Sprawozdanie Zarządu
z działalności PKO Banku Hipotecznego SA
za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku
Wybrane dane finansowe za okres od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT W MLN PLN |
01.01.2023 – 31.12.2023 |
01.01.2022 – 31.12.2022 |
Zmiana r/r |
Wynik z tytułu odsetek |
365,3 |
(320,8) |
686,1 |
Wynik z tytułu prowizji i opłat |
(3,1) |
(0,2) |
(2,9) |
Wynik z pozycji wymiany |
(4,1) |
0,3 |
(4,4) |
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe |
(7,6) |
(6,1) |
(1,5) |
Pozostałe przychody i koszty operacyjne netto |
0,2 |
0,2 |
- |
Ogólne koszty administracyjne |
(47,4) |
(43,3) |
(4,1) |
Koszty z tytułu obciążeń regulacyjnych |
(22,4) |
(37,3) |
14,9 |
Podatek od niektórych instytucji finansowych |
(58,0) |
(69,6) |
11,6 |
Wynik z działalności operacyjnej |
222,9 |
(476,8) |
699,7 |
Zysk brutto |
222,9 |
(476,8) |
699,7 |
Podatek dochodowy |
(57,1) |
71,0 |
(128,1) |
Zysk netto |
165,8 |
(405,8) |
571,6 |
|
|
|
|
SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ W MLN PLN |
31.12.2023 |
31.12.2022 |
|
Kasa, środki w Banku Centralnym |
0,3 |
60,7 |
|
Należności od banków |
2,4 |
0,1 |
|
Instrumenty pochodne zabezpieczające |
55,4 |
508,1 |
|
Papiery wartościowe |
945,3 |
1 017,4 |
|
Kredyty i pożyczki wobec klientów |
17 898,7 |
18 955,4 |
|
Pozostałe aktywa[1] |
33,8 |
138,8 |
|
SUMA AKTYWÓW |
18 935,9 |
20 680,5 |
|
Zobowiązania wobec banków |
4 580,7 |
5 635,9 |
|
Instrumenty pochodne zabezpieczające |
213,2 |
25,7 |
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
10 444,6 |
12 063,6 |
|
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji |
1 991,3 |
1 495,9 |
|
Pozostałe zobowiązania i rezerwy[2] |
67,2 |
55,1 |
|
Kapitał własny |
1 638,9 |
1 404,3 |
|
SUMA ZOBOWIĄZAŃ I KAPITAŁU WŁASNEGO |
18 935,9 |
20 680,5 |
|
Spis treści
2. Zewnętrzne uwarunkowania działalności
2.1. Otoczenie makroekonomiczne
2.2. Rynek nieruchomości mieszkaniowych
2.3. Rynek kredytów mieszkaniowych
2.5. Otoczenie regulacyjno – prawne
3. Wyniki finansowe i adekwatność kapitałów
3.1. Podstawowe wskaźniki finansowe PKO Banku Hipotecznego SA
3.2. Sprawozdanie z sytuacji finansowej PKO Banku Hipotecznego SA
3.3. Rachunek zysków i strat PKO Banku Hipotecznego SA
3.4. Wymogi w zakresie funduszy własnych (Filar I)
3.5. Kapitał wewnętrzny (Filar II)
4. Działalność PKO Banku Hipotecznego SA
4.1. Sprzedaż mieszkaniowych kredytów hipotecznych w modelu agencyjnym
4.2. Nabywanie wierzytelności z tytułu mieszkaniowych kredytów hipotecznych
4.3. Struktura portfela mieszkaniowych kredytów hipotecznych
4.5. Działalność na rynkach finansowych
4.6. Obligacje – umowa programu emisji zawarta z PKO Bankiem Polskim SA
5. Wewnętrzne uwarunkowania działalności
5.1. Proces kredytowy i współpraca z PKO Bankiem Polskim SA
5.3. System kontroli wewnętrznej
5.5. Wycena zabezpieczeń mieszkaniowych kredytów hipotecznych
5.6. Rejestr zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych
6. Organizacja oraz władze PKO Banku Hipotecznego SA
6.2. Struktura organizacyjna PKO Banku Hipotecznego SA
6.3. Kompetencje organów i komitetów PKO Banku Hipotecznego SA
6.4. Zarząd PKO Banku Hipotecznego SA
6.5. Rada Nadzorcza PKO Banku Hipotecznego SA
6.6. Polityka wynagrodzeń i zarządzania zasobami ludzkimi
6.7. Świadczenia dla kluczowego personelu kierowniczego PKO Banku Hipotecznego SA
7. Ład korporacyjny i informacje dla inwestorów
7.1. Oświadczenie o stosowaniu ładu korporacyjnego
8. Oświadczenie Zarządu PKO Banku Hipotecznego SA
PKO Bank Hipoteczny SA („Bank”) specjalizuje się w udzielaniu mieszkaniowych kredytów hipotecznych dla klientów indywidualnych oraz nabywaniu wierzytelności z tytułu takich kredytów. Bank pozyskuje kredyty do swojego portfela w oparciu o strategiczną współpracę z PKO Bankiem Polskim SA.
PKO Bank Hipoteczny SA jest liderem polskiego rynku banków hipotecznych pod względem sumy aktywów oraz salda kredytów mieszkaniowych. Bank jest największym w Polsce emitentem listów zastawnych na rynku krajowym i zagranicznym. Jako jedyny bank w Polsce przeprowadził benchmarkowe emisje listów zastawnych denominowanych w EUR, których łączna liczba do 31 grudnia 2023 roku sięgnęła sześciu. Wartość wyemitowanych przez Bank hipotecznych listów zastawnych stanowi ponad 56% łącznej wartości pozostających w obrocie listów zastawnych, wyemitowanych przez banki hipoteczne działające w Polsce.
W 2023 roku suma aktywów Banku wyniosła ponad 18,9 mld PLN, z czego 17,9 mld PLN stanowił wysokiej jakości portfel kredytów mieszkaniowych.
Ocena wiarygodności finansowej PKO Banku Hipotecznego SA - Ratingu
Wiarygodność finansowa PKO Banku Hipotecznego SA oraz emitowanych przez Bank listów zastawnych oceniana jest przez międzynarodową agencję ratingową Moody’s Investors Service Ltd („Moody’s”).
Na 31 grudnia 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA posiadał następujące ratingi nadane przez agencję Moody’s:
|
Poziom ratingu |
Perspektywa ratingu |
Data nadania / potwierdzenia ratingu |
Rating emitenta długoterminowy |
A3 |
Stabilna |
20.12.2022
|
Rating emitenta krótkoterminowy |
P-2 |
n/d |
|
Opinia o ryzyku kontrahenta długoterminowa |
A2(cr) |
n/d |
|
Opinia o ryzyku kontrahenta krótkoterminowa |
P-1(cr) |
n/d |
|
Ocena ryzyka kontrahenta długoterminowa |
A2 |
n/d |
|
Ocena ryzyka kontrahenta krótkoterminowa |
P-1 |
n/d |
Ratingi uwzględniają dokonaną przez Moody's ocenę wzajemnych powiązań pomiędzy Bankiem, a jego jednostką dominującą - PKO Bankiem Polskim SA oraz odzwierciedlają niewielkie prawdopodobieństwo, że jednostka dominująca nada niski priorytet wypełnianiu zobowiązań Banku w stosunku do wypełniania własnych zobowiązań w sytuacji napięć finansowych w grupie kapitałowej.
Na 31 grudnia 2023 roku listy zastawne PKO Banku Hipotecznego SA posiadały następujące ratingi nadane przez agencję Moody’s:
|
Poziom ratingu |
Data potwierdzenia ratingu |
Listy zastawne denominowane w PLN |
Aa1 |
02.11.2023 |
Listy zastawne denominowane w EUR |
Aa1 |
07.07.2022 |
Rating nadany listom zastawnym PKO Banku Hipotecznego SA jest najwyższym ratingiem możliwym do osiągnięcia przez polskie papiery wartościowe. Ograniczeniem poziomu ratingu polskich papierów wartościowych jest country ceiling[3] Polski dla instrumentów dłużnych, obecnie na poziomie Aa1.
Emisje listów zastawnych
W 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA przeprowadził 3 emisje hipotecznych listów zastawnych w PLN o łącznej wartości nominalnej wynoszącej 1,75 mld PLN z datami wykupu przypadającymi w 2026 roku. Emisje zostały przeprowadzone w ramach międzynarodowego programu emisji listów zastawnych na podstawie prospektu emisyjnego podstawowego.
Wartość wyemitowanych przez PKO Bank Hipoteczny SA hipotecznych listów zastawnych pozostających w obrocie wyniosła na 31 grudnia 2023 roku 10,4 mld PLN.
Wsparcie kredytobiorców
W związku z cyklem podwyżek stóp procentowych, PKO Bank Hipoteczny SA kontynuował w 2023 roku wsparcie kredytobiorców.
W zakresie wsparcia kredytobiorców Bank zgodnie z postanowieniami ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom umożliwił klientom:
• zawieszenie spłaty kredytu na okres do 4 miesięcy w 2023 roku,
• korzystanie ze wsparcia Funduszu Wsparcia Kredytobiorców według nowych zasad obsługi.
Wojna w Ukrainie i jej wpływ na działalność Banku
W związku z trwającym konfliktem militarnym Bank identyfikuje ryzyko geopolityczne, które ma lub może mieć pośredni wpływ na działalność Banku jako emitenta.
Bank monitoruje sytuację związaną z konfliktem w Ukrainie i dostosowuje do niej podejmowane działania.
Strategia PKO Banku Hipotecznego SA na lata 2023-2025
W I kwartale 2023 roku Zarząd Banku przyjął, a Rada Nadzorcza zatwierdziła nową Strategię PKO Banku Hipotecznego SA na lata 2023 – 2025.
Cele strategiczne Banku określone w strategii to:
Wybrane projekty
Wdrożenie zmodyfikowanej oferty finansowania zielonych nieruchomości mieszkaniowych
Bank jest liderem w tworzeniu kompleksowej oferty zielonego produktu, stanowiąc centrum kompetencyjne w ramach Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego dla kredytów hipotecznych.
Prace w obszarze zielonego produktu realizowane są w ramach inicjatywy strategicznej dotyczącej zrównoważonego rozwoju w kontekście ESG, której celem jest m.in. rozwój oferty zielonych kredytów hipotecznych w Grupie Kapitałowej PKO Banku Polskiego w kontekście budowania potencjału emisyjnego zielonych listów zastawnych.
W listopadzie 2023 roku wprowadzony został wyższy upust na marży. Dla Klientów, którzy przedłożą świadectwo charakterystyki energetycznej (spełniające kryteria określone przez Bank) upust wynosi 0,1 p.p. od marży stosowanej po okresie marzy promocyjnej.
Warunki skorzystania z oferty nie uległy zmianie - nadal uprawnieni będą Klienci, którzy zawrą w okresie obowiązywania oferty, umowę kredytu mieszkaniowego Własny Kąt hipoteczny oraz dostarczą po podpisaniu umowy świadectwo charakterystyki energetycznej sporządzone dla nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie kredytu, spełniające poniższe kryteria:
• okres ważności świadectwa będzie nie krótszy niż 60 miesięcy liczonych od dnia dostarczenia dokumentu do Banku,
• wskaźnik zapotrzebowania na energię pierwotną (EP) będzie na poziomie nie wyższym niż:
√ 58 kWh/m2/rok - dotyczy przypadku, gdy świadectwo charakterystyki energetycznej jest wydane dla lokalu mieszkalnego,
√ 63 kWh/m2/rok - dotyczy przypadku, gdy świadectwo charakterystyki energetycznej wydane jest dla domu jednorodzinnego.
Możliwość zastosowania większego dodatkowego upustu na marży, który obowiązuje do końca okresu kredytowania dotyczy umów zawartych od 28 listopada 2023 roku.
Utworzenie centrum kompetencji w obszarze ESG w PKO Banku Hipotecznym SA
Centrum kompetencyjne w obszarze ESG jest jednym z zadań w ramach realizacji celu strategicznego Banku na lata 2023 – 2025 „Podejmowanie działań w zakresie zrównoważonego rozwoju w kontekście ESG”.
Zadaniem centrum kompetencyjnego będzie zapewnienie w organizacji kompleksowej i aktualnej wiedzy z obszaru ESG, umożliwiającej realizację postawionych celów biznesowych w zgodzie z dynamicznie rozwijającym się otoczeniem regulacyjnym w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Wdrożenie komunikacji zewnętrznej w zakresie edukacji klientów
PKO Bank Hipoteczny SA w pierwszej połowie 2023 roku rozpoczął działania związane z edukacją klientów poprzez publikację artykułów w serwisie Bankomania, jak również wpisów na profilu Banku na platformie LinkedIn.
Bank pisał o eko rozwiązaniach, jakie każdy może wprowadzić we własnym domu, wprowadzeniu obowiązkowych certyfikatów charakterystyki energetycznej nieruchomości, jak i tego kto powinien taki certyfikat pozyskać oraz w jaki sposób go czytać. Poruszono także kwestie proponowanych rozwiązań dla klientów, którzy mają problem z terminowym wywiązywaniem się z zaciągniętego zobowiązania.
Wypracowanie jednolitego wzorca umowy kredytu mieszkaniowego
Strategicznym celem projektu jest wypracowanie wzorca klauzul umowy kredytu hipotecznego w zakresie poprawy czytelności i ograniczenia ryzyk związanych z produktem hipotecznym. Klauzule te będą w dalszej kolejności podlegały konsultacjom z przedstawicielami Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, Rzecznika Finansowego oraz UOKiK, w kontekście zainteresowania organów nadzoru i kontroli wsparciem w usankcjonowaniu wzorca zawierającego adekwatne klauzule.
Dostosowanie Banku do wymagań CRR III
W związku z planowanym wejściem w życie od 1 stycznia 2025 roku przepisów zmieniających Rozporządzenie nr 575/2013 oraz Dyrektywę 2013/36/UE (tzw. CRR III i CRD VI), które mają na celu pełne wdrożenie do prawodawstwa Unii Europejskiej standardów międzynarodowych uzgodnionych przez Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego. Bank rozpoczął prace dostosowawcze obejmujące: analizę luki, analizę dostępnych źródeł danych, kalkulację wpływu zmian na poziom wymogów kapitałowych.
Optymalizacja i automatyzacja procesów
Strategicznym celem inicjatywy jest digitalizacja i uproszczenie realizowanych w Banku procesów. Bank uczestniczy m.in. w projekcie Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego „Cyfrowa Hipoteka”, którego zadaniem jest optymalizacja i cyfryzacja procesu udzielania i obsługi kredytów hipotecznych, a także regularnie wdraża usprawnienia i automatyzację czynności w ramach innych procesów, m.in. w aspekcie platformy raportowej.
Wdrożenie indeksu WIRON
W związku z założonym w ramach reformy zastąpieniem wskaźnika WIBOR wskaźnikiem WIRON w Banku został utworzony Zespół zadaniowy ds. reformy wskaźników referencyjnych WIBOR (dalej: „Zespół”). Celem Zespołu jest przygotowanie Banku do wdrożenia nowego wskaźnika referencyjnego stopy procentowej oraz zastąpienia nim stosowanego obecnie wskaźnika referencyjnego WIBOR. Do zadań Zespołu należą w szczególności:
• dostosowanie umów z kontrahentami i klientami oraz zmiany w ofercie produktowej;
• dostosowanie metodyk i narzędzi w zakresie wyceny i zarządzania ryzykiem,
• dostosowanie metodyk i narzędzi w zakresie rachunkowości (w tym. m.in. rachunkowości zabezpieczeń i cen transferowych),
• wdrożenie zmian w systemach IT,
• oszacowanie wpływu reformy na wyniki finansowe Banku.
Przedstawiciele Zespołu aktywnie uczestniczą w spotkaniach poszczególnych strumieni NGR oraz pracach realizowanych na poziomie Grupy PKO Banku Polskiego SA. W obecnej fazie projektu prowadzonego na poziomie Grupy, trwają intensywne prace związane z dostosowaniem infrastruktury technologicznej, jak również obejmujące przygotowanie procesów wewnętrznych oraz dokumentacji.
Bank wraz z Grupą pracuje nad wdrożeniem do oferty w III kwartale 2024 roku kredytów hipotecznych opartych na wskaźniku z rodziny indeksów składanych WIRON. Jednocześnie nastąpi wycofanie z nowej oferty kredytów hipotecznych w których stosowany jest wskaźnik referencyjny WIBOR.
Otoczenie makroekonomiczne
Rynek nieruchomości mieszkaniowych
Rynek kredytów mieszkaniowych
Rynek listów zastawnych
Otoczenie regulacyjno - prawne
Poniżej prezentujemy czynniki makroekonomiczne, wpływające na krajową gospodarkę w 2023 roku.
PKB na granicy recesji i ożywienie w drugiej połowie roku
|
Krajowa gospodarka w pierwszej połowie roku znalazła się na granicy recesji, a PKB spadał w ujęciu r/r. Druga połowa roku przyniosła poprawę - dynamika PKB przyspieszyła z -0,6% r/r w II kwartale do ok. 1% r/r w IV kwartale 2023 roku. Na początku roku konsumpcja spadała, co było skutkiem obniżenia się realnej siły nabywczej dochodów spowodowanego przez kilkunastoprocentową inflację. W III kwartale spadek inflacji, w połączeniu ze stabilnym wzrostem nominalnych dochodów w otoczeniu rekordowo niskiego bezrobocia, przyczynił się do ożywienia popytu konsumpcyjnego, chociaż jego siła pod koniec IV kwartału nieco osłabła. Przez cały rok utrzymał się solidny wzrost inwestycji, które wzrosły o 8% wspierane przez wymuszoną wysokimi kosztami energii transformację energetyczną. Pozytywnie na aktywność inwestycyjną działała też finalizacja projektów finansowanych w ramach kończącej się perspektywy finansowej UE. Negatywny wpływ na aktywność gospodarczą w 2023 roku miało odwracanie się cyklu zapasów, po ich nienaturalnie silnym wzroście w 2022 roku. Pozytywny wkład do wzrostu PKB miał natomiast eksport netto. W trakcie 2023 roku nastąpiła szybka poprawa równowagi zewnętrznej polskiej gospodarki – deficyt na rachunku obrotów bieżących, wynoszący w 2022 roku 2,4% PKB, zamienił się w 2023 roku w ponad 1% PKB nadwyżki, do czego przyczynił się gwałtowny spadek cen importowanych towarów.
Rynek pracy odporny na spowolnienie
|
|
W 2023 roku sytuacja na rynku pracy była stabilna, pomimo trwającego spowolnienia wzrostu gospodarczego. Stopa bezrobocia rejestrowanego w grudniu 2023 roku wyniosła 5,1% i była o 0,1pp niższa niż na koniec 2022 roku. Systematycznie poprawiały się wskaźniki aktywności zawodowej – według Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności w III kwartale rekordowe 56,8% populacji w wieku 15-85 lat pracowało, a stopa aktywności zawodowej wynosiła 58,4%.
Spadek popytu na pracę był widoczny w mniejszej liczbie wolnych miejsc pracy w gospodarce (111 tys. w III kwartale) oraz spadającym zatrudnieniu w sektorze przedsiębiorstw. Nominalne płace rosły w 2023 roku w tempie dwucyfrowym, przy czym najsilniejszy wzrost odnotowano na początku roku. Wzrost płacy minimalnej o (średnio) 17,8% w 2023 roku zapewnił zauważalny impuls, który znalazł odzwierciedlenie w ponadprzeciętnym wzroście płac nominalnych obserwowanym w sektorach o relatywnie większym pokryciu płacą minimalną (np. zakwaterowanie i gastronomia, administracja). W pierwszej połowie roku płace w sektorze przedsiębiorstw rosły wolniej niż inflacja. Wzrost płac realnych powrócił jednak jesienią, a jego przyspieszenie jest motorem nadchodzącego ożywienia konsumpcji.
Szybka dezinflacja
|
W 2023 roku nastąpiła wyraźna dezinflacja – inflacja CPI obniżyła się z 18,4% r/r w lutym do 6,2% r/r w grudniu. Spadek inflacji był możliwy dzięki wygasaniu negatywnego szoku kosztowego, który po ataku Rosji na Ukrainę gwałtownie podbił ceny energii oraz żywności. Jednocześnie w mocy pozostawały rozwiązania regulacyjne, które w przeszłości ograniczyły wzrost cen żywności i energii. Od lutego do końca roku tempo wzrostu cen żywności wyhamowało z 24,0% r/r do 6,0% r/r, tempo wzrostu cen nośników energii z 31,1% r/r do 9,8% r/r, a ceny paliw, które w lutym 2023 roku rosły o 30,8% r/r, w grudniu spadały o 6,0% r/r. Jednocześnie inflacja bazowa, tj. CPI po wyłączeniu żywności i energii, spowolniła do 6,9% r/r w grudniu z 12,0% r/r w lutym 2023. Na koniec 2023 impet inflacji bazowej był o połowę niższy niż na początku roku, ale jednocześnie przestał się obniżać, sygnalizując, że inflacja bazowa może się zakotwiczyć na zbyt wysokim poziomie.
Finanse publiczne pod presją, ale pod kontrolą
|
|
Sytuacja krajowych finansów publicznych od połowy 2022 roku ulega systematycznemu pogorszeniu na tle innych państw UE. Z grona prymusów fiskalnych w 2021 roku, w trakcie kolejnych dwóch lat Polska przesunęła się w kierunku dolnej części unijnego rankingu pod względem salda fiskalnego, do czego przyczyniły się m.in. programy „mrożenia” cen nośników energii, reforma PIT i konieczność skokowego zwiększenia wydatków zbrojeniowych (z ok. 2% PKB przed 2022 rokiem do ok. 4% PKB w 2023 roku). Deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych po III kwartale 2023 roku wyniósł 5,4% PKB. Ministerstwo Finansów oczekuje, że w całym 2023 roku wyniesie on 5,6% PKB. Dług publiczny w III kwartale wzrósł do 48,7% PKB i pozostaje niski na tle UE.
Korekta poziomu stóp procentowych
W pierwszej połowie roku Rada Polityki Pieniężnej utrzymywała stopy procentowe na niezmienionym poziomie. Dopiero na posiedzeniu we wrześniu nastąpiła nieoczekiwanie głęboka obniżka stóp procentowych NBP o 75 pkt. bazowych, po której nastąpił bardziej zachowawczy ruch o 25 pkt. bazowych w październiku. Następnie RPP przeszła w tryb wyczekiwania i nie zapowiada zmian parametrów polityki pieniężnej. Rada podkreśla wysoką niepewność związaną z polityką fiskalną oraz regulacyjną, a także w zakresie tempa ożywienia gospodarczego w Polsce. W tych warunkach Rada uznała, że bieżący poziom stóp procentowych sprzyja realizacji celu inflacyjnego w średnim okresie.
Stopy procentowe NBP (na koniec okresu):
Stopa |
IV kwartał 2023 [%] |
IV kwartał 2022 [%] |
referencyjna |
5,75 |
6,75 |
redyskontowa weksli |
5,80 |
6,80 |
dyskontowa weksli |
5,85 |
6,85 |
lombardowa |
6,25 |
7,25 |
depozytowa |
5,25 |
6,25 |
Sytuacja na rynku nieruchomości mieszkaniowych w Polsce
Rynek nieruchomości mieszkaniowych rozpoczął 2023 rok w najsłabszej kondycji od dekady. Było to pochodną głębokiego spadku popytu spowodowanego głównie wzrostem stóp procentowych, pogorszeniem dostępności kredytów mieszkaniowych oraz spadkiem realnych dochodów gospodarstw domowych, którym towarzyszył dynamiczny wzrost kosztów budowy, stymulujący utrzymanie wzrostowego trendu cen mieszkań. Jednak w kolejnych miesiącach 2023 roku widoczne było coraz silniejsze odradzanie się siły popytu, skutkujące ożywieniem sprzedaży na rynku pierwotnym i wtórnym. Przyczynił się do tego systematyczny spadek inflacji, którego efektem była poprawa nastrojów konsumenckich, stopniowe obniżenie rynkowych stóp procentowych, łagodzenie efektu spadku realnych dochodów w pierwszej połowie roku, a w drugiej połowie roku wzrost realnych dochodów za sprawą wolniejszego tempa wzrostu cen niż wynagrodzeń. Do tego doszło zainicjowane przez KNF złagodzenie warunków udzielania kredytów mieszkaniowych przez banki i systematyczna odbudowa akcji kredytowej. Najważniejsze impulsy stymulujące wzrost popytu na nieruchomości mieszkaniowe pojawiły się w drugiej połowie roku. Była to zaskakująca skala obniżki stóp procentowych, dokonana przez Radę Polityki Pieniężnej (łącznie o 1 p.p. we wrześniu i październiku 2023), a przede wszystkim uruchomienie w lipcu 2023 programu kredytów mieszkaniowych z preferencyjnym oprocentowaniem „Bezpieczny kredyt 2%”. Popyt na kredyty w ramach programu przerósł wcześniejsze oczekiwania, według danych BIK skorzystało z niego 92,6 tys. osób na łączną kwotę 27,2 mld zł, co stanowiło 36% całorocznej wartości akcji kredytowej w segmencie kredytów mieszkaniowych, a w samym II półroczu ponad połowę (51%).
