynności).
Kontrola ryzyka płynności
Kontrola ryzyka płynności obejmuje ustalanie dostosowanych do skali oraz złożoności Banku strategicznych limitów tolerancji oraz limitów wewnętrznych na ryzyko płynności krótko-, średnio- i długoterminowej.
Prognozowanie i monitorowanie ryzyka płynności
Bank regularnie monitoruje:
■ stopień wykorzystania strategicznych limitów tolerancji na ryzyko płynności,
■ stopień wykorzystania nadzorczych norm płynności,
■ stopień wykorzystania wewnętrznych limitów na ryzyko płynności,
■ koncentrację źródeł finansowania,
■ wskaźniki wczesnego ostrzegania - monitorowanie ich poziomu ma na celu wczesne wykrycie niekorzystnych zjawisk mogących mieć negatywny wpływ na sytuację płynnościową Banku lub sektora finansowego (których przekroczenie uruchamia płynnościowe plany awaryjne).
Bank dokonuje również cyklicznych prognoz poziomu ryzyka płynności, które uwzględniają aktualny rozwój działalności Banku. Prognozy poziomu płynności uwzględniają przede wszystkim poziom kształtowania się wybranych miar ryzyka płynności w warunkach zrealizowania się prognoz aktywów oraz zobowiązań Banku oraz w sytuacji realizacji wybranych scenariuszy stress-testowych.
Raportowanie ryzyka płynności
W Banku opracowywane są raporty dotyczące ryzyka płynności w trybie dziennym, tygodniowym, miesięcznym oraz kwartalnym. Raporty zawierające informacje o ekspozycji na ryzyko płynności oraz informacje na temat wykorzystania limitów na to ryzyko przedstawiane są Komitetowi Zarządzania Aktywami i Pasywami w trybie miesięcznym oraz Zarządowi Banku i Radzie Nadzorczej w trybie kwartalnym.
Działania zarządcze dotyczące ryzyka płynności
Głównymi narzędziami zarządzania ryzykiem płynności w Banku są:
■ procedury dotyczące zarządzania ryzykiem płynności, w tym w szczególności plany awaryjne,
■ wewnętrzne limity ograniczające ryzyko płynności,
■ transakcje lokacyjne i pochodne, w tym walutowe transakcje strukturalne, oraz transakcje kupna i sprzedaży papierów wartościowych,
■ instrumenty bezwarunkowego wsparcia płynnościowego pozyskane od PKO Banku Polskiego SA,
■ transakcje zapewniające długoterminowe finansowanie działalności kredytowej.
Podstawą polityki Banku w zakresie płynności jest utrzymywanie odpowiedniego portfela płynnych papierów wartościowych i stabilnych źródeł finansowania (w szczególności z tytułu emisji listów zastawnych) oraz zapewnienie właściwych narzędzi wsparcia płynnościowego. W ramach zarządzania ryzykiem płynności wykorzystuje się również instrumenty rynku pieniężnego i emisję obligacji własnych niezabezpieczonych. Bank zwraca szczególną uwagę na dopasowanie terminów przepływów w momentach wymagalności znacznych wartościowo zobowiązań (np. wykupu listów zastawnych).
47.1 Ryzyko płynności – informacje finansowe
Ekspozycja Banku na ryzyko płynności na 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku kształtowała się w ramach przyjętych limitów strategicznych i wewnętrznych. W trakcie 2024 oraz 2023 roku Bank nie przekroczył żadnej z norm płynności oraz żadnych limitów wewnętrznych i strategicznych.
Luka płynności
Poniżej prezentowane są zestawiania urealnionej luki płynności na 31 grudnia 2024 roku oraz na 31 grudnia 2023 roku.
|
LUKA PŁYNNOŚCI 31.12.2024 |
a’vista |
0 - 1 |
1 - 3 |
3 - 6 |
6 - 12 |
12 - 24 |
24 - 60 |
pow. 60 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Urealniona luka |
3 037 710 |
376 131 |
347 521 |
(2 812 524) |
372 947 |
(2 749 782) |
(4 483 409) |
5 911 406 |
|
Urealniona skumulowana luka okresowa |
3 037 710 |
3 413 841 |
3 761 362 |
948 838 |
1 321 785 |
(1 427 997) |
(5 911 406) |
- |
Urealniona luka płynności oparta jest na kontraktowych wpływach i wypływach, które podlegają urealnieniu głównie w zakresie uwzględnienia:
■ wpływów w terminie do 7 dni z tytułu płynnych papierów wartościowych,
■ przedpłat realizowanych na kredytach hipotecznych,
■ dostępnych do wykorzystania środków na liniach kredytowych od PKO Banku Polskiego SA,
■ częściowego odnowienia finansowania z emisji obligacji własnych.
Według stanu na 31 grudnia 2024 roku w przedziałach do 12 miesięcy urealniona skumulowana luka płynności była dodatnia, co oznacza nadwyżkę zapadających aktywów powiększoną o szacowane wpływy z tytułu dostępnego limitu w rachunku bieżącym nad wymagalnymi zobowiązaniami w perspektywie krótko- i średnioterminowej. Ujemna luka w dalszych okresach związana jest z wymagalnością dużych wolumenów listów zastawnych, przy czym Bank posiada wsparcie płynnościowe z PKO Banku Polskiego SA w postaci linii kredytowych, które są wykorzystywane do wykupu emisji listów zastawnych. Bank dąży również do pozyskiwania kolejnych środków z tytułu emisji w miejsce zapadających, zgodnie z planami finansowymi i strategią.
|
LUKA PŁYNNOŚCI 31.12.2023 |
a’vista |
0 - 1 |
1 - 3 |
3 - 6 |
6 - 12 |
12 - 24 |
24 - 60 |
pow. 60 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Urealniona luka |
2 350 182 |
355 401 |
78 179 |
(622 680) |
(2 375 478) |
(9 499 906) |
(3 739 191) |
13 453 493 |
|
Urealniona skumulowana luka okresowa |
2 350 182 |
2 705 583 |
2 783 762 |
2 161 082 |
(214 396) |
(9 714 302) |
(13 453 493) |
- |
Nadwyżka płynności
Nadwyżka płynności jest wyznaczana z uwzględnieniem stress-testowych wypływów środków.
Nadwyżka płynności składa się z aktywów płynnych (składających się z części podstawowej służącej ochronie przed najbardziej dotkliwymi zjawiskami kryzysowymi oraz części uzupełniającej służącej ochronie przed mniej dotkliwymi ale dłużej utrzymującymi się zjawiskami kryzysowymi) pomniejszonych o wypływy stress-testowe netto (wypływy pomniejszone o wpływy płynności) w horyzoncie 30 dni.
|
NAZWA MIARY WRAŻLIWOŚCI |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Nadwyżka płynności w horyzoncie do 1 miesiąca |
2 813 976 |
2 659 529 |
Nadzorcze miary płynności
Wskaźnik pokrycia wypływów netto do 1 miesiąca (LCR) został przedstawiony w poniższej tabeli:
|
NAZWA MIARY WRAŻLIWOŚCI |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Wskaźnik pokrycia wypływów netto do 1 miesiąca (LCR) |
565,1% |
249,9% |
|
Limit nadzorczy wskaźnika LCR |
100,0% |
100,0% |
Wskaźnik stabilnego finansowania netto (NSFR) został przedstawiony w poniższej tabeli:
|
NAZWA MIARY WRAŻLIWOŚCI |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Wskaźnik stabilnego finansowania netto (NSFR) |
105,4% |
106,9% |
|
Limit nadzorczy wskaźnika NSFR |
100,0% |
100,0% |
W okresie zakończonym 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku wartości wskaźników miar nadzorczych utrzymywały się powyżej limitów nadzorczych.