Rynek pierwotny
Dane na temat aktywności rynku deweloperskiego w sześciu największych metropoliach[4] opublikowane przez firmę JLL potwierdzają wyraźne odrodzenie popytu w 2023 roku. W całym 2023 roku sprzedano prawie 58 tysięcy mieszkań, co jest wynikiem aż o 65% wyższym niż w kryzysowym roku 2022 i tylko 11% niższym od średniorocznej sprzedaży w okresie prosperity 2016-2021. Zważywszy na trudne warunki w otoczeniu makroekonomicznym, w szczególności wciąż wysoki poziom stóp procentowych oraz wyhamowanie wzrostu gospodarczego, wynik ten był pozytywnym zaskoczeniem dla uczestników i obserwatorów rynku. Sprzedaż deweloperów w 2023 roku mogłaby być jeszcze wyższa gdyby nie bariery podażowe, które spowodowały przekierowanie części popytu na rynek wtórny. W pierwszych trzech kwartałach 2023 roku wolumeny sprzedaży były wyraźnie wyższe od wolumenów mieszkań wprowadzanych do oferty. Działo się tak za sprawą wstrzymania przez deweloperów realizacji nowych projektów w reakcji na gwałtowny spadek popytu w 2022 roku. W efekcie wielkość oferty w omawianym segmencie rynkowym obniżyła się na koniec III kwartału 2023 do 34,3 tysięcy mieszkań, co było najniższym poziomem odnotowanym od 2010 roku i oznaczało spadek o 33% w porównaniu do analogicznego kwartału roku poprzedniego. Dopiero w IV kwartale 2023 roku odnotowano sześćdziesięcioprocentowy wzrost liczby mieszkań wprowadzonych do oferty, która po raz pierwszy od 5 kwartałów była wyższa od wolumenu sprzedaży. Wielkość oferty wzrosła na koniec IV kwartału o 2 tysiące mieszkań (do 36,3 tysięcy), co wciąż jednak oznaczało spadek o 25% w skali roku. Ożywienie podaży nowych mieszkań pod koniec 2023 roku było możliwe nie tylko za sprawą wyraźnego ożywienia popytu, ale także dzięki przyspieszeniu dynamiki wzrostu cen nieruchomości mieszkaniowych, co przy równoczesnym spadku kosztu pozyskania pieniądza i ustabilizowaniu kosztów budowy, umożliwiło osiągnięcie oczekiwanego progu rentowności.
Dane opublikowane przez NBP wskazują, że ceny transakcyjne na rynku pierwotnym sześciu największych metropolii były w III kwartale 2023 roku wyższe o 6% niż rok wcześniej (w tym w Warszawie o 10%, a w pozostałych miastach o 4%), natomiast w segmencie w segmencie 10 średnich miast[5] wzrost cen transakcyjnych w tym samym okresie wyniósł 4%. Według danych RedNet Property Group Sp. z o.o. (RedNet), w segmencie sześciu największych metropolii dynamika wzrostu cen mieszkań sprzedanych w III kwartale 2023 roku wynosiła 6,5%, a średnia cena mieszkań znajdujących się w ofercie na koniec kwartału była wyższa aż o 14% niż przed rokiem. Z kolei Otodom opublikował dane za IV kwartał 2023 roku, według których średnia cena ofertowa nieruchomości mieszkalnych na rynku pierwotnym w Polsce wzrosła o 13,7% w skali roku. Niezależnie od źródła danych zauważalny jest silny wzrost dynamiki cen w drugiej połowie 2023 roku, co należy wiązać z nadwyżką popytu nad podażą, wynikającą głównie z dużej popularności programu „Bezpieczny kredyt 2%”.
Rynek wtórny
Tendencje na rynku wtórnym w zakresie cen oraz obrotów były w dużym stopniu zbieżne z tendencjami obserwowanymi na rynku pierwotnym. Na oba rynki oddziałują te same uwarunkowania popytowe, a ponadto zakupy na rynku pierwotnym są istotnym czynnikiem kreującym podaż na rynku wtórnym (zakup nowego mieszkania bardzo często wiąże się z poprawą warunków mieszkaniowych i sprzedażą dotychczasowego lokum).
Dane NBP dla rynku wtórnego sześciu największych metropolii pokazują tendencje podobne jak na rynku pierwotnym, to znaczy obniżenie dynamiki wzrostu cen w dwóch pierwszych kwartałach 2023 roku odpowiednio 5% r/r/ i 3% r/r i jej ponowny wzrost w III kwartale do 8% w skali roku i 5% w skali kwartału. Dane na temat cen ofertowych Otodom potwierdzają zniżkową tendencję dynamiki cen ofertowych na rynku wtórnym w pierwszych dwóch kwartałach 2023 oraz silny wzrost dynamiki w drugiej połowie roku. W IV kwartale odnotowano 15% tempo wzrostu cen w skali roku i aż 7,1% w skali kwartału (był to najwyższy wzrost kwartalny w historii danych zbieranych przez Otodom). Co istotne, w przeciwieństwie do pierwszych trzech kwartałów, w IV kwartale dynamika wzrostu cen na rynku wtórnym wyprzedziła dynamikę z rynku pierwotnego. Działo się tak głównie za sprawą przesunięcia na rynek wtórny popytu ze strony istotnej części klientów korzystających z programu „Bezpieczny kredyt 2%”, gdyż na droższym rynku pierwotnym zaczęło brakować mieszkań spełniających kryteria cenowe programu.
Podaż i popyt na rynku nieruchomości mieszkalnych
Sytuacja na rynku nieruchomości mieszkaniowych w 2022 roku, w szczególności spadek popytu oraz wzrost kosztów budowy przełożyła się na spadek aktywności sektora budownictwa mieszkaniowego w 2023 roku.
W 2023 roku deweloperzy rozpoczęli budowę 114,5 tys. mieszkań, co było wynikiem 1% gorszym od słabego wyniku 2022 roku (w którym odnotowano 31% spadek w porównaniu do roku poprzedniego). Z drugiej jednak strony, wzrost sprzedaży mieszkań w trakcie roku sprzyjał odbudowie podaży, dlatego wynik samej drugiej połowy 2023 roku (66,5 tys. mieszkań) był o 39% lepszy od wyniku pierwszej połowy roku oraz o 52% lepszy od wyniku drugiej połowy poprzedniego roku. Widać zatem wyraźną poprawę aktywności w sektorze budownictwa mieszkaniowego przeznaczonego na sprzedaż (segment deweloperski). Gorzej wygląda sytuacja w segmencie budownictwa indywidualnego (na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych), który jeszcze nie odreagował w takim stopniu jak segment deweloperski. W całym 2023 roku odnotowano 15% spadek liczby rozpoczętych budów mieszkań, a w samej drugiej połowie spadek wynosił 5%, w porównaniu do drugiej połowy roku poprzedniego.
Publikowany przez Związek Banków Polskich (Centrum Amron) syntetyczny miernik dostępności mieszkań w Polsce - Indeks Dostępności Mieszkaniowej M3, po wyraźnym spadku w 2022 roku z poziomu 196 pkt do 138, w okresie trzech kwartałów 2023 roku obniżył się jeszcze do 131 pkt. Wpływ na to miało głównie przyspieszenie dynamiki wzrostu cen mieszkań, przy utrzymującym się wysokim poziomie stóp procentowych. Wskaźnik ten odzwierciedla zmiany w poziomie dostępności mieszkania dla przykładowej rodziny składającej się z dwóch pracujących osób i dziecka starszego, przy udziale finansowania kredytem hipotecznym.
Zakupy nieruchomości mieszkaniowych finansowane są ze środków pochodzących z kredytów hipotecznych oraz z oszczędności gospodarstw domowych. Według danych NBP szacunkowy udział zakupów gotówkowych mieszkań na rynku pierwotnym sześciu największych metropolii w III kwartale 2023 roku ukształtował się na poziomie 76%. Rosnąca sprzedaż kredytów mieszkaniowych w trakcie 2023 roku wpłynęła na stopniowy spadek wartości tego wskaźnika z poziomu 83% odnotowanego w I kwartale 2023.
Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego nominalna wartość depozytów gospodarstw domowych w IV kwartale 2023 roku wzrosła o 11,5% w skali roku (wobec wzrostu 3,2% w roku 2022). Oznacza to, że – wobec spadku inflacji do 6,4% - realna wartość depozytów gospodarstw domowych wzrosła.
Zgodnie z danymi NBP należności banków z tytułu kredytów mieszkaniowych w Polsce według stanu na 31 grudnia 2023 roku wyniosły 481,7 mld PLN i spadły o 3,5% r/r. Saldo kredytów złotowych na 31 grudnia 2023 roku wyniosło 405,6 mld PLN (84% łącznej wartości należności banków z tytułu kredytów mieszkaniowych w Polsce) i wzrosło o 2,2% r/r.
Łączne saldo kredytów mieszkaniowych w stosunku do produktu krajowego brutto wyrażonego w cenach rynkowych wyniosło na koniec II kwartału 2023 roku 15,7%. To wartość kształtująca się znacząco poniżej średniej krajów Unii Europejskiej, która według danych na koniec II kwartału 2023 roku (ostatnie dostępne dane) wynosi 36,7%. Wskazuje to na duży potencjał dalszego rozwoju rynku kredytów mieszkaniowych w Polsce.
Na dzień 31 grudnia 2023 roku w Polsce działalność prowadziło pięć banków hipotecznych:
• PKO Bank Hipoteczny SA
• mBank Hipoteczny SA
• Pekao Bank Hipoteczny SA
• ING Bank Hipoteczny SA
• Millennium Bank Hipoteczny SA
Polski rynek listów zastawnych jest stosunkowo niewielki i charakteryzuje się umiarkowaną płynnością. Na koniec grudnia 2023 roku łączna wartość wyemitowanych przez działające w Polsce banki hipotecznych listów zastawnych pozostających w obrocie wyniosła 18,5 mld PLN, co oznacza spadek o ok. 2,5 mld PLN względem stanu na 31 grudnia 2022 roku. Na 31 grudnia 2023 roku listy zastawne wyemitowane przez polskie banki stanowiły 3,85% wartości udzielonych przez banki kredytów mieszkaniowych.
PKO Bank Hipoteczny SA jest największym w Polsce emitentem hipotecznych listów zastawnych. Wartość wyemitowanych przez PKO Bank Hipoteczny SA hipotecznych listów zastawnych pozostających w obrocie wyniosła na 31 grudnia 2023 roku 10,4 mld PLN, co stanowiło ponad 56% łącznej wartości pozostających w obrocie listów zastawnych, wyemitowanych przez banki hipoteczne działające w Polsce.
Na działalność PKO Banku Hipotecznego SA wpływ miały rozwiązania prawne, regulacyjne oraz nadzorcze, które weszły w życie w 2023 roku, w tym w szczególności dotyczące:
Outsourcingu |
Ustawą z dnia 16 sierpnia 2023 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku, dokonano szeregu zmian w przepisach prawa bankowego odnoszących się do outsourcingu bankowego, w tym zmniejszono ograniczenia dotyczące podoutsourcingu oraz zliberalizowano zasady outsourcingu pomiędzy instytucjami nadzorowanymi, ze szczególnym uwzględnieniem banków hipotecznych. |
Emisji Obligacji |
Ustawą z dnia 16 sierpnia 2023 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku, dokonano szeregu zmian w przepisach ustawy o obligacjach m.in. w zakresie rozszerzenia obowiązków informacyjnych emitentów obligacji czy też wprowadzenia ograniczenia kwotowego minimalnej wartości nominalnej obligacji nabywanych przez klientów detalicznych będących osobami fizycznymi. |
Kredytów hipotecznych |
Ustawą z dnia 26 maja 2023 roku o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe określono zasady udzielania kredytów mieszkaniowych z prawem dopłaty do rat kredytu („Bezpieczny Kredyt 2%”). Celem programu była pomoc w nabyciu pierwszego mieszkania dla osób do 45 roku życia. PKO Bank Hipoteczny SA nie udzielał „Bezpiecznego Kredytu 2%” ale program ten miał znaczący wpływ na rynek kredytów hipotecznych. |
Ustawą z dnia 26 maja 2023 roku o aplikacji mObywatel uregulowano funkcjonowanie aplikacji mObywatel, w tym zrównano pod względem prawnym dokumenty cyfrowe obsługiwane w tej aplikacji z dokumentami w tradycyjnej formie. Na zasadach wynikających z ustawy, Banki honorują e-dowód osobisty generowany w aplikacji mObywatel jako środek bezpieczeństwa finansowego służący do identyfikacji klienta oraz weryfikacji jego tożsamości. |
Ustawą z dnia 16 sierpnia 2023 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku wprowadzono m.in. zmiany do ustawy prawo bankowe, na podstawie których banki mają obowiązek przekazywania klientom pouczenia o możliwości wnioskowania o informacje dotyczące przeprowadzonej przez Bank oceny zdolności kredytowej. Tą samą ustawą zmieniono także postanowienia ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom poprzez doprecyzowanie jakie terminy wynikające z umowy kredytu ulegają przedłużeniu w zw. z korzystaniem z tzw. „wakacji kredytowych. |
Ryzyka Kredytowego |
Uchwałą nr 242/2023 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 19 czerwca 2023 roku znowelizowano Rekomendację S dotyczącą dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie. Zmiany rekomendacji umożliwiły obniżenie bufora stopy procentowej dla kredytów ze zmienną stopą procentową przy bieżących uwarunkowaniach makroekonomicznych, a także obniżenie bufora dla kredytów z okresowo stałą stopą i okresem ustalenia tej stopy dłuższym niż 5 lat. Wpłynęło to pozytywnie na zdolność kredytową klientów Banku. |
Uchwałą nr 119/2023 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 24 marca 2023 r. znowelizowano Rekomendację J dotyczącą zasad gromadzenia i przetwarzania przez banki danych o rynku nieruchomości. Zmiany rekomendacji zawężają zakres gromadzonych przez bank danych do reprezentatywnych „dla finansowanego przez bank rynku nieruchomości”, a nie jak dotychczas „dla całego rynku nieruchomości” oraz umożliwiają wykorzystywanie przez banki jako wartości referencyjnej wartości z bankowej oceny wartości zabezpieczenia na nieruchomości. |
Spraw pracowniczych |
Ustawą z dnia 1 grudnia 2022 roku o zmianie ustawy Kodeks Pracy oraz niektórych innych ustaw oraz Ustawą z dnia 9 marca 2023 roku o zmianie ustawy Kodeks Pracy oraz niektórych innych ustaw wprowadzono m.in. przepisy dotyczące pracy zdalnej oraz zaimplementowano do polskiego porządku prawnego tzw. dyrektywę work-life balance. |
Podstawowe wskaźniki finansowe PKO Banku Hipotecznego SA
Sprawozdanie z sytuacji finansowej PKO Banku Hipotecznego SA
Rachunek zysków i strat PKO Banku Hipotecznego SA
Wymogi w zakresie funduszy własnych (filar I)
Kapitał wewnętrzny (filar II)
Ujawnienia (filar III)
|
31.12.2023 |
31.12.2022 |
Suma aktywów (mln PLN) |
18 935,9 |
20 680,5 |
ROA[6] |
0,8 |
- |
ROE[7] |
11,2 |
- |
Łączny współczynnik kapitałowy |
20,9% |
18,9% |
Współczynnik dźwigni finansowej (LR) |
8,5% |
7,7% |
Wskaźnik kosztów do dochodów (C/I)[8] |
19,5% |
- |
mln PLN |
31.12.2023 |
31.12.2022 |
Kasa, środki w Banku Centralnym |
0,3 |
60,7 |
Należności od banków |
2,4 |
0,1 |
Instrumenty pochodne zabezpieczające |
55,4 |
508,1 |
Papiery wartościowe |
945,3 |
1 017,4 |
Kredyty i pożyczki wobec klientów |
17 898,7 |
18 955,4 |
Pozostałe aktywa[9] |
33,8 |
138,8 |
SUMA AKTYWÓW |
18 935,9 |
20 680,5 |
mln PLN |
31.12.2023 |
31.12.2022 |
Zobowiązania wobec banków |
4 580,7 |
5 635,9 |
Instrumenty pochodne zabezpieczające |
213,2 |
25,7 |
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych listów zastawnych |
10 444,6 |
12 063,6 |
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji |
1 991,3 |
1 495,9 |
Pozostałe zobowiązania i rezerwy[10] |
67,2 |
55,1 |
Kapitał własny |
1 638,9 |
1 404,3 |
SUMA ZOBOWIĄZAŃ I KAPITAŁU WŁASNEGO |
18 935,9 |
20 680,5 |
Suma bilansowa PKO Banku Hipotecznego SA na 31 grudnia 2023 roku wyniosła 18 935,9 mln PLN. Kluczową pozycją po stronie aktywów Banku były kredyty mieszkaniowe. Ich wartość bilansowa z uwzględnieniem odpisów na oczekiwane straty kredytowe na 31 grudnia 2023 roku wyniosła 17 898,7 mln PLN, z czego 9 791,8 mln PLN stanowiły kredyty udzielone przez PKO Bank Hipoteczny SA, natomiast 8 106,9 mln PLN stanowiły kredyty nabyte od PKO Banku Polskiego SA.
Wartość bilansowa listów zastawnych na koniec grudnia 2023 roku wyniosła 10 444,6 mln PLN, co stanowi 55,2% sumy bilansowej. Oznacza to spadek o 13,4% w stosunku do końca 2022 roku, ze względu na wykup listów zastawnych zapadających w 2023 roku oraz ze względu na wpływ kursu EUR/PLN na wycenę listów zastawnych denominowanych w EUR.
Na 31 grudnia 2023 roku znaczącą pozycję w pasywach Banku stanowiły zobowiązania finansowe wobec PKO Banku Polskiego SA. Były to zobowiązania z tytułu kredytów i overdraftu w ramach dostępnego limitu, zobowiązania z tytułu objętych przez PKO Banku Polski SA listów zastawnych i obligacji oraz pozostałe zobowiązania wobec PKO Banku Polskiego SA. Ich łączna wartość wyniosła 4 835,3 mln PLN. Istotnym źródłem finansowania działalności Banku były również wyemitowane przez Bank obligacje niezabezpieczone. Ich saldo na 31 grudnia 2023 roku wyniosło 1 991,3 mln PLN, co oznacza wzrost o 33,1% w stosunku do końca 2022 roku. Materialną pozycję w strukturze finansowania zajmował także kapitał własny w kwocie 1 638,9 mln PLN (1 404,3 mln PLN na koniec 2022 roku).
mln PLN |
01.01.2023 – 31.12.2023 |
01.01.2022 – 31.12.2022 |
Zmiana r/r |
Wynik z tytułu odsetek |
365,3 |
(320,8) |
686,1 |
Wynik z tytułu prowizji i opłat |
(3,1) |
(0,2) |
(2,9) |
Wynik z pozycji wymiany |
(4,1) |
0,3 |
(4,4) |
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe |
(7,6) |
(6,1) |
(1,5) |
Pozostałe przychody i koszty operacyjne netto |
0,2 |
0,2 |
- |
Ogólne koszty administracyjne |
(47,4) |
(43,3) |
(4,1) |
Koszty z tytułu obciążeń regulacyjnych |
(22,4) |
(37,3) |
14,9 |
Podatek od niektórych instytucji finansowych |
(58,0) |
(69,6) |
11,6 |
Wynik z działalności operacyjnej |
222,9 |
(476,8) |
699,7 |
Zysk brutto |
222,9 |
(476,8) |
699,7 |
Podatek dochodowy |
(57,1) |
71,0 |
(128,1) |
Zysk netto |
165,8 |
(405,8) |
571,6 |
PKO Bank Hipoteczny SA zakończył 2023 rok zyskiem netto w wysokości 165,8 mln PLN, co stanowi wzrost o 571,6 mln PLN w porównaniu z 2022 rokiem.
W analizowanym okresie Bank wypracował przychody z tytułu odsetek w wysokości 1 641,1 mln PLN z czego przychody odsetkowe od kredytów mieszkaniowych wycenianye według zamortyzowanego kosztu wyniosły 1 572,7 mln PLN . W tym czasie Bank poniósł koszty z tytułu odsetek w wysokości 1 275,8 mln PLN w tym odsetek od listów zastawnych oraz kosztów z tytułu transakcji zabezpieczających. Koszty odsetkowe z tego tytułu wyniosły łącznie 744,8 mln PLN.
Zrealizowany obrót (rozumiany jako przychód z tytułu odsetek i przychód z tytułu prowizji i opłat) pochodził w całości z działalności na terytorium Polski.
W 2023 roku Bank poniósł 47,4 mln PLN ogólnych kosztów administracyjnych. Istotną pozycję w strukturze kosztów administracyjnych stanowiły koszty rzeczowe w wysokości 26,0 mln PLN, w tym 19,3 mln PLN stanowiły koszty związane z usługami świadczonymi przez PKO w ramach umowy outsourcingowej. Koszty z tytułu świadczeń pracowniczych wyniosły 19,8 mln PLN.
W 2023 roku koszty z tytułu obciążeń regulacyjnych wyniosły 22,4 mln PLN. Główną pozycją tych kosztów była składka na fundusz przymusowej restrukturyzacji Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, której wartość wyniosła 18,5 mln PLN.
Istotny koszt w działalności Banku stanowił podatek od niektórych instytucji finansowych, którego wartość w okresie sprawozdawczym wyniosła 58,0 mln PLN.
Wysoki poziom kosztów z tytułu obciążeń regulacyjnych oraz podatkowych negatywnie wpływa na rentowność Banku.
Wypłata dywidendy
W 2023 roku Bank nie wypłacał dywidendy ze względu na poniesioną stratę w 2022 roku.
Struktura finansowania Banku
Poniższa tabela przedstawia strukturę źródeł finansowania Banku:
|
31.12.2023 |
31.12.2022 |
Emisje listów zastawnych |
55,2% |
58,3% |
Środki od podmiotu dominującego |
24,2% |
26,6% |
Emisje obligacji |
10,5% |
7,2% |
Kapitały własne |
8,7% |
6,8% |
Pozostałe |
1,4% |
1,1% |
Łącznie |
100,0% |
100,0% |
Na 31 grudnia 2023 roku oraz na 31 grudnia 2022 roku Bank nie posiadał zobowiązań wynikających z zawartych umów, w przypadku których nie wywiązał się z płatności w przewidzianym terminie.
Wpływ ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom na osiągnięte wyniki finansowe Banku
Wpływ na wyniki finansowe Banku ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (dalej: „Ustawa”) w zakresie tzw. ustawowych wakacji kredytowych został opisany w sprawozdaniu finansowym PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku w Nocie 26 „Kredyty i pożyczki wobec klientów”.
Ustawa o wsparciu wprowadziła również zmiany w zakresie działania Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, który oferuje wsparcie kredytobiorcom maksymalnie do 2 000 PLN miesięcznie, wypłacane maksymalnie przez 36 miesięcy. Spłata wsparcia następuje po dwóch latach w równych i nieoprocentowanych 144 ratach. Część wsparcia może zostać umorzona tym klientom, którzy terminowo spłacą 100 pierwszych rat. Klient może skorzystać ze wsparcia, gdy spełniony jest jeden z poniższych warunków:
• co najmniej jeden z kredytobiorców ma status bezrobotnego;
• miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego przekraczają 50 procent miesięcznych dochodów;
• miesięczny dochód po odjęciu kosztów kredytu nie przekracza 1 552 PLN/osobę w gospodarstwie jednoosobowym oraz 1 200 PLN/osobę w gospodarstwach wieloosobowych (od stycznia 2022 roku).
W 2023 roku Bank nie odprowadził składki na rzecz Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.
Ustawa o wsparciu zakłada również zastąpienie wskaźnika WIBOR innym wskaźnikiem, co zostało opisane w Nocie 58 „Reforma wskaźników referencyjnych IBOR” sprawozdania finansowego PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku.
Informacje ogólne
Zgodnie z Rozporządzeniem CRR Bank wylicza wymogi w zakresie funduszy własnych dla następujących rodzajów ryzyka:
• z tytułu ryzyka kredytowego – metodą standardową,
• z tytułu ryzyka związanego z korektą wyceny kredytowej (CVA) – metodą standardową,
• z tytułu ryzyka rozliczenia i dostawy – metodą standardową,
• z tytułu ryzyka operacyjnego – metodą wskaźnika bazowego (BIA),
• z tytułu ryzyka rynkowego (tylko ryzyko walutowe) – metodami podstawowymi.
Na 31 grudnia 2023 roku wymogi w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka związanego z korektą wyceny kredytowej, rozliczenia i dostawy oraz ryzyka rynkowego były zerowe, zatem na łączny wymóg w zakresie funduszy własnych składały się wymogi z tytułu ryzyka kredytowego oraz operacyjnego.