Luka płynności w ujęciu przepływów kontraktowych
Luka płynności w ujęciu przepływów kontraktowych oznacza niedopasowanie powstałe pomiędzy zaklasyfikowanymi do danego przedziału wpływami a wypływami. Przy kalkulacji luki płynności w ujęciu przepływowym Bank uwzględnia wszystkie instrumenty zawarte na datę bilansową. Nie uwzględnia się wzrostu udzielonych kredytów ani odnowienia zapadającego finansowania. Zgodnie z wewnętrzną metodologią Banku zakłada się natomiast wykorzystanie środków dostępnych w ramach linii kredytowych z uwagi na charakter tych instrumentów (linie stand-by wykorzystywane do finansowania bieżącej działalności).
|
31.12.2024 |
a’vista |
0 - 1 |
1 - 3 |
3 - 6 |
6 - 12 |
12 - 24 |
24 - 60 |
pow. 60 |
Razem |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wpływy |
10 554 |
182 100 |
286 127 |
604 309 |
889 931 |
2 142 704 |
5 359 920 |
22 811 778 |
32 287 423 |
|
papiery wartościowe |
- |
11 094 |
- |
170 458 |
16 273 |
397 679 |
215 214 |
- |
810 718 |
|
kredyty i pożyczki wobec klientów |
- |
171 006 |
286 127 |
433 851 |
873 658 |
1 745 025 |
5 144 706 |
22 811 778 |
31 466 151 |
|
inne 1) |
10 554 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
10 554 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wypływy |
- |
952 829 |
841 089 |
3 848 520 |
971 087 |
2 804 978 |
7 746 561 |
- |
17 165 064 |
|
zobowiązania wobec banków |
- |
18 344 |
61 455 |
81 067 |
312 681 |
846 369 |
4 965 299 |
- |
6 285 215 |
|
zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
- |
30 598 |
44 919 |
2 491 695 |
639 062 |
1 954 196 |
2 781 260 |
- |
7 941 730 |
|
zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji |
- |
798 500 |
709 500 |
1 252 500 |
- |
- |
- |
- |
2 760 500 |
|
wypłata udzielonych zobowiązań finansowych |
- |
28 090 |
25 215 |
23 258 |
19 344 |
4 413 |
2 |
- |
100 322 |
|
inne 1) |
- |
77 297 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
77 297 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wpływy z tytułu niewykorzystanej części linii kredytowych |
3 027 155 |
875 500 |
223 500 |
- |
- |
- |
- |
- |
4 126 155 |
|
Wypływy z tytułu spłaty powyższych częsci linii kredytowych |
- |
- |
- |
- |
- |
1 511 000 |
2 538 155 |
77 000 |
4 126 155 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wpływy z tyt. instrumentów pochodnych zabezpieczających |
- |
- |
- |
2 181 891 |
2 093 |
2 093 |
4 185 |
- |
2 190 262 |
|
Wypływy z tyt. instrumentów pochodnych zabezpieczających |
- |
- |
40 463 |
2 388 950 |
1 861 |
3 187 |
5 359 |
- |
2 439 820 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Luka okresowa |
3 037 709 |
104 771 |
(371 925) |
(3 451 270) |
(80 924) |
(2 174 368) |
(4 925 970) |
22 734 778 |
14 872 801 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Luka skumulowana |
3 037 709 |
3 142 480 |
2 770 555 |
(680 715) |
(761 639) |
(2 936 007) |
(7 861 977) |
14 872 801 |
|
1) W pozycji „Inne” we wpływach zaprezentowano środki na rachunkach bieżących, a w wypływach niedobór na rachunku rezerwy w NBP oraz środki na rachunkach technicznych do spłat kredytów hipotecznych.
|
31.12.2023 |
a’vista |
0 - 1 |
1 - 3 |
3 - 6 |
6 - 12 |
12 - 24 |
24 - 60 |
pow. 60 |
Razem |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wpływy |
2 442 |
583 079 |
305 757 |
469 025 |
951 350 |
2 054 336 |
5 919 602 |
25 754 605 |
36 040 196 |
|
papiery wartościowe |
- |
409 527 |
- |
4 632 |
15 468 |
182 313 |
384 761 |
- |
996 701 |
|
kredyty i pożyczki wobec klientów |
- |
173 552 |
305 757 |
464 393 |
935 882 |
1 872 023 |
5 534 841 |
25 754 605 |
35 041 053 |
|
inne 1) |
2 442 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
2 442 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wypływy |
- |
2 328 075 |
1 086 331 |
2 051 659 |
2 947 102 |
6 020 119 |
3 890 674 |
- |
18 323 960 |
|
zobowiązania wobec banków |
- |
11 453 |
60 240 |
70 354 |
151 119 |
2 950 194 |
2 023 177 |
- |
5 266 537 |
|
zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
- |
2 212 754 |
146 158 |
805 465 |
2 783 226 |
3 066 226 |
1 867 447 |
- |
10 881 276 |
|
zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji |
- |
- |
863 000 |
1 162 000 |
- |
- |
- |
- |
2 025 000 |
|
wypłata udzielonych zobowiązań finansowych |
- |
43 643 |
16 933 |
13 840 |
12 757 |
3 699 |
50 |
- |
90 922 |
|
inne 1) |
- |
60 225 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
60 225 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wpływy z tytułu niewykorzystanej części linii kredytowych |
2 347 456 |
2 174 000 |
971 700 |
117 800 |
- |
- |
- |
- |
5 610 956 |
|
Wypływy z tytułu spłaty powyższych częsci linii kredytowych |
- |
- |
- |
- |
- |
3 277 956 |
2 000 000 |
333 000 |
5 610 956 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wpływy z tyt. instrumentów pochodnych zabezpieczających |
- |
2 190 265 |
109 591 |
46 516 |
2 192 351 |
2 222 280 |
6 278 |
- |
6 767 281 |
|
Wypływy z tyt. instrumentów pochodnych zabezpieczających |
- |
2 137 327 |
185 955 |
74 196 |
2 241 709 |
2 413 524 |
7 385 |
- |
7 060 096 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Luka okresowa |
2 349 898 |
481 942 |
114 762 |
(1 492 514) |
(2 045 110) |
(7 434 983) |
27 821 |
25 421 605 |
17 423 421 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Luka skumulowana |
2 349 898 |
2 831 840 |
2 946 602 |
1 454 088 |
(591 022) |
(8 026 005) |
(7 998 184) |
17 423 421 |
|
Koncentracja źródeł finansowania
W ramach ryzyka płynności Bank rozpoznaje ryzyko koncentracji źródeł finansowania dotyczące sytuacji w której struktura finansowania staje się podatna na pojedyncze zdarzenie lub jeden czynnik, taki jak znaczne i nagłe wycofanie środków finansowych lub niewystarczający dostęp do nowych środków finansowania.
Model biznesowy Banku zakłada, że ryzyko koncentracji źródeł finansowania w Banku wynika z:
■ wysokiego udziału listów zastawnych w strukturze finansowania (listy zastawne są stabilnym źródłem finansowania, ale balonowy charakter wykupu sprawia, że w większości przypadków w chwili wykupu powstaje potrzeba zastąpienia tego finansowania kolejnymi emisjami lub alternatywnym źródłem finansowania),
■ finansowania pozyskanego od podmiotu dominującego,
■ emisji obligacji własnych.
Poniższa tabela przedstawia strukturę źródeł finansowania Banku:
|
STRUKTURA FINANSOWANIA BANKU |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Emisje listów zastawnych |
41,6% |
55,2% |
|
Kredyty od podmiotu dominującego |
30,8% |
24,2% |
|
Emisje obligacji |
15,7% |
10,5% |
|
Kapitały własne |
10,0% |
8,7% |
|
Pozostałe |
1,9% |
1,4% |
|
|
|
|
|
Razem |
100,0% |
100,0% |
W celu ograniczenia ryzyka koncentracji źródeł finansowania w Banku wdrożony został system wewnętrznych limitów krótko- i długoterminowych, w tym uwzględniających terminy dokonanych przez Bank emisji listów zastawnych. W okresie zakończonym 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku żaden z tych limitów nie został przekroczony.
48. Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej
Definicja
Ryzyko stopy procentowej to ryzyko poniesienia straty na pozycjach bilansowych i udzielonych przez Bank zobowiązaniach finansowych wrażliwych na zmiany stóp procentowych w wyniku zmian stóp procentowych na rynku.