Wymogi w zakresie funduszy własnych |
31.12.2023 |
31.12.2022 |
Ryzyko kredytowe (mln PLN) |
570,1 |
614,5 |
Ryzyko operacyjne (mln PLN) |
47,3 |
47,0 |
Łączny wymóg w zakresie funduszy własnych (mln PLN) |
617,5 |
661,5 |
Współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) |
20,9% |
18,9% |
Współczynnik kapitału Tier 1 (T1) |
20,9% |
18,9% |
Łączny współczynnik kapitałowy (TCR) |
20,9% |
18,9% |
Poniższe tabele prezentują wartości ekspozycji, aktywa ważone ryzykiem (RWA – ang. Risk Weighted Assets) oraz wymogi w zakresie funduszy własnych, w podziale na poszczególne klasy ekspozycji:
31.12.2023 mln PLN |
Ekspozycja brutto |
Wartość ekspozycji[11] |
Aktywa ważone ryzykiem (RWA) |
Wymóg w zakresie funduszy własnych |
Ekspozycje detaliczne[12] |
2 014,5 |
1 200,0 |
1 466,1 |
117,3 |
Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach |
15 996,8 |
15 953,7 |
5 583,7 |
446,7 |
Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych |
945,3 |
945,3 |
- |
- |
Ekspozycje wobec instytucji |
203,2 |
203,2 |
- |
- |
Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania |
72,1 |
41,8 |
44,0 |
3,5 |
Inne ekspozycje |
33,9 |
33,9 |
32,9 |
2,6 |
Razem |
19 265,7 |
19 177,8 |
7 126,7 |
570,1 |
31.12.2022 mln PLN |
Ekspozycja brutto |
Wartość ekspozycji[13] |
Aktywa ważone ryzykiem (RWA) |
Wymóg w zakresie funduszy własnych |
Ekspozycje detaliczne[14] |
1 864,8 |
1 834,1 |
1 375,6 |
110,1 |
Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach |
17 152,4 |
17 108,7 |
5 988,0 |
479,0 |
Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych |
1 170,8 |
1 170,7 |
232,2 |
18,6 |
Ekspozycje wobec instytucji |
1 417,9 |
1 417,9 |
- |
- |
Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania |
61,7 |
38,1 |
39,3 |
3,1 |
Inne ekspozycje |
45,9 |
46,0 |
45,9 |
3,7 |
Razem |
21 713,5 |
21 615,5 |
7 681,0 |
614,5 |
Korekty z tytułu ryzyka kredytowego
W zakresie korekty z tytułu szczególnego ryzyka kredytowego, Bank wykorzystuje odpis z tytułu utraty wartości aktywów, który został uwzględniony w kapitale Tier I Banku, zgodnie z Rozporządzeniem CRR oraz przepisami wykonawczymi do Rozporządzenia.
Stosowane przez Bank podejście do identyfikacji ekspozycji zagrożonych utratą wartości oraz metody szacowania odpisów na oczekiwane straty kredytowe i rezerw na udzielone zobowiązania finansowe opisane zostały w Nocie 45.2 „Odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych” sprawozdania finansowego PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku.
Stosowanie technik ograniczenia ryzyka kredytowego
Bank wykorzystuje zabezpieczenie hipoteczne dla celów klasyfikacji ekspozycji do klas ekspozycji zabezpieczonych hipotekami na nieruchomości i stosowania preferencyjnej wagi ryzyka. Szczegółowe informacje dotyczące głównych rodzajów zabezpieczeń przyjętych przez Bank oraz sposobu ustalania bankowo – hipotecznej wartości nieruchomości opisane zostały w Nocie 47 „Zarządzanie ryzykiem rezydualnym” sprawozdania finansowego PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku.
Kapitał wewnętrzny to szacowana kwota kapitału niezbędna do pokrycia istotnych ryzyk zidentyfikowanych w działalności Banku oraz wpływu zmian otoczenia gospodarczego, uwzględniająca przewidywany poziom ryzyka.
PKO Bank Hipoteczny SA cyklicznie monitoruje istotność poszczególnych rodzajów ryzyka odnoszących się do działalności Banku.
Bank dokonuje odrębnego szacowania kapitału wewnętrznego na następujące rodzaje ryzyka uznane za istotne:
• ryzyko kredytowe,
• ryzyko płynności,
• ryzyko operacyjne,
• ryzyko stopy procentowej,
• ryzyko biznesowe,
• ryzyko modeli.
Kapitał wewnętrzny na pokrycie poszczególnych rodzajów ryzyka jest ustalany zgodnie z metodami określonymi w przepisach wewnętrznych Banku. Łączny kapitał wewnętrzny stanowi sumę wysokości kapitału wewnętrznego niezbędnego do pokrycia istotnych dla Banku rodzajów ryzyka.
Struktura kapitału wewnętrznego |
31.12.2023 |
31.12.2022 |
Na pokrycie ryzyka kredytowego |
69,8% |
76,0% |
Na pokrycie ryzyka płynności |
5,8% |
2,7% |
Na pokrycie ryzyka operacyjnego |
3,7% |
5,8% |
Na pokrycie ryzyka stopy procentowej |
8,3% |
5,1% |
Na pokrycie ryzyka biznesowego |
12,2% |
10,1% |
Na pokrycie ryzyka modeli |
0,2% |
0,2% |
Razem |
100,0% |
100,0% |
Na 31 grudnia 2023 roku relacja funduszy własnych do kapitału wewnętrznego Banku utrzymywała się zarówno powyżej limitu ustawowego jak i wewnętrznego.
W celu oszacowania kwoty funduszy własnych niezbędnej do prowadzenia bezpiecznej działalności w warunkach dekoniunktury, Bank regularnie przeprowadza testy warunków skrajnych.
Uwzględniając skalę oraz specyfikę działalności, Bank publikuje w sprawozdaniu finansowym oraz sprawozdaniu Zarządu z działalności Banku w szczególności informacje w zakresie[15]:
• celów i strategii w zakresie zarządzania ryzykiem,
• funduszy własnych dla potrzeb adekwatności kapitałowej,
• buforów kapitałowych,
• dźwigni finansowej,
• wymogów kapitałowych,
• korekt z tytułu ryzyka kredytowego,
• stosowanych technik ograniczania ryzyka kredytowego,
• polityki wynagradzania Banku, zgodnie z Rekomendacją Z,
• głównych postanowień Zasad zarządzania konfliktami interesów zgodnie z Rekomendacją Z,
• wymogów, o których mowa w art. 111a ustawy Prawo bankowe oraz w Rekomendacji H,
• ryzyka operacyjnego, zgodnie z Rekomendacją M,
• ryzyka kredytowego oraz informacji w zakresie utraty wartości aktywów finansowych zgodnie z Rekomendacją R oraz z MSSF 9,
• systemu zarządzania ryzykiem płynności oraz pozycji płynności, zgodnie z Rekomendacją P,
• wpływu stosowania rozwiązań przejściowych związanych z wdrożeniem Międzynarodowego Standardu Sprawozdawczości Finansowej 9 (MSSF 9) na adekwatność kapitałową.
Bank, działając w Grupie Kapitałowej PKO Banku Polskiego, dostarcza również informacje podmiotowi dominującemu w celu ujęcia ich w danych skonsolidowanych.
Szczegółowe informacje o zakresie ujawnianych informacji, sposobie ich weryfikacji oraz publikacji zawiera dokument Polityka informacyjna PKO Banku Hipotecznego SA w zakresie adekwatności kapitałowej oraz innych informacji podlegających ogłaszaniu, udostępniony na stronie internetowej Banku (www.pkobh.pl).
Sprzedaż mieszkaniowych kredytów hipotecznych w modelu agencyjnym
Nabywanie wierzytelności z tytułu mieszkaniowych kredytów hipotecznych
Struktura portfela mieszkaniowych kredytów hipotecznych
Listy zastawne
Działalność na rynkach finansowych
Obligacje - umowa programu emisji zawarta z PKO Bankiem Polskim SA
PKO Bank Hipoteczny SA od 1 kwietnia 2015 roku udziela kredytów mieszkaniowych w polskich złotych przeznaczonych na cele mieszkaniowe. Sprzedaż kredytów prowadzona jest w oparciu o model agencyjny, poprzez największą w Polsce sieć oddziałów, agentów i pośredników PKO Banku Polskiego SA. Jako zabezpieczenie kredytów Bank przyjmuje lokale mieszkalne oraz domy jednorodzinne.
Od 2023 roku zgodnie ze strategią na lata 2023-2025 sprzedaż kredytów hipotecznych w modelu agencyjnym była systematycznie zwiększana. W 2023 roku Bank udzielił kredytów hipotecznych o wartości 785 mln PLN co stanowi wzrost o 233% w stosunku do 2022 roku.
Zgodnie z zapisami Rekomendacji S Komisji Nadzoru Finansowego, Bank udziela kredytów, których relacja wysokości kredytu do wartości rynkowej nieruchomości nie przekracza 80%. W przypadku zastosowania ubezpieczenia kredytowanego wymaganego wkładu finansowego Bank dopuszcza udzielenie kredytu, dla którego wartość tego wskaźnika nie przekracza 90%. Ponadto, Bank zgodnie z Ustawą o listach zastawnych i bankach hipotecznych udziela wyłącznie kredytów, dla których relacja wartości kredytu do bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości nie przekracza 100%.
Poniższa tabela zawiera główne kryteria stosowane przez PKO Bank Hipoteczny SA w procesie udzielania kredytów zabezpieczonych hipoteką.
Kryteria |
Model agencyjny |
Wysokość udzielonego kredytu / wartość rynkowa nieruchomości |
Max 80%[16] |
Wysokość udzielanego kredytu / bankowo-hipoteczna wartość nieruchomości |
Max 100% |
Tytuł prawny do nieruchomości |
Własność |
Zabezpieczenie kredytu |
Hipoteka wpisana na 1. miejscu w dziale IV Księgi Wieczystej |
Waluta |
PLN |
Przeznaczenie |
Cele mieszkaniowe |
Elementem prowadzenia działalności biznesowej PKO Banku Hipotecznego SA jest nabywanie od PKO Banku Polskiego SA wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipotecznie na podstawie umowy ramowej zawartej w 2015 roku.
Poniższa tabela zawiera główne kryteria stosowane przez PKO Bank Hipoteczny SA w procesie nabywania kredytów zabezpieczonych hipotecznie.
Kryteria |
Model poolingowy |
Wysokość udzielanego kredytu / bankowo-hipoteczna wartość nieruchomości |
Max 100% |
Tytuł prawny do nieruchomości |
Własność |
Zabezpieczenie kredytu |
Hipoteka wpisana na 1. miejscu w dziale IV Księgi Wieczystej |
Waluta |
PLN |
Opóźnienia w spłacie lub przesłanki utraty wartości |
Brak |
Przeznaczenie |
Cele mieszkaniowe |
Struktura portfela według LtV
Struktura portfela kredytów mieszkaniowych znajdujących się w bilansie PKO Banku Hipotecznego SA według wartości wskaźnika LtV opartego o wycenę rynkową[17] oraz LtV opartego o BHWN została przedstawiona w poniższych tabelach.
Kredyty brutto wobec klientów według LtV opartego o wycenę rynkową |
31.12.2023 |
31.12.2022 |
poniżej 50% |
87,9% |
82,6% |
51% - 60% |
7,9% |
13,8% |
61% - 70% |
2,0% |
2,9% |
71% - 80% |
1,7% |
0,6% |
81% - 90% |
0,5% |
0,1% |
powyżej 90% |
0,0% |
0,0% |
Razem brutto |
100,0% |
100% |
Średni poziom LtV opartego o wycenę rynkową |
35,0% |
37,4% |
Kredyty brutto wobec klientów według LtV opartego o BHWN |
31.12.2023 |
31.12.2022 |
poniżej 50% |
23,9% |
21,8% |
51% - 60% |
13,4% |
12,7% |
61% - 70% |
17,2% |
16,8% |
71% - 80% |
21,8% |
22,5% |
81% - 90% |
21,0% |
23,1% |
powyżej 90% |
2,7% |
3,1% |
Razem brutto |
100,0% |
100% |
Średni poziom LtV opartego o BHWN |
63,8% |
65,1% |
W 2023 roku średnia wartość LtV opartego o wycenę rynkową portfela kredytowego spadła o 2,4 p.p. (w 2022 spadek o 6,6 p.p.), co jest wynikiem amortyzacji portfela przy dalszym wzroście rynkowych wartości nieruchomości zabezpieczających kredyty Banku. W przypadku wskaźnika LtV opartego o BHWN spadek jest mniejszy i wynika jedynie z amortyzacji portfela. Ustalona na moment udzielenia kredytu bankowo-hipoteczna wartość nieruchomości nie wymagała aktualizacji - w ocenie Banku jest na bezpiecznym poziomie, niższym niż wartość rynkowa oraz spełnia wymogi Regulaminu ustalania BHWN w PKO Banku Hipotecznym SA.
Oprocentowanie kredytów
Bank posiada w ofercie kredyty oparte o WIBOR 6M oraz o okresowo stałą stopę procentową. W przeszłości Bank oferował również kredyty oparte o WIBOR 3M.
Bank posiada również w swojej ofercie kredyty z oprocentowaniem opartym o pięcioletnią stałą stopę bazową, a także umożliwia zmianę sposobu oprocentowania kredytów ze zmiennego oprocentowania na oprocentowanie stałe w okresie pięciu lat.
Podstawowym celem PKO Banku Hipotecznego SA jest emisja listów zastawnych, które stanowią główne źródło finansowania kredytów zabezpieczonych nieruchomościami.
Emisje listów zastawnych w ramach krajowego programu emisji listów zastawnych
Od początku swojego funkcjonowania PKO Bank Hipoteczny SA przeprowadził emisje trzynastu serii krajowych listów zastawnych, w tym dwie emisje zielonych hipotecznych listów zastawnych. Emisje te przeprowadzone zostały w ramach krajowego programu emisji listów zastawnych PKO Banku Hipotecznego SA.
Łączna wartość wyemitowanych i pozostających w obrocie listów zastawnych w ramach emisji krajowych PKO Banku Hipotecznego SA (wg wartości nominalnej) na koniec 2023 roku wynosiła 1 990,0 mln PLN.
Wszystkie z wyemitowanych serii krajowych listów zastawnych są przedmiotem obrotu na rynku równoległym regulowanym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie oraz na rynku regulowanym platformy BondSpot. Są one również dopuszczone do transakcji repo przez Narodowy Bank Polski.
Bank prowadzi obecnie działalność emisyjną w zakresie listów zastawnych wyłącznie w ramach międzynarodowego programu emisji listów zastawnych, a działalność emisyjna w oparciu o krajowy program emisji listów zastawnych nie jest kontynuowana.
W 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA wykupił jedną serię listów zastawnych o łącznej wartości nominalnej wynoszącej 500 mln PLN.
|
Pozostające w obrocie emisje hipotecznych listów zastawnych PKO Banku Hipotecznego SA w PLN wyemitowane w ramach krajowego programu emisji listów zastawnych przeprowadzone do 31 grudnia 2023 roku:
Numer serii |
Numer listów zastawnych (kod ISIN) |
Data emisji |
Data wykupu |
Wartość serii (mln PLN) |
Oprocentowanie |
Waluta |
Rating emisji |
Miejsce notowań |
7 |
PLPKOHP00074 |
27.04.2018 |
25.04.2024 |
700 |
WIBOR3M +0,49% |
PLN |
Aa1 |
Bondspot, rynek równoległy regulowany GPW |
9 |
PLPKOHP00090 |
27.07.2018 |
25.07.2025 |
500 |
WIBOR3M +0,62% |
PLN |
Aa1 |
Bondspot, rynek równoległy regulowany GPW |
10 |
PLPKOHP00108 |
24.08.2018 |
24.08.2028 |
60 |
3,4875% |
PLN |
Aa1 |
Bondspot, rynek równoległy regulowany GPW |
11 |
PLPKOHP00116 |
26.10.2018 |
28.04.2025 |
230 |
WIBOR3M +0,66% |
PLN |
Aa1 |
Bondspot, rynek równoległy regulowany GPW |
12 |
PLPKOHP00132 |
10.06.2019 |
30.09.2024 |
250 |
WIBOR3M +0,60% |
PLN |
Aa1 |
Bondspot, rynek równoległy regulowany GPW |
13 |
PLPKOHP00199 |
02.12.2019 |
02.12.2024 |
250 |
WIBOR3M +0,51% |
PLN |
Aa1 |
Bondspot, rynek równoległy regulowany GPW |
emisje listów zastawnych w ramach międzynarodowego programu emisji listów zastawnych
Od początku swojego funkcjonowania PKO Bank Hipoteczny SA przeprowadził emisje jedenastu serii listów zastawnych w ramach międzynarodowego programu emisji listów zastawnych, w tym ośmiu emisji denominowanych w EUR oraz trzech w PLN.
|
Łączna wartość wyemitowanych i pozostających w obrocie listów zastawnych w ramach międzynarodowego programu emisji listów zastawnych PKO Banku Hipotecznego SA (wg wartości nominalnej) denominowanych w EUR i PLN na koniec 2023 roku wynosiła 1 525 mln EUR oraz 1 750 mln PLN, co przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na 29 grudnia 2023 roku daje kwotę łączną na poziomie 8 380,7 mln PLN.
Wszystkie serie listów zastawnych wyemitowanych w ramach międzynarodowego programu emisji listów zastawnych notowane są na Giełdzie w Luksemburgu oraz dodatkowo serie 4, 6, 8, 9, 10 i 11 notowane są na rynku równoległym regulowanym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Listy zastawne denominowane w EUR są ponadto dopuszczone do transakcji repo przez Europejski Bank Centralny.
W 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA przeprowadził trzy emisje hipotecznych listów zastawnych w PLN serii 9, 10 i 11 o łącznej wartości nominalnej 1 750 mln PLN.
W 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA wykupił jedną serię listów zastawnych denominowanych w EUR o wartości nominalnej wynoszącej 500 mln EUR.
Pozostające w obrocie emisje hipotecznych listów zastawnych PKO Banku Hipotecznego SA wyemitowane w ramach międzynarodowego programu emisji listów zastawnych przeprowadzone do dnia 31 grudnia 2023 roku:
Numer serii |
Numer listów zastawnych (kod ISIN) |
Data emisji |
Data wykupu |
Wartość serii (mln) |
Waluta |
Kupon |
Rating emisji |
Miejsce notowań |
2 |
XS1559882821 |
02.02.2017 |
02.02.2024 |
25 |
EUR |
0,82% |
Aa1 |
LuxSE |
4 |
XS1690669574
|
27.09.2017 |
27.08.2024 |
500 |
EUR |
0,75% |
Aa1 |
LuxSE, rynek |
6 |
XS1795407979 |
22.03.2018 |
24.01.2024 |
500 |
EUR |
0,75% |
Aa1 |
LuxSE, rynek |
8 |
XS2495085784 |
04.07.2022 |
25.06.2025 |
500 |
EUR |
2,125% |
Aa1 |
LuxSE, rynek |
9 |
XS2583335943 |
09.02.2023 |
09.02.2026 |
500 |
PLN |
WIBOR 3M + 0,85% |
Aa1 |
LuxSE, rynek |
10 |
XS2641919639 |
28.06.2023 |
29.06.2026 |
500 |
PLN |
WIBOR 3M + 0,78% |
Aa1 |
LuxSE, rynek |
11 |
XS2711876370 |
02.11.2023 |
02.11.2026 |
750 |
PLN |
WIBOR 3M + 0,78% |
Aa1 |
LuxSE, rynek |
Środki pozyskane z emisji listów zastawnych zostały wykorzystane przez PKO Bank Hipoteczny SA na udzielanie kredytów mieszkaniowych oraz na nabywanie wierzytelności z tytułu takich kredytów od PKO Banku Polskiego SA.
Zgodnie z art. 7d ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o listach zastawnych i bankach hipotecznych, listy zastawne mogą być oznaczone, jako europejski list zastawny lub europejski list zastawny (premium). Listy zastawne PKO Banku Hipotecznego oznaczone są jako europejski list zastawny (premium). Oznaczenie „premium” pozwala w łatwy i jednoznaczny sposób zidentyfikować, czy listy zastawne spełniają wymogi z art. 129 CRR, co ma na celu ułatwienie inwestorom oceny jakości listów zastawnych i tym samym zwiększenie ich atrakcyjności jako instrumentu inwestycyjnego zarówno w Unii, jak i poza nią.
Wykaz emisji listów zastawnych, w ramach których wyemitowano listy zastawne oznaczone jako europejski list zastawny lub europejski list zastawny (premium) znajduje się na stronie KNF pod adresem:
https://www.knf.gov.pl/podmioty/Podmioty_sektora_bankowego/Banki_hipoteczne
The Covered Bond Label
6 lutego 2018 roku PKO Bank Hipoteczny SA jako pierwszy emitent listów zastawnych z Polski dołączył do The Covered Bond Label. The Covered Bond Label to certyfikat jakości, którego celem jest budowanie wśród inwestorów świadomości w zakresie bezpieczeństwa i wysokiej jakości aktywów, jakimi są listy zastawne.
Dane Banku na stronie The Covered Bond Label znajdują się pod adresem:
https://coveredbondlabel.com/issuer/132-pko-bank-hipoteczny-spolka-akcyjna
Energy Efficient Mortgage Label
Energy Efficient Mortgage Label został stworzony przez European Mortgage Federation – European Bond Council (EMF-ECBC) jako jasny i przejrzysty znak jakości dla konsumentów, kredytodawców i inwestorów, mający na celu identyfikację energooszczędnych kredytów hipotecznych przeznaczonych na budownictwo mieszkaniowe.
PKO Bank Hipoteczny SA jako pierwszy bank z Polski dołączył w 2021 roku do inicjatywy Energy Efficient Mortgage Label. Inicjatywa ta ma na celu wsparcie unijnego Zielonego Ładu oraz neutralności klimatycznej do 2050 roku oraz dostosowanie portfela produktów do zmian regulacyjnych takich jak nowa taksonomia UE.
Dane Banku na stronie Energy Efficient Mortgage Label znajdują się pod adresem:
https://www.energy-efficient-mortgage-label.org/issuers/directory
Zielone Listy Zastawne
W 2019 roku PKO Bank Hipoteczny SA po raz pierwszy opublikował Zasady dotyczące Zielonych Listów Zastawnych (Green Covered Bond Framework - GCBF). W czerwcu 2022 roku Zasady te zostały zaktualizowane przez Bank w związku z planowaną emisją zielonych hipotecznych listów zastawnych. GCBF określa między innymi zasady selekcji aktywów, które są zabezpieczeniem zielonych emisji. Zielone emisje PKO Banku Hipotecznego SA są zabezpieczone hipotekami spełniającymi najwyższe standardy w zakresie energochłonności i emisji dwutlenku węgla.
Wpływy z Zielonych Listów Zastawnych wykorzystywane są wyłącznie do finansowania bądź refinansowania nowych i/lub istniejących projektów zakwalifikowanych jako zielone aktywa. Zielone Listy Zastawne PKO Banku Hipotecznego SA spełniają kryteria wyznaczone przez International Capital Market Association (ICMA) jako Zasady dotyczące Zielonych Obligacji (Green Bond Principles). Zasady te to zbiór wytycznych w zakresie określenia celu finansowania, oceny i selekcji aktywów, zarządzania wpływami z emisji oraz raportowania alokacji środków.
PKO Bank Hipoteczny SA w czerwcu 2019 roku oraz w czerwcu 2022 roku uzyskał dla swojego Green Covered Bond Framework zewnętrzną opinię (Second Party Opinion) wyspecjalizowanej certyfikowanej międzynarodowej instytucji Sustainalytics. Zielone Listy Zastawne PKO Banku Hipotecznego SA są certyfikowane przez Climate Bond Initiative (CBI) – ostatnia certyfikacja poemisyjna miała miejsce w maju 2023 roku. Certyfikat CBI jest przyznawany obligacjom i listom zastawnym spełniającym najwyższe standardy w zakresie pozytywnego wpływu na środowisko.
Bank, co najmniej raz w roku publikuje raport alokacji oraz wpływu emisji zielonych listów zastawnych na środowisko.
Szczegółowe informacje związane z zielonymi listami zastawnymi emitowanymi przez Bank znajdują się pod adresem:
https://www.pkobh.pl/listy-zastawne/zielone-listy-zastawne/
PKO Bank Hipoteczny SA zawiera transakcje skarbowe na hurtowym rynku finansowym. Celem transakcji jest zarządzanie płynnością (w krótkim, średnim i długim horyzoncie czasowym) oraz pozycją walutową Banku. Ponadto Ustawa o listach zastawnych i bankach hipotecznych nakłada na PKO Bank Hipoteczny SA obowiązek ograniczania ryzyka związanego ze zmianami kursów walut.
W celu sfinansowania działalności związanej z udzielaniem kredytów mieszkaniowych oraz nabywaniem wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych udzielonych przez PKO , PKO Bank Hipoteczny SA emituje hipoteczne listy zastawne, obligacje, zaciąga zobowiązania w ramach linii kredytowych oraz zobowiązania z tytułu nabytych wierzytelności.
W ocenie Zarządu Banku na 31 grudnia 2023 roku nie wystąpiły przesłanki mogące świadczyć o ryzyku nieterminowej spłaty zaciągniętych przez Bank zobowiązań. Na 31 grudnia 2023 roku wszystkie regulacyjne i wewnętrzne limity płynności pozostały spełnione. Szczegółowe informacje nt. poziomów norm płynności Banku zostały zaprezentowane w Nocie 48 „Zarządzanie ryzykiem płynności” sprawozdania finansowego PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku.