Cel zarządzania
Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej jest ograniczenie ewentualnych strat z tytułu zmian rynkowych stóp procentowych do akceptowalnego poziomu poprzez odpowiednie kształtowanie struktury pozycji bilansowych i udzielonych zobowiązań finansowych, m.in. z punktu widzenia dopasowania terminów przeszacowania.
Identyfikacja i pomiar ryzyka stopy procentowej
Bank wykorzystuje takie miary ryzyka stopy procentowej jak: wrażliwość dochodu odsetkowego, wrażliwość wartości ekonomicznej, testy warunków skrajnych i luki przeszacowań.
Kontrola ryzyka stopy procentowej
Kontrola ryzyka stopy procentowej obejmuje ustalanie dostosowanych do skali i złożoności działalności Banku limitów i wartości progowych dotyczących ryzyka stopy procentowej, w szczególności strategicznych limitów tolerancji na ryzyko stopy procentowej.
Prognozowanie i monitorowanie ryzyka stopy procentowej
Bank regularnie monitoruje:
■ poziom miar ryzyka stopy procentowej,
■ stopień wykorzystania strategicznych limitów tolerancji na ryzyko stopy procentowej,
■ stopień wykorzystania wewnętrznych limitów na ryzyko stopy procentowej.
Bank dokonuje również cyklicznych prognoz poziomu ryzyka stopy procentowej, które uwzględniają aktualny rozwój działalności Banku. Prognozy poziomu ryzyka stopy procentowej uwzględniają przede wszystkim poziom kształtowania się wybranych miar ryzyka stopy procentowej w warunkach zrealizowania się prognoz aktywów oraz zobowiązań Banku.
Raportowanie ryzyka stopy procentowej
W Banku opracowywane są raporty dotyczące ryzyka stopy procentowej w trybie dziennym, tygodniowym, miesięcznym oraz kwartalnym. Raporty zawierające informacje o ekspozycji na ryzyko stopy procentowej oraz informacje na temat wykorzystania limitów na to ryzyko przedstawiane są Komitetowi Zarządzania Aktywami i Pasywami w trybie miesięcznym oraz Zarządowi Banku i Radzie Nadzorczej w trybie kwartalnym.
Działania zarządcze dotyczące ryzyka stopy procentowej
Do głównych narzędzi zarządzania ryzykiem stopy procentowej w PKO Banku Hipotecznym SA należą:
■ procedury dotyczące zarządzania ryzykiem stopy procentowej,
■ wewnętrzne limity na ryzyko stopy procentowej m.in. na wrażliwość cenową oraz wrażliwość dochodu odsetkowego,
■ określenie dopuszczalnych typów transakcji opartych na stopie procentowej,
■ zawieranie transakcji pochodnych ograniczających poziom ryzyka stopy procentowej,
■ odpowiednie dobieranie parametrów transakcji umożliwiających zastosowanie zabezpieczenia (hedgingu) naturalnego pomiędzy aktywami i pasywami.
Bank zarządza ryzykiem stopy procentowej poprzez dopasowanie struktury terminowej przeszacowania aktywów i źródeł finansowania (hedging naturalny) oraz - w razie potrzeby - stosuje transakcje zabezpieczające (transakcje pochodne). Bank stosuje transakcje pochodne typu IRS oraz CIRS w celu zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej związanego z emisją listów zastawnych w PLN i EUR o stałym oprocentowaniu finansujących kredyty zmiennoprocentowe.
48.1 Ryzyko stopy procentowej – informacje finansowe
Ekspozycja Banku na ryzyko stopy procentowej kształtowała się na 31 grudnia 2024 roku oraz na 31 grudnia 2023 roku w ramach przyjętych limitów strategicznych i wewnętrznych. W trakcie 2024 oraz 2023 roku Bank nie przekroczył żadnego z limitów wewnętrznych i strategicznych na ryzyko stopy procentowej.
Z uwagi na specjalistyczny charakter działalności Bank nie posiada portfela handlowego, a jedynie portfel bankowy, obejmujący pozycje bilansowe oraz pozabilansowe wynikające z działalności podstawowej Banku, transakcje zawierane w celach płynnościowych oraz transakcje zabezpieczające.
W Banku, w celu monitorowania ryzyka stopy procentowej portfela bankowego, stosuje się miary odzwierciedlające zidentyfikowane pięć głównych rodzajów ryzyka stopy procentowej:
■ ryzyko niedopasowania terminów przeszacowania,
■ ryzyko krzywej dochodowości,
■ ryzyko bazowe,
■ ryzyko opcji klienta,
■ ryzyko spreadu kredytowego z tytułu działalności zaliczanej do portfela bankowego (CSRBB).
Wrażliwość dochodu odsetkowego
Wrażliwość dochodu odsetkowego na skokowe przesunięcie krzywej dochodowości określa potencjalny efekt finansowy tego przesunięcia wyrażony zmianą wysokości dochodu odsetkowego w danym horyzoncie czasowym. Zmiana ta wynika z niedopasowania terminów przeszacowań aktywów, pasywów oraz zobowiązań pozabilansowych udzielonych i otrzymanych (w szczególności instrumentów pochodnych) wrażliwych na zmiany stóp procentowych.
Wrażliwość dochodu odsetkowego w portfelu bankowym Banku na skokowe przesunięcie krzywej dochodowości o 100 p.b. w dół w horyzoncie jednego roku we wszystkich walutach przedstawia poniższa tabela:
|
NAZWA MIARY WRAŻLIWOŚCI |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Wrażliwość dochodu odsetkowego (WDO) |
(16 019) |
(12 785) |
Wrażliwość wartości ekonomicznej
Wrażliwość wartości ekonomicznej odzwierciedla zmianę wartości godziwej pozycji w portfelu w efekcie równoległego przesunięcia krzywych dochodowości o 100 p.b. w górę lub w dół (bardziej niekorzystny z wymienionych scenariuszy).
Wrażliwość wartości ekonomicznej w portfelu bankowym Banku na skokowe przesunięcie krzywej dochodowości o 100 p.b. w dół w horyzoncie jednego roku we wszystkich walutach przedstawia poniższa tabela:
|
NAZWA MIARY WRAŻLIWOŚCI |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Wrażliwość wartości ekonomicznej kapitałów (WWE) |
(7 359) |
(1 449) |
Luka przeszacowań
Luka przeszacowań prezentuje różnicę między wartością pozycji aktywnych oraz pasywnych narażonych na ryzyko stopy procentowej, podlegających przeszacowaniu w danym przedziale czasowym, przy czym pozycje które nie podlegają przeszacowaniu (na stałą stopę) ujmowane są w datach wymagalności/zapadalności.
Zaprezentowane poniżej zestawienie luki przeszacowań obejmuje aktywa i zobowiązania oraz udzielone zobowiązania finansowe wrażliwe na zmiany stóp procentowych. Nie ujęto w nich zobowiązań warunkowych niewrażliwych na ryzyko stopy procentowej, funduszy własnych Banku oraz należności od innych banków w formie środków na rachunkach bieżących.