W przypadku emisji listów zastawnych w EUR w celu zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej oraz ryzyka walutowego PKO Bank Hipoteczny SA zawarł transakcje CIRS (Cross-Currency Interest Rate Swap), w których Bank płaci kupon w PLN oparty o zmienną stopę, a otrzymuje kupon oparty o stałą stopę właściwą EUR. W przypadku ogłoszenia przez sąd upadłości PKO Banku Hipotecznego SA, nastąpi automatyczne wydłużenie transakcji CIRS o 12 miesięcy na warunkach określonych w dniu zawarcia transakcji. Dodatkowo Bank zawarł serię kontraktów FX-Forward, które stanowią zabezpieczenie ekspozycji walutowej o zapadalności w terminach płatności kuponów z listów zastawnych denominowanych w EUR.
W przypadku emisji listów zastawnych o stałym oprocentowaniu w PLN w celu zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej PKO Bank Hipoteczny SA zawarł transakcje IRS, w których płaci kupon oparty o zmienną stopę PLN, a otrzymuje kupon oparty o stałą stopę PLN.
30 września 2015 roku PKO Bank Hipoteczny SA zawarł umowę Programu Emisji Obligacji Własnych z PKO Bankiem Polskim SA, na podstawie której mogą być emitowane obligacje zerokuponowe, zmiennokuponowe i stałokuponowe o maksymalnych tenorach wynoszących 36 miesięcy.
W 2023 roku Bank wyemitował w ramach tego Programu obligacje o łącznej wartości nominalnej 3 564,0 mln PLN. Jednocześnie, w tym samym okresie, Bank wykupił obligacje o łącznej wartości nominalnej 3 058,5 mln PLN. Saldo wyemitowanych w ramach programu obligacji na 31 grudnia 2023 roku wyniosło 2 025,0 mln PLN. Bank zamierza kontynuować pozyskiwanie finansowania w ramach tego Programu.
Proces kredytowy i współpraca z PKO Bankiem Polskim SA
System kontroli wewnętrznej
Zarządzanie ryzykiem
Wycena zabezpieczeń mieszkaniowych kredytów hipotecznych
Rejestr zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych
Powiernik
Limity ustawowe
PKO Bank Hipoteczny SA pozyskuje do swojego portfela kredyty mieszkaniowe w ramach strategicznej współpracy z PKO Bankiem Polskim SA. Banki współpracują ze sobą w oparciu o:
• model agencyjny,
• model poolingowy.
Współpraca z PKO Bankiem Polskim SA regulowana jest szczegółowo poprzez umowę outsourcingową zawartą 16 stycznia 2015 roku. Umowa reguluje zakres współpracy oraz szczegółowo określa sposób wykonywania powierzonych czynności, przede wszystkim w zakresie oferowania i administrowania kredytami mieszkaniowymi oraz wykonywaniem czynności wspierających PKO Bank Hipoteczny SA. Dodatkowo w umowie znajdują się zobowiązania PKO Banku Polskiego SA do należytego wykonywania powierzonych czynności, a także szerokie obowiązki raportowe i kontrolne na rzecz PKO Banku Hipotecznego SA.
17 listopada 2015 roku podpisano z PKO Bankiem Polskim SA Umowę Ramową Sprzedaży Wierzytelności. Na jej podstawie od grudnia 2015 roku Bank nabywa od PKO Banku Polskiego SA portfele wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipotecznie.
W Banku funkcjonuje skuteczny i przejrzysty ład wewnętrzny, określony w Statucie PKO Banku Hipotecznego SA oraz regulacjach wewnętrznych, na który składają się w szczególności:
• system zarządzania Bankiem,
• organizacja Banku oraz
• zasady działania, uprawnienia, obowiązki i odpowiedzialność oraz wzajemne relacje poszczególnych organów i komórek organizacyjnych Banku, w tym Rady Nadzorczej, Zarządu i osób pełniących kluczowe funkcje.
Kluczowe elementy ładu wewnętrznego, ich cele i powiązania między nimi oraz podstawowe zasady organizacji Banku, definiuje strategia zarządzania Bankiem.
System zarządzania Bankiem obejmuje wszystkie aspekty funkcjonowania Banku, a w szczególności planowanie strategiczne i zarządzanie Strategią Banku, system kontroli wewnętrznej, system zarządzania ryzykiem, zasady etyki, procedury anonimowego zgłaszania naruszeń prawa oraz obowiązujących w Banku procedur i standardów etycznych, adekwatność kapitałową, sposób kształtowania produktów, zarządzanie zasobami ludzkimi oraz politykę wynagradzania.
Bank prowadzi swoją działalność odpowiedzialnie, z uwzględnieniem zasad ładu wewnętrznego, kierując się potrzebą zachowania najwyższej staranności, profesjonalizmu oraz etyki. Bank wypełnia obowiązki nałożone przepisami prawa, przestrzega wymogów wobec instytucji nadzorowanych nałożonych przez Komisję Nadzoru Finansowego w formie rekomendacji i dobrych praktyk kierowanych do sektora bankowego, Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych, a także wytycznych określonych przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego, przyjętych do stosowania w krajowej praktyce nadzorczej, w zakresie odnoszącym się do funkcjonowania Banku i przyjętego modelu biznesowego, z uwzględnieniem skali, specyfiki i charakteru działalności Banku. Powyższe zasady wspierają Bank w dążeniu do umocnienia przejrzystości działania oraz do zachowania bezpieczeństwa prowadzonej działalności.
Zarząd Banku odpowiada za zaprojektowanie, wprowadzenie oraz zapewnienie przestrzegania i prawidłowego funkcjonowania ładu wewnętrznego, z uwzględnieniem wszystkich jego elementów. Zarząd Banku regularnie informuje Radę Nadzorczą Banku o stanie realizacji strategii zarządzania Bankiem i strategii zarządzania ryzykiem oraz o najważniejszych kwestiach z tym związanych, a w razie potrzeby niezwłocznie przekazuje informację o zdarzeniach i okolicznościach istotnych dla oceny sytuacji Banku oraz zarządzania Bankiem.
Rada Nadzorcza Banku sprawuje nadzór nad wprowadzeniem i funkcjonowaniem ładu wewnętrznego oraz ocenia jego adekwatność i skuteczność. Ocena ta uwzględnia w szczególności wyniki ocen poszczególnych elementów składających się na ład wewnętrzny oraz – w przypadku wystąpienia – istotne zmiany czynników wewnętrznych i zewnętrznych, mogących mieć wpływ na funkcjonowanie Banku.
Uwzględniając rekomendację Zarządu oraz wyniki okresowych przeglądów i ocen poszczególnych obszarów składających się na ład wewnętrzny Banku ujętych w zintegrowanej formie całościowego „Raportu z oceny funkcjonowania ładu wewnętrznego w PKO Banku Hipotecznym SA za rok 2023”, Rada Nadzorcza ocenia wdrożony w Banku ład wewnętrzny jako satysfakcjonujący, co oznacza, iż jest on adekwatny do przyjętego modelu biznesowego Banku i skutecznie funkcjonujący w odniesieniu do poszczególnych jego elementów.
System kontroli wewnętrznej w PKO Banku Hipotecznym SA stanowi jeden z elementów zarządzania Bankiem. Celem systemu kontroli wewnętrznej jest wspomaganie procesów decyzyjnych Banku dla zapewnienia:
• skuteczności i efektywności działania Banku,
• wiarygodności i prawidłowości sprawozdawczości finansowej, procedur administracyjnych i księgowych oraz rzetelnego raportowania wewnętrznego i zewnętrznego,
• przestrzegania zasad zarządzania ryzykiem,
• zgodności działania Banku z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i przyjętymi przez Bank standardami rynkowymi, z uwzględnieniem rekomendacji nadzorczych.
W ramach systemu kontroli wewnętrznej Bank wyodrębnia:
• funkcję kontroli mającą za zadanie zapewnienie przestrzegania mechanizmów kontrolnych dotyczących w szczególności zarządzania ryzykiem, która obejmuje wszystkie komórki organizacyjne Banku odpowiedzialne za realizację zadań przypisanych tej funkcji,
• komórkę ds. zgodności mającą za zadanie, we współpracy z komórkami organizacyjnymi, identyfikację, ocenę, kontrolę i monitorowanie ryzyka braku zgodności działalności Banku z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa i regulacjami wewnętrznymi Banku, przyjętymi przez Bank standardami rynkowymi, z uwzględnieniem rekomendacji nadzorczych,
• niezależną komórkę audytu wewnętrznego, mającą za zadanie badanie i ocenę, w sposób niezależny i obiektywny, adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem, systemu kontroli wewnętrznej oraz ładu organizacyjnego, z wyłączeniem komórki audytu wewnętrznego,
System kontroli wewnętrznej jest zorganizowany w Banku na trzech niezależnych poziomach:
• pierwszy poziom tworzą struktury organizacyjne realizujące zadania operacyjne generujące ryzyko, funkcjonujące na podstawie przepisów wewnętrznych,
• drugi poziom obejmuje działalność komórki ds. zgodności oraz identyfikację, pomiar lub szacowanie, kontrolę, monitorowanie i raportowanie istotnych dla Banku rodzajów ryzyka, a także stwierdzanych zagrożeń i nieprawidłowości – zadania realizowane są przez wyspecjalizowane struktury organizacyjne działające na podstawie obowiązujących zasad, metodologii i procedur; celem tych struktur jest zapewnienie by działania realizowane na pierwszym poziomie były właściwie zaprojektowane i skutecznie ograniczały ryzyko, wspierały pomiar i analizę ryzyka oraz efektywność działalności,
• trzeci poziom stanowi audyt wewnętrzny, realizujący niezależne audyty elementów systemu zarządzania Bankiem, w tym systemu zarządzania ryzykiem oraz systemu kontroli wewnętrznej. Audyt wewnętrzny funkcjonuje odrębnie od pierwszego i drugiego poziomu.
Zarząd Banku zapewnia ciągłość działania systemu kontroli wewnętrznej oraz właściwą współpracę wszystkich komórek organizacyjnych w ramach wdrożonego systemu kontroli wewnętrznej. Zarząd określa również działania naprawcze, które są podejmowane w celu usunięcia nieprawidłowości zidentyfikowanych przez system kontroli wewnętrznej, w tym określone środki naprawcze i dyscyplinujące. Zarząd Banku zatwierdza wykaz procesów istotnych oraz ich powiązanie z celami systemu kontroli wewnętrznej na podstawie kryteriów określonych w regulacji wewnętrznej przyjętej przez Zarząd Banku uwzględniając strategię zarządzania, model biznesowy oraz wpływ na wynik finansowy Banku, adekwatność kapitałową i tolerancję na ryzyko.
Nadzór nad systemem kontroli wewnętrznej sprawowany jest przez Radę Nadzorczą przy wsparciu Komitetu Audytu i Finansów (KAF) Rady Nadzorczej Banku. Rada Nadzorcza w szczególności zatwierdza zasady funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej oraz dokonuje oceny adekwatności i skuteczności tego systemu. KAF wspiera Radę Nadzorczą monitorując i opiniując adekwatność i skuteczność systemu kontroli wewnętrznej na podstawie raportów uzyskiwanych od komórki ds. zgodności, komórki audytu wewnętrznego oraz koordynatora funkcji kontroli, a także opiniując projekty uchwał Zarządu w zakresie systemu kontroli wewnętrznej, których zatwierdzenie należy do kompetencji Rady Nadzorczej Banku.
Wyniki monitorowania i testowania mechanizmów kontrolnych funkcjonujących w ramach systemu kontroli wewnętrznej oraz podejmowane działania usprawniające w tym zakresie wskazywały, że system kontroli wewnętrznej w PKO Banku Hipotecznym SA w 2023 roku był skuteczny i adekwatny do modelu biznesowego oraz skali działalności Banku.
Proces zarządzania ryzykiem jest kluczowym procesem w PKO Banku Hipotecznym SA. Ma on na celu zapewnienie stabilności finansowej Banku, ochronę wartości i bezpieczeństwa emitowanych listów zastawnych oraz zapewnienie bezpieczeństwa środków pochodzących z emisji listów zastawnych i obligacji oraz pozostałych źródeł finansowania działalności Banku, poprzez dążenie do utrzymywania poziomu ryzyka w ramach przyjętego poziomu tolerancji. Celem systemu zarządzania ryzykiem jest również zapewnienie właściwej i możliwie najpełniejszej informacji o ryzyku przy podejmowaniu decyzji, a także efektywne osadzanie zarządzania ryzykiem w kulturze organizacyjnej Banku. Zakładany poziom ryzyka stanowi ważny składnik procesu planistycznego i decyzyjnego.
Zarządzanie ryzykiem w Banku opiera się w szczególności na następujących zasadach:
• Bank zarządza wszystkimi zidentyfikowanymi rodzajami ryzyka związanego z jego działalnością,
• proces zarządzania ryzykiem jest adekwatny do skali działalności Banku oraz do istotności, skali i złożoności danego ryzyka,
• proces zarządzania ryzykiem wspiera realizację strategii zarządzania Bankiem przy zachowaniu zgodności ze strategią zarządzania ryzykiem, w szczególności w zakresie poziomu tolerancji na ryzyko,
• proces zarządzania ryzykiem jest na bieżąco dostosowywany do nowych czynników i źródeł ryzyka,
• metody zarządzania ryzykiem oraz systemy pomiaru ryzyka są dostosowane do skali i złożoności działalności Banku oraz charakteru i wielkości ryzyka, na jakie narażony jest Bank,
• metody zarządzania ryzykiem są okresowo weryfikowane i walidowane,
• zarządzanie ryzykiem jest zintegrowane z procesami planistycznymi i kontrolingowymi,
• poziom ryzyka jest regularnie monitorowany i odnoszony do systemu limitów obowiązujących w Banku, a kierownictwo Banku otrzymuje regularnie informacje w zakresie poziomu ryzyka,
• proces zarządzania ryzykiem jest spójny z zasadami zarządzania ryzykiem w Grupie Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA.
PKO Bank Hipoteczny SA identyfikuje i zarządza następującymi rodzajami ryzyka:
Ryzyka istotne |
• Ryzyko kredytowe • Ryzyko płynności, w tym ryzyko finansowania • Ryzyko stopy procentowej • Ryzyko modeli • Ryzyko biznesowe, w tym zmian makroekonomicznych • Ryzyko operacyjne |
Ryzyka podlegające monitorowaniu |
• Ryzyko koncentracji • Ryzyko rezydualne • Ryzyko walutowe • Ryzyko instrumentów pochodnych, • Ryzyko braku zgodności • Ryzyko utraty reputacji • Ryzyko braku adekwatności kapitałowej, w tym nadmiernej dźwigni finansowej |
Przy określaniu kryteriów uznawania danego rodzaju ryzyka za istotne uwzględniany jest wpływ danego rodzaju ryzyka na działalność Banku, przy czym rozróżniane są trzy poziomy ryzyka:
• istotne – podlega aktywnemu zarządzaniu,
• podlegające monitorowaniu – dla nich przeprowadza się monitoring istotności,
• inne nieidentyfikowane w działalności Banku rodzaje ryzyka (nieistotne i niemonitorowane).
W przypadku rodzajów ryzyka podlegających monitorowaniu PKO Bank Hipoteczny SA przeprowadza ich cykliczny monitoring pod kątem ewentualnego uznania ich za istotne. Bank zdefiniował dla nich kryteria istotności, po przekroczeniu których dany rodzaj ryzyka uznawany jest za istotny.
W strategii zarządzania ryzykiem Bank zdefiniował szereg limitów strategicznych, które definiują tolerancję na poszczególne rodzaje ryzyka. Bank na bieżąco monitoruje te limity. Od lipca 2022 roku do czerwca 2023 roku, w związku z wprowadzeniem tzw. wakacji kredytowych, Bank notował przekroczenie limit strategicznego dla wskaźnika C/I. Przekroczenie limitu strategicznego spowodowane było zdarzeniem jednorazowym, wynikającym bezpośrednio z postanowień Ustawy i nie wpłynęło negatywnie na dalszą zdolność Banku do generowania pozytywnych wyników finansowych. Żaden z pozostałych wskaźników w 2023 roku, podobnie jak i w całym okresie działalności Banku, nie został przekroczony.
Szczegółowy opis celów i metod zarządzania ryzykiem w Banku znajduje się w sprawozdaniu finansowym PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku w rozdziale „Cele i zasady zarządzania ryzykiem”. Zawiera on również istotne informacje nt. poziomu ryzyka finansowego w działalności Banku, łącznie z metodami zabezpieczenia istotnych rodzajów planowanych transakcji, dla których stosowana jest rachunkowość zabezpieczeń.
Polityka PKO Banku Hipotecznego SA w zakresie zabezpieczeń kredytowych i ich wyceny opiera się o przepisy ustaw:
• o listach zastawnych i bankach hipotecznych,
• o księgach wieczystych i hipotece,
• Prawo bankowe.
Dodatkowo, do kwestii zabezpieczeń kredytowych odnoszą się:
• zalecenia i rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego, w tym rekomendacje F, S i J,
• zapisy wewnętrznych regulacji bankowych.
Bank posiada i stosuje Regulamin ustalania BHWN, zatwierdzony przez Komisję Nadzoru Finansowego. Regulamin uwzględnia zapisy Rekomendacji F, która dotyczy podstawowych kryteriów stosowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego przy zatwierdzaniu regulaminów ustalania bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości wydawanych przez banki hipoteczne.
BHWN to ustalona przez bank hipoteczny wartość, która w ocenie Banku odzwierciedla poziom ryzyka związanego z nieruchomością, jako przedmiotem zabezpieczenia kredytów. BHWN służy do określenia kwoty, do jakiej może być udzielony kredyt zabezpieczony hipoteką na danej nieruchomości lub do decyzji, czy wierzytelność zabezpieczona na przedmiotowej nieruchomości może być nabyta przez Bank. Bankowo-hipoteczna wartość nieruchomości ustalana jest w sposób ostrożny z uwzględnieniem parametrów mających długookresowy charakter.
PKO Bank Hipoteczny SA ustala BHWN w oparciu o ekspertyzę bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości. Ekspertyza wykonywana jest z zachowaniem należytej staranności i ostrożności. Uwzględnia ona jedynie te cechy nieruchomości i nakłady konieczne do jej budowy, które będą miały charakter trwały i przy założeniu racjonalnej eksploatacji będą możliwe do uzyskania przez każdego posiadacza nieruchomości. W ekspertyzie, sporządzonej na określoną datę, udokumentowane są założenia i parametry przyjęte do analizy, proces ustalania BHWN i wynikająca z niego propozycja BHWN. Ekspertyza uwzględnia analizy i prognozy dotyczące parametrów specyficznych dla danej nieruchomości, które mają wpływ na ocenę ryzyka kredytowego, a także czynniki o charakterze ogólnym np.: demografię, stopę bezrobocia, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.
Proces ustalania BHWN realizowany jest w Banku przez dedykowany zespół specjalistów w zakresie wycen nieruchomości.
W modelu agencyjnym proces ustalania bankowo–hipotecznej wartości nieruchomości składa się z trzech etapów:
Sporządzenie ekspertyzy BHWN |
Rzeczoznawca Majątkowy, który posiada odpowiednie doświadczenie oraz umiejętność szacowania ryzyka bankowego w zakresie zabezpieczania kredytów mieszkaniowych lub pracownik dedykowanej komórki organizacyjnej Banku – Zespołu ds. Wyceny Zabezpieczeń, na podstawie protokołu z oględzin nieruchomości sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego |
Weryfikacja ekspertyzy BHWN |
Pracownik PKO Banku Polskiego SA w ramach Umowy outsourcingowej lub dedykowanej komórki organizacyjnej Banku – Zespołu ds. Wyceny Zabezpieczeń |
Ustalenie bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości |
Pracownik dedykowanej komórki organizacyjnej Banku – Zespołu ds. Wyceny Zabezpieczeń |
W przypadku nabywania wierzytelności proces ustalania bankowo–hipotecznej wartości nieruchomości składa się z czterech etapów:
Weryfikacja stanu prawnego nieruchomości |
Pracownik PKO Banku Polskiego SA w ramach Umowy outsourcingowej |
Sporządzenie protokołu z oględzin nieruchomości wraz z badaniem rynku |
Rzeczoznawca Majątkowy, który posiada odpowiednie doświadczenie oraz umiejętność szacowania ryzyka bankowego w zakresie zabezpieczania kredytów mieszkaniowych |
Sporządzenie ekspertyzy BHWN |
Pracownik dedykowanej komórki organizacyjnej Banku – Zespołu ds. Wyceny Zabezpieczeń |
Ustalenie bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości |
Pracownik dedykowanej komórki organizacyjnej Banku – Zespołu ds. Wyceny Zabezpieczeń |
Procesy sporządzania ekspertyzy BHWN oraz ustalania bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości opisane powyżej realizowane są przez dwie niezależne osoby.
PKO Bank Hipoteczny SA prowadzi i przechowuje rejestr zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych (RZHLZ).
Sposób prowadzenia RZHLZ określają:
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz.U. z 2022 poz. 581 z późn. zm.) (dalej: „Ustawa”)
• Uchwała Nr 633/2015 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 1 grudnia 2015 roku w sprawie określenia wzoru rejestru zabezpieczenia listów zastawnych,
• Rekomendacja K Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 9 lutego 2016 roku, dotycząca zasad prowadzenia przez banki hipoteczne rejestru zabezpieczenia listów zastawnych.
Bieżący nadzór nad prowadzeniem RZHLZ sprawuje Powiernik i Zastępca Powiernika.
Bank wpisuje do RZHLZ wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipoteką na nieruchomości wpisaną na pierwszym miejscu oraz prawa i środki stanowiące podstawę emisji listów zastawnych, a także dodatkowe środki, które stanowią nadwyżkę na pokrycie odsetek od znajdujących się w obrocie hipotecznych listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy. Zabezpieczeniem hipotecznych listów zastawnych są wierzytelności zabezpieczone hipoteką wpisaną na pierwszym miejscu. Dodatkowo podstawę emisji hipotecznych listów zastawnych mogą stanowić środki Banku:
• ulokowane w papierach wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez Narodowy Bank Polski, Europejski Bank Centralny, rządy i banki centralne państw członkowskich Unii Europejskiej, Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, z wyłączeniem państw, które restrukturyzują lub restrukturyzowały swoje zadłużenie zagraniczne w ciągu ostatnich 5 lat,
• ulokowane w Narodowym Banku Polskim,
• ulokowane w bankach krajowych lub instytucji kredytowej, o których mowa w Art. 18. ust. 3 pkt. 3 Ustawy.
Wartość nominalna kredytów wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych i stanowiących zabezpieczenie emisji hipotecznych listów zastawnych na 31 grudnia 2023 roku wynosiła 16 768,2 mln PLN. Wartość nominalna dodatkowego zabezpieczenia w postaci papierów wartościowych denominowanych w PLN wyemitowanych przez Skarb Państwa wynosiła 205 mln PLN. Na 31 grudnia 2022 roku było to odpowiednio 18 560,2 mln PLN oraz 285 mln PLN. W rejestrze zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych zostały również ujęte transakcje CIRS zabezpieczające ryzyko walutowe oraz stopy procentowej wyemitowanych listów zastawnych denominowanych w EUR oraz transakcje IRS zabezpieczające ryzyko stopy procentowej listów zastawnych denominowanych w PLN wyemitowanych w oparciu o stałą stopę.
Rejestr zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych w 2023 roku i w latach poprzednich nie zawierał papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami (ABS), które nie spełniają wymagań określonych w paragrafie 1 artykułu 80 Wytycznych (UE) 2015/510 Europejskiego Banku Centralnego z dnia 19 grudnia 2014 w sprawie implementacji ram prawnych polityki pieniężnej Eurosystemu (EBC/2014/60) (wersja przekształcona).
Poniższa tabela prezentuje podstawowe dane dotyczące RZHLZ na 31 grudnia 2023 roku i 31 grudnia 2022 roku:
|
31.12.2023 |
31.12.2022 |
RZHLZ łącznie, w tym (mln PLN): |
16 973,2 |
18 845,2 |
kredyty zabezpieczone hipoteką (mln PLN) |
16 768,2 |
18 560,2 |
inne aktywa[18] (mln PLN) |
205,0 |
285,0 |
Bufor płynności[19] (mln PLN) |
232,9 |
268,1 |
Wartość nominalna transakcji zabezpieczających[20] (mln PLN) |
6 685,9 |
9 551,2 |
Liczba kredytów (szt.) |
98 681 |
107 171 |
Średnia wartość kredytu (tys. PLN) |
169,9 |
173,2 |
Średni termin od udzielenia kredytu (seasoning) (mies.) |
84,3 |
74,8 |
Średnia zapadalność (mies.) |
239,6 |
245,1 |
Średnie LtV (wartość kredytu w odniesieniu do wyceny rynkowej) (%) |
34,0 |
36,9 |
Średnie LtBHWN (wartość kredytu w odniesieniu do BHWN) (%) |
63,5% |
64,8 |
Poziom nadzabezpieczenia[21] (%) |
63,0 |
62,8 |
Instytucja powiernika ma na celu zapewnienie ochrony interesów majątkowych posiadaczy listów zastawnych. Ustawa o listach zastawnych i bankach hipotecznych gwarantuje ochronę niezależności powiernika i jego zastępcy. Powierników, na wniosek Rady Nadzorczej Banku, na okres 6 lat powołuje Komisja Nadzoru Finansowego.