|
31.12.2024 |
0-1 |
1-3 |
3-6 |
6-12 |
1-2 lata |
2-5 lat |
>5 lat |
Razem |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Aktywa, w tym: |
4 546 244 |
8 375 211 |
2 119 038 |
183 502 |
295 897 |
1 541 331 |
65 356 |
17 126 579 |
|
środki w Banku Centralnym |
368 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
368 |
|
papiery wartościowe |
378 000 |
- |
360 000 |
- |
- |
- |
- |
738 000 |
|
kredyty i pożyczki wobec klientów |
4 167 876 |
8 375 211 |
1 759 038 |
183 502 |
295 897 |
1 541 331 |
65 356 |
16 388 211 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania |
(5 590 345) |
(3 948 500) |
(3 389 000) |
(150 000) |
(60 000) |
(2 105 000) |
- |
(15 242 845) |
|
zobowiązania wobec banków |
(2 561 845) |
(489 000) |
- |
(150 000) |
(60 000) |
(2 045 000) |
- |
(5 305 845) |
|
zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
(2 230 000) |
(2 750 000) |
(2 136 500) |
- |
- |
(60 000) |
- |
(7 176 500) |
|
zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji |
(798 500) |
(709 500) |
(1 252 500) |
- |
- |
- |
- |
(2 760 500) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pozycje aktywne z tyt. instrumentów pochodnych zabezpieczających |
- |
- |
2 136 350 |
- |
- |
60 000 |
- |
2 196 350 |
|
Pozycje pasywne z tyt. instrumentów pochodnych zabezpieczających |
- |
(2 408 030) |
(366) |
- |
- |
- |
- |
(2 408 396) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Luka okresowa |
(1 044 101) |
2 018 681 |
866 022 |
33 502 |
235 897 |
(503 669) |
65 356 |
1 671 688 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Luka skumulowana |
(1 044 101) |
974 580 |
1 840 602 |
1 874 104 |
2 110 001 |
1 606 332 |
1 671 688 |
|
|
31.12.2023 |
0-1 |
1-3 |
3-6 |
6-12 |
1-2 lata |
2-5 lat |
>5 lat |
Razem |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Aktywa, w tym: |
5 384 112 |
9 348 517 |
1 779 164 |
123 772 |
321 369 |
1 621 089 |
33 213 |
18 611 236 |
|
środki w Banku Centralnym |
21 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
21 |
|
papiery wartościowe |
762 000 |
- |
160 000 |
- |
- |
- |
- |
922 000 |
|
kredyty i pożyczki wobec klientów |
4 622 091 |
9 348 517 |
1 619 164 |
123 772 |
321 369 |
1 621 089 |
33 213 |
17 689 215 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania |
(6 172 698) |
(3 221 700) |
(1 162 000) |
(2 174 000) |
(2 324 000) |
(1 909 000) |
- |
(16 963 398) |
|
zobowiązania wobec banków |
(2 568 698) |
- |
- |
- |
(150 000) |
(1 849 000) |
- |
(4 567 698) |
|
zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
(3 604 000) |
(2 358 700) |
- |
(2 174 000) |
(2 174 000) |
(60 000) |
- |
(10 370 700) |
|
zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji |
- |
(863 000) |
(1 162 000) |
- |
- |
- |
- |
(2 025 000) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pozycje aktywne z tyt. instrumentów pochodnych zabezpieczających |
2 173 565 |
108 700 |
176 |
2 173 664 |
2 173 847 |
60 000 |
- |
6 689 952 |
|
Pozycje pasywne z tyt. instrumentów pochodnych zabezpieczających |
(2 103 373) |
(4 651 272) |
(143) |
(1 978) |
(366) |
- |
- |
(6 757 132) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Luka okresowa |
(718 394) |
1 584 245 |
617 197 |
121 458 |
170 850 |
(227 911) |
33 213 |
1 580 658 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Luka skumulowana |
(718 394) |
865 851 |
1 483 048 |
1 604 506 |
1 775 356 |
1 547 445 |
1 580 658 |
|
49. Zarządzanie ryzykiem walutowym
Definicja
Ryzyko walutowe to ryzyko poniesienia straty z tytułu zmian kursów walutowych, generowane przez utrzymywanie otwartych pozycji w poszczególnych walutach.
Cel zarządzania
Celem zarządzania ryzykiem walutowym jest ograniczanie ewentualnych strat z tytułu zmian kursów walut do akceptowalnego poziomu poprzez odpowiednie kształtowanie struktury walutowej pozycji bilansowych i udzielonych zobowiązań finansowych oraz wykorzystanie instrumentów pochodnych.
Identyfikacja i pomiar ryzyka walutowego
W procesie zarządzania ryzykiem walutowym Bank w szczególności wykorzystuje indywidualne i zagregowane pozycje walutowe oraz testy warunków skrajnych. Testy warunków skrajnych (stress-testy) służą do oszacowania potencjalnej straty z zajętych pozycji walutowych w przypadku wystąpienia nadzwyczajnej sytuacji na rynku walutowym. W Banku stosowane są scenariusze hipotetyczne, w których przyjmuje się hipotetyczną aprecjację lub deprecjację kursów walutowych (20-procentową oraz 50-procentową).
Kontrola ryzyka walutowego
Kontrola ryzyka walutowego obejmuje ustalanie dostosowanych do skali i złożoności działalności Banku limitów i wartości progowych dotyczących ryzyka walutowego, w szczególności strategicznego limitu tolerancji na ryzyko walutowe.
Prognozowanie i monitorowanie ryzyka walutowego
Bank regularnie monitoruje:
■ poziom miar ryzyka walutowego,
■ stopień wykorzystania strategicznego limitu tolerancji na ryzyko walutowe,
■ stopień wykorzystania wewnętrznych limitów na ryzyko walutowe.
Raportowanie ryzyka walutowego
W Banku opracowywane są raporty dotyczące ryzyka walutowego w trybie dziennym, tygodniowym, miesięcznym oraz kwartalnym. Raporty zawierające informacje o ekspozycji na ryzyko walutowe oraz informacje na temat wykorzystania limitów na to ryzyko przedstawiane są Komitetowi Zarządzania Aktywami i Pasywami w trybie miesięcznym oraz Zarządowi Banku i Radzie Nadzorczej w trybie kwartalnym.
Działania zarządcze dotyczące ryzyka walutowego
Głównymi narzędziami zarządzania ryzykiem walutowym w Banku są:
■ procedury dotyczące zarządzania ryzykiem walutowym,
■ limity na ryzyko walutowe,
■ określenie dopuszczalnych typów transakcji walutowych.
Bank na bieżąco zamyka otwarte pozycje walutowe, a istniejące w Banku procedury kontroli i raportowania istotnie ograniczają wpływ zmian kursów walut na wynik finansowy Banku. Największe pozycje walutowe Banku związane są z zobowiązaniami z tytułu emisji listów zastawnych w EUR i są na bieżąco domykane za pomocą transakcji pochodnych CIRS i FX Forward.
49.1 Ryzyko walutowe – informacje finansowe
Ekspozycja Banku na ryzyko walutowe kształtowała się na 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku w ramach przyjętych limitów strategicznych i wewnętrznych. W trakcie 2024 oraz 2023 roku Bank nie przekroczył żadnego z limitów wewnętrznych i strategicznych na ryzyko walutowe.
Pozycja walutowa
Wielkość pozycji walutowych w Banku prezentuje poniższa tabela:
Miara FX VaR to potencjalna wartość straty, która może wystąpić w normalnych warunkach rynkowych w określonym czasie (tzw. horyzoncie) oraz z założonym poziomem prawdopodobieństwa z tytułu zmian kursów walutowych. Stress-testy służą do oszacowania straty w przypadku gwałtownych zmian na rynku walutowym, które nie są standardowo opisane za pomocą miar statystycznych. FX VaR Banku, łącznie dla wszystkich walut, przedstawia poniższa tabela:
Struktura waultowa aktywów i pasywów
Strukturę walutową aktywów i zobowiązań finansowych prezentuje poniższa tabela:
|
STRUKTURA WALUTOWA |
Waluta w przeliczeniu na PLN |
|
||
|
PLN |
EUR |
USD |
Razem |
|
|
|
|
|
|
|
|
AKTYWA FINANSOWE |
|
|
|
|
|
Kasa, środki w Banku Centralnym |
368 |
- |
- |
368 |
|
Należności od banków |
7 998 |
2 184 |
4 |
10 186 |
|
Papiery wartościowe |
749 307 |
- |
- |
749 307 |
|
Kredyty i pożyczki wobec klientów |
16 600 671 |
- |
- |
16 600 671 |
|
Inne aktywa finansowe |
609 |
- |
- |
609 |
|
Suma aktywów finansowych |
17 358 953 |
2 184 |
4 |
17 361 141 |
|
|
|
|
|
|
|
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE ORAZ POZABILANSOWE |
|
|
|
|
|
Zobowiązania wobec banków |
5 342 830 |
- |
- |
5 342 830 |
|
Instrumenty pochodne zabezpieczające |
208 696 |
- |
- |
208 696 |
|
Zobowiązania wobec klientów |
3 398 |
- |
- |
3 398 |
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
5 073 394 |
2 159 961 |
- |
7 233 355 |
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji |
2 721 264 |
- |
- |
2 721 264 |
|
Pozostałe zobowiązania finansowe |
7 588 |
4 398 |
- |
11 986 |
|
Suma zobowiązań finansowych |
13 357 170 |
2 164 359 |
- |
15 521 529 |
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania warunkowe udzielone finansowe (netto) |
100 279 |
- |
- |
100 279 |
|
|
|
|
|
|
|
INSTRUMENTY POCHODNE ZABEZPIECZAJĄCE |
PLN |
EUR |
USD |
|
|
Zobowiązania związane z realizacją operacji (kupna)/sprzedaży - nominał |
2 348 396 |
(2 136 350) |
- |
|
|
STRUKTURA WALUTOWA |
Waluta w przeliczeniu na PLN |
|
||
|
PLN |
EUR |
USD |
Razem |
|
|
|
|
|
|
|
|
AKTYWA FINANSOWE |
|
|
|
|
|
Kasa, środki w Banku Centralnym |
306 |
- |
- |
306 |
|
Należności od banków |
198 |
2 220 |
3 |
2 421 |
|
Instrumenty pochodne zabezpieczające |
55 383 |
- |
- |
55 383 |
|
Papiery wartościowe |
945 251 |
- |
- |
945 251 |
|
Kredyty i pożyczki wobec klientów |
17 898 707 |
- |
- |
17 898 707 |
|
Inne aktywa finansowe |
1 072 |
- |
- |
1 072 |
|
Suma aktywów finansowych |
18 900 917 |
2 220 |
3 |
18 903 140 |
|
|
|
|
|
|
|
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE ORAZ POZABILANSOWE |
|
|
|
|
|
Zobowiązania wobec banków |
4 580 744 |
- |
- |
4 580 744 |
|
Instrumenty pochodne zabezpieczające |
213 187 |
- |
- |
213 187 |
|
Zobowiązania wobec klientów |
3 710 |
- |
- |
3 710 |
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
3 768 818 |
6 675 827 |
- |
10 444 645 |
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji |
1 991 260 |
- |
- |
1 991 260 |
|
Pozostałe zobowiązania finansowe |
9 969 |
4 372 |
- |
14 341 |
|
|
|
|
|
|
|
Suma zobowiązań finansowych |
10 567 688 |
6 680 199 |
- |
17 247 887 |
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania warunkowe udzielone finansowe (netto) |
90 884 |
- |
- |
90 884 |
|
|
|
|
|
|
|
INSTRUMENTY POCHODNE ZABEZPIECZAJĄCE |
PLN |
EUR |
USD |
Razem |
|
Zobowiązania związane z realizacją operacji (kupna)/sprzedaży - nominał |
6 696 812 |
(6 629 634) |
- |
|
50. Zarządzanie ryzykiem operacyjnym
Definicja
Ryzyko operacyjne to ryzyko powstania straty wynikającej z niedostosowania lub zawodności wewnętrznych procesów, ludzi i systemów lub zdarzeń zewnętrznych. Ryzyko operacyjne uwzględnia:
■ ryzyko prawne - ryzyko poniesienia straty wynikającej z nieznajomości, niezrozumienia i niestosowania norm prawnych oraz standardów rachunkowości, niemożności wyegzekwowania postanowień umów, niekorzystnych interpretacji lub rozstrzygnięć sądów albo organów administracji publicznej,
■ ryzyko ICT - ryzyko straty związanej z dającą się racjonalnie określić okolicznością w odniesieniu do wykorzystania sieci i systemów informatycznych, która w przypadku urzeczywistnienia się mogłaby zagrozić bezpieczeństwu sieci i systemów informatycznych, dowolnych narzędzi lub procesów wykorzystujących technologię, operacji i procesów lub świadczenia usług, poprzez wywołanie niekorzystnych skutków w środowisku cyfrowym lub fizycznym.
Ryzyko operacyjne nie obejmuje ryzyka utraty reputacji i ryzyka biznesowego.
Cel zarządzania
Celem zarządzania ryzykiem operacyjnym jest zapewnienie efektywności operacyjnej i kosztowej oraz bezpieczeństwa prowadzonej działalności przez ograniczanie występowania zdarzeń operacyjnych oraz ich negatywnych skutków.
Identyfikacja i pomiar ryzyka operacyjnego
Proces zarządzania ryzykiem operacyjnym realizowany jest na poziomie całego Banku oraz na poziomach poszczególnych obszarów systemowego zarządzania ryzykiem operacyjnym. Systemowe zarządzanie ryzykiem operacyjnym polega na tworzeniu rozwiązań służących sprawowaniu przez Bank kontroli nad poziomem ryzyka operacyjnego umożliwiającym realizację celów Banku. Bieżące zarządzanie ryzykiem operacyjnym realizowane jest przez każdego pracownika Banku w zakresie swoich zadań i obowiązków.
Dla potrzeb związanych z zarządzaniem ryzykiem operacyjnym Bank gromadzi dane o zdarzeniach operacyjnych i czynnikach otoczenia biznesowego, wyniki samooceny ryzyka operacyjnego, dane dotyczące wartości kluczowych wskaźników ryzyka operacyjnego (KRI) oraz dane dotyczące jakości kontroli wewnętrznej.
Biorąc pod uwagę skalę outsourcingu i potencjalny jego wpływ na profil ryzyka operacyjnego, Bank przygotował proces zarządzania ryzykiem związanym z powierzaniem czynności podmiotom zewnętrznym, obejmujący szereg elementów, m.in. procedury powierzania wykonywania czynności na rzecz Banku, analizę i ocenę ryzyka związanego z powierzeniem wykonywania czynności, ocenę wiarygodności i sytuacji finansowej dostawcy usług, zapewnienie planów awaryjnych Banku oraz monitorowanie poprawnego wykonywania umów.
Pomiar ryzyka operacyjnego obejmuje:
■ obliczanie kluczowych wskaźników ryzyka operacyjnego (KRI),
■ obliczanie wymogu w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka operacyjnego zgodnie z podejściem BIA (wymóg BIA),
■ testy warunków skrajnych,
■ wyliczanie kapitału wewnętrznego.
Samoocena ryzyka operacyjnego obejmuje identyfikację i ocenę ryzyka operacyjnego dla produktów, procesów i aplikacji Banku oraz zmian organizacyjnych. Samooceny ryzyka operacyjnego dokonuje się raz w roku dla procesów kluczowych lub raz na 2 lata dla procesów innych niż kluczowe oraz przed wprowadzeniem w życie nowych lub istotnie zmienionych produktów, procesów i aplikacji wykorzystywanych w Banku z wykorzystaniem:
■ zgromadzonych danych o zdarzeniach operacyjnych,
■ wyników inspekcji, postępowań oraz kontroli wewnętrznej funkcjonalnej,
■ KRI.
Kontrola ryzyka operacyjnego
Kontrola ryzyka operacyjnego obejmuje ustalenie dostosowanych do skali i złożoności działalności Banku limitów dotyczących ryzyka operacyjnego, w szczególności strategicznych limitów tolerancji na ryzyko operacyjne oraz limitów KRI wraz z wartościami progowymi i krytycznymi.
Prognozowanie i monitorowanie ryzyka operacyjnego
Bank regularnie monitoruje:
■ stopień wykorzystania strategicznych limitów tolerancji oraz limitów strat na ryzyko operacyjne,
■ skuteczność i terminowość podejmowanych działań w ramach redukcji lub transferu ryzyka operacyjnego,
■ wartości KRI,
■ wyniki samooceny ryzyka operacyjnego,
■ wyniki testów warunków skrajnych,
■ zdarzenia operacyjne i ich skutki.
Raportowanie ryzyka operacyjnego
Raportowanie informacji dotyczących ryzyka operacyjnego prowadzi się na potrzeby:
■ wewnętrzne Banku, w szczególności Zarządu oraz Rady Nadzorczej,
■ instytucji nadzorczych,
■ akcjonariuszy i rynku finansowego.