W związku z upływem ww. 6-letniego okresu, w dniu 5 marca 2021 roku Komisja Nadzoru Finansowego powołała Powiernika i Zastępcę Powiernika przy PKO Banku Hipotecznym SA, przy czym funkcje te pełnią ponownie te same osoby:
|
Funkcja |
Data powołania |
Data odwołania / rezygnacji |
Tadeusz Swat |
Powiernik |
05.03.2021 |
- |
Grzegorz Kędzia |
Zastępca Powiernika |
05.03.2021 |
- |
Działając w ramach ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych PKO Bank Hipoteczny SA zobowiązany jest do monitorowania i zachowania określonych limitów związanych z działalnością banku hipotecznego.
W dniu 8 lipca 2022 roku weszła w życie w nowelizacja ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych. Bank w tym terminie dokonał niezbędnych zmian w swych regulacjach wewnętrznych w celu zapewnienia zgodności ze znowelizowanym brzmieniem ustawy.
Limity ustawowe i poziom ich wykorzystania na 31 grudnia 2023 roku i 31 grudnia 2022 roku przedstawiały się następująco:
Limit |
Podstawa prawna |
Poziom limitu |
Wykonanie |
|
31.12.2023 |
31.12.2022 |
|||
Stosunek środków uzyskanych z emisji listów zastawnych przeznaczonych na refinansowanie kredytów zabezpieczonych hipoteką lub nabytych wierzytelności innych banków z tytułu takich kredytów do sumy 80% kwot bankowo-hipotecznej wartości pojedynczych nieruchomości mieszkalnych stanowiących przedmiot zabezpieczenia |
art.14 |
≤100% |
59,4% |
63,7% |
Stosunek ogólnej wartości nabytych akcji i udziałów innych podmiotów do funduszy własnych Banku |
art.15 ust.1 pkt 5 |
≤10% |
0,0% |
0,0% |
Stosunek ogólnej wartości zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz wyemitowanych obligacji do funduszy własnych Banku |
art.15 ust.2 |
≤1000% |
408,1% |
471,6% |
Stosunek ogólnej wartości zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz wyemitowanych obligacji do kwoty przeznaczonej na refinansowanie czynności, o których mowa w art. 12 Ustawy tj. udzielanie kredytów zabezpieczonych i niezabezpieczonych hipoteką, nabywanie wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów zabezpieczonych i niezabezpieczonych hipoteką |
art.15 ust.3 |
≤100% |
36,9% |
37,9% |
Stosunek łącznej kwoty nominalnych wartości listów zastawnych znajdujących się w obrocie do sumy funduszy własnych Banku i rezerwy na ryzyko ogólne |
art.17 |
≤4000% |
642,1% |
791,3% |
Stosunek sumy nominalnych kwot wierzytelności zabezpieczonych hipoteką oraz kwoty praw i środków dodatkowych Banku, wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, stanowiących podstawę emisji hipotecznych listów zastawnych do łącznej kwoty nominalnych wartości hipotecznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie (uwzględnia instrumenty zabezpieczające) |
art.18 ust.1 |
≥105% |
163,0% |
162,8% |
Stosunek sumy nominalnych kwot wierzytelności zabezpieczonych hipoteką stanowiących podstawę emisji hipotecznych listów zastawnych do łącznej kwoty nominalnych wartości hipotecznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie |
art.18 ust.1 |
≥85% |
161,7% |
154,8% |
Stosunek kosztów z tytułu odsetek od hipotecznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie (odsetki jednodniowe na dzień przeprowadzania rachunku) do przychodów z tytułu odsetek od wierzytelności zabezpieczonych hipoteką oraz praw i środków dodatkowych stanowiących podstawę emisji hipotecznych listów zastawnych (odsetki jednodniowe na dzień przeprowadzania rachunku), z wyłączeniem aktywów, w przypadku których nastąpiło niewykonanie zobowiązania w rozumieniu art.18 ust. 2a Ustawy |
art.18 ust.2 |
≤100% |
34,3%[22] |
30,2%22 |
Stosunek środków Banku, stanowiących nadwyżkę, o której mowa w art. 18 ust 3a i c Ustawy do maksymalnego skumulowanego wypływu płynności netto w okresie kolejnych 180 dni. Wypływ płynności netto stanowią wypływy płatności wymagalne w danym dniu płatności, w tym płatności kwoty wartości nominalnej listów zastawnych i odsetek z tytułu tych listów oraz płatności z tytułu instrumentów pochodnych w ramach programu emisji listów zastawnych, po odliczeniu wpływów płatności wymagalnych w tym samym dniu z tytułu aktywów stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych. Do wyliczania płatności kwoty wartości nominalnej listów zastawnych, stosuje się przedłużony o 12 miesięcy termin wymagalności listów zastawnych |
art.18 ust.3a, 3aa, 3b oraz 3d |
≥100% |
2839,5% |
5541,3% |
Stosunek wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotekami ustanowionymi w trakcie realizacji inwestycji budowlanych do ogólnej wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie, stanowiących podstawę emisji hipotecznych listów zastawnych |
art.23 ust.1 zd.1 |
≤10% |
1,4% |
1,6% |
Stosunek wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotekami ustanowionymi na nieruchomościach przeznaczonych pod zabudowę, zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego do wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotekami ustanowionymi w trakcie realizacji inwestycji budowlanych, stanowiących podstawę emisji hipotecznych listów zastawnych |
art.23 ust.1 zd.2 |
≤10% |
0,0% |
0,0% |
Na koniec 2023 roku, jak również na koniec 2022 roku, Bank uzyskał pozytywne wyniki przeprowadzonych testów płynności oraz równowagi pokrycia.
Wykwalifikowana kadra
Struktura organizacyjna PKO Banku Hipotecznego SA
Kompetencje organów i komitetów PKO Banku Hipotecznego SA
Zarząd PKO Banku Hipotecznego SA
Rada Nadzorcza PKO Banku Hipotecznego SA
Polityka wynagrodzeń i zarządzania zasobami ludzkimi
Świadczenia dla kluczowego personelu kierowniczego PKO Banku Hipotecznego SA
Bank wdraża narzędzia i procedury mające na celu zagwarantowanie, że zatrudniona w Banku kadra posiada najwyższe kwalifikacje w zakresie kluczowych dla Banku obszarów działalności. Bank systematycznie podnosi kwalifikacje zatrudnionych pracowników oraz dba o stabilność kadry. Czynniki te w istotny sposób wpływają na realizację strategii i celów biznesowych Banku, a co za tym idzie, na jego działalność i wyniki finansowe.
Zarządzanie PKO Bankiem Hipotecznym SA jest realizowane na bazie struktury organizacyjnej przedstawionej na poniższym schemacie, jak również w ramach obowiązków Organów Banku, określonych w dalszej części niniejszego rozdziału.
Do kompetencji Walnego Zgromadzania Banku należy w szczególności:
• powoływanie oraz odwoływanie członków Rady Nadzorczej oraz określanie zasad ich wynagradzania i pokrywania przez Bank kosztów związanych z pełnieniem funkcji członka Rady Nadzorczej,
• ustalanie trybu umorzenia akcji, wysokości wynagrodzenia za umarzane akcje oraz wyrażanie zgody na nabycie akcji własnych Banku w celu ich umorzenia,
• tworzenie i likwidacja funduszy specjalnych, tworzonych z zysku netto,
• podejmowanie uchwał w sprawie emisji obligacji zamiennych na akcje lub innych instrumentów uprawniających do nabycia lub objęcia akcji Banku,
• podejmowanie uchwał o likwidacji, zbyciu lub wydzierżawieniu przedsiębiorstwa Banku lub jego zorganizowanej części oraz ustanowieniu na nich ograniczonego prawa rzeczowego,
• podejmowanie uchwał w sprawie roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawiązywaniu Banku lub sprawowaniu zarządu albo nadzoru,
• wyrażanie zgody na objęcie, nabycie w zakresie dopuszczonym Ustawą, jak również na zbycie lub obciążenie przez Bank akcji lub udziałów w spółkach, umorzenie akcji lub udziałów Banku w spółkach, a także wnoszenie przez Bank dopłat do takich spółek, wnoszenie wkładów, przystępowanie i występowanie ze spółek oraz wyrażanie zgody na nabycie i zbycie obligacji lub innych papierów wartościowych zamiennych na akcje,
• ocena, czy stosowana w Banku polityka wynagradzania sprzyja rozwojowi i bezpieczeństwu działania Banku,
• wyrażanie zgody na rozporządzenie składnikami aktywów trwałych, zaliczonymi do wartości niematerialnych i prawnych, rzeczowych aktywów trwałych lub inwestycji długoterminowych, w tym wniesienie jako wkładu do spółki lub spółdzielni, jeżeli wartość rynkowa tych składników przekracza wartość 5% sumy aktywów ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego, a także oddanie tych składników do korzystania innemu podmiotowi, na okres dłuższy niż 180 dni w roku kalendarzowym, na podstawie czynności prawnej, jeżeli wartość rynkowa przedmiotu czynności prawnej przekracza 5% sumy aktywów,
• wyrażanie zgody na nabycie składników aktywów trwałych o wartości przekraczającej 100.000.000 złotych lub 5% sumy aktywów, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego,
• ocena adekwatności regulacji wewnętrznych, dotyczących funkcjonowania Rady Nadzorczej oraz oceny skuteczności działania Rady Nadzorczej.
Do kompetencji Rady Nadzorczej Banku należy w szczególności:
• zatwierdzanie rocznego planu finansowego oraz wieloletnich programów rozwoju Banku, w tym w szczególności strategii Banku,
• zatwierdzanie polityki zgodności Banku,
• zatwierdzanie strategii zarządzania Bankiem, strategii zarządzania ryzykiem, w tym ogólnego poziomu ryzyka Banku, polityki w zakresie szacowania kapitału wewnętrznego i zarządzania kapitałowego oraz dokonywania przeglądów strategii i procedur szacowania kapitału wewnętrznego i zarządzania kapitałowego,
• zatwierdzanie zasad tworzenia i zmiany produktów Banku,
• zatwierdzanie karty audytu, strategii działalności komórki audytu wewnętrznego, rocznych i wieloletnich planów audytów wewnętrznych oraz zasad współpracy z analogiczną komórką PKO Banku Polskiego SA oraz biegłym rewidentem,
• zatwierdzanie i okresowy przegląd ogólnych zasad polityki wynagradzania osób, których działalność zawodowa ma istotny wpływ na profil ryzyka Banku,
• zatwierdzanie zasad funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej, kryteriów oceny adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej oraz zasad kategoryzacji nieprawidłowości wykrytych przez system kontroli wewnętrznej,
• zatwierdzanie Regulaminu Zarządu,
• zatwierdzanie Regulaminu ustalania Bankowo-Hipotecznej Wartości Nieruchomości, który wchodzi w życie po zatwierdzeniu przez Komisję Nadzoru Finansowego,
• zatwierdzanie Kodeksu Etyki i Zasad Zarządzania Konfliktem Interesów,
• zatwierdzanie ramowej struktury organizacyjnej Banku, dostosowanej do wielkości i profilu ponoszonego przez Bank ryzyka,
• zatwierdzanie wyników przeglądu funkcjonowania umów o współpracy, zawartych z PKO Bankiem Polskim SA,
• uchwalanie Regulaminu Rady Nadzorczej,
• powoływanie i odwoływanie poszczególnych członków Zarządu oraz określanie szczegółowych zasad i trybu przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjnego na członka Zarządu,
• zawieszanie, z ważnych powodów, w czynnościach poszczególnych lub wszystkich Członków Zarządu oraz delegowanie członków Rady Nadzorczej na okres nie dłuższy, niż trzy miesiące, do czasowego wykonywania czynności członków Zarządu, którzy zostali odwołani, złożyli rezygnację albo z innych przyczyn nie mogą sprawować swoich czynności,
• wyrażanie zgody dla członka Zarządu na zajmowanie się działalnością konkurencyjną lub uczestniczenie w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej, bądź uczestniczenie w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek jej organu,
• wyrażanie zgody na tworzenie i likwidację oddziałów i innych jednostek organizacyjnych Banku na terytorium Polski i za granicą, udzielanie Zarządowi uprzedniego zezwolenia na nabycie, obciążenie lub zbycie nieruchomości, udziału w nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości; zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli nabycie zbywanej nieruchomości, udziału w nieruchomości lub użytkowania wieczystego nieruchomości następuje w ramach postępowania egzekucyjnego, upadłościowego, układowego lub innego porozumienia z dłużnikiem Banku,
• opiniowanie sprawozdania o wydatkach reprezentacyjnych, a także wydatkach na usługi prawne, usługi marketingowe, usługi w zakresie stosunków międzyludzkich i komunikacji społecznej oraz usługi doradztwa związanego z zarządzaniem,
• wyrażanie zgody na zawarcie przez Bank umowy oraz zmianę zawartej przez Bank umowy o usługi prawne, usługi marketingowe, usługi w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji społecznej oraz usługi doradztwa związanego z zarządzaniem, jeżeli wysokość wynagrodzenia przewidzianego za świadczone usługi łącznie w tej umowie lub innych umowach, zawieranych z tym samym podmiotem, przekracza 500 000 zł netto w stosunku rocznym oraz w których maksymalna wysokość wynagrodzenia nie jest przewidziana,
• wyrażenie zgody na zawarcie przez Bank umowy darowizny lub innej umowy o podobnym skutku o wartości przekraczającej 20 000 złotych lub 0,1% sumy aktywów ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego,
• wyrażenie zgody na zawarcie przez Bank umowy zwolnienia z długu lub innej umowy o podobnym skutku o wartości przekraczającej 50 000 złotych lub 0,1% sumy aktywów, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego,
• opiniowanie sprawozdania ze stosowania dobrych praktyk,
• reprezentowanie Banku w umowach z członkami Zarządu,
• zatwierdzanie polityki oraz procedury wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania sprawozdań finansowych Banku oraz polityki świadczenia na rzecz Banku przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem,
• wybór firmy audytorskiej do przeprowadzania badania lub przeglądu sprawozdań finansowych Banku,
• ocena sprawozdania Zarządu z działalności Banku oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym, oraz wniosków Zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty oraz składania Walnemu Zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny,
• ocena adekwatności i skuteczności funkcjonującego w Banku ładu wewnętrznego, systemu kontroli wewnętrznej, w tym funkcji kontroli komórki do spraw zgodności oraz komórki audytu wewnętrznego, a także oceny adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem,
• ocena efektywności zarządzania ryzykiem braku zgodności przez Bank,
• ocena adekwatności i skuteczności procedury anonimowego zgłaszania przez pracowników naruszeń prawa oraz obowiązujących w Banku procedur i standardów etycznych,
• nadzór nad wprowadzeniem systemu zarządzania oraz ocena adekwatności i skuteczności tego systemu,
• występowanie do Komisji Nadzoru Finansowego z wnioskiem o wyrażenie zgody na powołanie dwóch członków Zarządu, w tym Prezesa Zarządu oraz członka Zarządu Banku nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku, a także na powierzenie funkcji członka Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku powołanemu członkowi Zarządu,
• informowanie Komisji Nadzoru Finansowego o umieszczeniu w porządku obrad Rady Nadzorczej punktu dotyczącego: (i) odwołania Prezesa Zarządu, (ii) odwołania członka Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym lub powierzenia jego obowiązków innemu członkowi Zarządu,
• występowanie do Komisji Nadzoru Finansowego z wnioskiem o powołanie powiernika Banku i jego zastępcy,
• wyrażanie zgody na powoływanie i odwoływanie kierującego komórką do spraw zgodności oraz kierującego komórką audytu wewnętrznego,
• wyrażanie zgody na zmianę siedziby lub lokalizacji (adresu) Banku,
• ocena funkcjonowania polityki wynagradzania w Banku oraz przedstawianie raportu w tym zakresie Walnemu Zgromadzeniu,
• ocena stosowania przez Bank „Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych”.
W 2023 roku funkcjonowały następujące komitety Rady Nadzorczej, których kompetencje w szczególności to:
Komitet Audytu
|
• monitorowanie i okresowe wyrażanie opinii w przedmiocie: (i) adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem oraz audytu wewnętrznego, w tym w zakresie sprawozdawczości finansowej, (ii) stopnia efektywności zarządzania ryzykiem braku zgodności przez Bank oraz adekwatności i skuteczności komórki do spraw zgodności, (iii) stosowania Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych oraz wprowadzenia i stosowania ładu wewnętrznego w Banku oraz oceny jego adekwatności i skuteczności, (iv) adekwatności i skuteczności procedury anonimowego zgłaszania przez pracowników naruszeń prawa oraz obowiązujących w Banku procedur i standardów etycznych – z wykorzystaniem informacji uzyskanych od Banku, Komitetu ds. Ryzyka, od niezależnego biegłego rewidenta i innych źródeł, • wyrażanie opinii w zakresie propozycji planu audytów wewnętrznych rocznych oraz trzyletnich, • wyrażenie opinii na temat informacji Zarządu w sprawie funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej, sposobu zapewnienia niezależności komórki audytu wewnętrznego i komórki do spraw zgodności oraz środków finansowych na potrzeby wykonywania zadań oraz podnoszenia kwalifikacji i umiejętności pracowników tych komórek, • monitorowanie procesu sprawozdawczości finansowej, w tym przegląd okresowych i rocznych sprawozdań finansowych Banku i wyrażanie o nich opinii, • monitorowanie wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania, z uwzględnieniem wszelkich wniosków i ustaleń Komisji Nadzoru Audytowego wynikających z kontroli przeprowadzonej w firmie audytorskiej, • kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, w tym ocena zagrożeń i zabezpieczeń niezależności, w szczególności w przypadku, gdy na rzecz Banku świadczone są przez firmę audytorską inne usługi niż badanie, • coroczne uzyskanie oświadczenia potwierdzającego niezależność firmy audytorskiej i osób wykonujących badanie sprawozdania finansowego Banku, • opracowywanie polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania oraz przedstawianie Radzie Nadzorczej rekomendacji w sprawie przyjęcia tej polityki, • określanie procedury wyboru firmy audytorskiej oraz przedstawianie Radzie Nadzorczej rekomendacji w sprawie przyjęcia tej procedury, • opracowywanie polityki świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem oraz przedstawianie Radzie Nadzorczej rekomendacji w sprawie przyjęcia tej polityki, • rekomendowanie Radzie Nadzorczej firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania sprawozdań finansowych Banku, • wyrażanie zgody na świadczenie przez biegłego rewidenta, firmę audytorską przeprowadzającą badanie, a - w przypadku, gdy biegły rewident lub firma audytorska należą do sieci - każdego członka takiej sieci, dozwolonych usług niebędących badaniem, • dokonywanie oceny przyczyn rozwiązania umowy z firmą audytorską przeprowadzającą badanie sprawozdań finansowych, • uzgadnianie zasad przeprowadzania czynności przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, z uwzględnieniem proponowanego planu czynności, • informowanie Rady Nadzorczej o wynikach badania oraz wyjaśnianie, w jaki sposób badanie przyczyniło się do rzetelności sprawozdawczości finansowej w Banku, a także jaka była rola Komitetu w procesie badania, • analiza skuteczności funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej i systemu zarządzania ryzykiem kredytowym w zakresie prawidłowego ustalania poziomu odpisów na oczekiwane straty kredytowe, • zapewnienie, aby firmy zewnętrzne biorące udział w opracowywaniu modeli MSSF 9 i procesów szacowania odpisów na oczekiwane straty kredytowe, dochowywały wszelkich wymogów dotyczących niezależności biegłego rewidenta, • przedkładanie Zarządowi i Radzie Nadzorczej sprawozdania dodatkowego z badania, o którym mowa w art. 11 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku, • przedkładanie Radzie Nadzorczej zaleceń w celu zapewnienia rzetelności procesu sprawozdawczości finansowej, • opiniowanie planów strategicznych i finansowych Banku, • opiniowanie uchwał Zarządu w zakresie systemu kontroli wewnętrznej, których zatwierdzenie należy do kompetencji Rady Nadzorczej, • analizowanie informacji i okresowych raportów w obszarze poszczególnych elementów systemu kontroli wewnętrznej • co najmniej raz w roku odbycie spotkania z kierującym komórką finansów i księgowości, • co najmniej raz w roku odbycie spotkania z kierującym komórką audytu wewnętrznego oraz kierującym komórką do spraw zgodności – bez udziału członków Zarządu Banku, • opiniowanie powoływania i odwoływania oraz wysokości wynagrodzenia kierującego komórką audytu wewnętrznego oraz kierującego komórką do spraw zgodności. |
Komitet ds. Ryzyka |
• opiniowanie całościowej - bieżącej i przyszłej, gotowości Banku do podejmowania ryzyka, • opiniowanie opracowanej przez Zarząd Banku strategii zarządzania ryzykiem w działalności Banku oraz przedkładanych przez Zarząd informacji dotyczących realizacji tej strategii, • wspieranie Rady Nadzorczej Banku w nadzorowaniu wdrażania strategii zarządzania ryzykiem w działalności Banku przez kadrę kierowniczą wyższego szczebla, • weryfikacja, czy ceny pasywów i aktywów oferowanych klientom w pełni uwzględniają model biznesowy Banku i jego strategię zarządzania ryzykiem, a w przypadku, gdy ceny te nie odzwierciedlają w odpowiedni sposób rodzajów ryzyka zgodnie z tym modelem i tą strategią, przedstawianie Zarządowi Banku propozycji mających na celu zapewnienie adekwatności cen pasywów i aktywów do rodzajów ryzyka, • monitorowanie zgodności polityki Banku w zakresie podejmowania ryzyka ze strategią i planem finansowym, • analizowanie okresowych raportów związanych z ryzykiem, w tym poziomu wykorzystania strategicznych limitów tolerancji na ryzyko, i opracowywanie na ich bazie odpowiednich wytycznych, • wydawanie opinii w sprawie adekwatności kapitałowej, zasad oceny zdolności kredytowej, modeli pomiaru ryzyka, modelu pomiaru utraty wartości, • opiniowanie zasad polityki informacyjnej w zakresie adekwatności kapitałowej, zarządzania adekwatnością kapitałową, ryzykiem płynności, ryzykiem operacyjnym, ryzykiem modeli i pomiaru utraty wartości, • opiniowanie projektu Regulaminu Ustalania Bankowo-Hipotecznej Wartości Nieruchomości, • przekazywanie Komitetowi Audytu i Finansów informacji mających znaczenie dla monitorowania skuteczności i adekwatności systemu zarządzania ryzykiem w Banku, • ocena otrzymanych informacji o potencjalnych niezgodnościach z przyjętą w Banku strategią zarządzania Bankiem, strategią zarządzania ryzykiem, przyjętym apetytem na ryzyko oraz innymi politykami zatwierdzonymi przez Zarząd Banku. |
Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji |
• dokonywanie corocznej oceny struktury, wielkości, składu i skuteczności działania Zarządu Banku oraz rekomendowanie Radzie Nadzorczej ewentualnych zmian w tym zakresie, • dokonywanie raz w roku oceny wiedzy, kompetencji i doświadczenia Zarządu Banku jako całości i poszczególnych Członków Zarządu oraz informowanie Zarządu o wynikach tej oceny, • dokonywanie okresowego przeglądu Polityki dotyczącej oceny odpowiedniości kandydatów na Członków Zarządu, Członków Zarządu oraz osób pełniących kluczowe funkcje i przedstawianie Zarządowi zaleceń w tym zakresie, • rekomendowanie kandydatów na Członków Zarządu oraz zakresu ich obowiązków, • przedstawianie Radzie Nadzorczej propozycji dotyczących odpowiednich form umowy z członkami Zarządu Banku, • opiniowanie Kodeksu Etyki oraz Zasad Zarządzania Konfliktem Interesów, • opiniowanie wniosków dotyczących zgody dla członka Zarządu na zajmowanie się działalnością konkurencyjną lub uczestniczenie w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej, bądź uczestniczenie w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek jej organu, • opiniowanie oraz dokonywanie okresowego przeglądu, podlegających zatwierdzeniu przez Radę Nadzorczą, ogólnych zasad polityki wynagrodzeń osób, których działalność ma istotny wpływ na profil ryzyka Banku, • wsparcie Rady Nadzorczej w procesie opiniowania funkcjonowania polityki wynagradzania w Banku oraz raportowania do Walnego Zgromadzenia w tym zakresie, • opiniowanie i monitorowanie zmiennych składników wynagrodzeń osób, których działalność ma istotny wpływ na profil ryzyka w Banku, odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem na drugim poziomie, kierującego komórką do spraw zgodności oraz kierującego komórką audytu wewnętrznego, • opiniowanie wysokości wynagrodzenia stałego kierującego komórką audytu wewnętrznego oraz kierującego komórką do spraw zgodności, • opiniowanie szczegółowych zasad i trybu przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjnego na członka Zarządu Banku oraz oceny odpowiedniości członków Zarządu Banku, • przygotowanie i przeprowadzenie, także z możliwością wsparcia zewnętrznych, niezależnych podmiotów, programu podnoszenia kwalifikacji członków Rady Nadzorczej. |
Komitet komercyjny |
• ocena wyników przeglądu funkcjonowania umów o współpracy zawartych z PKO Bankiem Polskim SA, • opiniowanie istotnych zmian kryteriów kwalifikacji produktów do Banku, • opiniowanie założeń dotyczących wprowadzenia nowego produktu do oferty Banku oraz kierunków zmian w ofercie produktowej Banku, • monitorowanie oraz nadzór dotyczący outsourcingu procesów wewnętrznych. |
Do kompetencji Zarządu Banku należy w szczególności:
• określanie strategii Banku, uwzględniającej ryzyko prowadzonej działalności oraz zasady ostrożnego i stabilnego zarządzania Bankiem,
• określanie strategii zarządzania ryzykiem oraz ogólnego poziomu tolerancji na ryzyko,
• ustalanie rocznego planu finansowego Banku, w tym warunków jego realizacji,
• tworzenie i likwidacja stałych komitetów Banku oraz określanie ich właściwości,
• uchwalanie Regulaminów: (i) gospodarowania funduszami specjalnymi tworzonymi z zysku netto, (ii) organizacyjnego Banku oraz zasad podziału kompetencji, (iii) Zarządu, (iv) ustalania Bankowo-Hipotecznej Wartości Nieruchomości,
• ustanawianie prokurentów oraz określanie zasad ustanawiania pełnomocników w Banku,
• ustalanie zasad funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej, kryteriów oceny adekwatności i skuteczności tego systemu oraz zasad kategoryzacji nieprawidłowości wykrytych przez system kontroli wewnętrznej,
• zatwierdzanie karty audytu, zasad współpracy komórki audytu wewnętrznego z analogiczną komórką PKO BP oraz biegłym rewidentem, opiniowanie strategii działalności komórki audytu wewnętrznego oraz rocznych i wieloletnich planów audytów wewnętrznych,
• tworzenie, przekształcanie i likwidowanie oddziałów oraz innych jednostek organizacyjnych Banku w kraju i za granicą,
• podejmowanie decyzji w sprawach emisji listów zastawnych,
• określanie zasad funkcjonowania systemu zarządzania, w tym w szczególności: (i) zasad polityki informacyjnej w zakresie adekwatności kapitałowej, (ii) założeń polityki w zakresie zarządzania ryzykiem braku zgodności, (iii) zasad zarzadzania adekwatnością kapitałowa i kapitałem własnym, które dotyczą procesów szacowania kapitału wewnętrznego, zarządzania kapitałowego, planowania kapitałowego oraz polityki dywidendowej, (iv) zasad zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka,
• dokonywanie okresowej oceny i weryfikacji przestrzegania ładu wewnętrznego w Banku wraz z oceną adekwatności regulacji wewnętrznych dotyczących funkcjonowania Zarządu i skuteczności działania Zarządu,
• ustalanie zasad (polityki) rachunkowości,
• przyjmowanie rocznego sprawozdania finansowego Banku,
• opracowanie polityki wynagrodzeń,
• określanie produktów bankowych,
• ustalanie zasad uczestnictwa Banku w spółkach i innych organizacjach,
• podejmowanie decyzji w sprawie wypłaty akcjonariuszom zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy,
• podejmowanie decyzji w sprawie zawierania przez Bank z osobami trzecimi umów, których wartość w ujęciu rocznym jest równa lub większa od kwoty 500.000,00 zł (słownie: pięćset tysięcy złotych) lub których wartość całkowita jest równa lub większa od kwoty 2.000.000,00 zł (słownie: dwa miliony złotych),
• zwoływanie Walnego Zgromadzenia, dokonywanie wymaganych ogłoszeń w sposób określony prawem oraz zgłaszanie okoliczności podlegające obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego,
• podejmowanie decyzji w sprawach na wniosek Członka Zarządu lub przekazanych do rozpatrzenia przez Radę Nadzorczą.