Raportowanie na potrzeby wewnętrzne Banku informacji dotyczących ryzyka operacyjnego prowadzone jest w cyklach kwartalnych. Raporty kwartalne zawierają w szczególności informacje na temat:
■ wyników pomiaru i monitorowania ryzyka operacyjnego,
■ profilu ryzyka operacyjnego Banku wynikającego z procesu identyfikacji i oceny zagrożeń dla produktów, procesów i aplikacji Banku,
■ poziomu ryzyka operacyjnego oraz stosowanych instrumentów zarządzania ryzykiem operacyjnym,
■ działań podjętych celem ograniczenia ryzyka operacyjnego oraz oceny skuteczności podejmowanych działań w celu obniżenia poziomu ryzyka operacyjnego,
■ rekomendacji, decyzji i zaleceń Zarządu.
Raporty kwartalne uwzględniają również informacje na temat ryzyka operacyjnego zidentyfikowanego w ramach czynności zlecanych przez Bank do wykonania podmiotom zewnętrznym.
Działania zarządcze dotyczące ryzyka operacyjnego
Działania zarządcze podejmowane są w przypadku gdy poziom ryzyka operacyjnego dla samooceny ryzyka, KRI lub skorygowany poziom ryzyka operacyjnego w Banku osiągnął stan podwyższony lub wysoki.
W przypadku, gdy poziom ryzyka osiągnął stan podwyższony lub wysoki, Bank stosuje następujące podejścia:
■ redukcja ryzyka – łagodzenie wpływu czynników ryzyka lub skutków jego materializacji,
■ transfer ryzyka – przeniesienie odpowiedzialności za pokrycie ewentualnych strat na podmiot zewnętrzny,
■ unikanie ryzyka – rezygnacja z działalności generującej ryzyko lub wyeliminowanie prawdopodobieństwa wystąpienia czynnika ryzyka.
51. Zarządzanie ryzykiem modeli
Definicja
Ryzyko modeli jest to ryzyko poniesienia strat w wyniku podejmowania błędnych decyzji biznesowych na podstawie funkcjonujących modeli.
Cel zarządzania
Celem zarządzania ryzykiem modeli jest ograniczanie ryzyka poniesienia strat w wyniku podejmowania błędnych decyzji biznesowych na podstawie funkcjonujących modeli poprzez odpowiednio zdefiniowany i realizowany proces zarządzania modelami.
Wszystkie modele istotne w Banku objęte są procesem regularnej, niezależnej walidacji przeprowadzanej przy współpracy z Departamentem Walidacji Modeli w PKO Banku Polskim SA.
Proces zarządzania ryzykiem modeli w PKO Banku Hipotecznym SA jest spójny z rozwiązaniami Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA.
Identyfikacja i pomiar ryzyka modeli
Identyfikacja ryzyka modeli polega w szczególności na:
■ gromadzeniu informacji o wykorzystywanych, a także planowanych do wdrożenia modelach,
■ cyklicznym określaniu istotności modeli.
Ocena ryzyka modeli ma na celu określenie skali zagrożeń związanych z występowaniem ryzyka modeli. Oceny dokonuje się na poziomie pojedynczego modelu, a także w ujęciu zagregowanym na poziomie Banku.
Kontrola ryzyka modeli
Kontrola ryzyka modeli polega na określeniu mechanizmów wykorzystywanych do diagnozowania poziomu ryzyka modeli oraz narzędzi ograniczania poziomu tego ryzyka. W ramach narzędzi wykorzystywanych do diagnozowania ryzyka modeli wyróżnia się w szczególności strategiczny limit tolerancji na ryzyko modeli oraz wartości progowe ryzyka modeli.
Prognozowanie i monitorowanie ryzyka modeli
Celem monitorowania ryzyka modeli jest diagnozowanie obszarów wymagających działań zarządczych. Monitorowanie ryzyka modeli obejmuje w szczególności:
■ aktualizację poziomu ryzyka modeli,
■ ocenę wykorzystania strategicznego limitu tolerancji na ryzyko modeli oraz wartości progowych ryzyka modeli,
■ weryfikację statusu wykonania oraz ocenę skuteczności realizacji działań w ramach ograniczania ryzyka modeli.
Raportowanie ryzyka modeli
Wyniki monitorowania są cyklicznie prezentowane w raportach kwartalnych skierowanych do Zarządu, a raz w roku również do Komitetu ds. Ryzyka Rady Nadzorczej oraz Rady Nadzorczej i zawierają kompleksową ocenę ryzyka modeli, a w szczególności:
■ informacje o stopniu wykorzystania strategicznego limitu tolerancji na ryzyko modeli,
■ informacje o poziomie ryzyka modeli,
■ mapę ryzyka modeli,
■ status realizacji zaleceń wynikających z przeglądów lub walidacji modeli,
■ ewentualne propozycje działań zarządczych ograniczających ryzyko modeli.
Działania zarządcze dotyczące ryzyka modeli
Celem podejmowania działań zarządczych jest kształtowanie procesu zarządzania ryzykiem modeli i poziomu tego ryzyka, w szczególności poprzez ustalanie akceptowalnych poziomów ryzyka oraz podejmowanie decyzji o zastosowaniu narzędzi wspierających zarządzanie ryzykiem.
52. Zarządzanie ryzykiem biznesowym
Definicja
Ryzyko biznesowe to ryzyko nieosiągnięcia założonych celów finansowych, w tym poniesienia strat, wynikające z niekorzystnych zmian zachodzących w otoczeniu biznesowym, podjęcia niekorzystnych decyzji, nieprawidłowego wprowadzenia podjętych decyzji lub braku podjęcia odpowiednich działań, które miałyby być odpowiedzią na zmiany zachodzące w otoczeniu biznesowym, uwzględniające ryzyko zmian makroekonomicznych (ryzyko pogorszenia sytuacji finansowej Banku w wyniku niekorzystnego wpływu zmiany warunków makroekonomicznych).
Cel zarządzania
Utrzymywanie na akceptowalnym poziomie negatywnych konsekwencji finansowych wynikających z niekorzystnych zmian zachodzących w otoczeniu biznesowym, z podjęcia niekorzystnych decyzji, nieprawidłowego wprowadzenia podjętych decyzji lub braku podjęcia odpowiednich działań, które miałyby być odpowiedzią na zmiany zachodzące w otoczeniu biznesowym oraz identyfikacja czynników makroekonomicznych mających znaczący wpływ na działalność Banku oraz podejmowanie działań mających na celu ograniczenie niekorzystnego wpływu potencjalnych zmian sytuacji makroekonomicznej na sytuację finansową Banku.
Identyfikacja i pomiar ryzyka biznesowego
Identyfikacja ryzyka biznesowego polega na rozpoznaniu i określeniu czynników zarówno aktualnych, jak i potencjalnych, które wynikają z bieżącej i planowanej działalności Banku i które mogą negatywnie wpływać na sytuację finansową Banku, powstanie lub zmianę wysokości przychodów i kosztów Banku.
Pomiar ryzyka biznesowego obejmuje:
■ ustalenie strategicznych limitów tolerancji na ryzyko biznesowe,
■ testy warunków skrajnych,
■ wyliczanie kapitału wewnętrznego.
Kontrola ryzyka biznesowego
Kontrola ryzyka biznesowego obejmuje określenie dostosowanego do skali działalności Banku dopuszczalnego poziomu ryzyka biznesowego i jego wpływu na funkcjonowanie i sytuację finansową Banku w postaci strategicznego limitu tolerancji.
Prognozowanie i monitorowanie ryzyka biznesowego
Celem monitorowania ryzyka biznesowego jest określenie, czy jego poziom, po zastosowaniu mechanizmów kontroli ryzyka, odpowiada poziomowi dopuszczalnemu oraz diagnozowanie konieczności i obszarów wymagających podjęcia działań zarządczych. Monitorowaniu ryzyka biznesowego podlega w szczególności strategiczny limit tolerancji na ryzyko biznesowe.
Raportowanie ryzyka biznesowego
Raportowanie ryzyka biznesowego odbywa się poprzez sporządzanie raportów, których odbiorcami są Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami, Zarząd i Rada Nadzorcza.