Zarząd Banku powołał następujące komitety stałe, których kompetencje według stanu na dzień 31 grudnia 2023 roku to w szczególności:
Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami |
• wsparcie funkcji zarządzania ryzykiem płynności, stopy procentowej, biznesowym, w tym zmian makroekonomicznych, walutowym, kapitałowym, w tym nadmiernej dźwigni, oraz ryzykiem modeli ich pomiaru, • zarządzanie adekwatnością kapitałową Banku, • rozpatrywanie materiałów dotyczących adekwatności kapitałowej, kapitału własnego, kapitału wewnętrznego, testów warunków skrajnych, ryzyk wskazanych powyżej, jak również limitów tolerancji na te ryzyka,
• podejmowanie decyzji dotyczących działania Banku, w szczególności • wydawanie rekomendacji dla właściwych organów Banku, komórek organizacyjnych, członków Zarządu Banku, zespołów projektowych lub zadaniowych - w zakresie swoich kompetencji. |
Komitet Kredytowy |
• wsparcie funkcji zarządzania ryzykiem kredytowym, koncentracji, rezydualnym oraz ryzykiem modeli ich pomiaru,
• rozpatrywanie materiałów dotyczących ryzyk wskazanych powyżej, profilu
• podejmowanie decyzji dotyczących działania Banku, w szczególności • wydawanie rekomendacji dla właściwych organów Banku, komórek organizacyjnych, członków Zarządu Banku, zespołów projektowych lub zadaniowych - w zakresie swoich kompetencji. |
Komitet Ryzyka Operacyjnego i Jakości Danych
|
• skuteczne zarządzanie ryzykiem operacyjnym zwiększające bezpieczeństwo prowadzonej przez Bank działalności operacyjnej, • zarządzanie ryzykiem outsourcingu, • wyznaczanie kierunków rozwoju zarządzania ryzykiem operacyjnym, • nadzór nad funkcjonowaniem zarządzania ryzykiem operacyjnym, w tym nad zadaniami dotyczącymi zapewnienie ciągłości działania Banku oraz bezpieczeństwa informacji i środowiska teleinformatycznego, • wyznaczanie działań w przypadku zaistnienia sytuacji awaryjnej narażającej wizerunek Banku, mogącej powodować straty operacyjne, • określanie kierunków działań w zakresie zarządzania jakością danych oraz architekturą danych w Banku w kontekście Systemu Zarządzania Danymi, • nadzór nad funkcjonowaniem Systemu Zarządzania Danymi, w tym ocena jego efektywności i działań poszczególnych jednostek organizacyjnych Banku, • wydawanie rekomendacji dla właściwych organów Banku, komórek organizacyjnych, członków Zarządu Banku, projektów lub zespołów zadaniowych – w zakresie swoich kompetencji. |
Komitet Strategii |
• określanie kierunków planowania strategicznego i zarządzania strategią Banku i strategią IT, • określanie kierunków i monitorowanie wdrażania inicjatyw związanych z realizacją strategii Banku i strategii IT, • określanie kierunków zmian w ofercie produktowej oraz w procesie kredytowym, • określanie kierunków prac nad rentownością produktów, • zarządzanie ryzykami utraty reputacji i braku zgodności, • wydawanie rekomendacji dla właściwych organów Banku, komórek organizacyjnych, członków Zarządu Banku, projektów lub zespołów zadaniowych – w zakresie swoich kompetencji. |
Komitet ds. Zielonych Listów Zastawnych |
• nadzorowanie procesu emisji Zielonych Listów Zastawnych, w tym określanie kierunków zmian w odniesieniu do zasad emisji Zielonych Listów Zastawnych oraz ocena i wybór aktywów kwalifikujących się do finansowania Zielonymi Listami Zastawnymi, • rozpatrywanie materiałów dotyczących wytycznych oraz zasad określonych przez International Capital Markets Association (ICMA) dla rynku emisji zielonych obligacji, regulacji krajowych w zakresie obowiązujących standardów efektywności energetycznej, raportowania alokacji środków pozyskanych z emisji oraz wpływu na środowisko finansowania pozyskanego w drodze emisji zielonych listów zastawnych, zgodnie z obowiązującymi w Banku zasadami emisji listów zastawnych, materiałów informacyjnych dla inwestorów w zakresie zielonych listów zastawnych, • podejmowanie decyzji dotyczących działania Banku w zakresie m.in. oceny i selekcji kwalifikowanych kredytów według przyjętej przez Banku metodologii oraz przyjęcia zasad emisji Zielonych Listów Zastawnych w Banku zgodnie z odpowiednimi wytycznymi, • wydawanie rekomendacji dla właściwych organów Banku, komórek organizacyjnych, członków Zarządu Banku, zespołów projektowych lub zadaniowych – w zakresie swoich kompetencji. |
W 2023 roku skład Zarządu PKO Banku Hipotecznego SA był następujący:
|
Funkcja |
Okres pełnienia funkcji |
Katarzyna |
Prezes Zarządu
Wiceprezes Zarządu kierująca pracami Zarządu |
27.01.2023 - aktualnie
01.10.2022 – 26.01.2023
|
Piotr Jaworski |
Wiceprezes Zarządu |
01.07.2023 - aktualnie |
Piotr Kochanek |
Wiceprezes Zarządu |
01.01.2019 – aktualnie |
Stanisław Skoczylas |
Wiceprezes Zarządu |
06.10.2022 - aktualnie |
Katarzyna Surdy |
Wiceprezes Zarządu |
01.10.2021 – 31.08.2023 |
W dniu 27 stycznia 2023 roku Komisja Nadzoru Finansowego jednogłośnie wyraziła zgodę na powołanie Pani Katarzyny Kurkowskiej-Szczechowicz na stanowisko Prezesa Zarządu Banku w ramach obecnej, wspólnej czteroletniej kadencji Zarządu Banku.
W dniu 19 maja 2023 roku Rada Nadzorcza powołała na okres nowej wspólnej kadencji Zarządu Banku – z dniem następującym po dniu odbycia Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku zatwierdzającego Sprawozdanie finansowe za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2022 roku: Panią Katarzynę Kurkowską-Szczechowicz na Prezesa Zarządu oraz Pana Piotra Jaworskiego, Pana Piotra Kochanka, Pana Stanisława Skoczylasa i Panią Katarzynę Surdy na Wiceprezesów Zarządu.
W dniu 30 czerwca 2023 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie:
• zatwierdziło Sprawozdanie finansowe za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2022 roku,
• udzieliło absolutorium: (i) Prezesowi Zarządu w osobie Pana Daniela Goski, (ii) Wiceprezesowi Zarządu w osobie Pana Piotra Kochanka, (iii) Wiceprezes Zarządu w osobie Pani Katarzyny Surdy, (iv) Wiceprezes Zarządu w osobie Pani Katarzyny Kurkowskiej-Szczechowicz, (v) Wiceprezesowi Zarządu w osobie Pana Stanisława Skoczylasa oraz (iv) Członkowi Rady Nadzorczej oddelegowanemu do wykonywania czynności Członka Zarządu w osobie Pana Jakuba Niesłuchowskiego.
W dniu 28 sierpnia 2023 roku Pani Katarzyna Surdy złożyła rezygnację z członkostwa w Zarządzie Banku i pełnienia funkcji Wiceprezesa Zarządu Banku ze skutkiem na koniec dnia 31 sierpnia 2023 roku.
Rada Nadzorcza Banku określiła następujący wewnętrzny podział kluczowych kompetencji w ramach Zarządu Banku, który na dzień 31 grudnia 2023 roku kształtował się następująco:
Katarzyna Kurkowska-Szczechowicz |
Prezes Zarządu odpowiedzialna za nadzór nad komórką audytu wewnętrznego, zarządzaniem ryzykiem braku zgodności, zarządzaniem zasobami ludzkimi oraz nad sprawami z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, a także bezpieczeństwa i obsługi prawnej |
Pozostałe pełnione funkcje: |
Przewodnicząca Komitetu Strategii i Inicjatyw Biznesowych Przewodnicząca Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami Przewodnicząca Komitetu ds. Zielonych Listów Zastawnych Zastępca Przewodniczącego Komitetu Ryzyka Operacyjnego i Jakości Danych |
Piotr jaworski |
Wiceprezes Zarządu odpowiedzialny za nadzór nad emisją papierów wartościowych, pozyskiwaniem finansowania, komunikacją oraz nad tworzeniem i rozwojem oferty produktowej, działaniami w zakresie koordynacji sprzedaży produktów i nabywania wierzytelności kredytowych oraz procesem ich dalszej obsługi, funkcjonowaniem i efektywnością zasobów informatycznych |
Pozostałe pełnione funkcje: |
Zastępca Przewodniczącej Komitetu Strategii i Inicjatyw Biznesowych Członek Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami Członek Komitetu Kredytowego Członek Komitetu Ryzyka Operacyjnego i Jakości Danych Członek Komitetu ds. Zielonych Listów Zastawnych |
Piotr Kochanek |
Wiceprezes Zarządu odpowiedzialny za nadzór nad zarządzaniem wszystkimi rodzajami ryzyka dotyczącego działalności Banku, z wyłączeniem ryzyka braku zgodności i ryzyka utraty reputacji, nadzór nad procesem oceny zdolności kredytowej i ustalania bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości oraz procesem restrukturyzacji i windykacji |
Pozostałe pełnione funkcje: |
Przewodniczący Komitetu Kredytowego Przewodniczący Komitetu Ryzyka Operacyjnego i Jakości Danych Zastępca Przewodniczącej Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami Zastępca Przewodniczącej Komitetu ds. Zielonych Listów Zastawnych Członek Komitetu Strategii i Inicjatyw Biznesowych |
Stanisław Skoczylas |
Wiceprezes Zarządu odpowiedzialny za nadzór nad sprawami z zakresu planowania finansowego i kontroli finansowej, sprawami |
Pozostałe pełnione funkcje: |
Członek Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami Członek Komitetu Strategii i Inicjatyw Biznesowych |
Pozostałe funkcje zarządcze członków Zarządu
|
Funkcja |
Okres pełnienia funkcji |
Katarzyna Kurkowska-Szczechowicz |
Nie pełniła dodatkowych funkcji członka Zarządu lub członka Rady Nadzorczej ani nie zajmowała innych stanowisk dyrektorskich |
W całym okresie sprawozdawczym |
Piotr Kochanek |
Nie pełnił dodatkowych funkcji członka Zarządu lub członka Rady Nadzorczej ani nie zajmował innych stanowisk dyrektorskich |
W całym okresie sprawozdawczym |
Stanisław Skoczylas |
Nie pełnił dodatkowych funkcji członka Zarządu lub członka Rady Nadzorczej ani nie zajmował innych stanowisk dyrektorskich |
W całym okresie sprawozdawczym |
Piotr Jaworski |
Smartbeta Piotr Jaworski – właściciel Instytut Zrównoważonej Transformacji – Fundacja – Członek Rady Fundacji |
W okresie pełnienia funkcji |
Polityka rekrutacyjna dotycząca wyboru członków Zarządu oraz ocena członków Zarządu
Proces oceny i wyłaniania kandydatów na członków Zarządu w PKO Banku Hipotecznym SA prowadzi Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji Rady Nadzorczej Banku. Komitet ma na uwadze wytyczne Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego z 21 marca 2018 roku w sprawie oceny odpowiedniości członków organu zarządzającego i osób pełniących najważniejsze funkcje (wytyczne EUNB), Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 10 marca 2017 roku w sprawie informacji i dokumentów dotyczących założycieli i zarządu banku przekazywanych Komisji Nadzoru Finansowego oraz Metodykę oceny odpowiedniości członków organów podmiotów nadzorowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego. W procesie wyłaniania kandydatów Komitet uwzględnia profil, zakres i skalę działania PKO Banku Hipotecznego SA. Oceniając kandydata Komitet weryfikuje również, czy doświadczenie i wiedza kandydata wzmocnią umiejętności, jakie posiadają pozostali członkowie Zarządu Banku, czy są wobec nich komplementarne, tak by zapewnić pokrycie wszystkich obszarów zarządzanych w Banku. Badanie powyższego kryterium ma na celu zapewnienie zróżnicowania w odniesieniu do wyboru członków organu zarządzającego, jego celów, zadań i zakresu działania.
Wszyscy powołani członkowie Zarządu PKO Banku Hipotecznego SA przed powołaniem podlegali ocenie odpowiedniości zgodnie z wytycznymi EUNB i KNF.
Członkowie Zarządu podlegają ocenie przez Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji Rady Nadzorczej oraz Radę Nadzorczą w sposób ciągły, począwszy od momentu rekrutacji, przez cały okres pełnienia funkcji. Ponadto, zgodnie z art. 395 § 2 pkt 3 k.s.h., Zwyczajne Walne Zgromadzenie raz w roku udziela absolutorium osobno każdemu z członków Zarządu. Udzielenie absolutorium stanowi ocenę członków Zarządu, niezależnie od zatwierdzenia przez zwyczajne walne zgromadzenie sprawozdania Zarządu z działalności Banku.
Opisany powyżej proces powoływania do pełnienia funkcji w Zarządzie oraz pozytywna ocena członków Zarządu Banku stanowi potwierdzenie należytego wykonywania przez nich obowiązków, w oparciu o adekwatną wiedzę, umiejętności i doświadczenie, zgodnie z wymogami art.22aa Ustawy Prawo bankowe.
W 2023 roku skład Rady Nadzorczej PKO Banku Hipotecznego SA był następujący:
|
Funkcja w Radzie Nadzorczej |
Data powołania |
Data odwołania / rezygnacji |
||||||
Mieczysław Król |
Przewodniczący |
27.08.2021 |
|
√ |
|
|
|
P |
W |
Maciej Brzozowski |
Wiceprzewodniczący |
05.05.2022 |
|
√ |
|
|
W |
W |
|
Tomasz Baum |
Członek Rady |
06.12.2022 |
|
√ |
√ |
Cz |
|
|
|
Lucyna Kopińska |
Członek Rady |
01.09.2019 |
|
√ |
|
|
|
|
Cz |
Jadwiga Lesisz |
Członek Rady |
01.09.2019 |
|
√ |
√ |
P |
Cz |
|
|
Paweł Metrycki |
Członek Rady |
05.05.2022 |
|
√ |
|
W |
P |
|
Cz |
Jakub Niesłuchowski |
Członek Rady
|
28.04.2022
|
|
√ |
|
|
|
|
P |
Ilona Wołyniec |
Członek Rady |
30.03.2019 |
30.06.2023 |
|
|
|
|
|
|
Piotr Jaworski |
Członek Rady |
13.02.2023 |
30.06.2023 |
|
|
|
|
|
|
P – Przewodniczący Komitetu, W – Wiceprzewodniczący Komitetu, Cz – Członek Komitetu
Skład Komitetów został zaprezentowany według stanu na 31 grudnia 2023 roku.
W dniu 30 czerwca 2023 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie:
• udzieliło absolutorium Członkom Rady Nadzorczej w osobach: (i) Pana Mieczysława Króla, Przewodniczącego Rady Nadzorczej, (ii) Pana Pawła Metryckiego, (iii) Pani Lucynie Kopińskiej, (iv) Pani Jadwidze Lesisz, (v) Pani Ilony Wołyniec, (vi) Pana Macieja Brzozowskiego, (vii) Pana Jakuba Niesłuchowskiego, (viii) Pana Piotra Kwietnia, (ix) Pani Elżbiety Bugaj, oraz (x) Pana Tomasza Bauma;
• powołało do składu Rady Nadzorczej na nową wspólną trzyletnią kadencję, rozpoczynającą się z dniem następującym po dniu odbycia niniejszego Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia: (i) Pana Tomasza Bauma, (ii) Pana Macieja Brzozowskiego, (iii) Panią Lucynę Kopińską, (iv) Pana Mieczysława Króla, (v) Panią Jadwigę Lesisz, (vi) Pana Pawła Metryckiego oraz (vii) Pana Jakuba Niesłuchowskiego.
Zgodnie z art. 395 § 2 pkt 3 k.s.h. Zwyczajne Walne Zgromadzenie raz w roku udziela absolutorium osobno każdemu z członków Rady Nadzorczej. Udzielenie absolutorium stanowi ocenę członków Rady Nadzorczej, niezależnie od rozpatrzenia przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie sprawozdania Rady Nadzorczej z działalności.
Powyższe stanowi potwierdzenie należytego wykonywania obowiązków przez członków Rady Nadzorczej, w oparciu o adekwatną wiedzę, umiejętności i doświadczenie, zgodnie z wymogami art. 22aa Ustawy Prawo bankowe.
Informacja dotycząca komitetu audytu i finansów
W 2023 roku skład Komitetu Audytu i Finansów PKO Banku Hipotecznego SA był następujący:
|
Funkcja w Komitecie Audytu i Finansów |
Data powołania |
Data odwołania / rezygnacji |
|||
Paweł Metrycki |
Wiceprzewodniczący Komitetu |
07.10.2019 |
|
|
√ |
√ |
Jadwiga Lesisz |
Przewodnicząca Komitetu |
05.05.2022 |
|
√ |
√ |
|
Tomasz Baum |
Członek Komitetu |
15.12.2022 |
|
√ |
√ |
√ |
Piotr Jaworski |
Członek Komitetu |
23.03.2023 |
30.06.2023 |
|
|
|
W 2023 roku odbyło się 5 posiedzeń Komitetu Audytu i Finansów.
Zatrudnienie
Według stanu na dzień 31 grudnia 2023 roku w PKO Banku Hipotecznym SA było zatrudnionych 58 osób. Oznacza to wzrost stanu zatrudnienia o 1 osobę w stosunku do końca 2022 roku.
Polityka wynagradzania
Podstawową regulacją wewnętrzną w zakresie polityki wynagradzania jest Polityka wynagradzania PKO Banku Hipotecznego SA zatwierdzona przez Radę Nadzorczą. Polityka określa:
• rolę poszczególnych struktur i organów w Banku we wdrożeniu i stosowaniu Polityki oraz identyfikację stanowisk Material Risk Takers (MRT),
• funkcjonowanie wynagrodzenia stałego i zmiennego członków Zarządu Banku, Material Risk Takers (MRT) oraz pracowników innych niż członkowie Zarządu i MRT,
• pozapłacowe świadczenia dostępne dla pracowników.
Ponadto w Banku funkcjonuje Regulamin wynagradzania PKO Banku Hipotecznego SA wprowadzony Zarządzeniem Prezesa Zarządu. Zgodnie z nim pracownikom Banku przysługują następujące składniki wynagrodzeń:
• wynagrodzenie zasadnicze,
• premie i nagrody za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej,
• dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych oraz za pracę w porze nocnej.
Polityka wynagrodzeń w PKO Banku Hipotecznym SA jest spójna z zasadami należytego i skutecznego zarządzania ryzykiem.
W Banku nie funkcjonuje program akcji pracowniczych.
Wynagrodzenia Zasadnicze
Bank prowadzi neutralną pod względem płci politykę wynagradzania. Wynagrodzenie stałe jest kształtowane w odniesieniu do złożoności realizowanych zadań w danej strukturze organizacyjnej, poziomu odpowiedzialności związanego z danym stanowiskiem pracy, osiąganych wyników pracy oraz oceny kompetencji.
Wynagrodzenia Zmienne
Bank reguluje proces przyznawania wynagrodzeń zmiennych w Polityce wynagradzania PKO Banku Hipotecznego SA, Zasadach zatrudniania i wynagradzania członków Zarządu PKO Banku Hipotecznego SA, Zasadach wynagradzania pracowników, których działalność ma istotny wpływ na profil ryzyka PKO Banku Hipotecznego SA – Material Risk Takers oraz Zasadach premiowania pracowników Banku.
Nadawane cele mają zagwarantować uwzględnienie ryzyka związanego z prowadzoną przez Bank działalnością. Wszystkie cele wynikają z zatwierdzanych przez Zarząd Banku siatek celów, które są kaskadowane na pracowników poszczególnych struktur. MRT (Material Risk Takers) są dodatkowo odpowiedzialni za specjalne projekty mające na celu realizację strategii Banku.
MRT, jako osoby o szczególnym wpływie na poziom bezpieczeństwa i stabilny rozwój Banku, podlegają dodatkowym restrykcjom w obszarze wynagrodzeń. Zmienne składniki wynagrodzeń przyznawane są MRT, w tym Zarządowi, za dany okres premiowania (rok kalendarzowy) po rozliczeniu celów premiowych w formie nieodroczonej i odroczonej. Aby zapewnić trwałość wyników, możliwa jest redukcja odroczonych składników wynagrodzeń zmiennych w przypadku pogorszenia wyników finansowych lub innych zmiennych.
Dodatkowo każdy składnik jest w części wypłacany w formie instrumentu powiązanego z wartością księgową aktywów netto Banku. Wycena instrumentu jest dokonywana z uwzględnieniem sytuacji Banku i benchmarków rynkowych sektora finansowego.
W zakresie przyznawania i wypłaty składników wynagrodzenia zmiennego członkom Zarządu lub osobom na stanowiskach MRT stosuje się postanowienia w ograniczonym zakresie, o którym mowa w art. 9 ca ust.1b Prawa bankowego, to jest zmienne składniki wynagrodzenia wypłacane za dany okres premiowania nie podlegają odroczeniu i są wypłacane w całości w formie gotówkowej, w przypadku kumulatywnego spełnienia następujących warunków:
1) wartość bazowa wynagrodzenia zmiennego nie przekracza równowartości w złotych 50.000 euro wyliczonej według średniego kursu euro wyliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w ostatnim dniu roboczym poprzedniego roku;
2) wartość bazowa wynagrodzenia zmiennego nie przekracza jednej trzeciej całkowitego rocznego wynagrodzenia za dany okres premiowania.
Uprawnienia do zatwierdzania premii dla Zarządu posiadała Rada Nadzorcza, a dla MRT i pozostałych pracowników Zarząd Banku.
Niezależnie od systemu premiowania, w Banku funkcjonuje system nagradzania pracowników, w ramach którego tworzy się fundusz nagród z przeznaczeniem na indywidualne uznaniowe nagrody dla pracowników uzyskujących wyróżniające się wyniki w pracy zawodowej lub za osiągnięcia, w wyniku których uzyskano efekty ważne dla Banku.
świadczenia Pozapłacowe
Dodatkowa Opieka medyczna |
Bank zapewnia pracownikom dodatkową, oprócz świadczeń medycyny pracy (wynikających z przepisów Kodeksu pracy), opiekę medyczną, która przysługuje pracownikom według zróżnicowanych pakietów świadczeń, dedykowanych określonym grupom stanowisk pracy. |
Ubezpieczenie Grupowe |
Osoby zatrudnione w Banku oraz członkowie Zarządu Banku mają możliwość przystąpienia do grupowego ubezpieczenia za odpłatnością ponoszoną przez pracowników za pośrednictwem Banku. |
System kafeteryjny MyBenefit |
W ramach systemu każdy pracownik Banku za pośrednictwem platformy internetowej ma możliwość samodzielnego dysponowania przyznanymi mu środkami z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. |
Pracowniczy Program Emertytalny (PPE) |
Pracownicy mają możliwość przystąpienia do pracowniczego programu emerytalnego, w ramach którego składka podstawowa w całości finansowana jest przez pracodawcę. |
Platforma strefa kursów |
Pracownicy mają możliwość korzystania z platformy strefa kursów, na której są dostępne szkolenia z wielu kategorii m.in. programowanie, tworzenie stron internetowych, grafika komputerowa, obsługa programów biurowych (MS Office, Google), psychologia, graficzno-fotograficzne, kompetencje managerskie itd. |
Zasady wynagradzania członków Zarządu Banku
17 maja 2023 roku Uchwałą nr 39/2023 Rada Nadzorcza Banku określiła Zasady zatrudniania i wynagradzania członków Zarządu Banku. Na ich podstawie członkom Zarządu Banku przysługują:
• wynagrodzenia stałe w wysokości określonej w uchwale Rady Nadzorczej odrębnie dla każdego z członków Zarządu,
• wynagrodzenia zmienne – wynagrodzenie dodatkowe przyznawane i wypłacane po zakończeniu okresu premiowania w szczególności z tytułu: premii, nagród za szczególne osiągnięcia w pracy, odpraw związanych z rozwiązaniem umowy o świadczenie usług (z wyłączeniem wynagrodzenia stałego i świadczeń przyznawanych na podstawie obowiązujących przepisów prawa).
Informacja na temat składników wynagrodzeń i innych świadczeń na rzecz członków Zarządu Banku w okresie sprawozdawczym została zamieszczona w Nocie 6.7.
Zmienne składniki wynagrodzeń członków Zarządu i kluczowych menedżerów o wysokim wpływie na profil ryzyka banku (Material Risk Takers - MRT)
Zgodnie z wymogami dyrektywy CRD, Rozporządzenia delegowanego Komisji Europejskiej (UE) nr 2021/923 (z późn. zmianami) uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady Europy nr 2013/36/UE w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych określających kryteria służące ustaleniu obowiązków kierowniczych, funkcji kontrolnych, istotnych jednostek gospodarczych i znacznego wpływu na profil ryzyka istotnej jednostki gospodarczej oraz określające kryteria służące ustaleniu pracowników lub kategorii pracowników, których działalność zawodowa wpływa na profil ryzyka tych instytucji w sposób porównywalnie tak istotny jak w przypadku pracowników lub kategorii pracowników, o których mowa w art. 92 ust. 3 tej dyrektywy, a także w związku z Rozporządzeniem Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021 roku w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń w bankach, w Banku obowiązują następujące regulacje określające zasady ustalania zmiennych składników wynagrodzeń:
• Zasady zatrudniania i wynagradzania członków Zarządu Banku, przyjęte Uchwałą Rady Nadzorczej,
• Zasady wynagradzania pracowników, których działalność ma istotny wpływ na profil ryzyka Banku (MRT),
• Wykaz stanowisk pracowników, których działalność zawodowa ma istotny wpływ na profil ryzyka instytucji oraz identyfikacji kluczowych funkcji w Banku (Wykaz MRT).
Zasadami polityki zmiennych składników wynagrodzeń dla członków Zarządu oraz MRT na 31 grudnia 2023 roku objętych było 4 członków Zarządu, 4 byłych członków Zarządu oraz 13 stanowisk ujętych w Wykazie MRT.
Podstawą przyznania zmiennych składników wynagrodzeń jest realizacja celów premiowych nadawanych w ramach systemu Zarządzania przez Cele (MbO). Maksymalna wartość wynagrodzenia zmiennego nie może przekroczyć 50% wynagrodzenia stałego za okres objęty oceną.
Wynagrodzenie zmienne jest przyznawane i wypłacane w formie:
• nieodroczonej,
• odroczonej.
W 2023 roku zostały wypłacone zmienne składniki wynagrodzeń na podstawie uchwał podjętych we wcześniejszych okresach. W odniesieniu do wynagrodzenia zmiennego członków Zarządu i kluczowych menedżerów za rok 2020, postanowiono ograniczyć wysokość środków tego wynagrodzenia w związku z utrzymywaniem się stanu epidemii COVID-19 na obszarze kraju, w szczególności czasowym utrzymaniem nadzwyczajnych ograniczeń administracyjnych dotyczących działalności gospodarczej oraz możliwymi konsekwencjami gospodarczymi tego stanu i ich spodziewanym wpływem na sektor finansowy, a także mając na uwadze komunikat Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego z dnia 15 grudnia 2020 roku oraz stanowisko Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 17 kwietnia 2020 roku dotyczące oczekiwanych działań banków w zakresie zmiennych składników wynagrodzenia.
Zarówno wynagrodzenie nieodroczone, jak i odroczone, jest przyznawane w formie gotówkowej oraz w formie instrumentu (tj. akcji fantomowych), których przeliczenie na gotówkę jest dokonywane po okresie premiowania , a w przypadku wynagrodzenia odroczonego – po okresie odroczenia.
Każdy z naliczonych składników wynagrodzenia zmiennego może zostać obniżony w następstwie:
• istotnego naruszenia obowiązków wynikających z umowy o pracę lub umowy o świadczenie usług,
• nieprawidłowego wykonywania wyznaczonych zadań,
• istotnych uchybień w przestrzeganiu przepisów prawa lub standardów obsługi klienta,
• istotnych zachowań w stosunku do innych pracowników i współpracowników naruszających zasady współżycia społecznego.
W przypadku członków Zarządu warunkiem przyznania i uruchomienia wypłat wynagrodzeń zmiennych jest zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności Banku i sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy oraz udzielenie członkowi Zarządu absolutorium z wykonania przez niego obowiązków. Wynagrodzenie zmienne może być przez Radę Nadzorczą obniżone, aż do całkowitego pozbawienia prawa do tego wynagrodzenia, w przypadku gdy do dnia wypłaty (w szczególności w okresie trzech ostatnich lat) Członek Zarządu dopuścił się naruszeń, nieprawidłowości oraz uchybień, o których mowa powyżej.
Członkowi Zarządu przysługuje odprawa związana z rozwiązaniem umowy o świadczenie usług w związku z zaprzestaniem pełnienie funkcji członka Zarządu, w wysokości trzykrotności części stałej wynagrodzenia pod warunkiem pełnienia funkcji członka Zarządu przez okres co najmniej dwunastu miesięcy przed rozwiązaniem tej umowy, przy czym do okresu pełnienia funkcji zalicza się okres nieprzerwanego pełnienia funkcji w Zarządzie przypadający bezpośrednio przed dniem zawarcia Umowy o świadczenie usług zarządzania. Członkowi Zarządu przysługuje przez okres do sześciu miesięcy po ustaniu pełnienia funkcji Członka Zarządu i rozwiązaniu umowy o świadczenie usług, odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji, w wysokości 100% wynagrodzenia stałego wynikającego z umowy o świadczenie usług według stanu na dzień jej rozwiązania. Członkowi zarządu przysługuje w okresie pełnienia funkcji członka Zarządu prawo do składek odprowadzanych na Pracowniczy Program Emerytalny naliczanych od składników stałych i zmiennych wynagrodzenia, nie wliczanych do wynagrodzenia stałego oraz zmiennego; wysokość składek jest analogiczna jak dla pracowników Banku.
W PKO Banku Hipotecznym SA żaden Członek Zarządu ani nikt z pracowników nie otrzymał w 2023 roku łącznego wynagrodzenia w wysokości co najmniej 1 mln EUR.
Polityka zmiennych składników wynagrodzeń członków Zarządu i kluczowych menedżerów o wysokim wpływie na profil ryzyka Banku podlega corocznemu przeglądowi Biura Audytu Wewnętrznego, Komitetu ds. Wynagrodzeń i Nominacji Rady Nadzorczej Banku oraz Rady Nadzorczej PKO Banku Hipotecznego SA.
W okresie sprawozdawczym odbyło się 5 posiedzeń Komitetu ds. Wynagrodzeń i Nominacji Rady Nadzorczej PKO Banku Hipotecznego SA.
Umowy zawarte między Bankiem a osobami zarządzającymi
W rozumieniu przepisów § 2 ust. 1 pkt. 30 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim osobami zarządzającymi Bankiem są członkowie Zarządu.
W 2023 roku każdy z członków Zarządu Banku pełnił swoją funkcję na podstawie zawartych z Bankiem umów o świadczenie usług, które określają m.in. warunki wynagradzania i zakazu konkurencji.
Świadczenia dla członków Rady Nadzorczej
Zgodnie z Uchwałą Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku z dnia 22 sierpnia 2023 roku członkom Rady Nadzorczej przysługuje, z wyłączeniem członków Rady Nadzorczej zatrudnionych w PKO Banku Polskim SA lub spółce Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA lub otrzymujących, po zakończeniu tego zatrudnienia, odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji ze strony PKO Banku Polskiego SA lub spółki Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA, miesięczne wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej w wysokości stanowiącej równowartość jednokrotności podstawy wymiaru, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 11 ustawy z dnia 9 czerwca 2016 roku o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami. Wynagrodzenie zostaje podwyższone o 10% w przypadku gdy Członek Rady Nadzorczej uczestniczy w co najmniej jednym stałym komitecie Rady Nadzorczej.
Świadczenia dla niezależnych członków Rady Nadzorczej (tys. PLN) |
01.01.2023 – 31.12.2023 |
01.01.2022– 31.12.2022 |
Baum Tomasz |
90 |
6 |
Elżbieta Bugaj |
5 |
49 |
Piotr Jaworski |
34 |
- |
Mieczysław Król |
12 |
- |
Piotr Kwiecień |
- |
23 |
Jadwiga Lesisz |
91 |
80 |
Razem |
232 |
158 |
Świadczenia dla członków Zarządu otrzymane, należne oraz potencjalnie należne
ŚWIADCZENIA DLA CZŁONKÓW ZARZĄDU (tys. PLN) |
01.01.2023 - 31.12.2023 |
|||||
Krótkoterminowe świadczenie |
Pozostałe świadczenie długoterminowe – zmienne wynagrodzenie w formie gotówkowej[25] |
Płatności na bazie akcji rozliczanych |
||||
Wynagrodzenie 01.01.2023-31.12.2023[26] |
Inne otrzymane 01.01.2023-31.12.2023 |
Otrzymane 01.01.2023-31.12.2023 |
Potencjalnie należne na 31.12.2023 |
Otrzymane 01.01.2023-31.12.2023 |
Potencjalnie należne na 31.12.2023 |
|
Katarzyna Kurkowska-Szczechowicz |
596,4
|
|
74,6 |
- |
- |
- |
Piotr Jaworski |
210,0 |
|
- |
- |
- |
- |
Piotr Kochanek |
480,0 |
|
178,0 |
60,7 |
33,1 |
176,8 |
Stanisław Skoczylas |
412,3 |
|
49,7 |
|
- |
- |
Katarzyna Surdy |
280,0 |
|
245,4 |
|
- |
- |
Członkowie Zarządu, którzy nie pełnili swoich funkcji w 2023 roku |
- |
|
443,1 |
67,8 |
86,8 |
259,4 |
Razem świadczenia dla Zarządu |
1978,7 |
|
990,7 |
128,5 |
119,9 |
436,1 |
ŚWIADCZENIA DLA CZŁONKÓW ZARZĄDU (tys. PLN) |
01.01.2022 - 31.12.2022 |
|||||
Krótkoterminowe świadczenie |
Pozostałe świadczenie długoterminowe – zmienne wynagrodzenie w formie gotówkowej25 |
Płatności na bazie akcji rozliczanych |
||||
Wynagrodzenie 01.01.2022-31.12.202226 |
Inne otrzymane 01.01.2022-31.12.2022 |
Otrzymane 01.01.2022-31.12.2022 |
Potencjalnie należne na 31.12.2022 |
Otrzymane 01.01.2022-31.12.2022 |
Potencjalnie należne na 31.12.2022 |
|
Katarzyna Kurkowska-Szczechowicz |
149,1 |
|
- |
- |
- |
- |
Piotr Kochanek |
480,0 |
|
101,3 |
93,1 |
85,2 |
121,0 |
Stanisław Skoczylas |
99,3 |
|
- |
- |
- |
- |
Katarzyna Surdy |
420,0 |
|
15,7 |
10,5 |
- |
13,6 |
Daniel Goska |
282,1 |
|
65,8 |
47,5 |
12,3 |
61,8 |
Członkowie Zarządu, którzy nie pełnili swoich funkcji w 2022 roku |
- |
|
261,0 |
152,6 |
281,5 |
198,5 |
Razem świadczenia dla Zarządu |
1 430,6 |
|
443,8 |
303,7 |
379 |
394,9 |
Świadczenia po okresie umowy o świadczenie usług
W 2023 roku wypłacono świadczenie po okresie zatrudnienia z tytułu zakazu konkurencji:
• Danielowi Gosce w wysokości 82 tys. PLN,
• Katarzynie Surdy w wysokości 105 tys. PLN.
Świadczenia z tytułu rozwiązania umowy o świadczenie usług
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 roku wypłacono świadczenie z tytułu rozwiązania umowy o świadczenie usług:
• Danielowi Gosce w wysokości 123 tys. PLN,
• Katarzynie Surdy w wysokości 105 tys. PLN,
• Paulinie Strugała w wysokości 38,3 tys. PLN,
• Agnieszce Krawczyk w wysokości 6,5 tys. PLN.
Oświadczenie o stosowaniu ładu korporacyjnego
Firma audytorska
Pozostałe informacje
Ogólne zasady ładu korporacyjnego w Banku czyli regulacje wewnętrzne w zakresie zarządzania Bankiem i kontrolowania jego działalności wynikają z powszechnie obowiązujących przepisów prawa, w szczególności Kodeksu spółek handlowych i ustawy Prawo bankowe oraz zasad wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego tj. Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych oraz Rekomendacji Z dotyczącej zasad ładu wewnętrznego w bankach.
Bank przyjął do stosowania Zasady ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych wydane przez Komisję Nadzoru Finansowego na podstawie decyzji organów Banku:
• Uchwały Zarządu Banku z dnia 15 grudnia 2014 roku - w zakresie dotyczącym kompetencji i obowiązków Zarządu, tj. prowadzenia spraw Banku i jego reprezentacji, zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz statutem Banku,
• Uchwały Rady Nadzorczej z dnia 18 grudnia 2014 roku - w zakresie dotyczącym kompetencji i obowiązków Rady Nadzorczej, tj. nadzorowania prowadzenia spraw Banku zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz statutem Banku,
• Uchwały Walnego Zgromadzenia z dnia 22 grudnia 2015 roku – w zakresie kompetencji przysługujących Walnemu Zgromadzeniu.
Na podstawie i w zakresie wynikającym z ww. decyzji Bank wyłączył ze stosowania następujące postanowienia Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych:
• postanowienia odnoszące się do zasad współdziałania oraz uprawnień wielu udziałowców (§ 8 ust. 4, § 9 ust. 1 i ust. 6, § 10 ust. 3, § 11 ust. 3 oraz § 31 ust. 3), które nie są stosowane ze względu na fakt posiadania przez Bank jednego akcjonariusza,
• rozdział 9, dotyczący zarządzania aktywami na ryzyko klienta, ze względu na nieprowadzenie przez Bank działalności w tym zakresie,
• zasadę określoną w § 22 ust. 1, dotyczącą niezależności członków Rady Nadzorczej, przejawiającej się przede wszystkim brakiem bezpośrednich i pośrednich powiązań z instytucją nadzorowaną, członkami organów zarządzających i nadzorujących, znaczącymi udziałowcami i podmiotami z nimi powiązanymi, przy czym w skład Rady Nadzorczej Banku powołano dwóch członków spełniających wymogi niezależności określone w Ustawie z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym. (Dz. U. poz. 1089 z późn. zm.).
Zgodnie z wymogiem wynikającym z § 27 Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych, 1 marca 2023 roku Rada Nadzorcza Banku dokonała oceny stosowania Zasad w Banku w 2022 roku. Rada Nadzorcza pozytywnie oceniła stosowanie Zasad w Banku, uznając, że Bank i jego organy stosowały Zasady w przyjętym przez Bank zakresie, adekwatnie do skali, charakteru działalności oraz specyfiki Banku.
Tekst Zasad znajduje się na stronie internetowej Komisji Nadzoru Finansowego pod adresem –
Bank stosuje Rekomendację Z dotyczącą zasad ładu wewnętrznego w bankach zgodnie z zasadą proporcjonalności i adekwatności wynikającą ze skali, charakteru działalności oraz specyfiki Banku.
Bank oświadcza, że w przypadku gdy Rekomendacja Z pokrywa się przedmiotowo z zakresem Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych pierwszeństwo mają postanowienia Rekomendacji Z. W zakresie nieuregulowanym w Rekomendacji Z zastosowanie mają Zasady Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych.
Tekst Rekomendacji Z dotyczącej zasad ładu korporacyjnego w bankach znajduje się na stronie internetowej Komisji Nadzoru Finansowego:
https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Rekomendacja_Z_70998.pdf
Polityka różnorodności
Zarządzanie różnorodnością w Banku dotyczy wszystkich pracowników, kluczowych menedżerów oraz organów Banku. Działania związane z różnorodnością obejmują wiele aspektów działalności Banku i mają na względzie szacunek dla każdego człowieka, równe traktowanie i wykorzystanie potencjału wszystkich pracowników. Rozumienie różnorodności przejawia się w tym, że ludzie są ważni bez względu na płeć, wiek, stan zdrowia, orientację seksualną, wyznanie, stan cywilny, czy kraj pochodzenia. Dlatego w ramach regulacji, procesów i polityki personalnej, wprowadzono następujące rozwiązania:
• Kodeks Etyki, Kodeks Etyki dla dostawców albo oferentów współpracujących z PKO Bankiem Hipotecznym w ramach postępowań zakupowych oraz Regulamin pracy Banku zawierające zapisy dotyczące m.in. przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie oraz orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy. Dokumenty te określają także wartości, zasady, normy postępowania i postawy etyczne w relacjach z Klientami oraz w działalności biznesowej Banku i w relacjach Banku z otoczeniem,
• Bank przestrzega zasad w zakresie równego traktowania przy zatrudnieniu i wykonywaniu zawodu; procesy związane z wyborem kandydatów opierają się na obiektywnych przesłankach, a ich poszczególne etapy odbywają się według ustalonych zasad,
• Bank bezwzględnie reaguje i zapobiega mobbingowi, molestowaniu i dyskryminacji oraz innym formom nierównego i niestosownego traktowania.
Polityka różnorodności dotycząca kadry zarządzającej i nadzorującej na 31 grudnia 2023 roku
Zarządzanie różnorodnością dotyczy również członków Rady Nadzorczej i Zarządu PKO Banku Hipotecznego SA oraz kluczowych menedżerów. Kadrę zarządzającą i nadzorującą tworzą osoby o różnej płci, wieku i doświadczeniu.
Płeć |
Kobiety |
Mężczyźni |
Rada Nadzorcza |
2 |
5 |
Zarząd |
1 |
3 |
Kluczowi Menedżerowie |
7 |
6 |
Wiek |
30 – 40 lat |
41 - 50 lat |
51 – 60 lat |
powyżej 60 lat |
Rada Nadzorcza |
1 |
4 |
1 |
1 |
Zarząd |
1 |
2 |
1 |
- |
Kluczowi Menedżerowie |
4 |
7 |
2 |
- |
Staż w PKO Banku Hipotecznym SA |
do 1 roku |
1 – 5 lat |
powyżej 5 lat |
Rada Nadzorcza |
- |
7 |
- |
Zarząd |
1 |
2 |
1 |
Kluczowi Menedżerowie |
2 |
4 |
7 |
Główne cechy systemu kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem w odniesieniu do procesu sporządzania sprawozdań finansowych
W celu zapewnienia rzetelności i poprawności funkcjonowania procesu sporządzania sprawozdań finansowych Bank zaprojektował i wdrożył szereg mechanizmów kontrolnych, które wbudował w funkcjonalność systemów sprawozdawczych oraz w regulacje wewnętrzne tego procesu. Mechanizmy te polegają m.in. na stosowaniu w sposób ciągły weryfikacji i uzgadniania danych sprawozdawczych z księgami rachunkowymi, analitycznymi i innymi dokumentami, które są podstawą sporządzania sprawozdań finansowych.
Proces sporządzania sprawozdań finansowych jest cyklicznie poddawany weryfikacji, w szczególności w zakresie poprawności uzgodnień rachunkowych, analizy merytorycznej i rzetelności informacji. Zgodnie z przepisami wewnętrznymi, sprawozdania finansowe przyjmuje Zarząd PKO Banku Hipotecznego SA. Podlegają one opiniowaniu powołanego przez Radę Nadzorczą Komitetu Audytu i Finansów Rady Nadzorczej PKO Banku Hipotecznego SA. Sprawozdania roczne podlegają ponadto ocenie Rady Nadzorczej PKO Banku Hipotecznego SA.
Za zapewnienie przestrzegania mechanizmów kontrolnych w sprawozdawczości finansowej odpowiada Dyrektor Biura Finansów i Księgowości, natomiast audyt wewnętrzny, w ramach działalności zapewniającej dokonuje oceny adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej odpowiednio na pierwszym i drugim poziomie.
Wskazanie akcjonariuszy posiadających bezpośrednio lub pośrednio znaczne pakiety akcji wraz ze wskazaniem liczby posiadanych przez te podmioty akcji i liczby głosów z nich wynikających
31 grudnia 2023 roku kapitał zakładowy PKO Banku Hipotecznego SA wynosił 1 611,3 mln PLN i składało się na niego 1 611 300 000 akcji o wartości nominalnej 1 PLN każda. Akcje są w pełni opłacone. W stosunku do stanu na koniec 2022 roku kapitał zakładowy nie zmienił się. Wyemitowane akcje PKO Banku Hipotecznego SA nie są uprzywilejowane. Dla posiadaczy akcji PKO Banku Hipotecznego SA nie wynikają z tych papierów jakiekolwiek specjalne uprawnienia kontrolne. Akcjonariuszem posiadającym 100% akcji PKO Banku Hipotecznego SA jest Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna.