Działania zarządcze dotyczące ryzyka biznesowego
Działania zarządcze polegają w szczególności na:
■ weryfikacji i aktualizacji kwartalnych prognoz finansowych oraz planu finansowego, z uwzględnieniem działań zmierzających do ograniczenia poziomu ryzyka biznesowego zgodnie z przyjętymi limitami,
■ monitorowaniu poziomu strategicznego limitu tolerancji na ryzyko biznesowe.
53. Adekwatność kapitałowa i zarządzanie ryzykiem braku adekwatności kapitałowej
Adekwatność kapitałowa to proces mający na celu zapewnienie, iż poziom ryzyka, które Bank podejmuje w związku z rozwojem działalności biznesowej, może zostać pokryty posiadanym kapitałem, biorąc pod uwagę określony poziom tolerancji na ryzyko oraz horyzont czasowy. Proces zarządzania adekwatnością kapitałową obejmuje w szczególności przestrzeganie obowiązujących regulacji organów nadzoru, a także określonego w Banku poziomu tolerancji na ryzyko oraz proces planowania kapitałowego, w tym politykę pozyskiwania źródeł kapitału.
Ryzyko braku adekwatności kapitałowej to ryzyko niezapewnienia odpowiedniego poziomu i struktury funduszy własnych lub braku możliwości osiągnięcia ich poziomu adekwatnego do ponoszonego przez Bank ryzyka prowadzonej działalności, niezbędnego do pokrycia nieoczekiwanych strat oraz spełniającego wymogi nadzorcze umożliwiające dalsze samodzielne funkcjonowanie Banku. W ramach ryzyka braku adekwatności kapitałowej wyróżnia się ryzyko nadmiernej dźwigni finansowej, tj. ryzyko wynikające z podatności na zagrożenia z powodu dźwigni finansowej lub warunkowej dźwigni finansowej, które może wymagać podjęcia niezamierzonych działań korygujących plany biznesowe, w tym awaryjnej sprzedaży aktywów mogącej przynieść straty lub spowodować konieczność korekty wyceny pozostałych aktywów.
Zarządzanie adekwatnością kapitałową obejmuje:
■ Filar I: minimalne wymogi kapitałowe określone w przepisach,
■ Filar II: kapitał wewnętrzny wyznaczony za pomocą modeli własnych Banku, dla rodzajów ryzyka uznanych za istotne.
Celem zarządzania adekwatnością kapitałową jest utrzymywanie, w sposób ciągły, funduszy własnych na poziomie adekwatnym do skali oraz profilu ryzyka działalności Banku, z uwzględnieniem wymogów nadzorczych.
Podstawę prawną procesu oceny adekwatności kapitałowej na 31 grudnia 2024 roku stanowią:
■ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (zwane dalej „Rozporządzenie CRR”) z późn. zm.,
■ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/873 z dnia 24 czerwca 2020 r. zmieniające rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i (UE) 2019/876 w odniesieniu do niektórych dostosowań w odpowiedzi na pandemię COVID-19,
■ Ustawa z 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe,
■ Ustawa z 5 sierpnia 2015 roku o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym (zwane dalej „Ustawą Makroostrożnościową”),
■ Rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 27 lipca 2021 roku w sprawie szczegółowego sposobu szacowania kapitału wewnętrznego oraz dokonywania przez bank przeglądów strategii i procedur szacowania i stałego utrzymywania kapitału wewnętrznego.
Proces oceny adekwatności kapitału wewnętrznego jest opisany w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z 26 czerwca 2013 roku w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi zmieniającej Dyrektywę 2002/87/WE i uchylającej dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (dalej zwana „Dyrektywą CRD”). Dyrektywa CRD została zaimplementowana do prawa krajowego w trybie aktualizacji Prawa bankowego.
Proces zarządzania adekwatnością kapitałową Banku obejmuje:
■ określanie oraz realizację pożądanych przez Bank celów kapitałowych,
■ identyfikację i monitorowanie istotnych rodzajów ryzyka,
■ szacowanie kapitału wewnętrznego na pokrycie istotnych rodzajów ryzyka oraz łącznego kapitału wewnętrznego,
■ ustalanie wewnętrznych limitów w obszarze adekwatności kapitałowej,
■ prognozowanie, monitorowanie oraz raportowanie poziomu i struktury kapitału własnego oraz adekwatności kapitałowej,
■ kapitałowe działania awaryjne.
Ryzyko braku adekwatności kapitałowej jest klasyfikowane do kategorii ryzyk podlegających monitorowaniu. W 2024 roku, jak i w całym okresie działalności operacyjnej Banku, utrzymywany był bezpieczny poziom adekwatności kapitałowej, powyżej limitów nadzorczych.
Na 31 grudnia 2024 roku łączny współczynnik kapitałowy Banku wyniósł 22,9% (na 31 grudnia 2023 roku 20,9%). Bez uwzględnienia rozwiązań przejściowych związanych z pandemią COVID-19 łączny współczynnik kapitałowy Banku wynosiłyby 22,8% (na 31 grudnia 2023 roku 20,8%). Na 31 grudnia 2024 roku oraz w trakcie całego 2024 roku wszystkie współczynniki kapitałowe kształtowały się na bezpiecznych poziomach, znacznie powyżej przyjętych w Banku limitów wewnętrznych oraz zewnętrznych wymogów regulacyjnych.
Fundusze własne dla potrzeb adekwatności kapitałowej
Fundusze własne Banku na potrzeby adekwatności kapitałowej zostały wyznaczone zgodnie z przepisami ustawy Prawo bankowe oraz postanowieniami Rozporządzenia CRR wraz z aktami wykonawczymi.
Fundusze własne Banku składają się wyłącznie z funduszy podstawowych Tier I (CET 1). Przy wyznaczeniu funduszy własnych Bank korzysta z przepisów przejściowych związanych z pandemią COVID-19.
|
FUNDUSZE WŁASNE BANKU |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Kapitał zakładowy |
1 611 300 |
1 611 300 |
|
Kapitał zapasowy |
13 263 |
- |
|
Niepodzielony wynik / (niepokryta strata) finansowa |
- |
(65 966) |
|
Wynik bieżącego okresu |
130 317 |
165 789 |
|
Skumulowane inne dochody całkowite - zabezpieczenie przepływów pieniężnych |
(14 413) |
(74 386) |
|
Skumulowane inne dochody całkowite - aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite |
3 005 |
2 168 |
|
Kapitały własne |
1 743 472 |
1 638 905 |
|
|
|
|
|
Korekty do kapitałów własnych |
(81 155) |
(23 781) |
|
Wynik bieżącego okresu |
(130 317) |
(165 789) |
|
Wynik za I półrocze zaliczony do funduszy własnych za zgodą KNF |
32 513 |
59 695 |
|
Skumulowane inne dochody całkowite - zabezpieczenie przepływów pieniężnych |
14 413 |
74 386 |
|
Wartości niematerialne |
(0) |
(0) |
|
Korekta wartości aktywów wycenianych do wartości godziwej (AVA) |
(920) |
(1 139) |
|
Korekta z tytułu okresu przejściowego w związku z pandemią COVID-19 |
3 156 |
9 066 |
|
|
|
|
|
Fundusze własne |
1 662 317 |
1 615 124 |
Na 31 grudnia 2024 roku fundusze własne Banku, kapitał podstawowy Tier I oraz kapitał Tier I bez uwzględnienia rozwiązań z tytułu okresu przejściowego wynosiłyby 1 659 161 tys. PLN, natomiast na 31 grudnia 2023 roku 1 606 058 tys. PLN.
Bufory kapitałowe
19 marca 2020 roku Minister Finansów podpisał rozporządzenie dotyczące rozwiązania bufora ryzyka systemowego, którego wysokość wynosiła 3%, obniżając wymóg regulacyjny dotyczący współczynnika kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) oraz łącznego współczynnika kapitałowego (TCR) do poziomu 10,5%.