Struktura kapitału zakładowego PKO Banku Hipotecznego SA:
Seria |
Rodzaj akcji |
Liczba akcji |
Wartość nominalna jednej akcji |
Liczba głosów na WZA |
Wysokość dokonanych wpłat na akcje |
A |
Akcje zwykłe imienne |
300 000 000 |
PLN 1 |
300 000 000 |
300 000 000,00 PLN |
B |
Akcje zwykłe imienne |
200 000 000 |
PLN 1 |
200 000 000 |
200 000 000,00 PLN |
C |
Akcje zwykłe imienne |
200 000 000 |
PLN 1 |
200 000 000 |
200 000 000,00 PLN |
D |
Akcje zwykłe imienne |
100 000 000 |
PLN 1 |
100 000 000 |
100 000 000,00 PLN |
E |
Akcje zwykłe imienne |
150 000 000 |
PLN 1 |
150 000 000 |
150 000 000,00 PLN |
F |
Akcje zwykłe imienne |
150 000 000 |
PLN 1 |
150 000 000 |
150 000 000,00 PLN |
G |
Akcje zwykłe imienne |
100 000 000 |
PLN 1 |
100 000 000 |
100 000 000,00 PLN |
H |
Akcje zwykłe imienne |
95 000 000 |
PLN 1 |
95 000 000 |
95 000 000,00 PLN |
I |
Akcje zwykłe imienne |
100 000 000 |
PLN 1 |
100 000 000 |
100 000 000,00 PLN |
J |
Akcje zwykłe imienne |
131 500 000 |
PLN 1 |
131 500 000 |
131 500 000,00 PLN |
K |
Akcje zwykłe imienne |
84 800 000 |
PLN 1 |
84 800 000 |
84 800 000,00 PLN |
|
RAZEM |
1 611 300 000 |
|
1 611 300 000 |
1 611 300 000,00 PLN |
Akcjonariusz |
31.12.2023 |
31.12.2022 |
||
Liczba akcji |
Udział w liczbie głosów na WZ |
Liczba akcji |
Udział w liczbie głosów na WZ |
|
Powszechna Kasa Oszczędności |
1 611 300 000 |
100% |
1 611 300 000 |
100% |
Opis zasad powoływania i odwoływania osób zarządzających
Członkowie Zarządu są powoływani i odwoływani uchwałą Rady Nadzorczej. Powołując członków Zarządu, Rada Nadzorcza ustala z ilu członków składać się będzie Zarząd. Powołanie dwóch członków Zarządu, w tym Prezesa Zarządu i członka Zarządu, w którego kompetencjach jest zarządzanie ryzykiem, wymaga zgody Komisji Nadzoru Finansowego. Mandaty członków Zarządu wygasają najpóźniej z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka Zarządu. Ponadto, mandat członka Zarządu wygasa również wskutek śmierci, rezygnacji albo odwołania go ze składu Zarządu, z dniem wystąpienia zdarzenia powodującego wygaśnięcie, chyba że uchwała o odwołaniu przewiduje inną datę wygaśnięcia. Członkowie Zarządu mogą być odwołani przed upływem kadencji w każdym czasie.
Rada Nadzorcza informuje Komisję Nadzoru Finansowego o składzie Zarządu oraz o zmianie jego składu niezwłocznie po jego powołaniu lub po dokonaniu zmiany jego składu. Rada Nadzorcza informuje Komisję Nadzoru Finansowego także o członkach Zarządu, którym w ramach podziału kompetencji podlega w szczególności zarządzanie ryzykiem i komórka audytu wewnętrznego. Rada Nadzorcza informuje Komisję Nadzoru Finansowego o zamiarze wraz z uzasadnieniem proponowanej decyzji dotyczącej odwołania członka Zarządu, w którego kompetencji leży zarządzanie ryzykiem lub komórka audytu wewnętrznego, niezwłocznie po umieszczeniu punktu w tym przedmiocie w porządku obrad Rady Nadzorczej.
Dodatkowe informacje w zakresie uprawnień osób zarządzających znajdują się w rozdziale 6. Organizacja oraz władze PKO Banku Hipotecznego SA.
Opis uprawnień w zakresie podjęcia decyzji o emisji lub wykupie akcji
Do kompetencji Walnego Zgromadzenia należy podejmowanie uchwał w zakresie ustalania trybu umorzenia akcji, wysokości wynagrodzenia za umarzane akcje oraz wyrażanie zgody na nabycie akcji własnych Banku w celu ich umorzenia, emisji obligacji zamiennych na akcje lub innych instrumentów uprawniających do nabycia lub objęcia akcji Banku.
Wskazanie wszelkich ograniczeń dotyczących przenoszenia prawa własności papierów wartościowych emitenta
Nie ma ograniczeń dotyczących przenoszenia prawa własności papierów wartościowych emitenta.
Zasady zmiany statutu Banku
Zmiana Statutu Banku wymaga uchwały Walnego Zgromadzenia oraz wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 2 Prawa bankowego zmiana Statutu wymaga uzyskania zgody Komisji Nadzoru Finansowego.
Skład osobowy i zmiany, które w nim zaszły w ciągu ostatniego roku obrotowego, oraz opis działania organów zarządzających, nadzorujących lub administrujących emitenta oraz ich komitetów
Informacje dotyczące opisu działania organów zarządzających, nadzorujących lub administrujących emitenta oraz ich komitetów oraz ich skład osobowy i zmiany, które w nim zaszły w ciągu ostatniego roku obrotowego zaprezentowano w rozdziale 6. Organizacja oraz władze PKO Banku Hipotecznego SA.
Walne zgromadzenie i relacje z akcjonariuszami
Sposób działania Walnego Zgromadzenia i jego zasadnicze uprawnienia oraz opis praw akcjonariuszy i sposobu ich wykonywania wynikają wprost z obowiązujących przepisów prawa oraz postanowień Statutu Banku. Z uwagi na to, iż wszystkie akcje w kapitale zakładowym Banku stanowią własność jednego akcjonariusza tj. PKO Banku Polskiego SA, uchwały Walnego Zgromadzenia są podejmowane bez formalnego zwołania Walnego Zgromadzenia, zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 405 kodeksu spółek handlowych.
Polityka wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania sprawozdań finansowych Banku zakłada, iż Rada Nadzorcza Banku przeprowadza postępowanie dotyczące zlecenia badania sprawozdań finansowych w trybie przetargu nieograniczonego. Komitet Audytu i Finansów Rady Nadzorczej Banku przekazuje Radzie Nadzorczej Banku rekomendację w sprawie wyboru firmy audytorskiej, która, o ile nie dotyczy to odnowienia zlecenia badania, zawiera nie mniej niż dwie możliwości wyboru firmy audytorskiej wraz z uzasadnieniem oraz wskazanie uzasadnionej preferencji wobec jednej z nich. Rada Nadzorcza Banku dokonuje wyboru firmy audytorskiej na podstawie rekomendacji Komitetu Audytu i Finansów Rady Nadzorczej Banku. W ocenie ofert złożonych przez firmy audytorskie stosowane są przejrzyste i niedyskryminujące kryteria wyboru.
Polityka świadczenia dozwolonych usług niebędących badaniem przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz członka sieci firmy audytorskiej na rzecz Banku zakłada, iż świadczenie usług dozwolonych niebędących badaniem przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz członka sieci firmy audytorskiej na rzecz Banku wymaga wyrażenia zgody przez Komitet Audytu i Finansów Rady Nadzorczej Banku, jak również zgody Komitetu Audytu Rady Nadzorczej PKO Banku Polskiego SA.
Zgodnie z zapisami Polityki oraz Procedury wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania sprawozdań finansowych Banku, 29 października 2021 roku Rada Nadzorcza PKO Banku Hipotecznego SA na podstawie § 18 ust. 1 pkt 4 Statutu Banku, oraz zgodnie z rekomendacją Komitetu Audytu i Finansów Rady Nadzorczej, dokonała wyboru PricewaterhouseCoopers Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp. k. (dalej: „PwC”) jako firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania i przeglądu sprawozdań finansowych Banku na lata 2022-2023.
22 grudnia 2021 roku pomiędzy PKO Bankiem Hipotecznym SA i PwC została zawarta umowa na przeprowadzenie badania i przeglądu sprawozdań finansowych Banku za lata 2022 – 2023 (dalej: „Umowa”). Tym samym mandat PwC na badanie i przegląd sprawozdań finansowych Banku został przedłużony o kolejne 2 lata.
W związku z wystąpieniem przez PwC z wnioskiem do Komitetu Audytu i Finansów Rady Nadzorczej Banku oraz Zarządu Banku o podwyższenie wynagrodzenia za usługi dotyczące 2023 roku. oraz wybrane usługi dotyczące roku 2022, wynikające z zawartej przez strony Umowy, po rozważeniu wszelkich okoliczności przedstawionych przez PwC, dotyczących w szczególności zmian w otoczeniu regulacyjnym, a w konsekwencji podwyższonej czasochłonności usług badania i przeglądu sprawozdań finansowych, a także istotnych zmian warunków makroekonomicznych, w tym wystąpienia wysokiej inflacji, po pozyskaniu rekomendacji Komitetu Audytu i Finansów Rady Nadzorczej oraz zgody Rady Nadzorczej, strony zawarły 19 września 2023 roku Aneks 1 do Umowy. PricewaterhouseCoopers Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp. k. z siedzibą w Warszawie, przy ul. Polnej 11, jest wpisana na listę firm audytorskich, prowadzoną przez Polską Agencję Nadzoru Audytowego pod numerem 144.
Poniższa tabela przedstawia zakres świadczonych przez firmę audytorską usług wraz z wysokością wynagrodzenia, które zostało określone w Umowie wraz z zawartym Aneksem 1:
Wynagrodzenie firmy audytorskiej netto (tys. PLN) |
2023 |
2022 |
Usługi badania sprawozdań finansowych |
213,3 |
152,0 |
Usługi przeglądu sprawozdań finansowych oraz badania i przeglądu pakietów grupowych |
132,8 |
88,6 |
Zgodnie z zapisami Polityki oraz Procedury wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania sprawozdań finansowych Banku, 1 marca 2023 roku Rada Nadzorcza PKO Banku Hipotecznego SA na podstawie § 18 ust. 1 pkt 4 Statutu Banku, oraz zgodnie z rekomendacją Komitetu Audytu i Finansów Rady Nadzorczej, dokonała wyboru KPMG Audyt Sp. z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. jako firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania i przeglądu sprawozdań finansowych Banku na lata 2024-2026. KPMG Audyt Sp. z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. z siedzibą w Warszawie, przy ul. Inflanckiej 4A, jest wpisana na listę firm audytorskich, prowadzoną przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów pod numerem 3546.
Zmiany w stanie posiadania akcji PKO Banku Hipotecznego SA i uprawnień do nich przez osoby zarządzające i nadzorujące
W 2023 roku nie wystąpiły zmiany w posiadaniu akcji PKO Banku Hipotecznego SA i uprawnieniach do nich przez osoby zarządzające i nadzorujące. 100% akcji pozostaje w posiadaniu PKO Banku Polskiego SA.
Znaczące oraz istotne umowy z bankiem centralnym lub organami nadzoru
W 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA nie zawarł znaczących lub istotnych umów z bankiem centralnym lub organami nadzoru.
Udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne
Zobowiązania finansowe z tytułu udzielonych, a niewypłaconych kredytów na 31 grudnia 2023 roku wynosiły 90,9 mln PLN, co oznacza wzrost w stosunku do 31 grudnia 2022 roku o 53,6 mln PLN.
W 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA nie udzielał gwarancji.
Udzielone zobowiązania pozabilansowe na rzecz jednostek powiązanych
W 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA nie udzielał zobowiązań pozabilansowych na rzecz jednostek powiązanych.
Zaciągnięte kredyty i umowy pożyczek, gwarancji i poręczeń niedotyczące działalności operacyjnej Banku
W 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA nie zaciągnął kredytów, ani umów pożyczek, gwarancji lub poręczeń niedotyczących działalności operacyjnej Banku.
Umowy o subemisje
W 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA nie zawarł umów o subemisje.
Wskazanie postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej
Na dzień 31 grudnia 2023 roku nie toczyły się istotne postępowania przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej, dotyczące zobowiązań albo wierzytelności PKO Banku Hipotecznego SA.
Czynniki, które będą miały wpływ na przyszłe wyniki finansowe w perspektywie co najmniej kwartału
PKO Bank Hipoteczny SA dostrzega rosnące ryzyko wynikające ze zmian makroekonomicznych oraz regulacyjnych.
Poniżej uwarunkowania zewnętrzne, które mogą mieć wpływ na działalność i przyszłe wyniki Banku.
W gospodarce światowej:
• wojna w Ukrainie i jej konsekwencje gospodarcze,
• prawdopodobny zwrot w polityce głównych światowych banków centralnych w stronę łagodzenia polityki pieniężnej,
• utrzymywanie się relatywnie niskiego tempa wzrostu gospodarczego na świecie, w tym spowolnienie amerykańskiej gospodarki i zjawiska recesyjne w Niemczech,
• zmiany w polityce klimatycznej, w tym przyspieszająca transformacja energetyczna oraz wzrost restrykcyjności i znaczenia wymogów środowiskowych,
• podwyższone ryzyko geopolityczne, z ryzykiem eskalacji konfliktów w Ukrainie, wokół Tajwanu i na Bliskim Wschodzie oraz podwyższona niepewność polityczna przez wyborami prezydenckimi w USA.
W gospodarce polskiej:
• prawdopodobne wejście w życie nowelizacji „Ustawy o wsparciu” przedłużającej wakacje kredytowe na rok 2024,
• oczekiwane ożywienie gospodarcze, którego głównym źródłem będzie odbudowa konsumpcji prywatnej,
• skala i tempo napływu środków z UE, w tym głównie w ramach KPO, i możliwość ich szybkiego wykorzystania przy ryzyku ograniczeń podażowych,
• ścieżka dalszych zmian stóp procentowych NBP oraz poziomu rezerwy obowiązkowej,
• oczekiwane ożywienie popytu na kredyt, w tym zwłaszcza po stronie gospodarstw domowych, w obliczu perspektywy obniżek stóp procentowych, programów obniżających koszty kredytu hipotecznego (Mieszkanie na start) i poprawy nastrojów konsumenckich,
• natężenie i trwałość czynników proinflacyjnych oraz działania regulacyjne nakierowane na ograniczanie skali wzrostu cen,
• sytuacja na rynkach finansowych, która może odzwierciedlać m.in. wzrost ryzyka geopolitycznego w związku z ewentualną eskalacją konfliktu zbrojnego w Ukrainie,
• kształt nowych programów fiskalnych, w tym rozwiązań wspierających kredytobiorców w trudnej sytuacji, zwiększających dostęp do rynku mieszkaniowego, czy zmniejszających obciążenia składkowe przedsiębiorców,
• możliwe dalsze rozstrzygnięcia sądowe w kwestii kredytów złotowych opartych na stawkach WIBOR.
Publikowane prognozy dotyczące wyników finansowych za 2023 rok
PKO Bank Hipoteczny SA nie publikował prognoz dotyczących wyników finansowych za 2023 rok. Bank przekazuje informacje o istotnych zdarzeniach, które mają wpływ na wyniki Banku, w raportach bieżących.
Informacje o udzieleniu przez Bank lub przez jednostkę od niego zależną poręczeń kredytu lub pożyczki lub udzieleniu gwarancji – łącznie jednemu podmiotowi lub jednostce od niego zależnej, jeżeli łączna wartość istniejących poręczeń lub gwarancji stanowi równowartość co najmniej 10% kapitałów własnych emitenta
W 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA nie udzielił poręczeń kredytu lub pożyczki ani nie udzielił gwarancji jednemu podmiotowi lub jednostce zależnej od tego podmiotu, których łączna wartość stanowiłaby równowartość 10% kapitałów własnych Banku.
Informacje o zaciągniętych i wypowiedzianych w danym roku obrotowym umowach dotyczących kredytów i pożyczek
3 stycznia 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA zawarł z PKO Bankiem Polskim SA aneks do Umowy kredytu obrotowego nieodnawialnego w walucie polskiej z dnia 11 lutego 2022 roku z późniejszymi zmianami, na mocy którego kwota kredytu została zmniejszona z 2 000 mln PLN do 1 700 mln PLN.
3 stycznia 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA zawarł z PKO Bankiem Polskim SA Umowę kredytu obrotowego nieodnawialnego w walucie polskiej w kwocie 300 mln PLN na okres 7 lat. Wypłata kredytu będzie realizowana przez 2 lata od daty zawarcia umowy w transzach, z których każda będzie spłacana w ciągu 5 lat od zaciągnięcia. Transze oparte są o stałą stopę ustalaną oddzielnie dla każdego ciągnienia.
17 stycznia 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA zawarł z PKO Bankiem Polskim SA aneks do Umowy odnawialnego kredytu obrotowego w rachunku bieżącym z dnia 10 lipca 2019 roku z późniejszymi zmianami, na mocy którego kwota limitu została zmniejszona od 11 lutego 2023 roku z 5 000 mln PLN do 4 478 mln PLN.
30 sierpnia 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA zawarł z PKO Bankiem Polskim SA aneks do Umowy kredytu obrotowego nieodnawialnego w walucie polskiej z dnia 3 stycznia 2023 roku, na mocy którego kwota limitu została zwiększona z 300 mln PLN do 600 mln PLN.
31 sierpnia 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA zawarł z PKO Bankiem Polskim SA aneks do Umowy odnawialnego kredytu obrotowego w rachunku bieżącym z dnia 10 lipca 2019 roku z późniejszymi zmianami, na mocy którego kwota limitu została zmniejszona do 4 178 mln PLN.
Informacje o zawarciu przez emitenta lub jednostkę od niego zależną jednej lub wielu transakcji z podmiotami powiązanymi, jeżeli są one istotne i zostały zawarte na innych warunkach niż rynkowe
Podmiotami powiązanymi kapitałowo z Bankiem są PKO Bank Polski SA oraz podmioty z Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA.
W 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA nie zawarł istotnych transakcji z podmiotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe.
Informacje o zmianach w podstawowych zasadach zarządzania przedsiębiorstwem Banku
W 2023 roku w PKO Banku Hipotecznym SA nie wystąpiły zmiany w podstawowych zasadach zarządzania przedsiębiorstwem Banku.
Umowy wsparcia finansowego
PKO Bank Hipoteczny SA nie zawarł umowy wsparcia finansowego z innymi podmiotami podlegającymi nadzorowi skonsolidowanemu działającymi w tym samym holdingu ani z podmiotami blisko powiązanymi.
Depozyty oraz udzielane gwarancje i poręczenia
PKO Bank Hipoteczny SA nie przyjmuje depozytów oraz nie udziela gwarancji ani poręczeń.
Informacje o wartości zabezpieczeń ustanowionych na rachunkach lub aktywach kredytobiorców
W 2023 roku PKO Bank Hipoteczny SA nie ustanawiał zabezpieczeń na rachunkach kredytobiorców.
Wartość zabezpieczenia kredytów hipotecznych zabezpieczonych hipotekami na nieruchomościach na 31 grudnia 2023 roku wynosiła 66,2 mld PLN vs 64,9 mld PLN na 31 grudnia 2022 roku.
Oświadczenie o informacji niefinansowej
Jednostką dominującą sporządzającą sprawozdanie na temat informacji niefinansowych obejmujące PKO Bank Hipoteczny SA jest PKO Bank Polski SA z siedzibą w Warszawie przy ulicy Puławskiej 15.
Zdarzenia, które wystąpiły po dniu, na który sporządzono sprawozdanie
14 lutego 2024 roku Pan Maciej Brzozowski złożył rezygnację z pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej Banku ze
skutkiem na dzień 14 lutego 2024 roku.
22 lutego 2024 roku Pan Mieczysław Król złożył rezygnację z pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej Banku ze
skutkiem na koniec dnia 22 lutego 2024 roku.
23 lutego 2024 roku Pan Stanisław Skoczylas złożył rezygnację z członkostwa w Zarządzie Banku i pełnienia funkcji Wiceprezesa Zarządu Banku z dniem 29 lutego 2024 roku.
Zarząd PKO Banku Hipotecznego SA oświadcza, że według jego najlepszej wiedzy:
• sprawozdanie finansowe PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku sporządzone zostało zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz odzwierciedla w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową PKO Banku Hipotecznego SA oraz jego wynik finansowy,
• sprawozdanie Zarządu z działalności PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji PKO Banku Hipotecznego SA, w tym opis podstawowych ryzyk i zagrożeń.
Zarząd PKO Banku Hipotecznego SA oświadcza, że firma audytorska, dokonująca badania sprawozdania finansowego PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku została wybrana zgodnie z przepisami prawa, oraz że podmiot ten oraz biegły rewident dokonujący tego badania spełnił warunki do wydania bezstronnej i niezależnej opinii z badania sprawozdania finansowego, zgodnie z właściwymi przepisami i standardami zawodowymi.
Niniejsze sprawozdanie Zarządu z działalności PKO Banku Hipotecznego SA za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku liczy 62 kolejno ponumerowane strony.
Podpisy wszystkich Członków Zarządu Banku
28.02.2024 r. |
Katarzyna Kurkowska-Szczechowicz |
Prezes Zarządu |
|
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym ...................................................... (podpis) |
28.02.2024 r. |
Piotr Jaworski |
Wiceprezes Zarządu |
|
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym ...................................................... (podpis) |
28.02.2024 r. |
Piotr Kochanek |
Wiceprezes Zarządu |
|
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym ...................................................... (podpis) |
28.02.2024 r. |
Stanisław Skoczylas |
Wiceprezes Zarządu |
|
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym ...................................................... (podpis) |
[1] Obejmuje następujące pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej: wartości niematerialne, rzeczowe aktywa trwałe, należność z tytułu bieżącego podatku dochodowego, aktywo z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz inne aktywa.
[2] Obejmuje następujące pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej: zobowiązania wobec klientów, pozostałe zobowiązania, rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy.
[3] Maksymalny poziom ratingu w kraju.
[4] Warszawa, Kraków, Poznań, Wrocław, Trójmiasto, Łódź
[5] Bydgoszcz, Białystok, Katowice, Kielce, Lublin, Olsztyn, Opole, Rzeszów, Szczecin, Zielona Góra
[6] Wskaźnik wyrażony ilorazem wyniku netto za dany okres oraz średniego salda aktywów na początku i na końcu okresu sprawozdawczego oraz pośrednich okresów miesięcznych. Bank nie prezentuje wartości wskaźnika za 2022 rok ze względu na zrealizowaną stratę finansową.
[7] Wskaźnik obliczony poprzez podzielenie wyniku netto za dany okres przez średnie saldo kapitału własnego ogółem na początku i na końcu okresu sprawozdawczego oraz pośrednich okresów miesięcznych. Bank nie prezentuje wartości wskaźnika za 2022 rok ze względu na zrealizowaną stratę finansową.
[8] Wskaźnik bez uwzględnienia podatku od innych instytucji finansowych. Bank nie prezentuje wartości wskaźnika za 2022 rok ze względu na zrealizowaną stratę finansową.
[9] Obejmuje następujące pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej: wartości niematerialne, rzeczowe aktywa trwałe, należność z tytułu bieżącego podatku dochodowego, aktywo z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz inne aktywa.
[10] Obejmuje następujące pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej: zobowiązania wobec klientów, pozostałe zobowiązania, rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy.
[11] Wartość ekspozycji bilansowych i ekwiwalentu bilansowego zobowiązań i transakcji warunkowych, po uwzględnieniu korekt z tytułu szczególnego ryzyka kredytowego oraz CCF (Credit Conversion Factor - współczynnik konwersji kredytowej).
[12] Wynikają z części ekspozycji, która nie jest w pełni i całkowicie zabezpieczona tzn. takiej, która przekracza 80% (BHWN lub jest w okresie przejściowym tj. do czasu ustanowienia zabezpieczenia.
[13] Wartość ekspozycji bilansowych i ekwiwalentu bilansowego zobowiązań i transakcji warunkowych, po uwzględnieniu korekt z tytułu szczególnego ryzyka kredytowego oraz CCF (Credit Conversion Factor - współczynnik konwersji kredytowej).
[14] Wynikają z części ekspozycji, która nie jest w pełni i całkowicie zabezpieczona tzn. takiej, która przekracza 80% BHWN lub jest w okresie przejściowym tj. do czasu ustanowienia zabezpieczenia.
[15]Zgodnie z Polityką informacyjną PKO Banku Hipotecznego SA w zakresie adekwatności kapitałowej oraz innych informacji podlegających ogłaszaniu, wymogi dot. ujawnień według Rekomendacji R i Z obowiązują od 1 stycznia 2022 roku.
[16] W przypadku zastosowania ubezpieczenia kredytowanego wymaganego wkładu własnego, Bank dopuszcza udzielenie kredytu, dla którego wartość tego wskaźnika nie przekracza 90%.
[17] Aktualny poziom LtV wyznaczony w oparciu o wartość nieruchomości z momentu udzielenia kredytu, zaktualizowaną metodami statystycznymi na podstawie analizy rynku nieruchomości.
[18] art. 18 ust 3 Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych.
[19] art. 18 ust 3a Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych.
[20] Nominał transakcji zabezpieczającej odpowiada cenie emisyjnej listu zastawnego.
[21] Uwzględnia wartość netto transakcji zabezpieczających i nie uwzględnia kredytów zagrożonych (NPL, Non-performing loans).
[22] Kalkulacja jednodniowych odsetek od wierzytelności zabezpieczonych hipoteką na bazie uśrednionych przepływów odsetkowych w horyzoncie 12 miesięcy. Przy kalkulacji na bazie odsetek za dany dzień poziom wykorzystania limitu wyniósł odpowiednio 48,8% na 31 grudnia 2023 roku oraz 69,3% na 31 grudnia 2022 roku.
[23] Zgodnie z definicją Ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.
[24] Zgodnie z definicją Ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.
[25] Odroczony składnik zmiennego wynagrodzenia (w formie gotówkowej).
[26] Świadczenia obejmują wynagrodzenia zasadnicze.