Od początku 2021 roku banki są zobowiązane do utrzymywania współczynników kapitałowych w wysokości:
■ łączny współczynnik kapitałowy (TCR) = 8% + add-on + wymóg połączonego bufora,
■ współczynnik kapitału Tier I (T1) = 6% + 75%*add-on + wymóg połączonego bufora,
■ współczynnik kapitału podstawowego Tier I (CET1) = 4,5% + 56%*add-on + wymóg połączonego bufora,
gdzie add-on rozumiany jest jako wymóg wynikający z art. 138 ust. 1 pkt. 2a ustawy Prawo bankowe, a wymóg połączonego bufora stanowi sumę obowiązujących buforów, tj.:
■ bufora zabezpieczającego w wysokości 2,5%,
■ bufora antycyklicznego w wysokości 0% dla ekspozycji kredytowych na terytorium RP,
■ bufora innej instytucji o znaczeniu systemowym określanego w drodze indywidualnej decyzji KNF,
■ bufora ryzyka systemowego w wysokości 0%.
Na podstawie pisma z KNF z 20 grudnia 2024 roku w wyniku oceny bazującej na nadzorczych stress testach przeprowadzonych przez UKNF w 2024 r., narzut kapitałowy P2G dla PKO Bank Hipoteczny SA został ustalony w wysokości 0,00 p.p. ponad wartość łącznego współczynnika kapitałowego, o którym mowa w art. 92 ust. 1 lit. c rozporządzenia nr 575/2013, powiększonego o dodatkowy wymóg w zakresie funduszy własnych, o którym mowa w art. 138 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo bankowe oraz o wymóg połączonego bufora, o którym mowa w art. 55 ust. 4 ustawy o nadzorze makroostrożnościowym. Dodatkowy narzut powinien składać się w całości z kapitału podstawowego Tier I.
PKO Bank Hipoteczny SA nie został przez KNF uznany za inną instytucję o znaczeniu systemowym, w związku z czym nie ma obowiązku utrzymywania dodatkowych wymogów kapitałowych z tego tytułu.
Bank nie jest również zobowiązany do utrzymywania wymogów wynikających z art. 138 ust. 1 pkt. 2a ustawy Prawo bankowe (add-on).
Dźwignia finansowa
Ryzyko nadmiernej dźwigni finansowej definiowane jest jako ryzyko wynikające z podatności na zagrożenia z powodu dźwigni finansowej lub warunkowej dźwigni finansowej, które może wymagać podjęcia niezamierzonych działań korygujących plany biznesowe, w tym awaryjnej sprzedaży aktywów mogącej przynieść straty lub spowodować konieczność korekty wyceny pozostałych aktywów.
Dźwignia finansowa definiowana jest jako względna – w stosunku do funduszy własnych Banku – wielkość posiadanych przez Bank aktywów, zobowiązań warunkowych dotyczących płatności lub dostawy lub dostarczenia zabezpieczenia, z uwzględnieniem zobowiązań z tytułu otrzymanych środków finansowych, zaciągniętych zobowiązań, umów dotyczących instrumentów pochodnych lub umów z udzielonym przyrzeczeniem odkupu, lecz z wyjątkiem zobowiązań, które można wyegzekwować wyłącznie w przypadku likwidacji Banku.
Bank kalkuluje poziom dźwigni finansowej zgodnie z Rozporządzeniem CRR.
Poziom wskaźnika dźwigni finansowej podlega monitorowaniu w cyklach miesięcznych, przy czym Bank za bezpieczny i niewymagający podejmowania dodatkowych działań uznaje poziom wskaźnika powyżej 5%.
|
DŹWIGNIA FINANSOWA |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Współczynnik dźwigni finansowej (LR) |
9,5% |
8,5% |
Współczynnik dźwigni finansowej kształtował się na 31 grudnia 2024 roku oraz na 31 grudnia 2023 roku powyżej poziomu 3% wynikającego z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/876 z 20 maja 2019 roku.
Na 31 grudnia 2024 roku wskaźnik dźwigni bez uwzględnienia rozwiązań przejściowych związanych z pandemią COVID-19 wynosiłyby 9,5%, natomiast na 31 grudnia 2023 roku 8,5%.
Wymogi w zakresie funduszy własnych (Filar I)
Zgodnie z Rozporządzeniem CRR Bank wylicza wymogi w zakresie funduszy własnych dla następujących rodzajów ryzyka:
■ z tytułu ryzyka kredytowego – metodą standardową,
■ z tytułu ryzyka związanego z korektą wyceny kredytowej (CVA) – metodą standardową,
■ z tytułu ryzyka rozliczenia i dostawy – metodą standardową,
■ z tytułu ryzyka operacyjnego – metoda wskaźnika bazowego (BIA),
■ z tytułu ryzyka rynkowego (tylko walutowe) – metodami podstawowymi.
Na 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku wymogi w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka związanego z korektą wyceny kredytowej, rozliczenia i dostawy oraz rynkowego były zerowe, zatem na łączny wymóg w zakresie funduszy własnych składały się wymogi z tytułu ryzyka kredytowego oraz operacyjnego.
|
WYMOGI W ZAKRESIE FUNDUSZY WŁASNYCH |
31.12.2024 |
31.12.2023 |
|
|
|
|
|
Ryzyko kredytowe |
531 617 |
570 132 |
|
Ryzyko operacyjne |
49 338 |
47 336 |
|
Łączny wymóg w zakresie funduszy własnych |
580 955 |
617 468 |
|
Współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) |
22,9% |
20,9% |
|
Współczynnik kapitału Tier 1 (T1) |
22,9% |
20,9% |
|
|
|
|
|
Łączny współczynnik kapitałowy (TCR) |
22,9% |
20,9% |
54. Zdarzenia następujące po dniu kończącym okres sprawozdawczy
■ 30 stycznia 2025 roku Bank zawarł z PKO Bankiem Polskim SA Aneks do Umowy odnawialnego kredytu obrotowego w rachunku bieżącym z dnia 2 lutego 2017 roku, który wydłużył okres kredytowania do 2 lutego 2029 roku.
■ 20 lutego 2025 roku Bank przeprowadził subskrypcję hipotecznych listów zastawnych serii 15 wyemitowanych o wartości nominalnej 800 000 tys. PLN, dla których dzień emisji ustalony został na 27 lutego 2025 roku a data zapadalności na 27 lutego 2029 roku. Papiery są oprocentowane według zmiennej stopy procentowej w wysokości WIBOR 3M + 0,80 p.p. marży.
■ 27 lutego 2005 roku międzynarodowa agencja ratingowa Moody’s Investors Service Ltd opublikowała informację, w której potwierdziła dotychczasowe ratingi i oceny PKO Banku Hipotecznego SA. Szczegółowa informacja nt. poziomu ratingów Banku znajduje się w Rozdziale 1. Sprawozdania Zarządu z działalności PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2024 roku w części „Ocena wiarygodności finansowej PKO Banku Hipotecznego SA – Rating”.
■ 28 lutego 2025 roku Rada Nadzorcza Banku powołała Pana Michała Stępniewskiego od 1 marca 2025 roku w skład Zarządu Banku na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku w ramach obecnej, wspólnej kadencji Zarządu Banku.
Podpisy wszystkich Członków Zarządu Banku
|
07.03.2025 r. |
Wojciech Papierak |
Prezes Zarządu |
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym ...................................................... (podpis) |
|
07.03.2025 r. |
Piotr Kochanek |
Wiceprezes Zarządu |
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym ...................................................... (podpis) |
|
07.03.2025 r. |
Katarzyna Kurkowska-Szczechowicz |
Wiceprezes Zarządu |
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym ...................................................... (podpis) |
|
07.03.2025 r. |
Michał Stępniewski |
Wiceprezes Zarządu |
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym ...................................................... (podpis) |
Podpis osoby, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych
|
07.03.2025 r. |
Tomasz Rynkowski
|
Główny Księgowy Banku
|
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym ...................................................... (podpis) |
PKO Font library: AĄBCĆDEĘFGHIJKLŁMNŃOÓPQRSŚTUWXYZŻŹ
PKO Font library: AĄBCĆDEĘFGHIJKLŁMNŃOÓPQRS